معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان گفت: ترک خوردن ديواره‌هاي شهر ميناب نشانه رسيدن فروچالهها و نزديک شدن به فاجعه‌اي بزرگتر از بم است. ميثم قاسمي، معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص وضعيت فروچالههاي ميناب، اظهار داشت: حقابه تعدادي از باغداران و کشاورزي منطقه ميناب، پس از احداث سد بر روي رودخانه ميناب تا ساليان سال از آب پشت اين سد تأمين مي‌شد، اما طولي نيانجاميد که افزايش جمعيت، خشکسالي‌هاي چندين ساله اخير، کمبود باران و بارندگي به برداشت بيش از حد از آب سد ميناب انجاميد.
وي ادامه داد: رفته رفته آب تخصيص يافته به کشاورزان کمتر شده و اين افراد براي جبران آب مورد نياز خود به حفر چاه‌هاي مجاز و غيرمجاز در دشت ميناب اقدام کردند.
معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان گفت: اداره آب منطقه‌اي نيز براي تأمين آب شرب ساکنان استان به حفر چاه‌هاي عميق در دشت ميناب پرداخت. قاسمي‌تصريح کرد: بي تدبيري مسئولان در مديريت وضعيت مذکور، روند ادامه‌دار برداشت آبهاي زيرزميني از دل دشت ميناب، عدم توجه و غفلت در خصوص استفاده از منابع آبي پايدار و جلوگيري از هدر رفت آب در بخش‌هاي شرب، کشاورزي، صنعت و غيره، همه و همه باعث بروز فروچالهها در اين دشت شده است. وي با بيان اينکه سال‌هاي 81 و 82 نمايه‌هايي از فروچالهها د دشت ميناب پيدا شده است، افزود: در حال حاضر وضعيت دشت مذکور به لحاظ پيدايش، گسترش و عميق‌تر شدن فروچالهها بسيار حاد است. معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان با اشاره به حداکثر عمق فروچالههاي موجود در دشت ميناب بيان داشت: آمار دقيقي دراين باره در دست نيست ولي آنچه از مشاهدات ما بدست آمده، نشان از حداکثر عمقي حدود 10 الي 15 متري فروچالهها دارد. قاسمي‌افزود: عمق و ارتفاع فروچالهها طوري بوده که با افتادن شتر در درون آن، امکان خروج آن محقق نشده است. وي با تأکيد بر خطرات ناشي از فروچالههاي بوجود آمده در دشت ميناب، تصريح کرد: از آنجايي که سطح آبهاي زيرزميني دشت ميناب از سطح آب دريا بسيار پايين‌تر آمده، بنابراين با هجوم تدريجي آب دريا به محل اين ذخائر، دشتي باقدمتي چند هزار ساله که بزرگترين منطقه توليد کننده محصولات کشاورزي و صيفي‌جات کشور محسوب مي‌شود به مرور زمان از بين خواهد رفت. معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان بيان داشت: متأسفانه ميليون‌ها هکتار از نخلستان‌هاي استان هرمزگان از بين رفته و اين روندهمچنان ادامه دارد.
قاسمي‌ادامه داد: ميناب که قبلاً به باغ شهر معروف بوده و باغات در مجاورت محل مسکوني بوده‌اند، در حال حاضر به خاطر روند رو به تخريب دشت همجوار خود(دشت ميناب) باغ‌ها و اراضي سبز خود را از دست داده و به جاي آنها با ساخت و ساز مواجه شده است. وي گفت: ترک خوردن ديوارخانه‌ها، ساختمان مدارس و غيره نشان از نزديک شدن فروچالهها به شهر و جامعه انساني است. معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان افزود: حتي اگر فروچالههاي سطح شهر به عمق 3 الي 4 متري برسند، باز هم بروز فاجعه‌اي بزرگتر از بم براي ساکنان ميناب دور از انتظار نخواهد بود. قاسمي‌تأکيد کرد: با اينکه هنوز به مرحله تخليه شهر ميناب نرسيده‌ايم ولي اگر به همين روال برداشت آبهاي زيرزميني دشت مذکور را ادامه دهيم به تخليه خواهيم رسيد. معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان با بيان اينکه تالاب بين‌المللي شور شيرين ميناب در پايين دست دشت ميناب قرار دارد، گفت: با ساخت سد بر روي رودخانه ميناب و جلوگيري از مسير عبوري طبيعي آن از رسيدن آب شيرين رود مذکور به دشت ميناب و به تبع آن تالاب شور شيرين دشت ميناب ممانعت کرده‌اند.
