گروه سیاسی/ پاسخ ایران به آخرین پیشنهادهای تبادل شده در مذاکرات وین، باید محقق کننده خواست‌های بحق تهران در چهارچوب هر توافق احتمالی باشد واین نکته‌ای است که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که دو روز پیش نسبت به دستیابی به توافق ابراز ناامیدی کرده است، نباید فراموش کند. این مقام اروپایی در حالی گفته است که آخرین پاسخ دریافتی‌اش از ایران درباره ایده‌های پیشنهادی روی میز، کمکی به روند توافق نمی‌کند که به نظر می‌رسد پشت صحنه گفت‌و‌گوهای جاری به جای کشورهای طرف مقابل ایران در توافق توسط مقام‌های صهیونیستی بازیگردانی می‌شود.
مبنای تبادل نظر مکتوب ایران و امریکا که با میانجیگری اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد، متنی است که «بورل» به عنوان پیش‌نویس توافق در اختیار همه طرف‌ها قرار داد. ابتدا ایران اصلاحات مورد نظر خود را به متن پیشنهادی اروپا اعلام کرد و بعد از چند روز امریکا پاسخ داد، سپس ایران یک هفته بعد مواضعش را درباره پاسخ امریکا برای اتحادیه اروپا فرستاد که حالا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره آن ابراز بدبینی کرده است. این موضعگیری در حالی است که «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در مذاکرات وین نپذیرفتن وجود نقطه ضعف و ابهام در هرگونه توافق را حق طبیعی ایران دانسته است. اولیانوف در صفحه توئیتر خود نوشت «مشخص است که ایران نقاط ضعف و ابهامات در توافق را نخواهد پذیرفت، البته چندان مطمئن نیستم اتحادیه اروپا فراموش کرده باشد که مسئول وضعیت کنونی چه کسی است».
او در ادامه توضیح داد: «با وجود ماهیت پیچیده روابط بین‌الملل، شرکت‌کنندگان در مذاکرات وین عملگرا بودن خود را به‌نمایش گذاشته‌اند».
درخواست پاسخگویی دوباره ایران به آژانس
یکی از موضوعاتی که در پاسخ نهایی تهران به اتحادیه اروپا به محور اختلافی تبدیل شده است، حل و فصل کامل موضوعات پادمانی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سپس ارائه تضمین قابل اتکا برای اطمینان یافتن از بهره‌مندی کامل ایران از منافع اقتصادی در توافق احتمالی است. حساسیت مقام‌های ایرانی بر این دو مهم ذیل تجربه‌ای به وجود آمده که از بدعهدی امریکا و انفعال اروپا در برجام شکل گرفته است. از این رو شفاف‌سازی پیرامون تعهدات همه طرف‌ها می‌تواند امکان هرگونه تفسیر و تأویل‌های منفعت‌جویانه و سوءاستفاده از منافع تعریف شده ایران را فراهم کند.
موضوع اختلافی درباره مسائل پادمانی در حالی مطرح است که ایران پیشتر زیر سایه توافق هسته‌ای به همه موضوعات ادعایی آژانس تحت لوای پرونده «مطالعات ادعایی» موسوم به PMD پاسخ داده بود و اینک معتقد است بازگشایی این موضوعات، محلی از اعراب ندارد و اکنون با احیای توافق، این سؤالات و ابهامات آژانس باید از دستور کار خارج شود، اما مقام‌های امریکایی با این ادعا که سطح و عمق فعالیت‌های هسته‌ای ایران متفاوت از فضای توافق سال ۲۰۱۵ است، مدعی‌اند که ایران باید پاسخگوی فعالیت‌های خود و همچنین جوابگوی سؤالات و ابهامات آژانس باشد. این خواسته هم در حالی مطرح شده که سازمان انرژی اتمی کشورمان در ماه‌های ابتدایی سال جاری همکاری فشرده‌ای را با «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای شفاف‌سازی موارد جدید ادعا شده از سر گذرانده بود، روندی که از سوی کشورهای غربی طرف توافق نادیده گرفته شده است. از این‌رو مقام‌های امریکایی در پاسخ به خواسته ایران مبنی بر بسته شدن پرونده مسائل جاری میان ایران و آژانس در صورت توافق احتمالی ادعا کرده‌اند که اجرای توافق و تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران بر مبنای ان‌پی‌تی و پادمان‌ها نباید منوط به یکدیگر باشد.
