نورنیوز-گروه اقتصادی: از امروز ماموران مرکز آمار ایران به درب خانه‌های کشاورزان مراجعه کرده و آمار زمین و دام و تولیداتشان را جمع‌آوری می‌کنند.

در این سرشماری آخرین اطلاعات کشاورزی در همه حوزه‌های زراعی، باغی، دامی و شیلات استخراج می‌شود.

آخرین آمار کشاورزی مربوط به ۱۰ سال گذشته است که با مراجعه خانه به خانه و به صورت خوداظهاری از سوی کشاورزان و دامداران استخراج شده بود.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در بهمن ۱۴۰۱ در بازدید از غرفه کشاورزی در نمایشگاه توانمندسازی فرمودند که آمار تولیدات کشاورزی دقیق نیست و بر اساس حدس و گمان اعلام می‌شود.

ششمین سرشماری کشاورزی که امروز آغاز شد از سال ۱۳۵۲ هر ۱۰ سال یکبار تکرار شده است، بر اساس اعلام فائو ۱۹۰ کشور جهان سرشماری کشاورزی انجام می‌دهند.

وزیر جهاد کشاورزی امروز در سمنان از کشاورزان خواست که با ماموران سرشماری همکاری بکنند و آمار دقیق‌تر در اختیار آنها قرار دهند.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان گفته است که اطلاعات از مردم گرفته می‌شود و کاملاً محرمانه می‌ماند.

خوداظهاری همچنان مدل اصلی آمارگیری کشاورزی در سری ششم است.

برخی کشاورزان فکر می‌کنند آمار دارایی زمین و دام آنها مبنای پرداخت مالیات می‌شود و کم اظهاری می‌کنند.

وابستگی معیشت 4 میلیون کشاورز به سرشماری کشاورزی

رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اینکه در سرشماری کشاورزی ۱۴۰۳ نباید حتی در خصوص کوچک‌ترین آمارها سهل‌انگاری شود گفت: معیشت ۴ میلیون کشاورز و حمایت‌های دولت وابسته به صحت اطلاعات این سرشماری است.

حمید پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در آیین افتتاحیه سرشماری عمومی کشاورزی 1403 گفت: سرشماری کشاورزی از 12 آبان ماه آغاز می‌شود. حدود 4 میلیون کشاورزی داریم که معیشت آنها وابسته به این است که اطلاعات دقیقی در اختیار ما قرار دهند تا برنامه‌ریزی درستی داشته باشیم. نیازهای کشاورزان باید مشخص باشد تا دولت بتواند برای آنها و سپس محصولاتشان برنامه‌ریزی کند.

وی افزود: همواره شاهد هستیم که به واسطه آسیب‌ها، درآمد کشاورزان دچار مشکل می‌شود. بنابراین داشتن اطلاعات صحیح کمک می‌کند تا حمایت‌های بهتری انجام دهند. کسانی که به کشاورزان مراجعه می‌کنند کارشناسان مرکز آمار هستند و بجز دریافت اطلاعات صحیح نیت دیگری ندارند.

آمارگیران با قشر بزرگی از کشاورزان کار دارند. طبیعتاً به این دلیل که زبان آمارگیران تخصصی است باید با صبوری با کشاورزان برخورد کنند تا آمار صحیح دریافت شود. در غیر این صورت آمارها دچار اشکال خواهد شد و به دنبال آن تمام برنامه‌ریزی‌ها دچار مشکل خواهد شد. اگر در مورد یک موضوع سهل‌انگاری شود دچار آسیب خواهیم شد.

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه از تمامی دستگاه‌ها و ارگان ها می‌خواهیم از آمارگیران ما حمایت کنند و با توجه به منافع ملی این کار را انجام دهند، گفت: اگر این پشتیبانی رخ ندهد باز هم ممکن است آماری که به دست می‌آید صحیح نباشد. آمار سنگ بنای برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری است. بنابراین از آمارگیران و کشاورزان و بهره برداران تقاضا داریم حتی در مورد یک داده کوچک سهل‌انگاری نکنند. برنامه‌ریزان نیز باید بدانند که آمار دقیقی در اختیار آنها قرار می‌گیرد تا بتوانیم از بخش کشاورزی به درستی حمایت کنیم.

ما با سرنوشت و معیشت حدود 4 میلیون کشاورز سروکار داریم. ممکن است کشاورز تصور کند که آمارگیران از مالیات و یا تامین اجتماعی مراجعه کردند. در نتیجه نیاز است تا آمارگیران اعتماد کشاورزان را جلب کنند.

