خبرگزاری خانه ملت، گروه بین‌الملل - علی ودایع: کشمکش آتن با غول‌های اقتصادی اتحادیه اروپا به جنجالی‌ترین موضوع روز قاره سبزتبدیل‌شده‌است. رسانه‌های اروپایی لحظه به لحظه تحولات یونان را دنبال می‌کنند و سرمایه داران با نگرانی به شاخص‌های بورس می‌نگرند.
یونانی‌ها که گویا دست به شورش علیه سیستم اقتصادی اتحادیه اروپا زده‌اند با حمایت تمام قد از سیپراس ، نخست‌وزیر چپ‌گرای آتن چشم‌انتظار یکشنبه 14 تیرماه هستند تا خشم خود را از ریاضت‌های تحمیلی یورو به نمایش بگذارند.
به علاوه یونان تا روز سه شنبه باید یک قسط ۱.۶ میلیارد یورویی به صندوق بین المللی پول بپردازد. این نگرانی وجود دارد که یونان در بازپرداخت این بدهی ناکام خواهد ماند.
اسماعیل جلیلی،عضو هیات رییسه کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل خبرگزاری خانه ملت در تحلیل ریشه‌های شکل گیری بحران یونان گفت: «پس از رکود وال‌استریت که در پی بحران مسکن آمریکا آغاز شد ، کشورهای اروپایی نیز متحمل لطمات اقتصادی شدند. رکود اقتصادی در کشورهای دسته دوم قاره سبز به مراتب تبعات گسترده‌تری داشت و این موضوعات در کنار هم موجب تضعیف یورو شد.»
وی در ادامه گفت: « کشورهایی که زیرساخت‌های قوی اقتصادی نداشتند برای بقا در حوزه اقتصادی یورو ظرف حداقل 6 سال گذشته ناچار به تحمل ریاضت‌های سنگین اقتصادی شدند که این موضوع موجب نارضایتی شهروندان کشورهایی نظیر یونان ، اسپانیا و برخی کشورهای اروپای شرقی شد.»
جلیلی با بیان این که «بحران اقتصادی کشورهای ضعیف اروپایی در آینده ابعاد گسترده‌تری خواهد گرفت» ، گفت: «ریشه های شرایط ایجاد را می توان ناشی از مکانسیم پول واحد اروپایی (یورو) قلمداد کرد. طراحان یورو در برنامه‌ریزی‌های اولیه خود به اشتباه تنها اقتصاد کشورهای قدرتمند اروپایی را بنیان قرار دادند و در برنامه ریزی های خود به کشورهای کمتر توسعه یافته توجهی نکردند. نگاه بالادستی به اقتصاد کشورهای ضعیف به نوعی آنها را در منگنه مالی قرار داد که نتیجه آن را امروز مشاهده می‌کنیم.»
وی در تحلیل وضعیت یونان گفت: « یونان به دلیل ضعف بنیان‌های اقتصادی در مقابل کشورهای دیگر اروپایی بیش از دیگر کشورها متحمل شرایط سخت اقتصادی شده است. ادامه حیات آتن در حوزه پولی یورو علاوه بر بدهی‌های سنگینی نیازمند کمک‌هایی بود که از سوی اروپا ارائه نشد و این موجب شورش یونان علیه اتحادیه اروپا شد.»
آتن برنده منازعه دراخما و یورو
روز گذشته و بامداد امروز، ده ها هزار یونانی به خیابان‌های شهرهای آتن و تسالونیکی آمدند و علیه بسته کمک مالی اتحادیه اروپا تظاهرات کردند.تظاهرکنندگان که تعدادشان بالغ بر 17 هزار نفر بود طلبکاران بین‌المللی این کشور را متهم به باج‌گیری کردند.پارچه‌نوشته‌ای در دست معترضان بود که بر روی آن نوشته بود: «حیات ما در دست طلبکاران نیست.» معترضان همچنین اعلام کردند در همه‌پرسی روز یکشنبه آینده علیه بسته کمک مالی اروپا رای خواهند داد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با محتمل دانستن خروج یونان از حوزه پولی یورو و روی کار آمدن دراخما گفت: « یونان در وضعیت امروز اتحادیه اروپا و سیاست‌هایی که سیپراس در آتن اجرا می‌کند ، پیروز قطعی منازعه اقتصادی قاره سبز خواهد بود.»
