روزنامه گاردین در یکی از گزارشهای تحقیقی خود به شواهدی برخورد کرده که نشان میدهند، سازمان ملل بهعنوان بخشی از برنامه کمکرسانی خود قراردادهایی به ارزش دهها میلیون دلار با افراد نزدیک به رئیسجمهوری سوریه منعقد کرده است.
به گزارش ایسنا، براساس این گزارش روزنامه گاردین، تُجاری که شرکتهایشان در لیست تحریمی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد، به صورت ثابت مبالغی را از سازمان ملل دریافت کردهاند. ازجمله این سازمانها میتوان به خیریهای اشاره کرد که به اسما اسد، همسر بشار الاسد، رئیسجمهوری سوریه تعلق دارد.
سازمان ملل میگوید که این سازمان تنها میتواند با گروه کوچکی از افرادی که مورد تأیید اسد هستند، همکاری کند و این تمام کاری است که برای هزینه به جای این مبالغ میتواند انجام دهد. یکی از سخنگویان سازمان ملل توضیح میدهد: مسأله مورد اهمیت، دسترسی به بیشترین تعداد غیرنظامیان آسیبپذیر است. انتخابهای ما درسوریه به دلیل فضای ناامن محدود هستند؛ جایی که پیدا کردن شرکتها و شرکایی که در مناطق تحت اشغال فعال هستند، بسیار دشوار و چالشبرانگیز است.
با این حال منتقدان معتقدند که سازمان ملل با این اقدام خود را درمعرض خطر قرار داده است. آنها میگویند، کمکها با اولویت ارایه به مناطق تحت کنترل دولت توزیع میشوند و پول سازمان ملل عملا به دولت کمک میکند.
درهمین حال فعالان سازمان ملل اذعان میکنند که مأموریت در سوریه پرهزینهترین، چالشبرانگیزترین و پیچیدهترین مأموریتی است که این نیروها تاکنون با آن مواجه بودهاند، اما این برای نخستینبار است که در تحقیق روزنامه گاردین به تصمیمهای مداومی که این نهاد باید اتخاذ میکرده، در خلال صدها قرارداد سازمان ملل و دولت سوریه از سال 2011 و آغاز جنگ اشاره شده است.
این تحقیق نشان میدهد:
سازمان ملل بیش از 13میلیون دلار برای بهبود کشاورزی و مزرعهداری به دولت سوریه ارایه داده، درحالی که اتحادیه اروپا همچنان تجارت با ادارات دولتی سوری را به دلیل عدم اطلاع از چگونگی صرف هزینهها ممنوع کرده است.
سازمان ملل دستکم 4میلیون دلار به شرکت دولتی تأمینکننده سوخت سوریه کمک کرده که آن هم در لیست تحریم اتحادیه اروپا قرار دارد.
سازمان بهداشت جهانی بیش از 5میلیون دلار به حمایت از بانک خون ملی سوریه اختصاص داده است که ازسوی وزارت دفاع دولت اسد اداره میشود. شواهد نشان میدهند بودجههای اختصاص داده شده به بانک خون مستقیما از اهداکنندگانی چون انگلیس میآید که تحریمهای اقتصادی علیه دولت سوریه وضع کردهاند.
دو آژانس سازمان ملل با «خیریه اعتماد سوریه» همکاری میکنند که مدیریت آن برعهده اسما اسد، همسر بشار اسد است. درحالی که وی در لیست تحریمیهای آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد، درمجموع 5/8میلیون دلار از این آژانسها دریافت کرده است.
یونیسف 267هزارو933 دلار به سازمان «البوستان» کمک کرده است که توسط رامی مخلوف، ثروتمندترین مرد سوریه مدیریت میشود. او یکی از دوستان و پسرخاله اسد است و سازمانش با بسیاری از گروههای شبهنظامی مرتبط با دولت در ارتباط است.
مخلوف شبکه تلفن همراه «سوریاتل» را نیز مدیریت میکند که دستکم 700هزار دلار طی سالهای گذشته از سازمان ملل کمک دریافت کرده است. مخلوف نیز در لیست تحریمهای اتحادیه اروپا قرار دارد.
قراردادهای متعددی از سوی آژانسهای سازمان ملل با افراد و شرکتهای تحت تحریم منعقد شده است.
در صدر همه اینها، تحقیقات خود سازمان ملل نیز نشان میدهد، آژانسهای این سازمان دستکم با 258 شرکت سوری دیگر همکاری داشته و قراردادهایی به ارزش 54میلیون دلار تا 30هزار دلار با این شرکتها داشتهاند؛ شرکتهایی که بسیاری از آنها با اسد یا افراد نزدیک به او ارتباط دارند. سازمان ملل میگوید که عملیات امدادرسانی این سازمان تاکنون جان میلیونها تن را نجات داده است و اگر میخواهد به این عملیات در سوریه ادامه دهد باید با دولت همکاری کند.
این سازمان از کمک مالی به ساخت هتل چهارفصل در دمشق بهعنوان یکی از همین همکاریها اشاره کرده است. آژانسهای سازمان ملل بیش از 9میلیون دلار برای ساخت این هتل طی سالهای 2014 و 2015 هزینه کردند؛ هتلی که گفته میشود یکسوم آن متعلق به وزارت گردشگری سوریه است که در لیست تحریمی اتحادیه اروپا قرار دارد.
