تعادل |

نشست مشترک دیرهنگام وزرای صمت و جهاد کشاورزی به منظور بررسی تامین و عرضه کالاهای شب عید، تنها در چند روز مانده به عید برگزار شد. علیرضا رزم حسینی وکاظم خاوازی به جای بیان رسیدگی به نواقص و ناهماهنگی‌های موجود در فرایند زنجیره تولید تا عرضه کالاهای اساسی، معتقدند که نابسامانی‌ها به وجود آمده در سطح بازار ناشی از افزایش تقاضا و خرید هیجانی مردم است! برهمین اساس برنامه دو وزارتخانه این است که دراین چند روز باقی مانده، با عرضه مناسب مرغ منجمد تعادل در قیمت و فرونشست هیجانات خرید را رقم بزنند. هر چند ارزیابی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد، کمبود مرغ با این نسخه‌ها قابل حل نباشد و این مساله ادامه‌دار است. از سوی دیگر، خبرها حاکی از آن است که دولت هم در تصمیمات دقیقه نودی خود مجوز واردات 50هزار تن مرغ برای تنطیم بازار را صادر کرده است. این درحالی است که کارشناسان معتقدند تصمیم به واردت مرغ با ادعای تنظیم بازار نوروز نمایشی است؛ چرا که روند ثبت سفارش ورود کالا به کشور زمان‌بر بوده و نه تنها بر بازار مرغ نوروز بلکه بر بازار مرغ ماه رمضان نیز تاثیر نخواهد داشت. 

