رؤسای جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه در بیانیه ای مشترک، بر پایبندی مستحکم و مستمر خود به حاکمیت ملی، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید کردند.
این بیانیه مشترک که عصر پنجشنبه و در پایان اجلاس سوچی، در پایتختهای سه کشور منتشر شد، به امضای حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان رسیده است.
متن بیانیه مشترک روسای جمهوری ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه به این شرح است:
سوچی، ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ مطابق با ۲۵ بهمن ۱۳۹۷
رییس جمهوری اسلامی ایران جناب آقای حسن روحانی، رییس جمهور فدراسیون روسیه جناب آقای ولادیمیر پوتین و رییس جمهوری ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان در تاریخ ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ مطابق با ۲۵ بهمن ۱۳۹۷ در سوچی برای شرکت در یک نشست سه جانبه سران گردهم آمدند.
روسای جمهور؛
۱- وضعیت میدانی کنونی در سوریه را مورد بحث قرار دادند، تحولات پس از آخرین نشست خود در تهران مورخ ۷ سپتامبر ۲۰۱۸ را مورد ارزیابی قرار دادند و بر عزم خود مبنی بر تقویت همکاری های سه جانبه در سایه توافقات خود تاکید کردند.
۲- بر پایبندی مستحکم و مستمر خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید کردند.
۳- تصریح نمودند که این اصول باید از سوی همگان مورد احترام قرار گیرد و هیچ اقدامی، فارغ از عامل/عاملان آن، نباید این اصول را تضعیف نماید.
۴- تمامی تلاش ها به منظور ایجاد واقعیات جدید در صحنه میدانی به بهانه مبارزه با تروریسم را مردود شمرده و اراده خود برای ایستادگی در برابر مقاصد تجزیه طلبانه با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین امنیت ملی کشورهای همسایه را ابراز نمودند.
۵- در این زمینه، تصریح نمودند که تصمیم ایالات متحده مبنی بر خروج نیروهایش از سوریه، درصورت اجرا، گامی به منظور کمک به تقویت ثبات و امنیت در کشور در پایبندی نسبت به اصول فوق الذکر خواهد بود.
۶-وضعیت ناحیه کاهش تنش ادلب را به طور مفصل بررسی کردند و محکومیت و نگرانی جدی خود در ارتباط با تلاش های سازمان تروریستی “هیات تحریر الشام” برای گسترش کنترل بر این منطقه را ابراز نموده و توافق کردند به طور موثر با این تلاش ها مبارزه و برای کاهش موارد نقض در ناحیه کاهش تنش ادلب از طریق اجرای کامل توافقات در خصوص ادلب از جمله تفاهم نامه تثبیت وضعیت منطقه کاهش تنش ادلب مورخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۸ گام های واقعی بردارند. آنها همچنین بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری برای نابودی نهایی داعش، جبهةالنصره و تمامی دیگر افراد، گروهها، تشکلها و موجودیتهای وابسته به القاعده یا داعش که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شدهاند، تصریح کردند.
۷- وضعیت در شمال شرق سوریه را مورد بحث قرار دادند و توافق کردند فعالیت های خود را به منظور اطمینان از امنیت، ایمنی و ثبات در این مناطق از جمله بر پایه توافقات موجود با احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی آن کشور هماهنگ نمایند.
۸- بر این باور خود تصریح نمودند که منازعه سوریه هیچ راهحل نظامی نمیتواند داشته باشد و تنها از طریق یک فرایند سیاسی سوری سوری با تسهیل سازمان ملل در راستای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل میتوان به آن پایان داد.
۹- بر عزم خود برای تسهیل راه اندازی کمیته قانون اساسی در اسرع وقت ممکن از جمله از طریق توافق بر سر ترکیب آن و نیز ارایه توصیه هایی برای تدوین آیین کار بر پایه فعالیت سه ضامن تاکید کردند. آنها در این راستا بر اهمیت ادامه تعامل و هماهنگی با طرفهای سوری و فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه، گیر پدرسون، تاکید نمودند.
۱۰- از انجام موفقیت آمیز دومین آزادی متقابل بازداشت شدگان در چارچوب تلاش های گروه کاری مربوطه استقبال کردند. آزادی بازداشت شدگان مورخ ۲۴ نوامبر ۲۰۱۸ و ۱۲ فوریه ۲۰۱۹ دستاوردی مهم از فرمت آستانه برای اعتمادسازی میان طرفهای سوری و مهیانمودن شرایط برای پیشبرد فرایند سیاسی محسوب می شود.