وی با منطقی دانستن رویکرد آتن در برابر یورو گفت: « حرکت یونان به سمت دراخما به نوعی واقع‌بینی اقتصادی است که اتفاقا برخلاف هجمه رسانه‌های اتحادیه اروپا از حمایت گسترده مردم آتن برخوردار است،البته رسانه‌هایی نظیر یورو نیوز تلاش می کنند جو روانی کاذبی علیه تصمیم دولت یونان ایجاد کند. سیپراس براساس موج شکل گرفته در یونان تلاش می‌کند از تبعات هرگونه چرخش به سمت دراخما در امان بماند.»
در حاشیه تظاهرات روز گذشته یونانی ها علیه یورو ، پاناگیوتیس کاریستینوس(Panagiotis Karystinos)از حاضران در این تظاهرات گفت:اوضاع دیگر نمی تواند برای فقرا از این بدتر شود.اوضاع می تواند برای ثروتمندان بدتر شود زیرا آنها از همه پرسی می ترسند. ترس آنها همانند ترس ما نیست.
یانیس پروتولوتاریوس(Yannis Protolutarios) یکی دیگر از تظاهرکنندگان گفت:امیدوارم شمار افرادی که در این همه پرسی پاسخ نه خواهند داد،چشم گیر باشد. آنگاه ما می توانیم از قدرت بیشتری در مذاکرات برخوردار باشیم.
این اقتصاددان گفت:« اگر یونان از اتحادیه اروپا خارج شود ، یورو متحمل بزرگ‌ترین ضربه خواهد شد و این می‌توان سرآغاز خروج برخی کشورهای اروپای شرقی و اسپانیا از حوزه پولی مشترک اروپایی شود. از طرف دیگر بازپرداخت بدهی‌های آتن به یونان خود داستانی جدید ایجاد خواهد کرد. بروکسل می‌داند که هیچ تضمینی برای بازپرداخت بدهی‌های یونان به اتحادیه اروپا وجود نداد و این خود یک کابوس بزرگ است.»
جلیلی همچنین گفت:« اضطراب اروپایی‌ها ممکن است آنها را ناچار به پرداخت کمک‌های مالی نماید تا یونان در حوزه پولی یورو باقی‌بماند. این وضعیت نیز برای آتن شرایط مطلوبی است.»
سونامی تصمیم یونانی‌ها برای برگزای همه پرسی ظرف دو روز گذشته در بازارهای‌جهانی با کاهش شدید شاخص ها و نرخ برابری یورو همراه بود. تالارهای بورس فرانکفورت، لندن و پاریس کار خود را به ترتیب با 4.3 ، 2.5 و 8.4 درصد کاهش یافتند. نرخ برابری پول واحد اروپا با دلار آمریکا نیز کاهش 2.7 درصدی را نشان می دهد. این درحالی است که بورس یونان همراه بانک‌های این کشور برای در امان ماندن از سقوط تعطیل بود. نکته جالب اینجاست که وضعیت بازارهای بورس آسیا نیز مناسب نیست. در توکیو، هنگ کنگ و شانگهای شاخص های بورس بین سه تا هشت درصد کاهش داشته اند.روز گذشته از آمریکا نیز خبر رسید کهشاخص سهام داو جونز 350 واحد معادل 1.95 درصد سقوط کرد. شاخص سهام استاندارد اند پورز نیز 43 واحد معادل 2.09 درصد سقوط کرد. سهام نزدک نیز 122 واحد معادل 2.4 درصد سقوط کرد.
