استاني که سه درصد سنگ دنيا را در اختيار دارد با معضل «خام فروشي» دست در گريبان است تا سنگ‌هاي صادرشده از لرستان پس از فرآوري در کشورهاي ديگر دنيا به چند برابر قيمت وارد شود. به گزارش مهر، نام صنعت سنگ ايران و بازار برخي سنگ‌هاي ساختماني در جهان بانام استان لرستان پيوند خورده است به‌طوري‌که اين استان با معادن غني خود 27 درصد توليدات اين صنعت را در ايران و سه درصد توليدات صنعت سنگ دنيا را در اختيار دارد. وقتي حرف از صنعت سنگ به ميان مي‌آيد به‌طورقطع هر کار بلدي در اين حوزه لرستان را به‌عنوان دارنده يکي از عظيم‌ترين ذخاير سنگ دنيا معرفي خواهد کرد، استاني که سه درصد سنگ جهان را در خود جاي‌داده ولي همچنان اين نام پرآوازه براي سفره لرستان نان‌وآب نشده است.
لرستان با گنجينه‌اي که از سنگ‌هاي ساختماني و به‌خصوص سنگ‌هاي تزئيني و نما در اختيار دارد، در زمينه سرمايه‌گذاري به‌منظور فرآوري انواع سنگ‌هاي تزئيني، ساختماني و مواد کاني غيرفلزي استاني مستعد است. بيشتر معادن استان لرستان به سنگ‌هاي نما و تزئيني اختصاص دارد به‌طوري‌که با داشتن حدود يک‌چهارم ذخاير سنگ‌هاي تزئيني کشور حائز رتبه اول در اين زمينه است و از انواع معادن اين استان مي‌توان به سنگ گچ، سنگ‌آهک، سنگ چيني، فرو سيليس، فلدسپات، تالک، نمک و سنگ لاشه پالون اشاره کرد.ژاين صنعت اشتغال‌زا از مصائب زيادي رنج مي‌برد به‌طوري‌که بي‌توجهي به ارتقاي اين صنعت، به‌روزرساني تجهيزات و امکانات مورداستفاده در اين بخش، استفاده از حداکثر توان واحدهاي سنگبري فعال، آلودگي زيست‌محيطي و ضايعات بالاي صنعت سنگ، غفلت از فرآوري سنگ لرستان و خام‌فروشي و ده‌ها مشکل ديگر موجب شده که صنعت سنگ اين استان همچنان روي پاشنه بي‌تدبيري بچرخد. رضا صفي خاني رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان در اين رابطه در گفت‌وگو با مهر اظهار داشت: در استان لرستان حدود 300 واحد سنگبري فعاليت دارد.
وي بابيان اينکه يکي از ظرفيت‌هاي خيلي مهم استان لرستان بحث معادن سنگ و واحدهاي فرآوري سنگ است عنوان کرد: اين ظرفيت مي‌تواند نقطه قوتي براي اقتصاد لرستان باشد. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان بابيان اينکه هم‌اکنون هزار و 600 نفر در اين واحدهاي سنگبري فعاليت مي‌کنند گفت: اما متأسفانه به دلايل مختلف به‌خصوص رکودي که در بازار طي چند سال گذشته وجود داشته حدود 70 مورد از واحدهاي سنگبري لرستان در حال حاضر راکد هستند. صفي خاني بابيان اينکه تعطيلي واحدهاي سنگبري استان دلايل مختلفي دارد عنوان کرد: يکي از اين دلايل رکود بازار و نداشتن نقدينگي و ... است. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان بابيان اينکه واحدهاي مدرن سنگبري استان با توجه به اينکه معوقات بانکي دارند نمي‌توانند از تسهيلات بانکي در قالب سرمايه در گردش استفاده کنند گفت: امسال در برنامه اقتصاد مقاومتي اين قضيه به‌صورت ملي حل‌شده و انتظار داريم که بانک‌هاي استان نيز سرمايه در گردش را بدون در نظر گرفتن معوقات بانکي به واحدهاي سنگبري استان تزريق کنند.
صفي خاني بابيان اينکه آمار صادرات سنگ لرستان در سال 94 نسبت به 93 رشد خيلي خوبي داشته است گفت: به‌طور حتم طي امسال نسبت به سال گذشته با تزريق منابع به‌خصوص سرمايه در گردش، واحدهاي موجود مدرن و تغيير خط واحدهاي قديمي به واحدهاي مدرن افزايش صادرات در اين حوزه را خواهيم داشت.
در سال 93 حدود 30 ميليون دلار انواع سنگ از استان لرستان صادرشده که بيشتر اين صادرات به آسياي مرکزي، حوزه خليج‌فارس و برخي کشورهاي اروپايي و چين انجام شد و اين در حالي است که حوزه صنعت سنگ لرستان با مشکلات فراواني ازجمله خام فروشي دست‌به‌گريبان بوده به‌طوري‌که بيش از 60 درصد سنگ استان به‌صورت خام صادر مي‌شود و اين استان از عوايد فرآوري و ارزش‌افزوده اين صنعت محروم است.