پشت پرده صحنه مذاکرات
اما در حالی که به نظر می‌رسید خواسته تهران مبنی بر لزوم بسته شدن پرونده مسائل فی مابین ایران و آژانس در ادوار اخیر و اینکه مذاکرات به نوعی حل و فصل شده ، مقام‌های امریکایی در آخرین لحظه و در واکنش به بسته پیشنهادی ایران بار دیگر از پذیرش این موضوع خودداری کرده‌اند؛ اتفاقی که باید آن را حاصل تحولاتی دانست که بویژه از سوی تل آویو پیرامون مذاکرات جاری به جریان افتاده است.
روزنامه امریکایی «وال‌استریت ژورنال» در گزارش اخیر خود از کارشکنی‌های رژیم صهیونیستی برای ناکام گذاشتن تلاش‌های دیپلماتیک ایران و برخی طرف‌های دیگر برای احیای توافق هسته‌ای خبر داده و نوشته است که مقامات اسرائیلی دست و پا می‌زنند تا در دولت «جو بایدن»، رئیس جمهور امریکا درحالی که برای احیای توافق هسته‌ای تلاش می‌کند، اعمال نفوذ کرده و همزمان با ورود مذاکرات وین به مرحله‌ای حساس، امریکا را ترغیب کنند که مواضعش در قبال ایران را تشدید کند و هیچ‌گونه امتیازی به آن ندهد. به این ترتیب این واقعیت معلوم شده است که پافشاری «بایدن» مبنی بر عدم پذیرش بسته شدن پرونده تحقیقات آژانس از مراکز هسته‌ای ایران، حاصل فشار مسئولان صهیونیستی است که خواهان باز گذاشتن مجرایی برای پیگیری موضوعات انحرافی و موهوم خود علیه فعالیت‌های صلح‌آمیز ایران هستند.
این چنین است که «وال استریت ژورنال» به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی خبر داده که «بایدن» موافقت کرده است در برابر تلاش‌های ایران برای بستن پرونده تحقیقات آژانس یا حداقل ترغیب آژانس به پایان دادن آن مقاومت کند. همچنین رژیم صهیونیستی فراتر از بحث تحقیقات آژانس، به دنبال ایجاد فشار بر واشنگتن است تا زمان اجرایی شدن مراحل مختلف توافق را به تعویق بیندازد؛ امری که در خلال دیدارهای پیاپی مسئولان صهیونیستی با مقام‌های امریکایی مورد پیگیری قرار می‌گیرد.
دیدار در واشنگتن یک هفته قبل از نشست آژانس
در ادامه افزوده شدن بر تلاش مقام‌های صهیونیستی جهت کارشکنی علیه روند مذاکرات، تل آویو، «دیوید بارنئا»، رئیس موساد را دوشنبه گذشته به واشنگتن فرستاد تا مقامات کاخ سفید، سیا، پنتاگون و قانون‌گذاران امریکایی را درباره مطالبات تل‌آویو توجیه کند.
او در این سفر همچنین با شمار زیادی از قانون‌گذاران امریکایی دیدار می‌کند تا علیه روند جاری مذاکرات لابی کند. سفر رئیس موساد پس از آن انجام می‌شود که این مقام اسرائیلی ماه گذشته به طور علنی از سیاست دولت «بایدن» در قبال ایران انتقاد کرد و اشاره به این داشت که توافق در عرض چند هفته به امضا خواهد رسید. «بارنئا» سومین مقام ارشد صهیونیستی است که طی چند هفته گذشته برای انتقال نگرانی‌های تل آویو به واشنگتن سفر کرده است.دیدارهای این مقام امنیتی اسرائیل تلاش مستقیمی برای به وجود آوردن بن‌بست در گفت‌و‌گوهای جاری است تا از دستیابی به هر توافق احتمالی جلوگیری کند.
