پردازنده مرکزی کامپیوتر (CPU) که به مثابه مغز کامپیوتر عمل می‌کند، در واقع آن بخش از رایانه است که اقدامات، محاسبات و اجرای برنامه‌ها را بر عهده دارد. پردازنده جزو مهم‌ترین قطعات یک سیستم گیمینگ است که عملکرد و راندمان کلی سیستم را تعیین می‌کند. امروزه غالب پردازنده‌های بازار تحت لوای دو کمپانی ای‌ام‌دی (AMD) و اینتل (Intel) تولید می‌شوند.

اینتل یکی از بزرگترین و موفق‌ترین شرکت‌ها در زمینه تولید و توسعه پردازنده‌هاست. با توجه به پیشرفت تکنولوژی ساخت، امکانات، چیپست‌ها و پیچیدگی مدل‌ پردازنده‌های متفاوت، اینتل نیز مانند سایر تولید کنندگان سخت افزار، شیوه‌ای خاص برای نام گذاری و معرفی قطعات خود استفاده کرده است که گاها می‌توانند برای مخاطب غیرفنی گیج کننده باشند. از این رو در این مطلب قصد داریم به بررسی و رمز گشایی این شیوه نام‌گذاری و پسوندها بپردازیم.

نام تجاری (Brand)

نام هریک از پردازنده‌های اینتل، با نام تجاری یا برند آن شروع می‌شود. به طور معمول پردازنده‌هایی که ما در پلتفرم اینتل تهیه می‌کنیم با برند Core نام گذاری می‌شوند. لازم به ذکر است که معمولا هرچه عدد مقابل Core بیشتر باشد پردازنده موردنظر، جدیدتر و قدرتمندتر است. برای مثال پردازنده‌ی Core i7 از یک نمونه‌ی Core i5 قدرتمندتر خواهد بود.

البته Core تنها برند پردازنده‌های اینتل نیست. و این شرکت برندهای دیگری در لپ‌تاپ و نوت‌بوک‌ها، گوشی‌های تلفن و سرورهای سخت افزاری دارد که به ترتیب Atom Celeron/Pentium و Xeon و… هستند. این برندها در تعداد هسته‌ها، معماری قالب و کاربرد از یکدیگر متفاوت‌ند.

اصلاح کننده‌های نام تجاری (Brand Modifier)

در پردازنده‌های اینتل غالبا بعد از نام برند، عددی قرار می‌گیرد که بیان‌گر اصلاح کننده‌های نام تجاری است. پردازنده‌های Pentium و Celeron از این قرارداد نام‌گذاری استفاده نمی‌کنند. امروز ، سری پردازنده های Core شامل اصلاح کننده‌های نام تجاری i3 ، i5 ، i7 و i9 هستند. اعداد مارک بالاتر، سطح بالاتری از عملکرد و در برخی موارد، ویژگی های اضافی (مانند فناوری Hyper-Threading اینتل) را به کاربران ارائه می‌دهند. به عنوان مثال در یک خانواده پردازنده ثابت، یک i7 از i5 بهتر عمل می‌کند و خود i5 به طبع از i3 بهتر است.

شناسه نسل (Generation Indicator) و شناسه عددی (SKU Numeric Digits)

اولین عدد سمت چپ به معنی شناسه نسل و سه عدد پس از آن برای شناسه عددی SKU تعیین شده است. عددهای منتسب به هر پردازنده، اطلاعاتی را پیرامون قدرت پردازشی یا همان کارایی آن نشان می‌دهد. رقم اول، نسل پردازنده موردنظر را به ما نشان می‌دهد. برای مثال در مدل Intel Core i5-9400F با یک پردازنده‌ی i5 نسل نهمی روبه‌رو هستیم. پردازنده‌های نسل دهم و یازدهم اینتل نیز به ترتیب با فرمت 10xxx و 11xxx نمایش داده خواهند شد.

سه رقم بعدی که شناسه عددی SKU نام دارند، رتبه‌بندی پردازنده را از لحاظ کارایی نسبت به مدل‌های دیگر نشان می‌دهد. هرچه این اعداد بالاتر باشند، با پردازنده‌ی قدرتمندتری تری روبه‌رو هستیم. برای مثال پردازنده مدل core i5-9600 قوی‌تر از پردازنده core i5-9400 خواهد بود. همچنین در نظر داشته باشید که در نسل اول پردازنده‌های نام تجاری core، شناسه نسل وجود نداشته است.

 پسوند خط تولید (Product Line Suffix)

پس از شناسه نسل و شناسه عددی SKU محصول، حروف الفبایی قرار می‌گیرند که آن‌ها را  پسوند خط تولید (Product Line Suffix) می‌نامند. این پسوند نام‌گذاری‌ها در پردازنده‌های اینتل، بخش مهم و تعیین‌کننده‌ای در تمایز محصولات از یکدیگر هستند.

