بعد از چهار سال انتظار، بالاخره شاخص کل با ورود به کانال 90 هزار واحدی شاهد رکوردشکنی و غلبه نماگرهای بازار بر مقاومت های پیش روی خود بود.
حافظ عزیزی، مدیر گروه تحلیل و مطالعات بازار کارگزاری اردیبهشت ایرانیان با بیان مطلب فوق درباره عوامل موثر در این رشد به پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، گفت: افزایش قیمت های جهانی کالاها بالاخص در مواد معدنی و فلزاتی چون سرب و روی، مس، فولاد، منگنز، سنگ آهن، زغال سنگ و آلومینیوم که با افزایش 30 تا 80 درصدی در یک سال و نیم اخیر رو به رو شدند، زمینه افزایش نرخ فروش محصولات معدنی و فلزی را فراهم کرده است.
وی در ادامه به نقش دلار در رشد بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: افزایش نرخ ارزها در بازار، بالاخص دلار که از محدوده 3700 تومانی در ابتدای سال هم اکنون در محدوده 4100 تومانی است در کنار افزایش 20 درصدی بهای نفت خام (از 50 دلار در هر بشکه نفت برنت به بیش از 60 دلار در حال حاضر) از جمله مواردی است که در این رشد تأثیر چشمگیر داشته است.
این کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: از کاهش نرخ بهره بانکی از 20 درصد به 15 درصد نیز می توان به عنوان مهم‌ترین محرک رکوردشکنی بورس تهران و شاخص یاد کرد، به طوریکه هم اکنون شاهد بهبود و بازدهی مطلوب بازار سهام هستیم تا جایی که بازار سرمایه بازدهی بیش از 17 درصدی را از ابتدای سال جاری تا کنون تجربه کرده است.
رونق بازار صرفاً ناشی از فشار نقدینگی نیست
عزیزی با مقایسه وضعیت فعلی بازار سهام با دوره‌های پیشین رونق، طی ۲۰ سال اخیر، گفت: شرایط فعلی نشان می‌دهد بورس تهران هنوز پتانسیل صعود بیشتری دارد و نکته بسیار مهم دیگر این است که عدم رشد دسته‌جمعی صنایع بورسی حاکی از این است که رونق سهام به‌صورت هیجانی و صرفاً بر اساس فشار نقدینگی رخ نداده است.
وی در این باره توضیح داد: از 35 صنعت و گروه حاضر در بورس تهران، ۲۰ گروه با رشد و ۱۵ صنعت با افت شاخص خود مواجه شده‌اند. بنابراین حمایت عوامل بنیادین درصورت تداوم، می‌تواند نویدبخش دوره جدیدی از رونق در بازار سهام باشد.
مدیر گروه تحلیل و مطالعات بازار کارگزاری اردیبهشت ایرانیان در ادامه گفتگو با "سنا" به صنایع پیشتاز بورس تهران پرداخت و گفت: بر خلاف انتظار فعالان بورس، با آنکه شاهد تحول خاصی در صنعت قند و شکر کشور نیستیم، ولی بازدهی این صنعت در سال جاری بیش از هر بخش و گروه دیگری بوده است. گروه قندی‌ها با بازدهی بیش از 65.58 درصدی که به واسطه کشت چغندر پاییزه با اقبال مواجه شدند، مقام نخست بازدهی را از ابتدای سال جاری نصیب خود ساخته اند.
وی به دومین گروه پربازده یعنی محصولات کاغذی اشاره کرد و گفت: گروه محصولات کاغذی با آنکه گروه و صنعت کوچکی بوده و شامل بیش از چند سهم نمی شود ولی با کسب بازدهی 65.10 درصدی رتبه دوم بیشترین بازدهی بورس را از آن خود کرده است. افزایش بیش از 20 درصدی قیمت انواع کاغذ در بازار دلیل اصلی این امر شناسایی شده است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه گروه نفت و پالایش به عنوان سومین پیشتاز بازار با بازدهی 61.66 درصدی در تعقیب دو گروه اول و دوم، حرکت رو به جلویی را آغاز کرده که هنوز ادامه دارد. عزیزی در این باره گفت: افزایش بیش از 20 درصدی بهای نفت، افزایش 10 تا 12 درصدی ارزش دلار، افزایش کرک اسپرد نفت، افزایش تدریجی بهای نفت که موجودی اول دوره ارزانتر را برای پالایشگاه داران رقم زده است در کنار تغییر فرمول نرخ گذاری فروش فرآورده های ویژه (از قبیل وکیوم باتوم،لوبکات،آیزوریسایکل، حلال ها و ...) از نرخ دلار مبادلاتی به نرخ بازار آزاد از جمله دلایل بنیادی و مهم افزایش سودآوری شرکت های پالایشی به شمار می رود.
