تنها بعد از چند ماه از روي كار آمدن دولت چپگراي الكسيس سيپراس در يونان حمايت مردم از عملكرد اين دولت در اتحاديه يورو به بوته آزمايش گذاشته ميشود. پس از پنج ماه مذاكرات فشرده الكسيس سيپراس، نخست وزير يونان در يك تصميم غافلگيركننده از برگزاري يك همهپرسي براي بررسي پيشنهاد اعطاكنندگان وام به يونان خبر داد. وي اين مطلب را پس از جلسه فشرده، طولاني و فوقالعاده با كابينه و با حضور در مقابل دوربينهاي تلويزيون دولتي يونان اعلام كرد.
سيپراس در اين سخنان گفت: از سران كشورهاي اروپايي ميخواهم تا به من چند روزي فرصت دهند كه نهايتا اين مردم يونان باشند تا به پيشنهاد وامدهندگان راي موافق يا مخالف بدهند. اين همهپرسي در راستاي ارزشهاي متعالي دموكراسي است كه اتحاديه اروپا برپايه آن شكل گرفته است.
بر اساس اين تصميم قرار است پارلمان يونان در يك نشست ويژه، برگزاري اين همهپرسي را به راي بگذارد. در صورت راي مثبت نمايندگان پارلمان يونان، اين همهپرسي پنجم جولاي برگزار خواهد شد.
به باور ناظران الكسيس سيپراس با طرح اين همهپرسي با يك تير دو نشان زده است. آتن اكنون با قرار دادن اتحاديه اروپا در تنگناي تصميمگيري، هم ميتواند محدوديت زماني سيام ژوئن را لغو كند و هم مسووليت انتخاب آخر را بر دوش رايدهندگان يوناني ميگذارد كه اكثريتشان حامي دولت هستند. راي مثبت آنها به تعهدات مالي آتن به وامدهندگان به معناي سهيم شدن آنها در توافق با كشورهاي اروپايي خواهد بود، چنانچه راي منفي آنها نيز به معناي سهيم شدن آنها در مسووليت برشكستگي دولت و خروج احتمالي از منطقه يورو خواهد بود.
آخرين همهپرسي يونان به سال 1974 و زماني بازميگردد كه يونانيها بين حكومت سلطنتي و جمهوري انتخابشان را انجام دادند. اما اينبار نتيجه اين همهپرسي نهتنها آينده يونان بلكه آينده اروپاي واحد و يورو را نيز تعيين خواهد كرد.
دولت يونان تا پايان سي ژوئن (2 روز ديگر) بايد 7/1 ميليارد دلار از اقساط بدهيهاي خود را بپردازد. اما از آنجا كه سيپراس شخصا طرح ارايه شده به اين كشور را تحقيرآميز خوانده، مشخص نيست اعتباردهندگان اروپايي چه واكنشي به تصميم آتن خواهند داد. اگر اعتباردهندگان بينالمللي اعطاي زمان به يونان براي برگزاري رفراندوم را نپذيرند، آتن بايد اعلام ورشكستگي كرده و احتمالا از منطقه اقتصادي يورو خارج شود.
نخست وزير يونان مدعي است پيشنهادهاي ارايه شده به يونان، نقض صريح مقررات اروپايي در زمينه كار، برابري و منزلت انساني هستند. سخنراني الكسيس سيپراس چند ساعت پس از مذاكرات در بروكسل، مقر اتحاديه اروپا صورت گرفت. در اين مذاكرات، اعتباردهندگان به يونان پيشنهاد دادند كه با تمديد پنج ماهه بسته كمكهاي مالي به يونان، 5/15ميليارد يورو در اختيار اين كشور بگذارند كه 8/1 ميليارد يورو براي بازپرداخت قسط بدهيهاي يونان فورا در اختيار اين كشور قرار ميگرفت. شرط ارايه اين كمك مالي، قبول درخواستهاي وامدهندگان براي اصلاحات بيشتر در يونان بود. آنجلا مركل، صدراعظم آلمان اين پيشنهاد را بسيار سخاوتمندانه دانسته است.
بيشتر اصلاحات مورد نظر اعتباردهندگان بينالمللي يونان از جمله صندوق بينالمللي پول و اتحاديه اروپا شامل سياستهاي سختگيرانه رياضت اقتصادي، از جمله افزايش سن بازنشستگي و كاهش مزاياي بازنشستگان است كه با تعهدات انتخاباتي دولت سيپراس تعارض دارد و اگر او اين تعهدات را شخصا بپذيرد، با واكنش مردمي روبهرو خواهد شد. برآوردها نشان ميدهد حمايت از دولت چپگراي آتن در همين چند ماه بهشدت كاهش يافته است.
در نتيجه چنانچه طرف مذاكره يونان برگزاري رفراندوم در اين كشور را بپذيرد، چشمانداز آينده يونان و اتحاديه يورو و اروپا بسيار پيچيده ميشود. كارشناسان اقتصادي هشدار ميدهند كه راي منفي مردم يونان به اصلاحات اقتصادي، منجر به اعلام ورشكستگي يونان ميشود كه تبعات بسياري براي اين كشور و ساير كشورها خواهد داشت. اين كارشناسان ميگويند در صورتي كه دولت يونان به دليل نداشتن پول براي بازپرداخت بدهيها و حقوق كاركنان دولت، اعلام ورشكستگي كند، اين حركت ممكن است منجر به خروج اين كشور از منطقه اقتصادي يورو و در نهايت از اتحاديه اروپا شود. در حالي كه يونان ناچار است تا واحد پولي تضعيف شده «دراخما» را بار ديگر چاپ كند و يونانيها ناگزيرند تا با آثار منفي تورم و بيكاري دستوپنجه نرم كنند، اتحاديه اروپا نيز بايد عوارض و تبعات سياسي و اقتصادي خروج احتمالي يونان را بپردازد. در يونان احتمالا شرايط نارضايتي اجتماعي از حزب سيريزا را افزايش ميدهد و حتي ممكن است منجر به كنارهگيري اين حزب از قدرت شود. اما با خروج يونان از ناحيه يورو، تمامي ارزشهايي كه اتحاديه اروپا حول آن شكل گرفته زيرسوال ميرود و احتمالا دومينوي خروج از اتحاديه شروع به حركت ميكند. علاوه بر اين اروپا با زلزله اقتصادي ديگري نيز مواجه ميشود. چنانچه لازم به ذكر است به دنبال ابراز نااميدي دوباره درباره توافق يونان و وامدهندگان، بازارهاي سهام جهاني و يورو روز جمعه به سرعت سقوط كرد.
نخستوزير يونان طلبكاران بينالمللي را در برابر مردم قرار داد
رياضت اقتصادي در همهپرسي
صاحبخبر -