وی ادامه داد: سرشماری از 12 آبان آغاز و به مدت 45 روز ادامه خواهد یافت. امیدوار هستیم در اردیبهشت ماه سال آینده که گزارش مرکز آمار ایران منتشر خواهد شد، شاهد یک نتیجه قابل قبول باشیم که مورد مراجعه تمامی ارگان‌ها و حتی سازمان های بین‌المللی شود.

اطلاعات سرشماری ارتباطی به مالکیت و مالیات ندارد

غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی در آستانه آغاز عملیاتی ششمین سرشماری عمومی کشاورزی طی پیامی گفت: مجموعه وزارت جهاد کشاورزی در کنار فرمانداران و بخشداران با تمام امکانات برای سرشماری کمک خواهند کرد.

وی افزود: آمار و اطلاعات درست برای برنامه‌ریزی بسیار اهمیت دارد. امیدوار هستیم که تمام کشاورزان و بهره برداران همکاری لازم را با سرشماران داشته باشند. هر چقدر این همکاری کامل‌تر و صحیح‌تر باشد، به همان اندازی اطلاعات درست تری برای برنامه‌ریزی بخش کشاورزی و حمایت از آن، در اختیار دولت قرار می‌گیرد. این سرشماری هیچ ارتباطی به مالکیت و یا مالیات ندارد بنابراین از این جهات نیازی به نگرانی نیست.

اطلاعات سرشماری محرمانه است

سرشماری کشاورزی که از سال ۱۳۵۲ در کشور آغاز شده و هر ۱۰ سال نیز صورت می‌گیرد از امروز آغاز شده و تا ۴۵ روز دیگر نیز ادامه دارد به گفته رئیس پژوهشکده آمار و کارگروه ریسک سرشماری کشاورزی ریز اطلاعات سرشماری عمومی کشاورزی محرمانه است و اگر فردی اطلاعات را منتشر کند، مجرم شناخته شده و به صورت قضایی و کیفری مورد پیگیری قرار می‌گیرد.

 در ایران تاکنون ۵ سرشماری در سال‌های ۱۳۵۲، ۱۳۶۷، ۱۳۷۲ و ۱۳۸۲ خورشیدی با استفاده از ابزار کاغذی و سال ۱۳۹۳ با استفاده از ابزار الکترونیکی تبلت اجرا و نتایج آن در سطح کوچک‌ترین واحد جغرافیایی شهر و آبادی منتشر شد. مقایسه سرشماری‌های کشاورزی در کشورها نشان می‌دهد که کشور ایران به لحاظ تعداد سرشماری در منطقه آسیا با ۵ سرشماری جزو کشورهای پیشرو است.

سطح سواد بهره‌برداران سبب شده تا سرشماری بیشتر حضوری و تلفنی باشد در حالی که این امر در کشورهای پیشرفته مثل آمریکا به دلیل سطح سواد بالای کشاورزان به شکل خوداظهاری و با ارسال فرم‌های مربوطه به شکل الکترونیکی انجام می‌شود.

سرشماری عمومی کشاورزی اطلاعات مهمی را از فعالیت‌های کشاورزی هر کشور در سطح کوچک‌ترین واحد جغرافیایی در اختیار تصمیم گیران قرار می‌دهد که فقط با اجرای سرشماری قابل حصول است و به گفته وزیر جهاد کشاورزی نیز هدف از این سرشماری جمع آوری اطلاعاتی در بخش‌های زراعت، باغداری، دامداری، شیلات و آبزی پروری، زنبور عسل، کرم ابریشم است.  

سرشماری کشاورزی به معنی شمارش همه واحدهای کشاورزی کشور و ثبت خصوصیات هر یک به طور جداگانه بوده و از آنجا که این سرشماری تمام واحدهای کشاورزی نقاط روستایی و شهری سراسر کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد، به آن سرشماری عمومی کشاورزی گفته می‌شود.

همچنین سرشماری کشاورزی، گردآوری اطلاعات فعالیت‌های مختلف کشاورزی شامل «پرورش محصولات سالانه نظیر گندم، جو، شلتوک و ذرت»، «پرورش محصولات دائمی نظیر پرتقال، سیب، خرما و انگور»، «پرورش گاو و گوساله، گوسفند و بره، بز و بزغاله، گاومیش و بچه گاومیش و شتر و بچه شتر»، «کشت محصولات گلخانه‌ای»، «پرورش آبزیان خوراکی شامل ماهیان گرمایی و سردابی و میگو»، «پرورش طیور»، «پرورش کرم ابریشم» و «پرورش زنبور عسل» از بهره برداران کشاورزی است. بر اساس آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۳ اجرا شده بیش از ۴ میلیون بهره بردار کشاورزی در کشور وجود دارد که ۹۰ درصد آن‌ها در مناطق روستایی فعالیت دارند.