۱۱- بر نیاز به ادامه تمامی تلاشها برای کمک به تمامی سوریها به منظور اعاده به زندگی عادی و صلحآمیز و نیز تسکین آلام آن ها تأکید کردند. در این ارتباط، آن ها از جامعه بینالمللی، به ویژه سازمان ملل و نهادهای بشردوستانه آن خواستند تا کمک های خود به سوریه را از طریق ارائه کمکهای انساندوستانه بیشتر، احیای امکانات زیربنایی انساندوستانه از جمله تأسیسات آبرسانی و برق رسانی، مدارس و بیمارستانها افزایش دهند.
۱۲- بر اهمیت ایجاد شرایط لازم به منظور بازگشت ایمن و داوطلبانه آوارگان و اشخاص بی خانمان شده داخلی به اقامتگاه های اصلی خود در سوریه تاکید کردند. آنها همچنین تعامل میان تمامی طرف های ذیربط از جمله دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل را مثبت ارزیابی نموده و بر آمادگی خود برای ادامه این هماهنگی تاکید ورزیدند.
۱۳- توافق نمودند به نمایندگانشان مسولیت برگزاری نشست بعدی بین المللی سوریه در آستانه را در آوریل ۲۰۱۹ واگذار کنند.
۱۴- علاوه بر موضوع سوریه، تحولات اخیر در جهان و نیز همکاری شان در زمینه های مختلف را مورد بحث قرار داده و تصمیم گرفتند همکاری مشترک اقتصادی و بازرگانی شان را گسترش دهند.
۱۵- اقدام تروریستی اخیر در ایران (استان سیستان وبلوچستان) را محکوم کردند. رییس جمهور فدراسیون روسیه جناب آقای ولادیمیر پوتین و رییس جمهوری ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان به خانواده های قربانیان تسلیت گفته و با مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران ابراز همدردی کردند.
۱۶- تصمیم گرفتند نشست سه جانبه سران بعدی را در جمهوری ترکیه به دعوت رییس جمهور ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان برگزار نمایند.
۱۷- روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه تشکر صمیمانه خود را به جناب آقای ولادیمیر پوتین رییس جمهور فدراسیون روسیه به منظور میزبانی نشست سه جانبه سران در سوچی ابراز نمودند.
روحانی: نگران انتقال بخش از داعشی ها به افغانستان از سوی آمریکایی ها هستیم
رئیس جمهور با قدردانی از میهماننوازی ملت و دولت روسیه گفت: این چهارمین نشست سران در چارچوب روند آستانه است و هدف مشترک ما مبارزه قاطع با تروریسم، بازگشت ثبات و امنیت به سوریه، تدوین قانون اساسی جدید و استحکام یک حکومت دمکراتیک در آن کشور، بازگشت آوارگان و بازسازی سوریه است.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی عصر پنجشنبه و در پایان اجلاس سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه به خبرنگاران گفت: جلسه امروز روسای جمهوری ایران ، ترکیه و روسیه جلسه ای بسیار مفید و صریح بود.
رئیس جمهور افزود: در این جلسه بر لزوم مبارزه با تروریسم در مناطق باقیمانده از جمله ادلب تأکید شد و کاملاً مورد توافق همه بود که کاهش تنش و حضور نیروهای ضامن در این منطقه به صورت موقت است و ادلب جزیی از کشور سوریه است و باید پاکسازی شود و تروریستها تحت هر نام و هر عنوانی هستند، باید از این کشور خارج شوند.
وی افزود: نگرانیهای بسیار زیادی در خصوص آینده این تروریستها وجود دارد چرا که تعدادی از اینها در سوریه زندانی هستند و اگر به کشورهای خودشان برگردند بار دیگر آشوب و ترور را در بسیاری از مناطق می گسترانند. همچنین از اینکه آمریکاییها بخشی از داعشی ها را به افغانستان منتقل میکنند بسیار نگران هستیم چرا که چنین حرکتی میتواند برای کل منطقه آسیای مرکزی و سایر قسمتها خطرناک باشد.
