سلامت نیوز-*ایرج خسرونیا: در سال‌های اخیر شاهد افزایش وزن کودکان به نسبت سال‌های قبل هستیم. وزن اکثر کودکان از میزان معمولی بالاتر رفته و چاق‌تر از حد‌معمول هستند.
به گزارش سلامت نیوز،آرمان نوشت: این مساله به دلیل رژیم‌غذایی نامناسب آنها در خانواده‌ها و مدارس است. بسیاری از خانواده‌ها جای مصرف غذاهای‌ایرانی کم‌کالری، سبزیجات و میوه‌جات بیشتر به سوی رژیم‌غذایی پرکالری و مصرف فست‌فود می‌روند. در نهایت وزن آنها بیش از حد‌معمول شده و کودکانی چاق و کم‌تحرک داریم.
بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته در مدارس، 40درصد از کودکان وزن بیش از حد‌معمول داشته و در نتیجه چاق هستند و 15درصد از کودکان نیز از چاقی‌مفرط رنج می‌برند و چاقی آنها بیمارگونه است. این معضلات ناشی از عدم‌تحرک کودکان به دلیل انجام بازی‌های‌کامپیوتری، عدم انجام ورزش و استفاده از کامپیوتر است.
خوردن فست‌فودها و غذاهایی پرکالری مانند چیپس و پفک در خانه نیز مزید بر علت شده و میزان وزن آنها را افزایش می‌دهد. متاسفانه علاوه بر خوردن چیپس، پفک و ساندویچ در خانه، در مدارس نیز ساندویچ، نوشابه، کیک و موادغذایی توزیع می‌شود و کودکان را چاق می‌کند.
علاقه‌مندی خانواده‌ها به کودکان چاق
یکی دیگر از مشکلات علاقه‌مندی خانواده به داشتن کودکان چاق است. این علاقه‌مندی سبب می‌شود کودکان با مصرف شکلات و شیرینیهای مختلف چاق شوند و والدین نیز نسبت به این موضوع بی‌تفاوت باشند، غافل از آنکه سلول‌های‌چربی که در زمان طفولیت ساخته می‌شود کودکان را در دوره نوجوانی، جوانی و پیری دچار بیماری می‌کند و آنها با زحمت سلول‌های‌چربی را در بدن دفع کرده و لاغر میشوند. به این دلیل توصیه می‌شود به کودکان دو، سه یا چهارساله شکلات و شیرینیهای مختلف زیاد خورانده نشود.
یک، یا دو بار مصرف فست‌فود در ماه ایرادی ندارد اما خوردن روزانه فست‌فود برای کودک مضر و خطرناک است و باعث تنگی عروق و چاقی او شده و کودک را مستعد بیماری دیابت، فشار‌خون بالا و ناراحتی‌های قلبی می‌کند. بنابراین این والدین در آینده‌ای نه چندان دور کودکان‌چاقی خواهند داشت که دچار بیماری‌های‌قلبی، تنگی عروق، بیماری‌قند و ناراحتی‌های گوناگون هستند؛ کودکانی که به دلیل عدم‌تحرک دچار گرفتگی‌های‌مفاصل نیز میشوند.
لزوم برخورد با بوفه‌های غیراستاندارد
اخیرا برخی از بوفه‌های‌غذا در مدارس برای بالا بردن درآمد آنها اجاره داده میشوند و انواع و اقسام غذاها و مواد‌غذایی‌آلوده در آنها توزیع میشوند. متاسفانه این بوفه‌ها نوشابه‌های پرکالری و انرژی‌زا یا ساندویچ‌های نامرغوب و تهیه‌شده از روغن‌سوخته را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند. چیپس و پفک عرضه‌شده توسط این بوفه‌ها نیز جزو موادغذایی آلوده و مضر است. در فرایند ساخت این ساندویچ‌ها مسائل‌بهداشتی به حد کافی رعایت نمی‌شود و مصرف آنها دانش‌آموز را دچار بیماری‌های مختلف مانند اسهال و استفراغ می‌کند.
بنابراین گزارش ناراحتی‌های گوارشی مختلف در مدارس به گوش می‌رسد و دانش‌آموزان به صورت گروهی دچار مسمومیت غذایی میشوند. آلودگی دست‌های دانش‌آموزان آنها را دچار بیماری‌های انگلی می‌کنند، بنابراین در صورت آزمایش مدفوع تعداد زیادی از کودکان و دانش‌آموزان دچار انگل‌هایی مانند آسکاریس هستند. ناظم و مسئولان بهداشت مدرسه موظف به جلوگیری از توزیع موادغذایی آلوده در مدارس هستند. افرادی که در خارج از مدرسه و با چرخ‌دستی نیز اقدام به فروش موادغذایی می‌کنند دانش‌آموزان را دچار معضلات بهداشتی متعددی خواهند کرد.