آغاز رسمی فروپاشی یورو
رهبران اتحادیه اروپا به یونان هشدار داده اند که رد پیشنهادهای وام دهندگان بین المللی این کشور، در یک همه پرسی در روز یکشنبه، به معنی ترک حوزه یورو خواهد بود.سیگمار گابریل وزیر دارایی آلمان گفت که این همه پرسی معادل «رای آری یا نه به حوزه یورو است.»الکسیس سیپراس نخست وزیر یونان خواستار رای منفی شده است اما اصرار می ورزد که خواهان ماندن کشورش در حوزه یورو است.
علاوه بر گابریل، رهبران دو اقتصاد بزرگ حوزه یورو هم گفتند که رای دهندگان یونانی عملا در این همه پرسی در این مورد تصمیم می گیرند که می خواهند در حوزه یورو بمانند یا نه. ماتئو رنزی نخست وزیر ایتالیا گفت که« مردم یونان بین یورو و دراخما یکی را انتخاب می کنند» و فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه هم نظر مشابهی را منعکس کرد.
جورج اوزبورن وزیر دارایی بریتانیا گفت که خروج یونان باعث «شوکی عمیق» خواهد شد و بریتانیا نباید عوارض جانبی آن را نادیده بگیرد.
جلیلی گفت: « اتحادیه اروپا که تلاش می‌کند رهبران یونان را مقصر جلوه کند در حالی که تقصیر شرایط ایجاد شده بدون شک بر عهده سیستم اقتصادی بروکسل و سماجت رهبران کشورهای توسعه یافته برای تحمیل شرایط خود به آتن است. اتحادیه اروپا باید شرایطی ایجاد می کرد که یونانی ها از حداقل‌های رفاه عمومی و شرایط متوسط اقتصادی بهره می‌گرفتند اما بروکسل تنها به ریاضت اقتصادی مردم یونان فکر کرد تا این شرایط ایجاد شود.»
وی در ادامه گفت: « لرزش‌های نامحسوس اتحادیه اروپا منجر به زلزله مهیب یونان شده‌است که سونامی آن را در بورس‌های جهان و اتحادیه اروپا مشاهده می‌کنیم. کشورهایی نظیر اسپانیا و اروپای شرقی متوجه شده‌اند که ادامه روند فعلی یورو تنها به انباشته شدن بدهی‌های آنها به بانک اتحادیه اروپا منجر می شود ، در حالی که آنها باید متحمل ریاضت‌های سخت اقتصادی شوند.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلسدر نهایت گفت : « به موازات موج قدرت گرفتن احزاب چپ‌گرای مخالف سیاست‌های مالی اتحادیه اروپا و احزاب راست‌گرای خواهان جدایی اقتصاد اروپایی روی کار آمده‌اند. خروج احتمالی یونان از پول واحد اروپایی به واقع سرآغاز فروپاشی رویای اقتصاد واحد اروپایی و کشوراروپای متحد است.»
همه پرسی سرنوشت ساز
در همه پرسی روز یکشنبه آینده، یونانی ها قرار است به این پرسش پاسخ دهند که آیا شرایط ویژه وام دهندگان یونان برای ارائه طرح نجات مالی را می پذیرند یا نه.
کمیسیون اروپایی، بانک مرکزی اروپا و صندوق بین المللی پول خواستار اصلاحات اقتصادی در یونان در ازای ارائه وام تازه به این کشور هستند. بانک مرکزی اروپا در نشست یکشنبه اش تصمیم گرفت میزان کمک اضطراری به یونان را افزایش ندهد که پس از شکست مذاکرات با یونان بود.
