سرویس بین الملل جوان آنلاین: امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه بعد از دومین سفر خود طی سه هفته اخیر به لبنان، به عراق رفت تا به قول خودش بعد از نوسازی حکومت در لبنان، قماری هم برای تقویت نفوذ پاریس در عراق بکند تا شاید این دو، پلی شوند برای احیای نفوذ در شامات بعد از بهبود اوضاع در سوریه. با این حال، سفر او با چالشی شاید پیش‌بینی نشده در داخل روبه‌رو شد. مجله جنجالی شارلی ابدو که چاپ تصایر موهن آن از پیامبر اکرم، خشم مسلمانان را برانگیخت، بار دیگر دست به بازنشر این تصاویر موهن زده است؛ تصاویری که رئیس‌جمهور فرانسه حاضر نشد آن را محکوم کند و گفت که در جایگاهی نیست که بخواهد به قضاوت درباره این اقدام توهین‌آمیز بنشیند.
در حالی که ۵۷ هزار لبنانی در جریان سفر سه هفته پیش امانوئل ماکرون به لبنان بعد از انفجار فاجعه‌بار بیروت در طوماری خواستار آن شدند که لبنان یک بار دیگر تحت‌الحمایه فرانسه قرار گیرد، بخش مهمی از مردم و سیاستمداران داغدیده لبنان، از برخورد تحقیر آمیز ماکرون ۴۲ ساله با کشورشان، لب به دندان می‌گزند. این را می‌توان نه‌تن‌ها از چهره غم‌آلود و البته عصبانی میشل عون رئیس‌جمهور ۸۶ ساله لبنان فهمید، بلکه از صحبت‌های دیروز «امیل لحود» رئیس‌جمهور پیشین لبنان هم نمایان است که از طرح ماکرون برای به سازش کشاندن لبنان با اسرائیل مانند امارات خبر داده، و خطاب به سیاستمداران فرانسوی گفته: «کرامت شما مهم‌تر از زندگی شماست.» ماکرون روز سه شنبه پس از دیدار با میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان، در فرودگاه گفت: «اگر اصلاحات انجام نشود لبنان همچنان غرق خواهد شد» و روز قبل هم سیاستمداران لبنانی را تهدید کرده بود در صورتی که دست به اصلاحاتی که پاریس خواهان آن است نزنند، با تحریم روبه‌رو خواهند شد.
از همان سه هفته پیش که ماکرون به فاصله کوتاهی از انفجار فاجعه‌بار بیروت به لبنان سفر کرد، می‌شد فهمید که فرانسوی‌ها طرحی بزرگ برای لبنان تدارک دیده‌اند. رئیس‌جمهور فرانسه در سفر روز سه شنبه خود گفت: «اگر طرف‌های سیاسی در لبنان به تعهدات خود پایبند باشند ما نیز به تعهدات‌مان پایبند خواهیم ماند و هرگز چک سفید ارائه
نخواهیم داد.» ظاهراً اشاره ماکرون به وام ۵ تا ۱۰ میلیارد دلاری برای بازسازی لبنان است که لبنانی‌ها به دنبال گرفتن آن از صندوق بین المللی پول هستند و فرانسه سعی می‌کند با ضمانت دریافت آن، پلی به سمت احیای نفود خود در لبنان بزند. امیل لحود، رئیس‌جمهور لبنان بخشی از هدف نفوذ مجدد فرانسه را کشاندن لبنان به صلح با اسرائیل خوانده و به المیادین گفته که این همان کاری است که امارات انجام داد و فردا سعودی نیز انجام خواهد داد.
لحود با استناد به گزارش «فیگارو» گفته که فرانسه سیاستمداران لبنانی را با پول‌هایی که از قبل از ۱۷ اکتبر (زمان شروع ناآرامی‌ها در لبنان) قاچاق کرده‌اند، تهدید کرده است تا سریع‌تر بر سر نخست‌وزیر توافق کنند و ضمن رد هر نوع دیکته خارجی به لبنان، می‌گوید: «به این موضوع راضی نخواهیم شد حتی اگر هزینه آن زندگی‌مان باشد.» از طرف دیگر در حالی که طی هفته‌های اخیر، بعد از انفجار بیروت گمان بر این بود که فرانسوی‌ها در چارچوب منافع خود سیاستی متفاوت از امریکا را دنبال می‌کنند، آرام آرام این واقعیت درحال نمایان شدن است که پاریس نقش خود را در لبنان در امتداد نقش واشنگتن تعریف کرده است. دیروز دیوید شنکر، معاون وزیر خارجه امریکا در امور خاور نزدیک در گفتگو با روزنامه الشرق‌الاوسط برای اولین بار طی هفته‌های اخیر فاش کرد که: «ما در تماس دائم با فرانسوی‌ها هستیم. لبنان برای فرانسه و امریکا بسیار مهم است. این دومین سفر امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به لبنان است. من قبل از رفتن به بیروت زمان زیادی را با مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا گذراندم و او به تحولات لبنان بسیار توجه دارد، چراکه لبنان شریک و دوست بسیار قدیمی امریکاست.»بر اساس گزارش العهد، «محمود قماطی» عضو دفتر سیاسی حزب‌الله لبنان و از وزرای سابق البنانی در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت: «طرف امریکایی به مواضع منفی پایبند است، اما در مقابل از نقش پنهان فرانسه در لبنان حمایت می‌کند.»