دانش‌آموزان در هنگام تعطیلی مدارس از آنها خرید می‌کنند و وظیفه مدیران مدارس و والدین است تا در راستای جلوگیری از مصرف این موادغذایی توسط دانش‌آموزان فرهنگسازی کنند. اغلب این موادغذایی آلوده هستند و سازنده آنها مشخص نیست.
مساله عدم مجوز بسیاری از بوفه‌های مدارس موضوع تامل‌برانگیز دیگر است. آیا تمام بوفه‌های مدارس دارای مجوز از سازمان بهداشت و درمان هستند و توزیع موادغذایی توسط آنها وجاهت قانونی دارد؟
استفاده دانش‌آموزان از موادغذایی آلوده ارائه‌شده توسط آنها مدت‌ها دانش‌آموزان را دچار بیماری‌هایی مانند دل درد، ناراحتی معده، ترش کردن، اسهال و یبوست می‌کند و آنها به دلیل عدم رعایت بهداشت دچار بیماری میکروبی شده و در روده افراد انگل‌های مختلف به وجود می‌آید. بروز این بیماری‌ها مخارج درمانی زیادی برای والدین این دانش‌آموزان به همراه می‌آورد. بنابراین می‌توان با عدم مصرف غذای آلوده و مقابله با چاقی مفرط کودکان مشکلات گوارشی دانش‌آموزان را کنترل و از توزیع موادغذایی آلوده نیز در مدارس جلوگیری کنیم.
کودکان چاق مستعد بیماری‌های مختلف
هرانسان چاق با وزن بیش از حد معمول مستعد مرض قند، فشار خون و بیماری‌های قلبی- عروقی است. در حالت عادی پانکراس فرد به اندازه کافی انسولین ترشح می‌کند اما در صورت اضافه‌وزن و مصرف بیش‌از حد معمول موادغذایی انسولین پاسخگوی میزان موادقندی دریافتی نیست و میزان قند خون بالا می‌رود. بنابراین افراد چاق 20تا 30درصد بیشتر از افراد عادی دچار مرض قند میشوند. در کودکان کمتر شاهد بروز بیماری مرض قند هستیم اما در افراد مسن و جوان این موضوع بروز بیماری قند یک موضوع جدی است.
از سوی دیگر نباید از یاد برد وسایل ارتباط جمعی نقش بسیار مهمی در فرهنگسازی در راستای عدم استفاده از موادغذایی ناسالم و چرب توسط کودکان و نوجوانان دارند. رسانه‌های جمعی به ویژه رادیو و تلویزیون می‌توانند برنامه و سریال‌های مختلف پربیننده را پخش و در آنها مباحث مهم بهداشتی را مطرح کنند. این برنامه‌ها به دلیل فراوانی مخاطب نقش بسیار مهمی در زمینه فرهنگسازی برای تغذیه سالم ایفا می‌کنند. برای مثال کودکانی مسموم‌شده از موادغذایی آلوده و مشکلات آنها به نمایش دربیاید.
اگر این مطالب آموزنده و آموزشی به سمع و نظر مخاطب برسد بسیار در افکارعمومی تاثیرگذار خواهد بود. روزنامه‌ها می‌توانند از بیمارستان‌های مختلف بازدید به عمل آورده و از وضعیت بیماران مسموم‌شده در اثر مصرف موادغذایی آلوده گزارش تهیه کنند. پدر و مادر با خواندن این مطالب گوش به زنگ شده و کودکان خود را نسبت به مضرات استفاده از موادغذایی آلوده و عدم رعایت بهداشت آگاه می‌کنند. مسئولان بهداشتی مدارس نیز باید فعال باشند تا والدین را از مضرات استفاده دانش‌آموزان از موادغذایی آلوده آگاه کنند.
در حال حاضر معضل عدم تحرک کودکان، بزرگسالان و افراد مسن را به یک اندازه دچار مشکل کرده است. پیشرفت تکنولوژی، استفاده زیاد از تلفن‌های همراه و شبکه‌های مجزای مانند تلگرام و اینستاگرام سبب عدم تحرک کافی در میان افراد شده است.
*رئیس انجمن متخصصان داخلی کشور