یک هفته پس از سفر «بارنئا» به امریکا نشست آتی شورای حکام در وین برگزار می‌شود که در آن درباره پیشرفت‌های هسته‌ای ایران گفت‌و‌گو خواهد شد.
از این‌رو می‌توان انتظار داشت که محور اصلی رایزنی‌های این مقام صهیونیستی در واشنگتن تلاش برای حفظ موضع واشنگتن مبنی بر عدم پذیرش خواسته ایران یعنی باقی نگه داشتن پرونده‌های سیاسی و موهوم آژانس باشد.
بــــرش
نخست وزیر رژیم صهیونیستی:
درباره ایران با بایدن توافق کردیم
نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد که این رژیم در توافق با امریکا، برای «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» از آزادی عمل کامل برخوردار خواهد بود. به گزارش ایسنا به نقل از ینت نیوز، یائیر لاپید، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روز سه‌شنبه در بازدید از پایگاهی هوایی در صحرای نقب شمالی مدعی شد: اگر ایران به تلاش‌هایش ادامه دهد، با بازوان دراز و توانایی‌های اسرائیل مواجه خواهد شد. وی در ادامه گفت: ما به تقابل با تروریسم و کسانی که با هدف ما مخالف هستند، در تمامی جبهه‌ها ادامه خواهیم داد.
لاپید همچنین با اشاره به گفت‌وگوی اخیر خود با رئیس جمهور امریکا گفت: همان طور که با رئیس جمهور بایدن توافق کردیم، آزادی عمل کاملی برای ممانعت از احتمال بدل شدن ایران به یک تهدید هسته‌ای خواهیم داشت. همچنین اسرائیل نشنال نیوز به نقل از لاپید نوشت: هنوز زود است که بگوییم آیا در متوقف کردن توافق هسته‌ای موفق بوده‌ایم یا نه اما اسرائیل برای هر تهدید یا سناریویی آماده است.
∎
مبنای تبادل نظر مکتوب ایران و امریکا که با میانجیگری اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد، متنی است که «بورل» به عنوان پیش‌نویس توافق در اختیار همه طرف‌ها قرار داد. ابتدا ایران اصلاحات مورد نظر خود را به متن پیشنهادی اروپا اعلام کرد و بعد از چند روز امریکا پاسخ داد، سپس ایران یک هفته بعد مواضعش را درباره پاسخ امریکا برای اتحادیه اروپا فرستاد که حالا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره آن ابراز بدبینی کرده است. این موضعگیری در حالی است که «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در مذاکرات وین نپذیرفتن وجود نقطه ضعف و ابهام در هرگونه توافق را حق طبیعی ایران دانسته است. اولیانوف در صفحه توئیتر خود نوشت «مشخص است که ایران نقاط ضعف و ابهامات در توافق را نخواهد پذیرفت، البته چندان مطمئن نیستم اتحادیه اروپا فراموش کرده باشد که مسئول وضعیت کنونی چه کسی است».
او در ادامه توضیح داد: «با وجود ماهیت پیچیده روابط بین‌الملل، شرکت‌کنندگان در مذاکرات وین عملگرا بودن خود را به‌نمایش گذاشته‌اند».
