خبرگزاری خانه ملت،گروه بینالملل: اتحادیه اروپا ، بورسهای مختلف از والاستریت تا داوجونز و داکسی، بازار نفت و حتی صندوق بینالمللی پول همه و همه روزهای سخت و کشندهای را مزه میکنند. احتمال انعقاد قرار جامعاتمی با جمهوریاسلامی و برداشته شدن تحریمهای خصمانه علیه مردم ایران برای اقتصاد درحال رکود جهان خبر خوشی است ، در مقابل شکست مذاکرات نیز میتواند به پرواز قیمت طلا و نفت در جهان منتهی شود.
اگرچه همه نگاهها به موعد نهایی مذاکرات اتمی ایران و گروه1+5 در تاریخ 30ژوئن دوخته شدهاست ولی اروپاییها نگرانی دیگری برای فروپاشی اقتصاد متحد اروپایی دارند. یونان که ظرف چند سال گذشته به دلیل تحمل ریاضتهای اقتصادی سخت بروکسل ، صحنه آشوب و درگیریهای خیابانی با نیروهای پلیس بوده است؛امروز با فتح آتن توسط چپگرایان مخالف اتحادیه اروپا همانند یک تیغ در گلوی قاره سبز گیر کردهاست که بروکسل نهمیتواند آن را خارج کند و نه میتواند آن را در گلوی خود تحمل کند.
به گزارش دویچهوله،پنجماه مذاکرات سرسختانه آتن با اتحادیه اروپا به شکست منتهی شدهاست. نخستوزیر یونان تا کنون بارها با رؤسای بانک مرکزی اروپا، کمیسیون اتحادیه اروپا، صندوق بینالمللی پول، گروه یورو (کمیتهای وابسته به اتحادیه اروپا که بر سیاستهای اقتصادی و مالیاتی کشورهای منطقه یورو نظارت میکند) و صندوق نجات یورو (یا صندوق ثبات مالی اروپا که برای تخصیص کمکهای مالی موقت به کشورهای عضو زیر فشار بدهی شکل گرفته است) دیدار و مذاکره کرده است.
ظاهرا آتن چند روز بیشتر با ورشکستگی فاصله ندارد. یونان میبایست تا 30ماه ژوئن ، یک میلیارد و 600 میلیون یورو به صندوق بین المللی پول پرداخت کند و این در حالی است که خزانه های این کشور خالی است. یونان برای آن که از خطر ورشکستگی نجات پیدا کند باید هفت میلیارد یورو از حامیان مالی اش یعنی همین بستانکاران کنونی اش(صندوق بین المللی پول ، بانک مرکزی اروپا و کمیسیون اروپا) وام دریافت میکرد. اما این گروه سه جانبه در ازای اعطای این وام خواستار انجام اصلاحات ساختاری و کاهش خدمات عمومی بیشتری هستند.
در آخرین دور مذاکرات، اعتباردهندگان به یونان پیشنهاد دادند که با تمدید ۵ ماهه بسته کمکهای مالی به یونان، ۱۵ و نیم میلیارد یورو در اختیار این کشور قرار دهند. ارائه این اعتبار، منوط است به پذیرش شرط بازپرداخت قسط بدهیهای یونان بالغ بر ۶/ ۱ میلیارد یورو به این بانکها، بلافاصله پس از دریافت بسته کمکهای جدید بود. انجام اصلاحات بیشتر، مانند افزایش مالیات بر ارزش افزوده و کاستن هزینههای دولتی در بخشهای تامین حقوق بازنشستگی پیش از موعد و بیکاری، از دیگر شرایط ارائه کمکهای مالی جدید به یونان بودهاست.شرایط تحمیلی اتحادیه اروپا موضوع است که رسما با مخالفت دولت یونان مواجه شدهاست.
شوک دموکراسی یونانی به بروکسل
«آلکسیس سیپراس» ، نخست وزیر جوان یونان که همانند فلاسفه آتن با بروکسل بازی میکند،بامداد روز شنبه اعلام کرد که پیشنهادات طلبکاران یونان را به همهپرسی خواهدگذاشت. سیپراس گفت: «از سران کشورهای اروپایی میخواهم، به من چند روزی فرصت دهند. سرانجام این مردم یونان هستند که باید به پیشنهاد وامدهندگان رای موافق و یا مخالف بدهند.»
