شناسهٔ خبر: 45720362 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه صبح‌نو | لینک خبر

آيا بهزاد نبوی می تواند بر چالش های نهاد اجماع ساز غلبه كند؟

چاله های «ناسا»

دو روز پیش یکشنبه اولین جلسه نهاد انتخاباتی اجماع‌ساز اصلاحات موسوم به «ناسا»، در مجموعه جماران با حضور نمایندگان احزاب اصلاح‌‌‌طلب و چهره‌‌‌های حقیقی غیرحزبی، برگزار شد. ماحصل این جلسه، تشکیل جبهه‌‌ای با عنوان «اصلاح‌طلبان ایران» بود که نمایندگان 31 حزب اصلاح‌‌‌طلب به اضافه 15 نفر چهره غیرحزبی را شامل می‌شود. یکی از تصمیماتی که در جلسه روز یکشنبه گرفته شد، انتخاب بهزاد نبوی به عنوان رییس موقت یا سنی جبهه اصلاح‌طلبان ایران، پیش از تدوین آیین‌نامه و هیات‌رییسه نهایی، بود. آنطور که به گوش می‌رسد شانس «چریک پیر» برای تصدی ریاست نهایی جبهه اصلاح‌طلبان ایران بالا ارزیابی می‌شود. بازگشت مجدد نبوی به عرصه عملی سیاست و مدیریت کنش جمعی اصلاح‌طلبان، چه پیامی به دنبال دارد؟ چه نیروهای اصلاح‌طلبی از این تصمیم منتفع و چه نیروهایی، متضرر خواهند شد؟

صاحب‌خبر -

نهاد اجماع‌ساز اصلاحات یا همان جبهه اصلاح‌طلبان ایران مدتی است که برای تنظیم کنش سیاسی اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌‌جمهوری و شوراهای 1400 تشکیل شده و پس از مدت‌ها کش و قوس، روز یکشنبه هفته جاری، اولین جلسه آن در جماران برگزار شد و مقرر شد تا در جلسه هفته آینده، آیین‌نامه جبهه، تصویب و هیات‌رییسه و کمیته‌‌‌های اجرایی برای رتق و فتق عملیاتی امور انتخاباتی، تشکیل شوند. در این جلسه همچنین بهزاد نبوی به عنوان رییس سنی و موقت جبهه اصلاح‌طلبان انتخاب شد. زمزمه‌ها اما حکایت از این دارند که نبوی اقبال قابل توجهی در میان اعضای جبهه اصلاح‌طلبان دارد و به احتمال فراوان او ریاست جبهه اصلاحات را به عهده خواهد گرفت. انتخاب نبوی پیام‌‌‌های متعددی دارد.
اولین پیام معطوف به عملکرد شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان است که محمدرضا عارف به عنوان چهره‌‌ای عمدتا علمی و آکادمیک از عهده ریاست آن برنیامد و پس از آن نیز در مدیریت فراکسیون امید در مجلس دهم عاجز ماند. همین تجربه تاریخی، اصلاح‌طلبان را بر آن داشت تا به نبوی به عنوان چهره‌‌ای آب‌دیده در عرصه سیاست روی خوش نشان بدهند و او را برای مدیریت کنش سیاسی خود در 1400 انتخاب کنند. عدم حضور عارف و چهره‌‌‌های نزدیک به او نظیر موسوی لاری در جبهه اصلاح‌طلبان، این ظن را تقویت می‌کند که در سازوکار جدید انتخابات اصلاحاتی‌ها، عارف و یاران او جایگاه چندانی ندارند و بیشتر باید نظاره‌گر امور باشند.
از سوی دیگر، نبوی برخلاف دهه‌‌‌های 60 و 70، اکنون جزو چهره‌‌‌های عمل‌گرا محسوب می‌شود و انتخاب او به عنوان ریاست نهاد انتخاباتی اصلاحات، نشان می‌دهد که اصلاح‌طلبان از رادیکالیسم جان گرفته پیش و پس از انتخابات مجلس یازدهم، قصد فاصله‌گذاری دارند و به‌هیچ‌وجه نمی‌خواهند در زمین خرده‌فرمایشات امثال حجاریان و تاجزاده بازی کنند و با شعارهای آرمان‌خواهانه و تند، ساحت قدرت را به رقیب واگذار کنند. از این منظر، اقبال به بهزاد نبوی و قرار دادن او در جایگاه ریاست اصلاح‌طلبان، می‌تواند نشانه‌‌ای قوی از گرایش اصلاح‌طلبان به عمل‌گرایی و عقلانیت ناظر بر واقعیت سیاسی و یا حتی ائتلاف با جریان دولت باشد؛ چهره‌‌ای که در انتخابات مجلس یازدهم، خلاف نظر قاطبه اصلاح‌طلبان، از مشارکت حداکثری در برابر سیاست تحریم‌طلبی دفاع کرد و از این منظر، در اردوگاه عمل‌گرایانی نظیر حزب کارگزاران سازندگی قرار گرفت. برای بررسی بیشتر فضای حاکم بر جبهه اصلاح‌طلبان ایران، «صبح‌نو» به سراغ محمد خونچمن، دبیرکل حزب جوانان ایران اسلامی و عضو حقوقی این جبهه رفته است. خونچمن بر این باور است که احتمال حمایت این جبهه از چهره‌‌ای شبیه به روحانی یا لاریجانی، صفر است و اساسا اصلاح‌طلبان جز حزب کارگزاران سازندگی، نگاه مناسبی به نامزد ائتلافی ندارد. در ادامه این گفت‌وگو را از نظر خواهید گذراند.
 