سرشماری کشاورزی از کی آغاز می‌شود؟

ابتدای شهریورماه بود که فرمان اجرای سرشماری عمومی کشاورزی توسط مسعود پزشکیان- رئیس جمهور کشور- ابلاغ شد. در این ابلاغیه آمده است «در اجرای ماده ۴ قانون مرکز آمار ایران و با استناد به مصوبه ۶۲ جلسه شورای عالی آمار، شورای راهبری سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳، سازمان برنامه و بودجه کشور و مرکز آمار ایران و پژوهشکده تابعه مکلف هستند سرشماری عمومی کشاورزی را در آبان ماه سال ۱۴۰۳ به مرحله اجرا درآورند.

در مدت زمان اجرای سرشماری یاد شده، تمام وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکت‌های دولتی مکلف هستند بر اساس مواد ۵ و ۶ قانون مرکز آمار ایران نسبت به در اختیار قرار دادن تمام امکانات و تجهیزات مورد نیاز سرشماری اقدام کنند.»

غلامرضا گودرزی  -رئیس مرکز آمار ایران- درباره وظایف مرکز آمار ایران در خصوص سرشماری کشاورزی اظهار کرد: مرکز آمار ایران مکلف است که در یک بازه زمانی مشخصی سرشماری کشاورزی را انجام دهد. این سرشماری از ۱۲ آبان‌ماه در سراسر  کشور آغاز خواهد شد و  پیش‌بینی شده است که به‌طور میانگین ۴۵ روز برای این سرشماری زمان صرف شود. کشور ما از نظر آب و هوایی بسیار متنوع است و در برخی نقاط کشور شاهد ریزش برف هستیم و در برخی نقاط هوا همچنان گرم است و این مورد تا حدودی سرشماری کشاورزی را دشوار می‌کند و امیدواریم که بتوانیم این امر را با دقت و کیفیت بالایی انجام دهیم.  بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران از ۲۳ میلیون خانوار شهری و روستایی، ۱۶ میلیون خانوار به صورت غیر حضوری و ۷ میلیون خانوار به صورت حضوری سرشماری می‌شوند.  

 اشکان شباک- رئیس پژوهشکده آمار و کارگروه ریسک سرشماری کشاورزی- نیز با توجه به آغاز ششمین دوره این سرشماری با شعار  همکاری در سرشماری، همکاری در رفاه و آبادانی از امروز اظهار کرد: نحوه استخراج داده‌ها به صورت میدانی، تلفنی یا با حضور خود کشاورزان و بهره برداران به صورت الکترونیکی است. ۱۰ سال از آخرین آمار عمومی سرشماری کشاورزی می‌گذرد، سرشماری کشاورزی از سال ۱۳۵۲ تاکنون هر ۱۰ سال یکبار در کشور انجام شده است.   

وی افزود: سرشماری‌های کشاورزی یکی از مهمترین اقدامات سازمان ملی آمار در همه کشورهای جهان است که بر اساس سازمان آمار کشاورزی و سازمان غذایی فائو، حدود ۱۹۰ کشور در جهان حداقل یک سرشماری کشاورزی را داشته اند و در ایران اولین سرشماری عمومی کشاورزی در سال ۱۳۵۲ انجام شد.   طبق آمار در سال ۱۳۹۳ حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر بهره بردار در کشور داشتیم و پیش بینی می‌شود، امسال نیز همین تعداد بهره بردار داشته باشیم.  طبق ماده ۷ قانون مرکز آمار ایران، ریز اطلاعات سرشماری عمومی کشاورزی محرمانه است و اگر فردی اطلاعات را منتشر کند، مجرم شناخته شده و به صورت قضایی و کیفری مورد پیگیری قرار می‌گیرد. اطلاعات انباشته شده و جمع آوری شده در اختیار برنامه ریزان و سیاست گذاران گذاشته می‌شود و این سرشماری به وزارت جهاد کشاورزی کمک می‌کند، تا سیاستگذاری و اقدامات بر پایه اصول علمی و درست انجام شود.