گروه جهان  طلا تسليمي
شوراي امنيت سازمان ملل متحد با تصويب قطعنامه‌يي، شهرك‌سازي‌هاي اسراييل در اراضي اشغالي فلسطيني را محكوم كرد و توقف شهرك‌سازي‌ها را خواستار شد. اين قطعنامه با راي مثبت 14عضو شوراي امنيت تصويب شد، اما عامل تصويب آن در حقيقت راي ممتنع امريكا بود كه عموما قطعنامه‌هاي اينچنيني را وتو مي‌كرد. صائب عريقات‌ مذاكره‌كننده ارشد فلسطين، با استقبال از اين تصميم به رويترز گفت كه اين راي پيروزي حقوق بين‌الملل، پيروزي گفت‌وگوهاي متمدنانه و رد نيروهاي افراطي در اسراييل بوده است. اما از سوي ديگر، ران پروسور‌ نماينده اسراييل در سازمان ملل، از راي ممتنع امريكا انتقاد كرد و گفت كه ترديدي ندارد كه با روي كار آمدن دولت جديد در امريكا و همچنين آغاز به ‌كار دبيركل جديد سازمان ملل متحد، نقطه عطفي در روابط اسراييل و سازمان ملل رقم خواهد خورد. سامانتا پاور نماينده امريكا در سازمان ملل هم تصريح كرد كه كشورش همچنان به تامين امنيت اسراييل متعهد است، اما راي ممتنع به معناي تاكيدي بر «راه‌حل دو كشوري» بوده است.
در اين حال نشريه نيويورك تايمز در گزارشي به قلم پتير بيكر نوشت، آخرين ديدار باراك اوباما رييس‌جمهور امريكا و بنيامين نتانياهو نخست‌وزير اسراييل در ماه سپتامبر براي آخرين مرتبه پيش از اينكه اوباما كاخ سفيد را ترك كند، با خنده‌هاي اجباري و لطيفه‌هاي تلخ در مورد گلف‌بازي در دوران بازنشستگي همراه بود؛ انگار كه پس از هشت سال درگيري ميان اين دو مقام، گذشته‌ها درنهايت به دست فراموشي سپرده مي‌شد. اما معلوم بود كه اختلافات هيچ‌گاه آن‌گونه پايان نخواهد يافت. چگونه چنين چيزي ممكن بود؟ بالعكس، داستان رابطه پرتنش بين رييس‌جمهور ليبرال و نخست‌وزير محافظه‌كار در زورآزمايي شديد سياسي بر سر جنگ، صلح، حقوق بشر، دادگستري، امنيت و حقوق بشر و درنهايت معناي واقعي دوستي دوجانبه، به اوج خود رسيد.
تصميم روز جمعه باراك اوباما در خودداري از وتوي قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد درخصوص محكوم كردن شهرك‌سازي‌هاي اسراييلي، از نارضايتي‌هاي دو مرد كه از اندكي پس از روي كار آمدن آنها در سال 2009 آغاز شده بود، نقاب برداشت. براي نتانياهو، اين اقدام آخرين ضربه رييس‌جمهوري بود كه قرار بود متحد اسراييل باشد و هيچ‌گاه يك متحد واقعي به‌مثابه ديگر روساي جمهور نبود. براي اوباما، اين اقدام نتيجه ناگزير لجاجت اوباما در ناديده گرفتن نگراني‌هاي بين‌المللي درمورد سياست‌گذاري‌هايش بود.
دو طرف اقدام چنداني هم براي پنهان كردن اين تحقير و اهانت دوجانبه انجام ندادند. پس از گفت‌وگوهايي كه نتيجه آنها خودداري اوباما از وتوي قطعنامه بود، مقامات اسراييلي از رييس‌جمهور كنوني دست كشيدند و با رييس‌جمهور منتخب كه به‌زودي در كاخ سفيد مستقر مي‌شود، تماس گرفتند. دونالد جي. ترامپ هم بي‌درنگ بيانيه‌يي صادر كرد و از اوباما وتوي قطعنامه را خواستار شد.
وقتي درنهايت اين بيانيه هم شوراي امنيت را از تصويب قطعنامه باز نداشت، گروه نتانياهو خشم شديد خود را به اوباما ابراز داشتند. يك مقام اسراييلي كه خواست نامش فاش نشود، روز جمعه متن بيانيه‌يي را دراختيار چندين خبرنگار قرار داد كه در آن به اوباما و جان كري وزير امور خارجه دولت او، حمله شده بود.