ساختار سنتي و تجهيز نبودن واحدهاي سنگبري به فناوري‌هاي نوين، فعاليت کمتر از ظرفيت و توان توليد بخش عمده‌اي از واحدهاي سنگبري استان، دستيابي نداشتن به بازارهاي خارجي به دليل نبود پايانه‌هاي صادراتي و شرکت‌هاي تخصصي قوي در امر صادرات و فروش سنگ از ديگر چالش‌هاي پيش روي صنعت سنگ استان لرستان است.
کارشناسان بر اين باورند، درصورتي‌که تعداد واحدهاي سنگبري مجهز استان لرستان به 60 درصد افزايش يابد در حوزه صنعت سنگ هشت هزار فرصت شغلي جديد ايجاد مي‌شود. اما مي‌توان گفت پديده غيراقتصادي خام فروشي در استاني مانند لرستان که نياز اساسي به اشتغال‌زايي دارد باعث شده که معدن داران و فعالان صنعت سنگ تنها به‌زحمت برداشت اکتفا کرده و استخراج معادن گران‌بهاي استان بدون فرآوري خاص را ناديده گرفته و تنها با برش‌هاي معمولي و به‌صورت خام زمينه عرضه محصولات اين صنعت به نام کشورهاي ديگر در بازارهاي جهاني را فراهم کنند و شش برابر ارزش افزوده و اشتغال‌زايي اين حوزه دودستي تقديم رقباي خارجي شود.
محسن غياثوند رئيس هيئت‌مديره کانون سنگ ايران و عضو کميسيون صنايع و معادن اتاق بازرگاني ايران نيز در اين رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر بابيان اينکه استان لرستان يکي از استان‌هايي بوده که بيشترين ذخاير معدني سنگ کشور و دنيا دارد اظهار داشت: سه درصد مجموع سنگ دنيا و 27 درصد مجموع سنگ کشور در استان لرستان استخراج مي‌شود.
وي بابيان اينکه بيش از 500 واحد سنگبري و 100 واحد معدني در حوزه سنگ‌هاي ساختماني در لرستان فعاليت دارند تصريح کرد: بيش از 10 هزار نفر اشتغال‌زايي در اين بخش استان داشته‌ايم. رئيس هيئت‌مديره کانون سنگ ايران بيان داشت: بيش از پنج درصد کل حمل‌ونقل لرستان در حوزه جاده‌اي مرتبط با صنعت سنگ استان است.
غياثوند بيان کرد: در صنعت سنگ عليرغم اينکه يک ظرفيت مطلق در لرستان بوده و بيش از 38 درصد ظرفيت صنعتي و اشتغال صنعتي استان از اين حوزه است اما متأسفانه شاهد اتفاقات خوبي در اين بخش بااين‌همه ويژگي‌هاي مثبتي که دارد نيستيم.
وي بابيان اينکه در سه حوزه معدني، فرآوري و بازرگاني بايد به‌صورت همگون رشد کنيم عنوان کرد: ما در حوزه معدني و فرآوري حداقل به لحاظ سخت‌افزاري در شرايط مناسبي هستيم اما متأسفانه در حوزه بازرگاني ازآنجايي‌که شرايط لازم را نتوانسته‌ايم ايجاد کنيم عليرغم اينکه در خيلي از واحدهاي ما چندين ميليارد تومان سنگ دپو و آماده فروش است اما حقوق کارگران خود را ندارند که پرداخت کنند.
رئيس هيئت‌مديره کانون سنگ ايران بابيان اينکه حضور در بازارهاي خارجي با روش‌هاي سنتي امکان‌پذير نيست گفت: در اين زمينه نياز به حضور گسترده و توانمند واحدها داريم و همچنين کار تخصصي و ويژه‌اي نيز بايد در حوزه صورت گيرد.
غياثوند بيان داشت: متأسفانه بعضي‌اوقات سنگ را از معادن به ايتاليا مي‌برند و آنجا فرآوري مي‌کنند و گاهي اوقات به خود ما آن را مي‌فروشند.
وي بابيان اينکه در خام فروشي سنگ استان دو دليل داريم گفت: يکي از اين دلايل اين بود که اساساً ما عادت کرده‌ايم به خام فروشي در حوزه نفت و ساير معادن و در اين حوزه نيز همين مسير را طي مي‌کنيم.
رئيس هيئت‌مديره کانون سنگ ايران گفت: دليل دوم در اين زمينه خام فروشي سنگ استان اين بوده که ما در حوزه فرآوري و بازرگاني سنگ‌هاي بريده چون در شرايط مناسبي نيستيم واحدهاي فرآوري در کشورهاي ترکيه، چين و ... سنگ خام لرستان را مي‌برند و به نام خود آن را مي‌فروشند.
غياثوند گفت: اگر ما با ايجاد پايانه‌هاي صادراتي بتوانيم اين استارت را بزنيم و مشکل سنگ‌هاي بريده را حل کنيم به‌طور حتم مي‌توانيم موضوع خام فروشي را در کنار آن رفع کنيم.
∎