خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: حرکت جهان طبق سنت دیرین، هر روز تغییر می‌کند و هر لحظه باید چشم به راه پدیده‌های نو بود؛ پدیده‌هایی که خوبی یا بدی آنها به داوری باشندگان بسته است و قضاوت‌های گاه و بیگاه ما اثر چندانی در ماهیت آنها ندارد و راه خود را در هر گوشه و کناری پیدا می‌کنند.

به تبع، ظهور هر پدیده یا شکل‌گیری فضایی نو در زندگی بشری، بر محیط پیرامونی آن اثرگذار است و شتاب این واقعیت در جهان مدرن و پسامدرن هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود و اثرات گوناگون بر سنت‌های پیشین و پیش پنداشته‌های باشندگان برجای می‌گذارد.

چنین تحولاتی در جهان مدرن از یک سو با گسترش مکان‌ها و مراکز فرهنگی تفریحی مانند تئاتر، و از سوی دیگر با شکل‌گیری انواع تازه‌تر مانند سینما همراه شده است و اینها اثرات خود را بر کهن الگوها یا کانون‌های دیرین مانند مساجد برجای گذاشته است.

خبرنگار ما بعدازظهر یک روز سرد پاییزی از نزدیک به بررسی کنش‌های دوسویه بوستان به عنوان یکی از نمادهای جهان نو و مسجد از مصادیق جهان دیروز و امروز، پرداخت که مشروح آن در ادامه می‌آید.

مسجد صاحب الزمان(عج) تهران در انتهای محله آبشار در میان دو خیابان ری و 17 شهریور و درست در همسایگی بوستان زیبا واقع شده است و از این رو توقع می‌رود دست‌اندرکاران این خانه خدا برنامه‌ای برای جذب بیشتر حاضران و مجاوران این بوستان داشته باشند، موضوعی که کم و بیش تحقق یافته است و شواهد آن در ترکیب نمازگزاران این مسجد هویدا است.

پایگاه بسیج مسجد صاحب الزمان(عج) با فرماندهی جواد برزگر، چادری در ورودی جنوبی بوستان زیبا برپا کرده و محصولات فرهنگی عرضه می کند و از این راهکار برای جذب نوجوانان و جوانان به این مسجد و گسترش معنویت و فرهنگ دینی در این بوستان بهره جسته است.

اعضای پایگاه بسیج مسجد صاحب الزمان(عج) که مانند سایر پایگاه های بسیج، عمدتا نوجوان و جوان هستند و البته حلقه حبیب بن مظاهر برای کهنسالان نیز دارند، توانسته‌اند با خوش‌رویی و گفتار نیک در جذب بیشتر باشندگانی که ساعاتی از شبانه‌روز را در بوستان زیبا به سر می برند موفق بوده‌اند.

مسجد صاحب الزمان(عج) که حجت الاسلام و المسلین سیدکاظم احتشام حسینی بیش از 30 سال، امام جماعت آن است، همیشه روی خوش به کودکان، نوجوانان و جوانان نشان داده است و وقتی خواستم تصاویری از مسجد تهیه کنم، کودکی 9 یا 10 ساله با من همراه شد و حتی در دفتر امام جماعت را باز و چراغ های آن را روشن کرد.

این وضعیت را البته در بسیاری از مساجد مشاهده کرده‌ام که در برخی گزارش‌های پیشین خبرگزاری شبستان آمده است، اما شاید نکته متمایز این مسجد، حضور دایم حاج آقا احتشام (اهالی مسجد او را اینگونه خطاب می‌کنند) در جلسات پایگاه بسیج است، همچنین او همواره نیم ساعت پیش از اذان ظهر و مغرب وارد مسجد شده و روی صندلی کنار در ورودی می‌نشیند و مهربانانه با مسجدی‌ها احوالپرسی می‌کند، نظرات و پرسش‌های آنان را می‌شنود و در حد توان پاسخ می‌دهد و شاهد بودم هرگاه چیزی را نمی‌داند، صادقانه می‌گوید «نمیدونم». همچنین این امام جماعت با اهدای شکلات از کودکان به ویژه مکبران خردسال مسجد صاحب‌الزمان (عج) پذیرایی می‌کند.