یکی از سخنگویان سازمان ملل توضیح میدهد: فعالیت در سوریه با جنگی که وارد سال ششم میشود امدادرسانان را مجبور میکند تا تصمیمات دشواری اتخاذ کنند. وی ادامه میدهد: زمانی که باید تصمیم بگیریم که از شرکتهایی که با دولت سوریه در ارتباط هستند کالا و خدمات دریافت کنیم یا اجازه دهیم غیرنظامیان بدون کمکهای لازم از دست بروند، انتخاب روشن است؛ وظیفه ما کمک به غیرنظامیانی است که نیاز به کمک دارند.
سازمان ملل همچنین تأکید میکند که این نهاد نباید از تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا بلکه باید از تحریمهای خود پیروی کند. اما یکی از مقامات سازمان ملل اذعان میکند که در برخی آژانسهای سازمان ملل تنشها و نارضایتیهایی درباره کنترل دولت اسد بر کمکهای امدادرسان وجود دارد. این مقام که در سوریه فعالیت داشته میگوید: درحالیکه فعالیت در این کشور بسیار دشوار بوده موضع سازمان ملل ناامیدکننده است. یکی دیگر از مقامات سازمان ملل نیز خاطرنشان میکند که تمامی جنگها شرایط دشواری را برای امدادرسانی ایجاد میکنند اما شرایط در سوریه در هیچ جای دیگر وجود ندارد و نداشته است.
یکی دیگر از کارکنان سازمان ملل که در اوایل جنگ در دمشق فعالیت داشته، میگوید: تیم سازمان ملل در سوریه از همان روزهای نخست درگیری میدانستند که نه دولت و نه سازمانهای مجوزدار محلی با توجه به اصول امدادرسانی چون استقلال، بیطرفی و عدم سوگیری نمیتوانند شریک و همکار سازمان ملل باشند.
وی تشریح میکند: این مسأله مهم از سوی سازمان ملل کنار گذاشته شد تا درخواست دولت برای امدادرسانی را جبران کند. منابع مختلف همچنین نسبت به «فرهنگ سکوت» درباره فعالیتهای داخلی عملیات دمشق سازمان ملل ابراز نگرانی میکنند. دکتر رینولد لیندرز، یکی از کارشناسان مطالعات جنگ در کینگز کالج لندن میگوید: سازمان ملل باید در استراتژی خود بازنگری کند چرا که به دولت سوریه بسیار نزدیک شده است.
لیندرز ادامه میدهد: مقامات سازمان ملل میگویند با توجه به پیچیدگی و خطرناک بودن واقعیتی که آنها در آن باید دست به امدادرسانی بزنند، عدم پاسخگویی و برآورده کردن برخی نیازهای دولت ناشدنی است. با این حال عملگرایی مورد ادعای سازمان ملل منجر به نزدیکی این نهاد به دولت سوریه شده است. وی تأکید میکند: آژانسهای سازمان ملل قراردادهای بزرگ متعددی را با دولت سوریه انجام دادهاند که به قراردادن مردم در شرایط نیاز به امدادرسانی شناخته میشود.
این استاد دانشگاه برای انجام مطالعات درباره سوریه با امدادرسانان مستقل متعددی در سوریه مصاحبه کرده است. این امدادرسانان به او گفتهاند که برخی مقامات سازمان ملل نشانههایی از «سندروم استکهلم» نشان میدهند. سندرم استکهلم پدیدهای روانی است که در آن گروگان با گروگانگیر احساس یکدلی و همدردی میکند.
یکی از اعضای ارشد جمعیت امدادرسان که اطلاعاتی را در اختیار گاردین قرار داده است، میگوید: قطعا مسائلی درباره اقدامات سازمان ملل وجود دارد اما دستکم این سازمان نام منابع خود را منتشر میکند، درحالیکه بسیاری از سازمانهای غیردولتی تن به این کار نمیدهند. شفافیت بسیار محدود مشکلی است که برکل فرآیند امدادرسانی در سوریه تأثیر گذاشته است. با توجه به اینکه امدادرسانان دهههاست درباره ضرورت شفافیت بیشتر در این زمینه صحبت میکنند، اکنون زمان آن رسیده تا ما به صورت مستقل بررسی کنیم این پولها کجا میرود و چگونه هزینه میشود. در ماه ژوئن، «کمپین سوریه» سازمان ملل را به نقض اصول خود در این جنگ و صدور مجوز برای دولت اسد جهت کنترل محمولههای امدادرسانی سازمان ملل متهم کرد.
بیش از 50 امدادرسان، فعال حقوق بشر و گروههای مدنی از گزارشی که افشا کرد کمکهای سازمان ملل به مناطق تحت کنترل شورشیان منتقل نمیشود، حمایت میکنند؛ کمکهایی که نرسیدن آنها به این مناطق منجر به مرگ هزاران غیرنظامی شده است. در این گزارش آمده است، دولت اسد با تهدید لغو مجوز فعالیت سازمان ملل در سوریه، کنترل امدادرسانی را در دست گرفته است و از این تهدید برای اینکه امدادرسانی در چه مناطقی و چگونه صورت بگیرد و به دست چه کسانی برسد، استفاده میکند.
گاردین:
کنترل امدادرسانی سازمان ملل در سوریه در دست دولت است
صاحبخبر -