    مجوز دیرهنگام برای واردات مرغ 

چند روز مانده تا پایان سال ۱۳۹۹، اما مردم همچنان در صف‌های طولانی خرید مرغ قرار دارند. روند افزایشی قیمت مرغ از دی ماه امسال آغاز شد و مرغ تنظیم بازاری ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومانی را در یک مرحله به ۲۲ تا ۲۳ هزارتومان و در مرحله بعد یعنی اواخر بهمن ماه در سطح خرده فروشی‌ها به ۲۷ تا ۳۰ هزارتومان رساند. مسوولان در سازمان‌ها و نهادهای مختلف وعده تنظیم بازار مرغ را میدادند و طبق وعده‌ها به نظر می‌رسید که بازار به زودی روی ثبات به خود ببیند اما مشاهدات میدانی حاکی از آن بود که نه تنها بازار مرغ به ثبات نرسید بلکه برخی از خرده فروشی‌ها مرغ را با قیمتهای بیشتری عرضه می‌کردند یا اینکه با قطعه‌بندی کردن آن اقدام به فروش مرغ با قیمت‌های مختلف می‌کردند؛ البته فروشندگان هم گله‌های بسیاری از این داشتند که نمی‌توانند حواله مرغ تنظیم بازاری در میدان بهمن دریافت کنند. علاوه بر این انحرافات شدیدی در توزیع مرغ بعد از کشتار وجود دارد و هیچ نظارتی بر آن نیست. مجموعه این موضوعات عاملی برای نابسامانی بازار مرغ شد و هر یک از سازمان‌ها و نهادها دیگری را عامل این اوضاع میدانند. به گفته یکی از مسوولان این حوزه، دولت با هدف تنظیم بازار تصمیم به واردات 50 هزار تن مرغ گرفته است. اما ادعای واردت مرغ با هدف تنظیم بازار درحالی است که تنها چند روز تا پایان سال مانده و به هیچ شکل نمی‌توان مرغ‌ها را در مدت زمان باقی‌مانده ثبت سفارش و وارد کرد. در واقع، این مرغ‌های وارداتی حتی به بازار ماه رمضان نیز نخواهند رسید. پروژه واردات مرغ به این صورت است که برای ثبت سفارش باید با یکی از کشورهای تامین‌کننده وارد مذاکره شد، پس از آن سازمان دامپزشکی ورود کرده و سلامت مرغ را پس از ارزیابی تایید کند، سپس تیمی همراه با ناظر شرعی به کشور مبدا فرستاده می‌شود که ذبح‌ها همگی بر اساس اصول شرعی انجام شود. این پروسه از مذاکره تا ارسال تیم‌های نظارتی در بهترین و سریع‌ترین شکل ممکن منتج به واردات مرغ در زمانی خواهد شد که ماه رمضان رو به پایان است.  این در حالی است که بنا به توضیحات این مقام مسوول، ما در کشور ظرفیت تولید 3 میلیون تن مرغ داریم که حداقل 500هزار تن بیش از نیازمان است، آنچه موجب شد به‌رغم توان تولید بالا به شرایط کنونی مبتلا شویم ضعف مدیریت دولتی و قیمت دستوری است. در واقع عدم تامین به موقع، کافی و با کیفیت نهاده‌های دامی و قیمت دستوری و نامتناسب با هزینه تمام‌شده تولید از جمله عواملی بودند که مرغداران را از تولید ناامید کرد. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که، سال‌هاست که مرغداران تاوان اشتباه مدیران دولتی را می‌دهند و ادامه این اشتباهات می‌تواند برای کشور جبران‌ناپذیر باشد و هر زمان به مشکل مواجه شدیم دولت‌ها راحت‌ترین راه یعنی واردات را انتخاب کرده‌اند. با وجود تمام مشکلات بیان شده، صدیف بیک‌زاده، مدیرکل دفتر امور بازرگانی وزارت صمت جزییاتی از واردات مرغ را اعلام کرده است. صدیف بیک‌زاده در گفت‌وگوی خود با «ایلنا» گفته است: واردات مرغ برای تامین ذخایر راهبردی انجام می‌شود یعنی شرکت پشتیبانی امور دام فعلا مجاز است تا سقف 50 هزار تن از کشورهایی که امکان تامین مرغ از آنها وجود دارد و واردات از آنها سهل‌ الوصل بوده مانند ترکیه و برزیل طبق مصوبه دولت و کارگروه تنظیم بازار، وارد کشور کند. در سطح کشور روزانه 6 الی 7 هزار تن گوشت مرغ نیاز داریم، بخش عمده آن از طریق تولید تامین می‌شود و در مواقعی زمانی که بازار دچار تلاطم می‌شود از ذخایر راهبردی استفاده می‌شود که سقف مصوب آن 30 هزار تن است که همیشه باید در دسترس باشد. بنابه توضیحات او، شرکت پشتیبانی امور دام از این محل الان هم روزانه 500 تا 1000تن عرضه می‌کند. برای تامین دوباره آن یا باید از طریق تولید داخل عمل کرد یا واردات انجام داد. از آنجا که برای تولید داخل تقاضا وجود دارد و امکان ذخیره‌سازی نیست و ذخیره‌سازی با جمع کردن از بازار مشکل ایجاد می‌کند از طریق واردات اقدام شده است. محموله‌هایی که از طریق ترکیه وارد کشور می‌شوند کوچک‌تر هستند و از طریق زمینی وارد می‌شوند و به همین علت سریع‌تر می‌رسند و قابلیت اینکه ظرف 4 یا 5 روز این اتفاق بیفتد وجود دارد. اما محموله‌های برزیلی از طریق کشتی خواهد بود و بیشتر طول می‌کشد. علاوه بر این واردات مرغ ضوابطی هم دارد و نیاز به ذبح اسلامی تاییدات دامپزشکی را دارد. برای این مسائل اقدام شده و این مصوبه درحال اجرا است. بیک‌زاده همچنین بیان کرده: محدودیتی برای اینکه از کدام کشور به چه میزان وارد شود وجود ندارد. قرار بر این شد که به هر اندازه که کشش وجود داشته باشد و قیمت کمتر باشد از طریق شورای خرید شرکت پشتیبانی نسبت به خرید مرغ اقدام کند.