این مسجد حیاطی کوچکی و ساده دارد که یک طرف آن مزین به تصاویر شهدا است و در طرف دیگر آن، واحد فرهنگی بسیج، تابلوی اعلانات و بصیرت‌افزایی نصب کرده که روی آن مطالبی از قرآن، اهل بیت(ع) و برخی از شخصیت‌های فرهنگی، اخلاقی، سیاسی و علمی کشور نصب می‌شود تا به این صورت نمازگزاران دقایقی به مطالعه بایستند و دانش آنان ارتقا یابد.

در بدو ورود به مسجد صاحب الزمان(عج) آنچه سریع نظرها را جلب می کند، تابلوی بزرگ مزین به نام و تصاویر و شهدا است که شاید هشداری باشد برای من و شما که ای جاماندگان از قافله شهادت، فراموشتان نشود آرمان‌ها و ارزش‌های ایران کهن.

کهناسالان زن و مرد مثل تمام مساجد کشور زودتر از دیگران به مسجد می آیند تا در صف السابقون السابقون باشند، شاید این زودآمدن برای این باشد که آنان رحیل مرگ را بیشتر از دیگران با گوش جان شنیده‌اند و دریافته‌اند که این جهان جای ماندن نیست. به هر روی پیران دیار ما یک به یک صندلی‌های خالی مساجد را پر می‌کنند یا به ستون‌ها و پشتی‌های آنها تکیه می‌زنند و همانند مسافرانی هستند که هر روز مسیری را از خانه به محل کار و بالعکس طی می‌کنند.

شبستان این خانه خدا بسیار تمیز و مرتب است و خادم میانسال آن همه روزه در آراستگی این خانه خدا می کوشد و البته برخی نمازگزاران پیر و جوان به او در این کار کمک می‌کنند و این هم نمادی است از همگرایی و تعامل سازنده گروه‌های گوناگون مردم در خدمت به خانه خدا.

چند قفسه کتاب در گوشه گوشه شبستان مسجد صاحب الزمان(عج) جاخوش کرده‌اند و در ساعاتی از شبانه روز مردم از کتاب‌های دینی آنها از جمله قرآن، مفاتیح الجنان، صحیفه سجادیه، نهج‌البلاغه و گفت‌و‌گو با خدا استفاده می‌کنند و احتملا فاتحه‌ای نثار درگذشتگان واقفان این قفسه‌ها می‌فرستند.

بچه‌تر که بودم خوب به یاد دارم برخی باشندگان هنگام اقامه نماز عبا بر دوش می‌گذاشتند و به همین دلیل در گوشه‌ای از مساجد چندین عبای تمیز بر رخت آویزی آویزان بودند، مشاهده این وضعیت در مسجد صاحب الزمان(عج) خاطرات کودکی‌ام را دوباره زنده کرد؛ خاطراتی که همچنین نشان از جاودانگی برخی سنت‌ها و کهن‌الگوها در درازای تاریخ ایران دارد.

امام جماعت و برخی از نمازگزاران باسابقه مسجد صاحب الزمان(عج) 30 سال پیش به منظور کمک‌رسانی به زوج‌ها جوان دم‌بخت، یتمیان و نیازمندان آبرومند، صندوق قرض الحسنه امام هادی(ع) را راه‌اندازی کردند و امروزه نیز همچنان تمام قد، خدمات رسانی می‌کند. این صندوق قرض‌الحسنه‌، شنبه‌ها و چهارشنبه‌ها از ساعت ۱۶ تا ۱۹ آماده خدمات‌رسانی به مردم است.

سخن آخر اینکه مسجد صاحب الزمان(عج) نمونه‌ای از مساجد موفق در عرصه‌های دینی، فرهنگی، اجتماعی و خدماتی است که استفاده از ظرفیت جوانان و همگرایی دست‌اندرکاران این خانه خدا، شاه کلید موفقیت آن است.

گزارش و تصاویر از: مرتضی خواجوند سریوی