یک متخصص طب سالمندی گفت: در دوره سالمندی، افراد با کمبود‌های ویتامین بسیاری مواجه هستند که ضرورت دارد مصرف آن‌ها نسبت به این کمبود‌ها آگاه باشند.
عباس نعمت اللهی افزود: مصرف مایعات در سالمندان باید به مقدار کافی بوده، زیرا نشانه‌های کمبود آب در بسیاری از سالمندان ممکن است به صورت خشکی لب ها، گود افتادن چشم ها، تب، یبوست، کاهش حجم ادرار و تهوع باشد که این مساله در مورد سالمندانی که در مناطق گرم زندگی می‌کنند، بیشتر شایع است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بیشتر سالمندان علاقه زیادی به مصرف مکمل‌های ویتامیـن دارند که باید از مصرف بیش از حد نیاز این مکمل‌ها خودداری شود، در مورد ویتامین‌های محلول در آب، اغلب کمبودی در سالمندان دیده نمی‌شود، مگر در سالمندانی که دچار سوء تغذیه هستند.
آنتی بیوتیک‌ها باعث کمبود ویتامین می‌شوند
نعمت اللهی گفت: همچنین ممکن است بعضی سالمندان به علت مشکلات دندان و یا مشکلات گوارشی از خوردن سبزی‌ها و میوه‌ها پرهیز کنند، در حالیکه این منابع غذایی تامین کننده ویتامین ضروری «سی» است، باید به این نکته مهم توجه شود که مصرف زیاد آنتی بیوتیک ها، می‌تواند باعث کمبود برخی از ویتامین‌ها شود.
وی با بیان اینکه کمبود ویتامین «دی» ممکن است در سالمندان، به ویژه در کسانی که از نور آفتاب دور هستند به وجود آید، اظهار داشت: عوامل مختلفی از جمله میزان جذب روده‌ای کلسیم، عملکرد کلیه ها، متابولیسم استخوان ها، تداخل غذا و دارو، کم تحرکی و مصرف ناکافی لبنیات به دلیل تحمل نکردن لاکتوز، در کمبود کلسیم در سالمندان نقش دارند، در صورتی که شیر و لبنیات به مقدار کافی مصرف نشود، ممکن است نیاز به مصرف مکمل کلسیم باشد که البته تشخیص آن باید از سوی پزشک و متخصص تغذیه انجام شود، مصرف سدیم هم باید در سالـمندانی که مبتلا به فشارخون، مشکلات قلبی، کلیوی و دیابت هستند، محدود شود.
نعمت اللهی گفت: در افراد مسن مصرف روزانه ۶ تا هشت لیوان مایعات برای پیشگیری از یبوست وکم آبی بدن توصیه می‌شود، زیرا افراد مسن با توجه به نیاز واقعی به مایعات کمتر احساس تشنگی می‌کنند و به همین دلیل بیشترمستعد کم آبی بدن و یبوست هستند.
وی ادامه داد: با افزایش سن، نیاز به انرژی کاهش می‌یابد به همین علت نیاز متابولیسمی بدن به انرژی از سایر گروه‌های سنی کمتر است. افراد مسن فعالیت بدنی کمتری دارند و در نتیجه نیازمند غذای کمتری برای ثابت نگهداشتن وزن هستند، برای محدود کردن دریافت انرژی، توصیه می‌شود غذا‌های کم حجم و غنی از مواد مغذی را بیشتر مصرف کنند و مصرف مواد شیرین و چربی‌ها را نیز کاهش دهند.
نعمت اللهی گفت: از آنجایی که در سالمندان نیاز به انرژی کاهش می‌یابد، پروتئین مورد نیاز بدن باید از منابع با کیفیت بالا مانند گوشت‌های کم چربی، مرغ، ماهی، سفیده تخم مرغ، فرآورده‌های لبنی بدون چربی یا کم چربی تامین شود، غلات و حبوبات نیز از منابع گیاهی پروتئین هستند که اگر با هم مصرف شوند تمامی اسید‌های امینه ضروری مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند و پروتئین حدود ۱۵ درصد کل انرژی روزانه را تشکیل می‌دهد.
وی افزود: مصرف چربی‌ها باید در رژیم غذایی سالمندان محدود شود، دریافت چربی نباید بیش از ۳۰ درصد کل انرژی دریافتی در روز باشد، سهم چربی اشباع (شامل چربی پنهان در گوشت، انواع روغن جامد و کره) که باید تا حداکثر ۱۰ درصد انرژی دریافتی روزانه کنترل شود. با افزایش سن مقدار توده چربی بدن سالمندان افزایش می‌یابد و در نتیجه احتمال چاقی و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشارخون، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش می‌یابد.
چربی را کنترل کنید
این متخصص طب سالمندی با بیان اینکه کنترل شدید چربی خون برای سنین ۵۰ تا ۷۰ سال مفید است، اظهار داشت: جذب کلسیم و ویتامین «دی» بدن با افزایش سن کاهش می‌یابد بنابراین با افزایش سن نیاز بدن به مصرف منابع غنی کلسیم (مانند شیر ولبنیات) و تامین این ویتامین (استفاده از نور آفتاب) افزایش می‌یابد.
وی ادامه می‌دهد: مصرف جگر و روغن کبد ماهی برای تامین ویتامین «دی» توصیه می‌شود و زنان بالای ۵۰ سال و همچنین همه بالغین بالای ۶۰ سال ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم در روز کلسیم دریافت کنند.
نعمت اللهی با بیان اینکه با افزایش سن توانایی جذب ویتامین ۱۲ بدن کاهش می‌یابد، مصرف مقدار مناسبی از گوشت قرمز، ماهی، شیر و تخم مرغ به عنوان منابع ویتامین ۱۲ توصیه می‌شود.
وی گفت: کمبود ویتامین «بی ۶» به علل مختلف در سالمندان شایع است، زیرا با بالا رفتن سن متابولیسم این ویتامین افزایش و جذب آن کاهش می‌یابد، از طرف دیگر در سالمندان به علت مصرف ناکافی گوشت دریافت این ویتامین کاهش می‌یابد. توصیه می‌شود روزانه منابع غنی این ویتامین از جمله انواع گوشت، جگر، شیر، تخم مرغ، حبوبات و غلات کامل مصرف شود.
نعمت اللهی، کم خونی را در سالمندان نسبت به افراد دیگر شیوع کمتری دانست و افزود:، اما در افرادی که غذا‌های کم انرژی مصرف می‌کنند و یا مشکوک به سوء تغذیه هستند شایع است، نیاز مردان و زنان سالمند به آهن یکسان بوده و میزان توصیه شده روزانه به طور متوسط هفت میلی گرم است
وی ادامه داد: زرده تخم مرغ، گوشت، ماهی، جگر، حبوبات و سبزی‌های برگ سبز تیره مانند جعفری، برگ چغندر، گشنیز و بخش‌های تیره برگ از منابع آهن هستند و با افزایش سن، میزان متابولیسم بدن افت می‌کند، زیرا فعالیت بدنی به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد.
این متخصص طب سالمندی خاطرنشان کرد: کاهش توده بافت نرم عضلانی از سنین حدود ۳۰ تا ۴۰ سالگی و کاهش توده چربی از حدود ۷۵ سالگی آغاز می‌شود و کاهش توده عضلانی به ویژه در مردان شایع‌تر بوده و ممکن است با کاهش وزن تظاهر نکند، با افزایش سن تجمع چربی افزایش می‌یابد و سبب افزایش خطر بیماری‌های قلبی عروقی و متابولیک می‌شود.
∎
نظر شما