    نشست مشترک دو وزارتخانه 

در همین حال، روز گذشته وزرای صمت و جهاد کشاورزی در یک نشست مشترک به بحث تنظیم بازار کالاهای کشاورزی پرداختند. وزیر صمت مهم‌ترین مسوولیت بخش اقتصادی دولت را تأمین معیشت مردم به خصوص در شرایط جنگ اقتصادی کنونی دانست. علیرضا رزم‌حسینی در ادامه با اشاره به اینکه در ایام عید و مناسبات مختلف به دلیل افزایش تقاضا هیجانات مردم در خرید (خرید هیجانی) نیز بیشتر می‌شود، گفت: با برگزاری جلسات ستاد تنظیم بازار و انعقاد جلسات مختلف تخصصی با دستگاه‌های ذیربط و انسجام بین بخشی که جلسه امروز نیز در همین راستا بوده است، هیجانات بازار مدیریت و تعدیل می‌کنیم. رزم حسینی با اعلام اینکه وزارت جهاد کشاورزی نسبت به تامین به موقع مرغ اقدام می‌کند، افزود: وزارت صمت نیز با در اختیار داشتن شبکه توزیع ۳ میلیون نفری صنفی، هماهنگی با شرکت‌های تعاونی مختلف اعم از کارکنان، نیروهای مسلح، بسیج اصناف، تشکل‌ها و شبکه‌های مردم محور کار توزیع را به صورت مناسب انجام می‌دهد. وی با اعلام اینکه از امروز کار توزیع مرغ منجمد نیز با کیفیت و تناژ مناسب آغاز می‌شود، تصریح کرد: عرضه مناسب مرغ منجمد باعث تعادل در قیمت و فرونشست هیجانات خرید خواهد شد. وزیر صمت همچنین با تاکید بر اینکه سیاست‌های تنظیم بازار تداوم دارد، بیان کرد: سیاست وزارت صمت وفور کالا در کشور در کنار عرضه مناسب است. رزم حسینی با اعلام اینکه افزایش تولید در اقلام مورد نیاز مردم در حال انجام است، گفت: پیش بینی مواد اولیه مورد نیاز و تسهیل مقررات و فرآیندها شده است. وی در پایان تصریح کرد: با تمهیدات انجام شده و وفور و عرضه مناسب، خرید هیجانی مردم به حداقل ممکن می‌رسد و بازار تثبیت خواهد یافت که هم‌اکنون نیز این مورد در حال انجام است.

از آن سو، کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی نیز در این نشست گفت: در خصوص تامین و توزیع برنامه‌ریزی‌های خوبی انجام شده است تا مردم در چند روز باقی مانده تا پایان سال در آرامش به خرید مایحتاج خود اقدام نمایند. وی تصریح کرد: در خصوص میوه وزارت صمت تدارکات خوبی دیده است و میوه با قیمت و کیفیت مناسب در شبکه‌های توزیع عرضه می‌شود. وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه هیچ محدودیتی در خصوص عرضه 

تخم مرغ با قیمت مصوب و مناسب وجود ندارد، گفت: تخم مرغ به وفور در بازار موجود است. خاوازی همچنین بیان کرد: تولید مرغ نیز به اندازه کافی است و مرغ منجمد با کیفیت و بسته‌بندی مناسب و بهداشتی از امروز در شبکه‌های توزیعی که توسط وزارت صمت طراحی شده، به سرعت عرضه می‌شود. وی همچنین بیان کرد: وزارت صمت در خصوص تامین و عرضه مناسب روغن و شکر تدارکات خوبی دیده است. وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: تولیدکنندگان مرغ موظف هستند مرغ‌های بالای ۴۵ روز را به کشتارگاه‌ها عرضه کنند، تناژ زیادی از مرغ در مرغداری‌ها موجود است که مرغداریها‌ها موظف به عرضه آنها به کشتارگاه‌ها هستند. خاوازی اضافه کرد: این مرغها به وزارت صمت درکشتارگاه‌ها تحویل داده می‌شود تا این وزارتخانه در شبکه‌های توزیع عرضه نماید. وی همچنین تصریح کرد: عدم عرضه مرغداران و تولیدکنندگان به کشتارگاه تخلف محسوب می‌شود و با آن برخورد می‌گردد.

 اما افزایش ادامه‌دار قیمت مرغ تا ۳۰ هزارتومان در خرده فروشی‌ها و از آن طرف عرضه مرغ تنظیم بازاری ۲۰ هزارو۴۰۰ تومانی در میادین میوه و تره بار و برخی از خرده فروشی‌های سطح شهر باعث شده تا مردم این روزها برای خرید این کالای پروتئینی سبد غذایی خود در صف‌های طولانی بایستند و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و عدم تجمع در این دوران به‌طور کل به فراموشی سپرده شود.