درخواست پاسخگویی دوباره ایران به آژانس
یکی از موضوعاتی که در پاسخ نهایی تهران به اتحادیه اروپا به محور اختلافی تبدیل شده است، حل و فصل کامل موضوعات پادمانی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سپس ارائه تضمین قابل اتکا برای اطمینان یافتن از بهره‌مندی کامل ایران از منافع اقتصادی در توافق احتمالی است. حساسیت مقام‌های ایرانی بر این دو مهم ذیل تجربه‌ای به وجود آمده که از بدعهدی امریکا و انفعال اروپا در برجام شکل گرفته است. از این رو شفاف‌سازی پیرامون تعهدات همه طرف‌ها می‌تواند امکان هرگونه تفسیر و تأویل‌های منفعت‌جویانه و سوءاستفاده از منافع تعریف شده ایران را فراهم کند.
موضوع اختلافی درباره مسائل پادمانی در حالی مطرح است که ایران پیشتر زیر سایه توافق هسته‌ای به همه موضوعات ادعایی آژانس تحت لوای پرونده «مطالعات ادعایی» موسوم به PMD پاسخ داده بود و اینک معتقد است بازگشایی این موضوعات، محلی از اعراب ندارد و اکنون با احیای توافق، این سؤالات و ابهامات آژانس باید از دستور کار خارج شود، اما مقام‌های امریکایی با این ادعا که سطح و عمق فعالیت‌های هسته‌ای ایران متفاوت از فضای توافق سال ۲۰۱۵ است، مدعی‌اند که ایران باید پاسخگوی فعالیت‌های خود و همچنین جوابگوی سؤالات و ابهامات آژانس باشد. این خواسته هم در حالی مطرح شده که سازمان انرژی اتمی کشورمان در ماه‌های ابتدایی سال جاری همکاری فشرده‌ای را با «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای شفاف‌سازی موارد جدید ادعا شده از سر گذرانده بود، روندی که از سوی کشورهای غربی طرف توافق نادیده گرفته شده است. از این‌رو مقام‌های امریکایی در پاسخ به خواسته ایران مبنی بر بسته شدن پرونده مسائل جاری میان ایران و آژانس در صورت توافق احتمالی ادعا کرده‌اند که اجرای توافق و تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران بر مبنای ان‌پی‌تی و پادمان‌ها نباید منوط به یکدیگر باشد.
پشت پرده صحنه مذاکرات
اما در حالی که به نظر می‌رسید خواسته تهران مبنی بر لزوم بسته شدن پرونده مسائل فی مابین ایران و آژانس در ادوار اخیر و اینکه مذاکرات به نوعی حل و فصل شده ، مقام‌های امریکایی در آخرین لحظه و در واکنش به بسته پیشنهادی ایران بار دیگر از پذیرش این موضوع خودداری کرده‌اند؛ اتفاقی که باید آن را حاصل تحولاتی دانست که بویژه از سوی تل آویو پیرامون مذاکرات جاری به جریان افتاده است.
روزنامه امریکایی «وال‌استریت ژورنال» در گزارش اخیر خود از کارشکنی‌های رژیم صهیونیستی برای ناکام گذاشتن تلاش‌های دیپلماتیک ایران و برخی طرف‌های دیگر برای احیای توافق هسته‌ای خبر داده و نوشته است که مقامات اسرائیلی دست و پا می‌زنند تا در دولت «جو بایدن»، رئیس جمهور امریکا درحالی که برای احیای توافق هسته‌ای تلاش می‌کند، اعمال نفوذ کرده و همزمان با ورود مذاکرات وین به مرحله‌ای حساس، امریکا را ترغیب کنند که مواضعش در قبال ایران را تشدید کند و هیچ‌گونه امتیازی به آن ندهد. به این ترتیب این واقعیت معلوم شده است که پافشاری «بایدن» مبنی بر عدم پذیرش بسته شدن پرونده تحقیقات آژانس از مراکز هسته‌ای ایران، حاصل فشار مسئولان صهیونیستی است که خواهان باز گذاشتن مجرایی برای پیگیری موضوعات انحرافی و موهوم خود علیه فعالیت‌های صلح‌آمیز ایران هستند.