دکتر روحانی تصریح کرد: ما نباید به ظاهر ادعا کنیم که با تروریسم مبارزه میکنیم و در باطن به آنها کمک کنیم. نگرانی دوم ما از آمریکا این است که اگر هم به ظاهر نیروهایش را از سوریه خارج کند، اطلاعات ما میگوید آمریکاییها همچنان به روند مداخله در سوریه ادامه میدهند.
رئیس جمهور با بیان اینکه مهم این نیست چند آمریکایی در خاک سوریه حضور دارند بلکه مهم این است که بگذاریم مردم سوریه برای آینده کشور خودشان تصمیم بگیرند، افزود: آمریکاییها باید باور کنند که کردها جزئی از سوریه هستند و سوریه دارای یک ملت و نه دو ملت است و تمامیت ارضی سوریه مورد احترام همگی ما است و در اجلاس امروز بر تمامیت ارضی تأکید کردیم.
دکتر روحانی با تاکید براینکه البته همه ما معتقدیم امنیت کشورهای همسایه سوریه از جمله امنیت ترکیه باید حفظ شود، گفت: ترکیه باید از سوریه احساس امنیت کند و ما خواستار یک روابط برادرانه و دوستانه بین همه همسایگان سوریه با کشور سوریه هستیم و این میتواند امنیت بلند مدت را برای سوریه بسازد. رئیس جمهور با تاکید براینکه باید بر تمامیت ارضی سوریه، به حقوق کردهای سوریه، نابودی تروریسم و امنیت ترکیه توجه کنیم، تصریح کرد: دخالتهای غیرقانونی از طرف رژیم صهیونیستی در سوریه مایه نگرانی ملت این کشور و سایر ملتهای منطقه است.
دکتر روحانی خاطرنشان کرد: اسرائیلیها هر موقع که می خواهند در منطقه، خاک لبنان و سوریه پرواز و هر نقطهای را بمباران میکنند و متأسفانه سازمان ملل و مقامات مسئول در جهان نسبت به این تجاوزات مکرر در سوریه ساکت هستند و این سکوت به آن معنا است که طالب امنیت کامل در منطقه و در سوریه نیستند.
رئیس جمهور ادامه داد: بسیار خوشحالیم سه کشور ضامن، همه تلاش خودشان را برای کاهش تنش و آینده با ثبات سوریه ادامه خواهند داد و همانطور که از ابتدا معتقد بودیم، راهحل سوریه در نهایت یک راهحل سیاسی است و راهحل نظامی نخواهد داشت.
دکتر روحانی اظهار امیدواری کرد: مردم سوریه بعد از تحمل سالها رنج و مشقت، آیندهای در صلح و آرامش داشته باشند و به همین دلیل جامعه بینالمللی باید برای بازگشت سریع آوارگان و همچنین بازسازی سوریه تلاش کند.
رئیس جمهور با بیان اینکه همکاری سه کشور مهم در این منطقه برای بازگشت ثبات به سوریه فوقالعاده اهمیت دارد، افزود: شاید چند سال پیش کسی فکر نمیکرد امنیت به سوریه برگردد و دمشق بتواند بر حاکمیت خودش ادامه دهد و همه روزنههای امید به روی مردم سوریه گشوده شود.
دکتر روحانی خاطر نشان کرد: همکاری سه کشور برای امنیت منطقه و جهان بسیار ارزشمند است؛ البته نیازمند کمک همه کشورها و سازمان ملل برای رسیدن به گام نهایی در سوریه هستیم و این مدل میتواند مدل بسیار خوبی برای رفع مشکلات منطقه باشد.
رئیس جمهور تصریح کرد: علاقمند هستیم سه کشور راجع به امنیت کل منطقه نیز با هم تلاش کنند و بتوانیم همکاریهای سه کشور را غیر از سوریه در سایر مسایل مورد علاقهمان گسترش دهیم.
دکتر روحانی در پاسخ به پرسشی درباره آینده ادلب بویژه شرق فرات در سوریه با توجه به مباحث مطرح شده در اجلاس سوچی، گفت: آنچه نظر سه کشور و به نظر من ، نظر جامعه جهانی است، باید کل سرزمین سوریه چه بخش ادلب و چه بخش شرق فرات، تحت حاکمیت دولت قانونی سوریه قرار بگیرد. بنابراین کل سوریه تعلق به ملت سوریه دارد و تمامیت ارضی، حاکمیت ملی سوریه مورد تأکید همه ما است و هم در این اجلاس و هم در اجلاسهای گذشته بر این مسأله تأکید کرده ایم.