سیپراس که به صورت غیر مستقیم رویکرد اتحادیه اروپا را متهم به دیکتاتوری کرد، تصمیم خود را اقدامی براساس دموکراسی خواند. به گفته او، برخی از «نهادها و طرفهای گفتوگو» یونان را تهدید میکنند و به شدت تحت فشار قرار دادهاند. سیپراس که پس از یک جلسهی فشرده با هیئت دولت خود در برابر دوربینهای تلویزیون دولتی یونان قرار گرفته بود، گفت که برخی از نهادهای مالی بینالمللی «قصد دارند همه مردم یونان را تحقیر کنند.»
برای بررسی برنامهریزی سیپراس،پارلمان یونان صبح دیروز(شنبه) برای بررسی همهپرسی مالی یونان تشکیل جلسه داد. نخستوزیر جوان یونان در جلسه 13 ساعته پارلمان تاکید کرد: «آنها از ما نخواستند که موافقت کنیم. آنها از ما خواستند که شرافت سیاسی خود را تسلیم کنیم.»
سیپراس تاکید کرد: «طرف یونانی از هیچ تلاشی برای رسیدن به توافق کوتاهی نکردند و شاید برخی این را ضعف بدانند. مردم یونان یکشنبه آتی (5 ژوئیه) به این درخواستها رای منفی میدهند. این "نه" همچنین یک "آری" بزرگ به تصمیم دولت یونان خواهد بود که اولتیماتومی را که توهین علیه مردم یونان محسوب میشود، رد کند.»
در نهایت،صبح امروز(یکشنبه) پارلمان یونان ساعت سه بامداد به وقت محلی رایگیری کرد که از مجموع 300 قانونگذار، 178 تن رای موافق و 120 تن رای مخالف و دو تن نیز رای ممتنع دادند.براساس گزارش رسانههای محلی، در این رفراندوم از مردم سوال «بلی» و «خیر» به تدابیری که در توافق بدهی پیشنهاد شده است، پرسیده میشود.
سیپراس گفته است که خواست مردم هر چه که باشد، به آن احترام خواهد گذاشت. حزب حاکم چپگرای سیپراس در زمان روی کار آمدن در 25 ژانویه سال جاری میلادی وعده داد تا تمام تدابیر ریاضت اقتصادی را لغو کند. سیپراس گفت:« اجازه دهید که مردم تصمیم بگیرند. ما خواست مردم را منتقل میکنیم.»
مشاور ارشد سیپراس میگوید: «با توجه به احساسات عمومی، انتظار میرود که یونانیها شرایط توافق پیشنهادی از سوی بستانکاران را رد کنند. در همین حال وزیر توسعه یونان هم قاطعانه گفت که پاسخ یونانیها «خیر» خواهد بود.»
لجاجت اروپا مقابل خواست مردم یونان
همزمان با جلسه پارلمان یونان برای رای به همه پرسی اقتصادی، وزرای مالی کشورهای حوزه یورو در نشستی که دیشب ( شنبه 6تیر) در بروکسل، پایتخت بلژیک برگزار کردند، از تمدید برنامه کمک مالی به یونان خودداری کردند.در واکنش به این تصمیم وزیر دارایی یونان گفته است که این تصمیم اعتبار کشورهای حوزه یورو را خدشه دار می کند.
الکسیس سیپراس، نخست وزیر یونان به رهبران فرانسه و آلمان تاکید کرده است که همهپرسی برنامهریزی شده برای روز پنج ژوئیه (۱۴ تیر) در این کشور برگزار خواهد شد.یک مقام دولت یونان، شنبه ششم تیر، به خبرگزاری فرانسه گفته که آقای سیپراس به صدراعظم آلمان و رئیس جمهور فرانسه گفته که «اروپا هر تصمیمی بگیرد، مردم یونان در هفته آینده اکسیژن {برای تنفس} خواهند داشت و می توانند زنده بمانند.»
خبرگزاری رویترز گزارش داده است که وزرای اقتصاد حوزه یورو،« یانیس واروفاکیس» ، همتای یونانی خود را از جلسه روز شنبه بیرون کرده و بیانیه خود را بدون حضور او صادر کردهاند.این اقدام اروپاییها،خشم مردم یونان را برانگیختهاست و نشاندهده بالا گرفتن دعوا میان آتن و بروکسل است.
خروج احتمالی آتن از مدار اقتصادی اروپا
رسانههای غربی از جمله یورونیوز تلاش میکنند که تبعات هولانگیزی برای آینده مردم یونان تصویر کنند.شبکههای خبری صفوف طولانی مردم نمایش میدهند که تلاش دارند سرمایههای خود را از بانکها خارج کنند ولی نظر سنجیها از شیب منفی حمایت از یورو حکایت دارد.
