مراجع تقلید، علما، نمایندگان مجلس، وزارت خارجه و فعالان سیاسی اعدام شيخ نمر توسط عربستان را محکوم کردند
وزارت امور خارجه با احضار كاردار رياض : عربستان تاوان سختي خواهد پرداخت
اميدهايي كه براي لغو حكم اعدام شيخ نمر باقر النمر، رهبر برجسته شيعيان عربستان سعودي مي‌رفت، اكنون به بهت و ياس و خشم تبديل شده است. وزارت كشور عربستان سعودي رسما اعلام كرده است كه اين روحاني برجسته شيعيان در ميان 47 نفري قرار داشته كه صبح روز 12 دي 1394 شمسي؛ مصادف با 21 ربيع الاول 1437 قمري و دوم ژانويه 2016 اعدام شده‌اند. پيش‌تر خبرهايي از اعدام قريب الوقوع شيخ نمر منتشر شده بود، اما زماني كه اين خبر به صورت رسمي از سوي يك نهاد حكومتي سعودي تاييد شد، در خبرگزاري‌هاي معتبر جهاني از شرق تا غرب بازتاب گسترده يافت؛ بسياري از ناظران اين اتفاق را همزمان با آغازسال 2016 سرمنشا تحولات بزرگ منطقه‌اي دانسته‌اند.
خبرگزاري‌ها اتهام وارده به شيخ نمر را ادعاي «جرايم تروريستي» از سوي حكومت سعودي اعلام كرده‌اند. شيخ نمر النمر آخرين بار در سال ۲۰۱۲ بعد از انتقاد از مقام‌هاي عربستان و تقاضا براي برگزاري انتخابات در اين كشور دستگير شد. وي متهم بود كه از تظاهرات ضددولتي در شرق عربستان حمايت كرده بود. خانواده شيخ نمر و ديدبان‌هاي حقوق بشر تاييد كرده بودند كه شيخ نمر همراه با خشونت بازداشت شده و به مكان نامعلومي منتقل شده بود. بر اساس گزارش‌هاي فوق نيروهاي امنيتي سعودي قبل از بازداشت شيخ نمر، خودروي او را تعقيب كرده و به سوي وي تيراندازي كرده بودند كه چهار تير به پاي وي اصابت كرده و در نتيجه آن شيخ نمر به‌شدت مجروح شده بود.
محاكمه آيت‌الله نمر در مارس 2013 آغاز شد و دادستاني كل عربستان در آن زمان با متهم كردن وي به فتنه‌انگيزي، اعدام ايشان را خواستار شد. در جريان دادگاه سال ۲۰۱۳ نيز دادستاني سعودي خواهان اعدام اين روحاني برجسته شيعيان عربستان از طريق مصلوب شدن را كرده بود. اين مجازات در عربستان شامل گردن زدن و نمايش آن در ملاء عام مي‌شود. گروه‌هاي حقوق بشري در آن زمان گفتند كه در جريان برگزاري دادگاه شيخ نمر، عدالت رعايت نشده و امكانات پزشكي كافي در اختيار شيخ نمر قرار داده نشده است.
اما بار ديگر دادگاهي در عربستان در 15 اكتبر 2014 با مطرح كردن اتهامات ادعايي فتنه‌انگيزي در كشور حكم اعدام آيت‌الله نمر را صادر كرد. محاكمه اين عالم برجسته شيعه بدون حضور رسانه‌ها و بدون اجازه به وي جهت دفاع از خود، انجام شد.
بستگان شيخ نمر باقر النمر، اوايل آبان سال جاري از تاييد حكم اعدام او در دادگاه استيناف خبر داده بودند. گفته مي‌شد برگه‌اي به همين منظور به وزارت كشور ارسال شده تا امضاي پادشاه براي انجام اين حكم از دفتر پادشاهي گرفته شود. حتي در اين بين شايعاتي مبني بر عفو شيخ نمر منتشر شد. تا آنكه سرانجام وزارت كشور عربستان سعودي در بيانيه‌اي در 12 آبان 94 از اعدام آيت‌الله نمر باقر النمر خبر داد.