اين مقام اسراييلي گفت: «رييس‌جمهور اوباما و وزير خارجه كري پشت اين عمل شرم‌آورانه عليه اسراييل در سازمان ملل هستند. دولت امريكا به‌طور پنهاني با فلسطيني‌ها قطعنامه‌يي ضداسراييلي را آماده كرده است.» كاخ سفيد هم در واكنش به اين حمله، دست داشتن در تنظيم قطعنامه را رد كرد. كاخ سفيد همچنين در دفاع از اين تصميم، آن را تاكيدي بر مخالفت هر دو حزب دموكرات و جمهوري‌خواه امريكا با شهرك‌سازي‌هاي اسراييلي دانست كه مانع اصلي صلح با فلسطيني‌هاست. بنجامين جي. رادز معاون مشاور امنيت ملي باراك اوباما در كنفرانس خبري گفت: «بيانيه اسراييلي سرشار از ابهامات و اشتباهات بود. رييس‌جمهور مكررا تلاش كرد دشمنان را سر ميز مذاكره بياورد و تنها شاهد اين بود كه اسراييل خانه‌هاي بيشتري در كرانه باختري اشغالي مي‌سازد تا حدي كه اين مساله دستيابي به توافقنامه صلح را دشوارتر مي‌كرد. ما همه‌چيز را تست كرديم. نخست‌وزير نتانياهو اين فرصت را داشت كه سياست‌هايي را دنبال كند كه امروز شاهد نتيجه ديگري باشد. اگر اين تسريع در فعاليت‌هاي شهرك‌سازي نبود، اگر شاهد چنين اظهاراتي از مقامات كنوني اسراييل نبوديم، فكر مي‌كنم امريكا احتمالا ديدگاه متفاوتي مي‌داشت.»

 ضربه نهايي
درگيري آن هم درست 4هفته پيش از اينكه باراك اوباما كاخ سفيد را ترك كند، ناراحتي و درگيري 8ساله ميان اين دو مرد را به اوج خود رساند. از ابتداي دولت اوباما، اين دو مرد هيچ‌گاه روابط خوبي با يكديگر نداشتند. اوباماي ايده‌آل‌گرا و شايد كمي خود راي، درحالي وارد كاخ سفيد شد كه مي‌انديشيد در دوران رياست‌جمهوري‌اش درنهايت مناقشات چندين و چند ساله ميان اسراييلي‌ها و پاكستاني‌ها را حل مي‌كند. اما نتانياهو، اوباما را مردي ساده مي‌انگاشت كه تهديدهاي موجود عليه اسراييل را نمي‌بيند و از دوستان بيش از دشمنان انتظار دارد.
روابط اوباما و نتانياهو با مناقشات پي در پي همراه بود كه از تفاوت‌هاي شخصي و همچنين اهداف كاملا متفاوت سياسي آنها خبر مي‌داد. اوباما از اسراييل مي‌خواست شهرك‌سازي‌هاي جديد را براي آغاز مذاكرات صلح متوقف كند و خبر شهرك‌سازي‌هاي جديد در شرق بيت‌المقدس در زمان ورود جوزف آر. بايدن معاون رييس‌جمهور به منطقه، اوباما را خشمگين كرد. دو مرتبه تلاش جدي دولت اوباما براي مذاكرات صلح در پي عدم اطمينان و دشمني، بي‌نتيجه ماند.
توافقنامه چندجانبه بر سر برنامه هسته‌يي ايران در حقيقت اوج اختلافات امريكا و اسراييل بود. دولت اوباما در ابتدا گفت‌وگوها با ايران را از اسراييلي‌ها پنهان كرد. پس از علني شدن مذاكرات، نتانياهو به واشنگتن رفت و در تلاش براي جلوگيري از توافق در جلسه مشترك كنگره حضور يافت، اما درنهايت موفق نشد جلوي حصول توافق را بگيرد. نتانياهو و اوباما پاييز گذشته در تلاش براي پشت‌سر گذاشتن اختلافات، بسته كمك امنيتي 38ميليارد دلاري 10ساله امريكا به اسراييل را امضا كردند؛ اما تلخي روابط دو مرد روي اين توافقنامه‌ هم تاثير گذاشت.
حتي پس از لبخندهاي اجباري و بازي گلف دو نفره در نيويورك در ماه سپتامبر سال كنوني ميلادي، اوباما به وضوح اعلام كرد كه تلاش‌هايش براي تاثيرگذاري بر مذاكرات صلح خاورميانه پايان نيافته است و درنهايت هم با خودداري از وتوي قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل كه به تصويب اين قطعنامه منجر شد، مهلك‌ترين ضربه را به نتانياهو وارد آورد. هنوز 27روز از رياست‌جمهوري اوباما باقي است و شايد بتوان اين اقدام دولت او را آخرين موومان از سمفوني ناهماهنگ روابط اين دو مرد دانست.