این چنین است که «وال استریت ژورنال» به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی خبر داده که «بایدن» موافقت کرده است در برابر تلاش‌های ایران برای بستن پرونده تحقیقات آژانس یا حداقل ترغیب آژانس به پایان دادن آن مقاومت کند. همچنین رژیم صهیونیستی فراتر از بحث تحقیقات آژانس، به دنبال ایجاد فشار بر واشنگتن است تا زمان اجرایی شدن مراحل مختلف توافق را به تعویق بیندازد؛ امری که در خلال دیدارهای پیاپی مسئولان صهیونیستی با مقام‌های امریکایی مورد پیگیری قرار می‌گیرد.
دیدار در واشنگتن یک هفته قبل از نشست آژانس
در ادامه افزوده شدن بر تلاش مقام‌های صهیونیستی جهت کارشکنی علیه روند مذاکرات، تل آویو، «دیوید بارنئا»، رئیس موساد را دوشنبه گذشته به واشنگتن فرستاد تا مقامات کاخ سفید، سیا، پنتاگون و قانون‌گذاران امریکایی را درباره مطالبات تل‌آویو توجیه کند.
او در این سفر همچنین با شمار زیادی از قانون‌گذاران امریکایی دیدار می‌کند تا علیه روند جاری مذاکرات لابی کند. سفر رئیس موساد پس از آن انجام می‌شود که این مقام اسرائیلی ماه گذشته به طور علنی از سیاست دولت «بایدن» در قبال ایران انتقاد کرد و اشاره به این داشت که توافق در عرض چند هفته به امضا خواهد رسید. «بارنئا» سومین مقام ارشد صهیونیستی است که طی چند هفته گذشته برای انتقال نگرانی‌های تل آویو به واشنگتن سفر کرده است.دیدارهای این مقام امنیتی اسرائیل تلاش مستقیمی برای به وجود آوردن بن‌بست در گفت‌و‌گوهای جاری است تا از دستیابی به هر توافق احتمالی جلوگیری کند.
یک هفته پس از سفر «بارنئا» به امریکا نشست آتی شورای حکام در وین برگزار می‌شود که در آن درباره پیشرفت‌های هسته‌ای ایران گفت‌و‌گو خواهد شد.
از این‌رو می‌توان انتظار داشت که محور اصلی رایزنی‌های این مقام صهیونیستی در واشنگتن تلاش برای حفظ موضع واشنگتن مبنی بر عدم پذیرش خواسته ایران یعنی باقی نگه داشتن پرونده‌های سیاسی و موهوم آژانس باشد.
بــــرش
نخست وزیر رژیم صهیونیستی:
درباره ایران با بایدن توافق کردیم
نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد که این رژیم در توافق با امریکا، برای «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» از آزادی عمل کامل برخوردار خواهد بود. به گزارش ایسنا به نقل از ینت نیوز، یائیر لاپید، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روز سه‌شنبه در بازدید از پایگاهی هوایی در صحرای نقب شمالی مدعی شد: اگر ایران به تلاش‌هایش ادامه دهد، با بازوان دراز و توانایی‌های اسرائیل مواجه خواهد شد. وی در ادامه گفت: ما به تقابل با تروریسم و کسانی که با هدف ما مخالف هستند، در تمامی جبهه‌ها ادامه خواهیم داد.
لاپید همچنین با اشاره به گفت‌وگوی اخیر خود با رئیس جمهور امریکا گفت: همان طور که با رئیس جمهور بایدن توافق کردیم، آزادی عمل کاملی برای ممانعت از احتمال بدل شدن ایران به یک تهدید هسته‌ای خواهیم داشت. همچنین اسرائیل نشنال نیوز به نقل از لاپید نوشت: هنوز زود است که بگوییم آیا در متوقف کردن توافق هسته‌ای موفق بوده‌ایم یا نه اما اسرائیل برای هر تهدید یا سناریویی آماده است.
نظر شما