بر اساس نتایج نظرسنجی که سه ماه پیش در یونان انجام گرفت 87 درصد مردم موافق ماندن کشورشان در اتحادیه اروپا بودند.اما نتایج نظرسنجی که امروز منتشر شد، 57 درصد یونانی همچنان خواستار ماندن کشورشان در منطقه یورو هستند. به این ترتیب نسبت به سه ماه پیش، حامیان ماندن در منطقه یورو 30 درصد کاسته شده است.
این میزان کاهش حامیان ماندن یونان در منطقه یورو به خوبی نشان می دهد که مردم یونان نیز از عملکرد مقامات بروکسل و طلبکاران در قبال کشورشان خسته شده اند و حتی از این روند خشمگین هستند. ظرف5سال گذشته به صورت متوالی و ماهانهد از حقوق کارمندان و بازنشستگان کاسته شدهاست و از طرف دیگر حجم مالیاتها به شدت افزایش یافتهاست. این وضعیت یعنی اقتصاد مردم یونان به شدت تخریب شدهاست. در نتیجه به نظر می رسد مردم در اعتراض به ادامه ریاضت های اقتصادی و به خاطر منزلت و شان کشورشان که به طور مرتب از پنج سال پیش تاکنون دستورات بستانکارانش را اجرا کرده است در همه پرسی علیه منطقه یورو رای خواهند داد.
غلبه احتمالی دراخما بر یورو
رای مثبت مردم یونان برای خروج از پول واحد اروپایی میتواند سیپراس را در موضع قدرت قرار داده و اروپاییها را وادار به عقب نشینی از تحمیل ریاضتهای اقتصادی نماید. در صورت ادامه سماجت اروپاییها به زودی آتن «دراخما» (Greek drachma) جایگزین یورو خواهد شد.
بازگشت دارخما اگرچه در کوتاه مدت میتواند منجر به تشدید رکود اقتصادی در یونان شود ولی در میان مدت این کشور را از تحمل ریاضتهای اروپایی رها میکند. سیپراسی ظرف 4 ماه گذشته و به موازات چانه زنیهای سرسختانه با اتحادیه اروپا روابط آتن و مسکو را به شدت گسترش دادهاست. روسیه که در جنگ سرد با اتحادیه اروپا به سر میبرد متحمل تحریمهای سرسختانه اتحادیه اروپا است و شراکت اقتصادی با یونان میتواند منافع زیاد اقتصادی برای طرفین در پی داشته باشد.
بروکسل که در گیری جنگ نیابتی در اوکراین با روسیه است به شدت نگران این است که همگرایی اقتصادی آتن و مسکو منجر به نفوذ نظامی کرملین در عمق خاک اروپا شود. یونانی ها دارای مذهب مشترک مسیحی ارتودوکس با روسیه هستند و این موضوع میتواند زمینهساز گسترش ابعاد همکاری های باشد.در کنار روسیه ورود تهران به بازی یونانیها به عنوان یک شریک جدید میتواند نگرانیهای اروپا را تشدید کند.
نکته جالب اینجاست که اتحادیه اروپا منهای روسیه با کابوسی بزرگتر دست به گریبان است ؛ بازگشت دراخما میتواند سرآغاز فروپاشی اقتصاد مشترک اروپایی باشد. در میان شکاف فزاینده اتحادیه اروپا که با روی کار آمدن احزاب راستگرای افراطی در کشورهای توسعه یافته قاره سبز و احزاب چپگرا در کشورهای درجه دوم اروپایی میتواند سرنوشتی همانند یونان را ایجاد کند.
اسپانیا که وضعیتی شبیه یونان دارد انتظار یک نخست وزیر سوسیالیست و همجهت با سیپراس را میکشد. مادریدها که به موازات یونان سابقه جنبش برآشفتگان را دارند از ریاضتهای تحمیلی به شدت ناراضی هستند و موفقیت احتمالی یونان در خروج از یورو میتواند منجر به بازگشت پزوتا ( peseta ) در مادرید شود.
اتحادیه اروپا در آشفته بازاری که گرفتار شده است چارهای جز حفظ یونان با چنگ و دندان ندارد اما دموکراسی یونانی قدرتی است که بر بروکسل غالب خواهد شد.درس عبرت یونانیها به اتحادیه اروپا خواهد آموخت که همیشه پول حرف اول را نمیزند و این حیثیت یونانیها است که بر پرچم آبی رنگ بروکسل غلبه دارد.
پایان پیام