قاسمي‌ادامه داد: آورده آب رودخانه ميناب به عنوان اصلي‌ترين و دائمي‌ترين منبع تامين کننده آب شيرين تالاب شور شيرين طي ساليان قبل قطع شده و در حال حاضر آب شيرين رودخانه‌هاي فصلي ديگر وارد آن مي‌شوند که کافي نيست. وي گفت: تالاب ساحلي و بين‌المللي فوق به دليل آورد آب شيرين و جنگل‌هاي حرايي که در دل خود جاي داده به عنوان بهترين پرورش‌گاه آبزيان در جنوب کشورمان مطرح است. معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست استان هرمزگان ادامه داد: 80 درصد از ميان و آبزيان خليج فارس با گذران يک مرحله از زندگيشان در اين تالاب کمک فراواني به اقتصاد دريايي مي‌کنند ولي در حال حاضر با روند کاهش آب شيرين اين تالاب اين امر نيز به مرور دچار اختلال خواهد شد. قاسمي‌بيان داشت: تنها راه حل باز کردن دريچه سد و رها کردن آب شيرين پشت آن است که با توجه به ميزان خشکي دشت ميناب به تالاب ساحلي شور شيرين ميناب چيزي نخواهد رسيد. وي با بيان اينکه سد ميناب و خشکسالي تنها مقصران خشکي، پيدايش فروچاله و افول بسيار زياد آبهاي زيرزميني نبوده‌اند، افزود: افزايش توليد برداشت‌هاي بي‌رويه و آبخيزداري در حوزه آبريز رودخانه ميناب از جنوب استان کرمان گرفته تا دشت مسافرآباد هرمزگان، منجر به کاهش آورده آب در پشت سد ميناب شده است.
معاون فني اداره کل حفاظت محيط زيست هرمزگان با تاکيد بر اينکه هنوز جاي اميدواري است و مي‌توانيم روند رو به رشد پيدايش فروچالهها را متوقف کنيم، گفت: با کاهش و حذف تدريجي برداشت از آبهاي زيرزميني دشت ميناب حذف سد ميناب و تخليه آب انباشته شده در پشت آن در بستر دشت و استفاده از منابع آبي جديد مي‌توانيم از بروز يک فاجعه جلوگيري کنيم. قاسمي‌ادامه داد: هر چند آب شيرين‌کن‌ها مضراتي دارند اما امروز در جهان به عنوان يک منبع آبي شناخته شده و براي تامين آب منطقه مجاور دريا در بسياري از کشورها استفاده مي‌شوند. وي افزود: با بهره‌گيري از يک تکنولوژي مناسب و جلوگيري از ورود نمک‌زدايي تقليل شده به بستر دريا مي‌توانيم از آب دريا به عنوان يک منبع آبي جايگزين استفاده کنيم. معاون فني اداره کل محيط زيست استان هرمزگان متذکر شد: همه اين اقدامات بايد در جهت تأمين نياز اول يعني آب شرب انجام گيرد و مبادا براي بخش‌هاي ديگر از جمله کشاورزي و صنعت در نظر گرفته شده و يا بعد از تأمين و رساندن آب و کاربري‌هاي پر آب بر ديگري که مناسب حضور در منطقه نيستند تعريف و راه‌اندازي شود. قاسمي‌گفت: بهبود و اصلاح الگوي مصرف تغيير الگوي کشت و کاشت محصولات متناسب با وضعيت فعلي منطقه و کم آب‌بر از ديگر اقدامات کمک دهنده براي جلوگيري از برداشت‌هاي آبهاي زيرزميني دشت ميناب است.
∎