رئیس جمهور افزود: در اجلاس قبلی بحث بر سر این بود که چگونه ادلب پاکسازی شود که مردم عادی دچار صدمه نشوند و چگونه تروریستها را از مردم جدا کنیم و سازو کاری پیشبینی شد که این ساز و کار تاکنون تأثیر چندانی نداشته است و در این جلسه مجدداً بحث کردیم که آنچه به معنی آتشبس و کاهش تنش در ادلب وجود دارد ، موقت است و ادلب حتماً باید از تروریست ها پاکسازی شده و به دامن حاکمیت ملی سوریه بازگردد.
دکتر روحانی با بیان اینکه در شرق فرات مداخلات آمریکا تا کنون نگرانکننده بوده، گفت: هنوز گروهی از تروریستها در این منطقه فعالیت میکنند و ما نگران آن هستیم که َآمریکاییها به فکر یک توطئه بلند مدت برای سوریه باشند. این نگرانی ما همچنان وجود دارد حتی اگر آمریکا از خاک سوریه هم خارج شود می تواند به تجاوزهای هوایی خود ادامه دهد.
رئیس جمهور اظهارداشت: بنابراین نظر ما این است که باید شرق فرات و ادلب پاکسازی و به دولت سوریه برگردانده شود و مردم کرد در سوریه به عنوان بخشی از ملت سوریه باید از حقوق عادلانه خودشان در آینده سوریه برخوردار و نقش خودشان را در حاکمیت آینده سوریه داشته باشند.
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درباره اعلام خروج آمریکا از سوریه، اظهار داشت: اصلاً به حرفهای آمریکاییها خوشبین نیستیم؛ گر چه چنانچه آمریکا از سوریه به طور کامل خارج شود، حتماً یک خبر خوشحالکنندهای برای مردم سوریه خواهد بود، کما اینکه یک روزی اگر آمریکا از عراق، افغانستان و سایر کشورهای منطقه هم تصمیم بگیرد و خارج شود، حتماًبرای ملتهای این کشورها خبرهای بسیار خوشحالکنندهای است.
دکتر روحانی خاطرنشان کرد: مهم این است که آمریکا در طول 20 سال گذشته در منطقه چه در افغانستان چه در عراق، سوریه و چه امروز در یمن همیشه نقش مخرب داشته و همواره نقش آمریکا نقش مثبت نبوده است.
رئیس جمهور ادامه داد: معتقدیم آمریکا باید نظر خودش را تغییر دهد و بفهمد راه نفوذ در منطقه، مسیری نیست که تاکنون انتخاب کرده و این راه نادرست است و همواره میبینیم که اقدامات آمریکاییها نه به نفع ملت آمریکا و نه به نفع مردم منطقه است.
دکتر روحانی با اشاره به اینکه نتیجه نشست ورشو هیچ و پوچ است، تصریح کرد: آمریکا به دنبال سرگردانی است و نمیداند باید چه بکند و آنچه انجام میدهد چه در این دولت و چه در دولتهای قبلی تاکنون منافع منطقه و ملتهای منطقه را تضمین نکرده است؛ امیدواریم آمریکا در سیاستهای خودش نسبت به منطقه تجدید نظر کند.
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درباره تنش های ترکیه در مناطق مرزی با سوریه، گفت: ترکیه نگرانی دارد که به حق است.
دکتر روحانی ادامه داد: ملت ایران، ملت قربانی تروریسم بوده و در طول 40 سال گذشته ترورهای فراوانی را شاهد بودیم که بسیاری از این تروریستها توسط خارجیها و بویژه توسط صهیونیستها و آمریکاییها حمایت شدند و از جمله آن ترور و اقدام انتحاری بود که علیه مرزبانان و پاسداران مرزی ایران انجام شد.
رئیس جمهور با بیان اینکه تروریسم یک خطر برای منطقه است و باید به تروریست ها پاسخ دهیم، اظهار داشت: فکر نمیکنم ترکیه از دولت و آینده سوریه و یا از کردها نگرانی داشته باشد؛ نگرانی ترکیه از گروههای تروریستی است و باید با گروههای تروریستی تحت هر نامی که هستند مبارزه شود؛ در عین حال تمامیت ارضی سوریه هم باید مورد توجه قرار بگیرد./ پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری