قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران، روز جمعه سپری‌شده از سد شورای امنیت سازمان ملل عبور نکرد و رأی نیاورد. قطعنامه آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران در حالی شکست خورده که فقط دو رأی موافق داشت؛ اولی خود آمریکا و دیگری جزیره دومینیکن. اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت سازمان ملل با رأی مخالف یا ممتنع به قطعنامه ضدایرانی آمریکا، در واقع رأی «نه» به اقدام غیرقانونی آمریکا و خروج یکطرفه این کشور از برجام دادند. علاوه بر موضع نمایندگان چین و روسیه که همواره بر غیرقانونی بودن اقدامات آمریکا تاکید داشته‌اند، اظهارات متحدان اروپایی واشنگتن در این جلسه، در نوع خود جالب به نظر می‌رسید. نماینده انگلیس در سازمان ملل نیز ضمن عدم‌حمایت از قطعنامه ضدایرانی آمریکا اعلام کرد که لندن به این دلیل رأی ممتنع به این قطعنامه داده که از حمایت لازم در شورای امنیت برخوردار نبوده است. وی ضمن تأکید بر آمادگی انگلیس برای همکاری با اعضای شورای امنیت و مشارکت‌کنندگان برجام اعلام کرد که «با اراده به برجام پایبند است». نماینده انگلیس همچنین درباره تلاش‌‌‌های آمریکا برای تدارک بازگرداندن تحریم‌‌‌های سازمان ملل علیه ایران(موسوم به مکانیزم ماشه) نیز صراحتا اعلام کرد که از این سازوکار، به‌دلیل آنکه با تلاش‌ها برای حفظ برجام مغایر است، حمایت نمی‌کند.
 
یک جزیره، تنها متحد ابرقدرت
مقیاس شکست روز جمعه واشنگتن در شورای امنیت سازمان ملل، حكایت از انزوای ایالات متحده در صحنه جهانی دارد. ایالات متحده آمریکا با جنگ لفظی ضدایرانی از زمان آماده ‌کردن پیش‌نویس این قطعنامه، به امید جذب هواداران بیشتری بود، اما اصرارش مبنی بر تحریم نامحدود تسلیحاتی ایران در سازمان ملل، این امر را غیرممکن کرد. کشورهای استونی و تونس در برابر فشارهای سنگین ایالات متحده برای حمایت از پیش‌نویس تجدیدنظرشده، ایستادند و این مساله باعث کاهش فشار آمریکا در سازمان ملل شد. روسیه و چین هم طبق روال طبیعی، این قطعنامه را وتو ‌کردند و این فقط جزیره جمهوری دومینیکن بود که از میان 15 عضو شورا، به طرح تحریمی آمریکا رای مثبت داد. حسن روحانی، رییس‌جمهوری روز گذشته در واکنش به رای دومینیکن به‌عنوان تنها رای مثبت به طرح تحریمی آمریکا، گفت: برای اولین بار است که آمریکایی‌ها در شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه‌‌ای را پیشنهاد می‌دهند و فقط یک کشور کوچک جزیره‌‌ای به آن رای می‌دهد. روحانی تصریح کرد: دومینیکن نصف یک جزیره است. آمریکا به چه خفتی افتاده که این کشور با او همراه شده است. مجتبی ذوالنوری، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز اینگونه به تنها رای مثبت طرح آمریکا در شورای امنیت از سوی دومینیکن، واکنش نشان داد: شکست مفتضحانه آمریکا در تصویب قطعنامه علیه ایران، اگرچه آبروی نداشته آمریکا را بر باد داد، ولی خوب شد کشوری به‌نام دومینیکن که ظاهرا زیر پونز الصاق نقشه به دیوار گم شده بود، سر زبان‌ها افتاد.
 