دو روز پیش اولین جلسه جبهه اصلاح‌طلبان ایران در جماران برگزار و طی آن، بهزاد نبوی به عنوان رییس موقت و سنی جبهه انتخاب شد. احتمال ریاست دائمی نبوی چه قدر است؟
شانس آقای نبوی برای ریاست بالاست.
 
هم در بین اعضای حقوقی و هم در بین اعضای حقیقی؟
بله. آقای نبوی جزو فرادی هستند که بالاترین نگاه‌ها به ایشان است. آقای کمالی هم تقریبا به همین صورت است. آقای مرعشی هم البته جایگاه خودشان را دارند اما خودش ریاست را نمی‌پذیرد.
 
چرا؟
آقای مرعشی معمولا سعی می‌کند در حاشیه حرکت کند.

 ادامه از صفحه 5
چرا اعضای جبهه اصلاح‌طلبان ایران به نبوی گرایش پیدا کرده‌اند؟ این در حالی است که نبوی در انتخابات مجلس یازدهم برخلاف سایر اصلاح‌طلبان، بر مشارکت در انتخابات تاکید داشت. آیا سیاست‌ورزی اصلاح‌طلبان از تحریم به مشارکت شیفت کرده است؟
ایشان یکسری مولفه‌‌‌های شخصی دارند که باعث شده مجموعه جبهه اصلاح‌طلبان، به ریاست ایشان اقبال نشان بدهد؛ از جمله اینکه ایشان سیاستمدار برجسته‌‌ای است و تجربه بسیار بالا و نقش شیخوخیت در جریان اصلاحات دارد؛ مضاف بر اینکه راهبرد شورای هماهنگی جبهه اصلاحات که حدودا دو ماه برای تعیین آن وقت گذاشتیم، مشارکت در انتخابات منوط به حضور کاندیدای اصلاح‌‌‌طلب شاخص خواهد بود اما اگر قرار باشد کاندیدای شاخص اصلاح‌‌‌طلب نداشته باشیم، طبق راهبرد شورا، کاندیدایی معرفی نخواهیم کرد. نگاه آقای نبوی هم همین است و این‌طور نیست که ایشان بگوید باید تحت هر شرایطی در انتخابات شرکت کنیم. علت اینکه در انتخابات مجلس، کاندیدایی معرفی نکردیم، این بود که اصلا کاندیدایی نداشتیم.
 