این پسوند‌ها که هرکدام بسته به الفبای بکار برده شده معنای خاصی دارند، اطلاعات مناسبی از کاربرد پردازنده در اختیار شما قرار می‌دهد. این پسوندها در همه نسل‌های پردازنده‌های اینتل وجود ندارند اما همواره معنای یکسانی خواهند داشت. که در ادامه معرفی و بررسی برخی از با اهمیت‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.

پسوندهای الفبایی H و HK و HQ در پردازنده‌های اینتل

این پسوندهای الفبایی مختص به پردازنده‌های قابل‌حمل (موبایل و لپ‌تاپ‌های پایین رده) هستند. پسوند H، که مخفف عبارت High است، به‌معنای مجهز بودن به قدرت پردازشی گرافیکی بالاست. پسوند HK همین برتری را با قابلیت اورکلاک بیان می‌کند و HQ به معنی پردازنده‌ای با قدرت گرافیکی بالا و چهار هسته (Quad Core) است.

پسوند الفبایی K در پردازنده‌های اینتل

پسوند k آنلاک بودن پردازنده را نشان می‌دهد. به ‌بیان دیگر مصرف‌کننده می‌تواند پردازنده‌ با پسوند K را اورکلاک کند. پردازنده‌ی اصلی کامپیوتر شما به گونه ‌ای تنظیم شده که در فرکانس مشخصی کار می‌کند و ماکسیمم فرکانس کاری آن نیز محدود به عددی خاص است. پردازنده‌های سری K را می‌توان اورکلاک نمود، یعنی سرعت کاری و در نتیجه مصرف برق آن را افزایش داد.

پسوند الفبایی F در پردازنده‌های اینتل

پردازنده با پسوند الفبایی F که به معنای Requires discrete graphics است، معرف پردازنده‌هایی فاقد پردازنده گرافیکی داخلی (IGPU) است. این پردازنده‌ها که نیازمند یک کارت گرافیک مجزا هستند، گاهی قیمت پایین‌تری نسبت به مدل‌های معمولی دارند.

این پردازنده‌ها در عمل دقیقا مشابه پردازنده‌های مادر خود بوده و تنها تفاوت آنها، عدم استفاده از گرافیک مجتمع است. به عنوان مثال Core i9-9900K و Core i9-9900KF از نظر تعداد هسته، رشته، فرکانس و سایر مشخصات فنی کاملا یکسان بوده و تنها تفاوت آن‌ها، عدم استفاده از IGPU یا پردازنده گرافیکی داخلی در نسخه KF است.

پسوند الفبایی S در پردازنده‌های اینتل

 این پردازنده‌ها بیان‌گر عبارت Performance-optimized lifestyle یا بهینه شده برای عملکرد بالا هستند، که معرف پردازنده‌هایی با نسخه خاص هستند. این پردازنده‌ها که مشخصات فنی و عملکرد ویژه‌ای دارد، معمولا گران قیمت‌تر خواهند بود.

پسوند الفبایی Y در پردازنده‌های اینتل

پردازنده‌هایی که مختوم به حرف Y هستند، نماینده پردازنده‌های کم مصرف‌ند. البته این پردازنده‌ها با استفاده از تنظیمات Max Turbo Frequency، سرعت کلاک قابل‌توجهی را ارائه می‌کنند. این پردازنده‌ها بیشتر در دیوایس‌های قابل حمل دیده می‌شوند. در واقع تراشه‌های U و Y و M که امروزه در لپ‌تاپ‌ها و دستگاه‌های موبایل مشاهده می‌کنید، بیشتر برای صرفه جویی در مصرف باطری است تا اینکه نشان دهنده عملکرد دستگاه باشد.

پسوند الفبایی T در پردازنده‌های اینتل

این پسوند که بیان‌گر عبارت Power-optimized lifestyle است، دارای ساختار توانی بهبود یافته برای کاهش توان مصرفی است. ریز پردازنده‌های مخصوص تجهیزات همراه با مصرف توان بین 30 تا 39 وات در بسیاری از لپ‌تاپ‌های رایج میان رده و بالاتر استفاده می‌شوند.

پسوند الفبایی X در پردازنده‌های اینتل

پردازنده‌هایی که با پسوند X مشخص شده‌اند، بیان‌گر عبارت Extreme edition هستند. این پردازنده‌ها که دارای سرعت کلاک بیشتری هستند، مانند پردازنده‌ها با پسوند k از قابلیت اورکلاک نیز بهره‌منداند. این پردازنده‌ها به علت توانایی بالاترشان، قیمت بیشتری دارند.

پسوند الفبایی Q در پردازنده‌های اینتل

حرف Q که در پردازنده‌های لپ تاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد، ابتدای کلمه Quad به معنای چهار هسته‌ای بودن پردازنده می باشد. اگر به دنبال پردازنده‌هایی با کارایی و عملکرد بسیار بالا هستید، باید پردازنده هایی که پسوند Q دارند را مد نظر قرار دهید.

بیشتر بخوانید:

• راهنمای نام گذاری کارت گرافیک‌های AMD
• راهنمای نام گذاری‌ها پردازنده‌های AMD
• نام گذاری GTX و RTX در کارت گرافیک‌های انویدیا چه تفاوتی دارد؟