ناامیدی آمریکا از متحدان خود
در این میان اما واکنش مقامات آمریکایی به شکست تحقیرآمیز واشنگتن در جلسه شورای امنیت سازمان ملل که جز دومینیکن، حتی در جذب آرای متحدان خود نیز عاجز ماند، جالب توجه به نظر می‌رسد. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در واکنش به نتیجه این رای‌گیری، سایر کشورها را هدف حملات لفظی خود قرار داد و در بیانیه‌ای حتی پیش از اعلام نتیجه رای صادرشده، تصریح کرد: شکست شورای امنیت در اقدامی عملی برای دفاع از صلح و امنیت بین‌المللی امری غیرقابل بخشش است. رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی دولت دونالد ترامپ نیز در گفت‌وگویی با شبکه فاکس‌نیوز، رسانه نزدیک به کاخ سفید، درباره عدم‌همراهی سه کشور اروپایی با آمریکا گفت: خودداری فرانسه، انگلیس و آلمان از حمایت از آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران مأیوس‌کننده بود اما مایه شگفتی نبود. او تصریح کرد: ما امروز شکست خوردیم اما کار تمام نشده است.
 
دست به ماشه
شاید اشاره اوبراین به اینکه «کار تمام شده است»، ناظر بر تلاش‌ها و تحرکات مجدد واشنگتن برای بازگرداندن تحریم‌‌‌های سازمان یا همان فعال نمودن مکانیزم ماشه باشد؛ اقدامی که بارها از سوی حتی متحدان آمریکا، با دست رد مواجه شده است. مقامات آمریکایی اخیرا اعلام کرده‌اند که در پی شکست قطعنامه تحریم تسلیحاتی ایران، طی چند روز آینده از طریق یک تاکتیک قانونی بحث‌بر‌انگیز در تلاش برای بازگرداندن تحریم‌های برداشته شده سازمان ملل متحد علیه ایران هستند؛ تحریم‌هایی که در سال 2015 و در پی دستیابی به توافق هسته‌ای با 1+5 برداشته شده بود. در این‌باره، اگر که آمریکا بیش از دو سال است که از برجام خارج شده اما تهدید کرده بود در صورتی که شورای امنیت، تحریم‌‌‌های تسلیحاتی ایران را تمدید نکند، از بندی در این توافق برای بازگشت همه تحریم‌‌‌های سازمان ملل علیه ایران استفاده خواهد کرد. برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه، آمریکا باید شکایتی را علیه ایران درباره نقض توافق هسته‌‌ای به شورای امنیت ارائه کند. سپس شورای امنیت باید در مدت 30 روز درباره قطعنامه‌‌ای مبنی بر ادامه معافیت تحریمی ایران تصمیم بگیرد. اگر این قطعنامه تا مهلت مقرر ارائه نشود، همه تحریم‌‌‌های سازمان ملل که قبل از سال 2015 برقرار بود، به طور خودکار بازمی‌گردد. به ادعای رویترز، برخی دیپلمات‌ها بر این باورند که آمریکا می‌تواند شکایتش را تا هفته دیگر هم مطرح کند. با این حال برخی دیپلمات‌ها بر این باورند که آمریکا به دلیل خروج از برجام، به لحاظ قانونی دیگر نمی‌تواند با استناد به بندی در برجام، کل تحریم‌ها را بازگرداند.
 
از پیش بازنده
تبلیغات جدید آمریکایی‌ها درباره بازگرداندن تحریم‌‌‌های سازمان ملل، صرفا نوعی تظاهر به بی‌تفاوتی نسبت به آثار و پیامدهای شکست تحقیرآمیزشان در جلسه اخیر شورای امنیت است. آمریکایی‌ها در حالی دارند روی طرح جدید خود مبنی بر فعال‌كردن مکانیزم ماشه مانور می‌دهند که پیش از این یک بار دیگر هم برای این امر، دورخیز کرده بودند اما با توجه به عدم‌اقبال از سوی جامعه جهانی، موقتا از آن طرح دست شستند و در عوض، طرح تمدید تحریم‌‌‌های تسلیحاتی را جایگزین ‌کردند. آنچه مشخص به نظر می‌رسد، وضعیت از پیش بازنده ترامپ و تیم او در حوزه سیاست خارجی آمریکا ست که در آستانه انتخابات سرنوشت‌ساز نوامبر، قصد دارند با هر قیمتی که شده، در نسبت با ایران یک پیروزی ولو نصفه و نیمه به دست آورند تا با دست پر، به مصاف دموکرات‌‌‌های مدعی بروند. با این حال و با توجه به موضع غیرهمراهانه سه کشور آلمان و فرانسه و انگلیس نسبت به تحرکات آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌‌‌های سازمان ملل، به نظر می‌رسد شکستی دیگر از همین الان در کارنامه نحیف سیاست خالی ترامپ، 
ثبت شود.