خب در همان شرایط که شما ترسیم می‌‌کنید، آقای نبوی قائل به مشارکت بود؟
نه. وقتی کاندیدا نباشد، انتخابات و مشارکت معنا پیدا نمی‌کند.
 
همانطور که گفتید، راهبرد اصلی جبهه اصلاح‌طلبان، نهایتا رسیدن به نامزدی اصلاح‌‌‌طلب است که بتواند از فیلتر نهادهای نظارتی هم عبور کند؛ آیا چهره‌‌‌های غیراصلاح‌‌‌طلب هم شانسی برای جلب نظر جبهه اصلاح‌طلبان دارند؟
نه، این دفعه هیچ نگاهی نسبت به کاندیداهای غیراصلاح‌‌‌طلب وجود ندارد. شاید یکی، دو حزب به نامزدهای غیر اصلاح‌‌‌طلب فکر کنند اما از 31 حزب درون شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، حداقل 29 حزب، اقبالی به نامزد غیراصلاح‌‌‌طلب ندارند.
 
قاعدتا یکی از آن دو حزب، کارگزاران سازندگی است.
قطعا یکی از احزابی که معتقد است باید در هر صورت در انتخابات شرکت کنیم، کارگزاران است.  
 
فکر می‌کنید، سنبه حزب کارگزاران برای تغییر نظر جبهه اصلاح‌طلبان قوی باشد؟
نه، در آن حد نیست.
 
نقش رییس دولت اصلاحات در جبهه اصلاح‌طلبان چگونه تعریف شده است؟ در انتخابات 92 با وجودی که اصلاح‌طلبان به آقای عارف تمایل داشتند، خاتمی در نامه‌‌ای از عارف خواست تا به نفع روحانی کنار بکشد.
آقای خاتمی هیچ‌گاه نظرش را بر مجموعه‌‌ای تحمیل نکرده است.
 
اگر نظر نهایی جبهه اصلاح‌طلبان و رییس دولت اصلاحات درباره نامزدی یک چهره، به تعارض برخورد کند، اینجا چه مکانیزمی برای داوری وجود دارد؟
بعید است که چنین تعارضی ایجاد شود. قطعا جلسات و مذاکراتی با آقای خاتمی خواهیم داشت و جمع‌بندی نهایی به گونه‌‌ای خواهد شد که جلوی چنین تعارضاتی را می‌‌گیرد. این‌طور نیست که جبهه اصلاح‌طلبان برود برای خودش به گزینه‌‌ای برسد و بعد از اینکه به جمع‌بندی رسید، تازه بخواهد با خاتمی صحبت کند. در طول مسیر که جبهه اصلاح‌طلبان جلسات خود را برگزار می‌کند، از نظرات آقای خاتمی و سایر شخصیت‌‌‌های اصلاح‌‌‌طلب بهره گرفته خواهد شد و به این صورت تلاش می‌شود تا جمع‌بندی کار، مورد توافق اکثریت در جریان اصلاحات باشد.
 
حزب اعتدال و توسعه آیا وارد سازوکار انتخاباتی جبهه اصلاح‌طلبان ایران خواهد شد؟
اگر درخواست بدهند، این درخواست در جلسه شورای جبهه بررسی می‌شود و اگر اکثریت را به دست آورد، اضافه می‌شوند.
 
شانس همکاری اصلاح‌طلبان با اعتدال و توسعه را چقدر می‌بینید؟
طبیعی است هر مجموعه‌‌ای که هماهنگ با مجموعه ما حرکت کند، از خدای‌مان است که به مجموعه ما اضافه شود.
 
احتمال حمایت مشترک اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گراها از شخصیتی مثل آقای روحانی در انتخابات 1400 چقدر است؟
احتمال صفر است.

نظر شما