تکرار اهداف با کلید واژه «حاکمیت»
سفر نه چندان از قبل برنامه‌ریزی شده ماکرون از بیروت به بغداد، نشان داد که بلندپروازی‌های پاریس به لبنان محدود نیست و ظاهراً ماکرون جوان قصد دارد بر ویرانه‌های فاجعه همچنان راز‌آلود بیروت، ساختمانی به بزرگی احیای نفوذ پاریس بر شامات بسازد. البته لحن او در سفر به عراق کمی متفاوت بود و با تأیید اینکه «برای نخستین بار به عراق سفر می‌کنم» کمتر از عبارات تحقیر آمیز و تهدید‌کننده‌ای مانند «اصلاحات نکنید، تحریم می‌شوید» استفاده کرد، ولی سخنان او خطاب به برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق، نشان داد که او در بغداد نیز هدفی فراتر از لبنان در سر ندارد: «چالش‌های بزرگی مقابل «تضمین حاکمیت عراق» در تمامی ابعاد امنیتی و اقتصادی آن در داخل و در منطقه قرار دارد.» او پیش از ورود به عراق در توئیتی نوشته بود: «به عراق می‌روم تا با همکاری با سازمان ملل ابتکار عملی را برای حمایت از روند حاکمیت این کشور آغاز کنم. برای ارائه حمایت از عراق در زمان چالش‌ها به این کشور سفر کرده‌ام.»ماکرون گفته که سربازان ما نیز در کنار یکدیگر با تروریسم مبارزه می‌کنند و تأکید کرده است: «امنیت جمعی ما و ثبات منطقه‌مان بر بوته آزمایش قرار دارد.»رئیس‌جمهور فرانسه بدون اشاره به کشور خاصی گفته که عراق با مداخله‌های خارجی مواجه است که این مداخله‌ها از چند سال قبل آغاز شده است و تأکید کرده است: «مسئولان عراقی باید مرحله انتقالی را هدایت کرده و یک حاکمیت عراقی مهم برای منطقه بسازند.»
پارادوکس «آزادی کفر» با سفر به عراق و لبنان
ماکرون در حالی به دنبال احیای نفود کشورش در لبنان و عراق است که ظاهراً از الزامات آن چندان اطلاعی ندارد. خواسته یا ناخواسته، سفر او به بیروت و بغداد همزمان شد با محاکمه ۱۳ مرد و زن در دادگاهی در فرانسه به بهانه حمله به دفتر نشریه موهن شارلی ابدو. این افراد متهم هستندکه در سال ۲۰۱۵ به دفتر این هفته‌نامه حمله کرده‌اند، هفته‌نامه‌ای که کاریکاتور‌های موهن آن درباره پیامبر اکرم (ص) واکنش جهان اسلام را در پی داشت. شارلی ابدو بار دیگر دست به بازنشر این کاریکاتور‌ها زده است. نویسنده سرمقاله این هفته نشریه مزبور ضمن بازنشر کاریکاتور‌های موهن به ساحت پیامبر اکرم (ص) نوشت: «این تصاویر به تاریخ تعلق دارد و تاریخ را نه می‌توان دوباره نوشت و نه می‌توان آن را پاک کرد.» مدیرمسئول روزنامه نیز گفته است که این تصاویر به‌مناسبت محاکمه به صفحه اول باز خواهد گشت و این مسئله یک امر اجتناب‌ناپذیر است. وی تأکید کرد که این نشریه پیش‌تر به‌دلیل نداشتن توجیه منطقی، با درخواست‌ها برای انتشار کاریکاتور‌های جدید مخالفت کرده بود. ماکرون ضمن مخالفت با محکوم کردن اقدام موهن نشریه فکاهی شارلی ابدو گفت: در جایگاهی نیستم که بتوانم علیه تصمیم نشریه برای انتشار کاریکاتور‌ها حکم صادر کنم. رئیس‌جمهور فرانسه این اقدام توهین‌آمیز را به مسئله آزادی بیان و عقیده ربط داد و افزود: کشورم از آزادی بیان و عقاید برخوردار است، اما در عین حال شهروندان فرانسوی باید به یکدیگر احترام بگذارند و از پرداختن به «گفتوگوی نفرت‌انگیز» اجتناب ورزند. رسانه‌های فرانسوی از جمله لوفیگارو، اوئست فرانس، ب. اف. ام تی. وی و فرانس‌انفو دیروز و امروز با بازتاب اظهارات امانوئل ماکرون در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی که در آن مدعی دفاع رئیس‌جمهور فرانسه از اقدام شارلی ابدو، شده‌اند، نوشتند: امانوئل ماکرون بار دیگر روز سه شنبه و در جریان آغاز محاکمه عاملان حمله به شارلی ابدو در ژانویه ۲۰۱۵ و در حالی که این نشریه طنز کارتون‌های جنجالی (حضرت) محمد را بازنشر داد، از «آزادی کفر» در فرانسه دفاع کرد. خبرگزاری فرانسه به نقل از ماکرون نوشت: از ابتدای جمهوری سوم در فرانسه، آزادی کفرگویی که مرتبط با آزادی عقیده است، وجود دارد. من برای محافظت از همه این آزادی‌ها در اینجا هستم. نیازی نیست من درباره انتخاب روزنامه‌نگاران داوری کنم. فقط لازم است بگویم که در فرانسه می‌توان از حاکمان، رئیس‌جمهور و کفر انتقاد کرد.