سقف فعلی کمک های اضطراری بانک مرکزی اروپا ۸۹ میلیارد یورو است و تصور می شود که تقریبا همه این پول قبلا توزیع شده باشد.در پی تصمیم بانک مرکزی اروپا، یونان گفت که بانک هایش تا روز ششم ژوئیه تعطیل خواهند بود. دستگاه های خودپرداز اکنون درحال بازگشایی است اما مشتری ها فقط می توانند تا حدی از آن پول بکشند.وزیر ترابری یونان اعلام کرد که در این هفته حمل و نقل عمومی در ناحیه آتن رایگان خواهد بود.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری خانه ملت، در کنار خبرهایی که از تظاهرات مردم علیه اتحادیه اروپا منتشر شده‌است ؛ براساس گزارش‌های متعدد از فضای اجتماعی یونان ، بسیاری از مردم با سیاست های ریاضتی که شامل کاهش بودجه های عام المنفعه و افزایش مالیات ها است به شدت مخالفند. مثلاً روی علامتی که نزدیک یک رستوران نصب شده بود این جمله نوشته شده بود: «کاهش اخیر سیزده درصدیِ مالیات بر ارزش افزوده، باعث ایجاد صد و بیست و پنج هزار فرصت شغلیِ جدید برای جوانان یونانی شد. ما با افزایش مالیات بر ارزش افزوده روی کالاهای اساسی مخالفیم و به آن «نه» می گوییم. ما با دامن زدن به بحران انسانی نیز مخالفیم و به آن «نه» می گوییم.»
سوکراتیس دیموپولوس، صاحب یک رستوران می‌گوید:«هرچند همه سعی دارند پول های خود را از بانک ها بیرون بکشند و پول نقد برای خود ذخیره سازند، هنوز هم مردم به حالت سراسیمگی و دهشت نیافتاده اند زیرا بخشی از پول های خود را در بانک ها نگه داشته اند.» وی افزود:« شغل ما در اینجا ایجاب می کند که با مشتریان و سایر مردم تعامل داشته باشیم و ما هیچ علامتی از سراسیمگی در میان مردم مشاهده نکرده ایم.»
در همه‌پرسی روز یکشنبه اگر یونانی‌ها رای مثبت بدهند روند بورس‌های جهانی تثبیت می‌شود ولی در یک جمع‌بندی نهایی می‌توان گفت که مردم یونان رای منفی خواهند دارد و آنگاه مشارکت یونانی‌ها در منطقه یورو پایان می‌پذیرد و بلافاصله سقوط بورس‌های جهان و بازارهای مالی کشورهای مختلف همانند یک دومینو آغاز می‌شود. در این شرایط و ظرف چند هفته آینده اگر آتن در مدار اتحادیه اروپا باقی بماند ولی ضمن توقف مذاکرات، واحد پولی یورو با روی کار آمدن دراخما حذف می‌شود. در این وضعیت تنها یونان تحت تاثیر واقع خواهد بود و وضع قیمت اوراق قرضه در فرانسه،اسپانیا ،ایتالیا و پرتغال تغییر محسوسی نمی‌کند. در این حالت یونان و وام دهندگان به آن دچار خسارت خواهند شد اما اقتصاد های جهانی در برابر این موضوع مقاومت می‌کند.
بدترین کابوس برای اتحادیه اروپا و بورس‌های جهانی این است که سیپراس ورشکستگی یونان را اعلام نماید. در پی این وضعیت آتن رسما از مدار اتحادیه اروپا خارج می‌شود و دراخما را رسما پول ملی خود اعلام می‌کند. در این وضعیت اوراق قرضه در فرانسه ،اسپانیا و ایتالیا و پرتغال به شدت سقوط خواهد کرد و این به معنای سرایت آن به دیگر نقاط جهان خواهد بود.این سرایت سبب نوعی رکود در بازار سرمایه جهانی خواهد شد که می تواند اقتصاد های جهانی و بازارهای سهام را ساقط کند. نکته جالب اینجاست که یونان می‌تواند بازپرداخت بدهی‌های خود را لغو کند. این وضعیت به شدت باب میل روسیه است که درگیر جنگ نیابتی در اوکراین است و با تبعات تحریم‌های اتحادیه اروپا دست به گریبان می‌باشد.
پایان پیام/