دستگيري شيخ نمر از آغاز باعث اعتراض گسترده شيعيان شد. شهيد شيخ باقر النمر، مهم‌ترين رهبر اعتراض‌هاي قطيف بود كه علنا از پادشاهي سعودي انتقاد مي‌كرد و خواهان برگزاري انتخابات در عربستان بود. اعتراض‌ها در قطيف همزمان با تحولات انقلابي منطقه موسوم به بهار عربي آغاز شد و بين سال‌هاي ۲۰۱1 و ۲۰۱۳ ميلادي، در جريان اعتراض شيعيان به رفتار تبعيض‌آميز حكومت سعودي، ۲۰ نفر در منطقه قطيف در شرق عربستان كشته شدند. شيخ نمر همواره در سخنراني‌هايش نظام سعودي را به اعمال سياست‌هاي تبعيض‌آميز طايفه‌اي و سازمان‌يافته در مناطق شرقي عربستان و به‌خصوص در دو منطقه الاحساء و قطيف متهم مي‌كرد. در پي اعدام شيخ نمر نيز منابع داخلي در عربستان از آماده باش نيروهاي امنيتي و پليس اين كشور به ويژه در مناطق شيعه نشين خبر داده‌اند. منابع داخلي در عربستان خبر دادند كه پاسگاه‌هاي پليس و مقرهاي امنيتي عربستان سعودي در مناطق شرقي كه احتمال آسيب ديدن آنها وجود دارد به‌طور كامل تخليه شده است. بنابر اين گزارش نيروهاي امنيتي و پليس در مناطق شرقي عربستان كه بيشتر ساكنان آن را شيعيان تشكيل مي‌دهند به حالت آماده باش كامل درآمده‌اند تا با هرگونه ناآرامي احتمالي مقابله كنند. خبرهاي رسيده از شهر قطيف، واقع در شرق عربستان حاكي از آن است كه مسوولان سعودي از بيم حمله به نيروهاي امنيتي و نظامي، نيروهاي خود را از اماكن عمومي خارج كرده و مقرهاي نظامي خالي شده است.
اين در حالي است كه احتمال مي‌رود اعدام جوانان شيعه در عربستان ادامه يابد. بنا بر اعلام وزارت كشور عربستان از 47 فرد اعدامي 45 تن عربستاني، يك تن مصري و يك فرد ديگر تبعه چاد بوده است. در بيانيه وزارت كشور عربستان ابتدا 30 اسم و سپس 17 اسم اعلام شده است. بر اساس گزارش‌ها منابع نزديك به دستگاه قضايي سعودي فاش كرده‌اند احكامي كه روز گذشته اجرا شده مرحله اول است و به زودي نيز اشخاص ديگري اعدام خواهند شد.
گفتني است عربستان سعودي علاوه بر اعدام شيخ نمر، سه مبارز شيعي ديگر به نام‌هاي علي سعيد‌الربح، محمد علي عبدالكريم الصويلم و محمد فيصل محمد‌الشيوخ را به شهادت رسانده است.
شيخ نمر كه بود؟
شيخ نمر باقر النمر، روحاني برجسته عربستاني، در سال ۱۳۷۹ هجري قمري مصادف با ۱۹۶۸ ميلادي، در شهر عواميه در استان قطيف در شرق عربستان در خانواده‌‌اي اهل علم و دين، به دنيا آمد كه از آنجا علمايي چون آيت‌الله شيخ محمد بن ناصر آل نمر (قدس سره) و خطباي حسيني چون جدش حاج علي بن ناصر آل نمر سر بر آورده بودند.
تحصيلات مقدماتي و هجرت براي تحصيل علوم ديني
وي تحصيلات مقدماتي خود را در همان شهر عواميه به پايان رساند و در سال ۱۴۰۰ هجري قمري مصادف با ۱۹۸۹ ميلادي، به ايران مهاجرت كرد تا در تهران در حوزه علميه حضرت قائم(عج) ادامه تحصيل دهد. شيخ نمر پس از ۱۰ سال تحصيل در ايران، عازم سوريه شد.
فعاليت‌هاي سياسي و بازداشت‌ها
شيخ نمر باقر النمر در سال ۲۰۱۲ در حالي بازداشت شد كه پيش از اين نيز دو بار و طي سال‌هاي ۲۰۰۶ و ۲۰۰۸ ميلادي بازداشت شده بود. نخستين بازداشت شيخ نمر به مه ۲۰۰۶ ميلادي بازمي‌گردد، هنگامي كه شيخ از سفر كوتاه‌مدتش به بحرين به عربستان بازگشت. تنها اتهام شيخ اين بود كه در همايش بين‌المللي قرآن كريم، در عريضه‌‌اي، از آل سعود خواسته بود به قبرستان بقيع رسيدگي كرده، مذهب تشيع را به رسميت شناخته و شيوه‌هاي آموزشي و درسي كنوني حاكم بر عربستان را تغيير داده يا لغو كند.
اما بازداشت مجدد شيخ نمر، به ۲۳ آگوست ۲۰۰۸ ميلادي بازمي‌گردد كه در شهر قطيف به اتهام درخواست از شيعيان مناطق شرقي عربستان براي آماده‌شدن براي دفاع از خود به دست نيروهاي امنيتي سعودي بازداشت شد. رژيم سعودي ادعا مي‌كرد، اين سخنان نمر به معني تحريك شيعيان عربستاني براي جدايي از حكومت مركزي بود.