عزیزی در ادامه بررسی برترین صنایع پر بازده بازار افزود: گروه فلزات اساسی با رشد 51.71 درصدی در سال جاری رتبه چهارم بازدهی را از آن خود کرده اند که این رشد را مدیون افزایش قیمت کامودیتی ها در بازارهای جهانی هستند. تولید کنندگان مواد معدنی و فلزاتی چون سرب و روی، مس، فولاد، منگنز، سنگ آهن، زغال سنگ و آلومینیوم طی یکسال اخیر با افزایش قیمت کم سابقه کالاها و محصولات شان روبرو بوده اند.
این کارشناس ارشد بازار با ذکر مثالی توضیح داد: طی سال جاری شاهد افزایش دو برابری قیمت شمش فولادی یا ورق گرم در بازارهای جهانی و داخلی بوده ایم. به تبع این امر، سود و قیمت سهام شرکتهای مزبور با جهش خوبی روبرو بوده است. فولاد مبارکه به عنوان شاخص و لیدر گروه فولادسازی طی 6 ماه اخیر بازدهی نزدیک به 100 درصدی را نصیب سهامداران خویش ساخته است.
عزیزی به گروه رایانه و انفورماتیک که در سال جاری با اقبال سهامداران رو به رو بودند، اشاره کرد و گفت: نمادهای این گروه که به عنوان شرکت های دانش بنیان نامگذاری شده اند، با آنکه از ابتدای سال جاری تا کنون به طور میانگین بیش از 39.90 درصد بازدهی نصیب سهامداران خویش ساخته اند ولی همچنان در کانون توجه بازار قرار دارند و از قابلیت نقدشوندگی بالایی برخوردار هستند.
بازار سرمایه همگام با نرخ ارز حرکت می کند
مدیر گروه تحلیل و مطالعات بازار کارگزاری اردیبهشت ایرانیان با تأکید بر این نکته که بورس تهران همچنان در مسیر صعودی و رشد پیوسته قرار دارد، گفت: بازار سرمایه فعلا مانعی بر سر راه خویش نمی بیند و سطح عمومی قیمت ها و شاخص ها همچنان در حال افزایش و ترقی است و ارزش کل بازار(همگام با افزایش نرخ ارز) جبران کسری و افت ارزش ریالی خود را کرده است.
وی درباره این نکته توضیح داد: اگر مجموع ارزش بازار بورس تهران شامل 600 شرکت حاضر در بورس و فرابورس و بازار پایه در ابتدای سال جاری بالغ بر 403 هزار میلیارد تومان (معادل 109 میلیارد دلار با دلار 3700 تومانی) بود، اینک با دلار 4125 تومانی به 450 هزار میلیارد تومان بالغ شده که همچنان معادل 109 میلیارد دلار است.
عزیزی ادامه داد: بازار سهام ما دلاری است و همگام با افزایش ارزش دلار (کاهش ارزش ریال) رشد کرده است. به عبارت دیگر، ارزش بازار سرمایه طی 8 ماه اخیر با افزایش نرخ دلار خود را هماهنگ کرده و اجازه نداده ارزش خود را از دست بدهد.
مدیر گروه تحلیل و مطالعات بازار کارگزاری اردیبهشت ایرانیان در بخش پایانی گفتگو با "سنا" گفت: ارزش بازار سهام ترکیه در تیر ماه سال جاری بالغ بر 805 میلیارد لیره ترک (معادل 230 میلیارد دلار) بوده که هم اینک با افت ارزش پول این کشور به کمتر از 1040 تومان در روزهای اخیر و از طرفی افت سودآوری اکثر شرکتهای فعال در آن، ارزش بازار آن به کمتر از 187.5 میلیارد دلار (معادل 750 میلیارد لیره) کاهش یافته است.
وی افزود: این در حالی است که بورس های منطقه ای و تمامی بورس های حوزه خاورمیانه، طی 8 ماه اخیر با افت و کاهش ارزش بازار مواجه بوده اند. نگاهی به ارزش بورس عربستان و امارات متحده عربی که پیش از این و طی سالیان گذشته، پر بازده ترین بورس منطقه را داشتند، اینک دچار نزول و افت بیش از 30 درصدی طی دو سال اخیر گشته اند، مصداق بارزی از این امر است.
عزیزی در این خصوص جمع بندی کرد و اظهار داشت: پویایی و پایداری بورس تهران و حاشیه امنیتی که در سال جاری داشته، در منطقه بی نظیر است و از استحکام بیشتر بازار سرمایه ایران در مقابل کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و سایر کشورهای خاورمیانه و حتی قاره آسیا دلالت دارد.
∎