عطیه لباف
خبرنگار
این هفته (۱۵ و ۱۶ اسفندماه) اجلاس اوپک و اوپک پلاس درحالی برگزار می‌شود که با تشدید التهاب ناشی از گسترش ویروس کرونا، قیمت نفت به زیر 50 دلار برای هر بشکه سقوط کرده است؛ قیمتی که از سال 2018 تاکنون بی‌سابقه بوده است. این موضوع دغدغه جدیدی را برای اوپک رقم زده و الان نه تنها افزایش مازاد عرضه ناشی از تولید نفت خام غیرمتعارف امریکا (نفت شیل) بلکه افت تقاضای جهانی بر اثر شیوع ویروس کرونا نیز در دستور کار اجلاس قرار گرفته است. کاهش تقاضا و کند شدن رشد اقتصاد جهانی سبب شده است قیمت نفت در سال‌جاری میلادی تاکنون با ۲۵ درصد کاهش روبه‌رو شود.
برخی از منابع نزدیک به اوپک پیش‌بینی می‌کردند که اجلاس 178 سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام که اجلاس فوق‌العاده است، این هفته لغو شود. اما به‌نظر می‌رسد که موضوع بسیار جدی است و با وجود شناسایی 3 نفر مبتلا به کرونا در وین اتریش (مقر دبیرخانه اوپک) نشست 5 و 6 مارس همچنان در دستور کار قرار دارد. با پیگیری‌های انجام شده توسط خبرنگار ما، مشخص شد که دبیرخانه اوپک یک پروتکل حضور در اجلاس تهیه کرده و آن را برای شرکت‌کنندگان فرستاده است.
دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) نیز اعلام کرده که این سازمان مورد مشکوک به ویروس کرونا در وین را در آستانه نشست این هفته زیر نظر دارد. البته یکی از منابع آگاه نزدیک به اوپک به «ایران» می‌گوید: بیشترین تلاش برای برگزاری این اجلاس از سوی عربستان است؛ چراکه با شیوع ویروس کرونا، تقریباً ۳۰ درصد از صادرات عربستان به بازار چین متوقف شده است. عربستان، بزرگترین تولیدکننده نفت خام عضو اوپک، اخیراً از کاهش تولید 500 هزار تا یک میلیون بشکه در روز صحبت کرده بود و اکنون نیز به‌دنبال آن است که کشورهای عضو و غیر عضو در سازمان نظیر روسیه، این کاهش تولید را بپذیرند تا قیمت‌ها دوباره متعادل شود.
برخی منابع نیز در روزهای اخیر بارها اعلام کرده‌اند که در پی تأثیر منفی ویروس کرونا بر قیمت و تقاضای نفت، تمایل اوپک برای تشدید کاهش تولید نفت افزایش یافته است.
شمارش معکوس برای کاهش تولید نفت
همچنین چهار منبع مطلع از مذاکرات اوپک به رویترز گفته‌اند که «چند عضو کلیدی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) گرایش بیشتری به کاهش تولید نفت فراتر از انتظارهای گذشته پیدا کرده‌اند، زیرا قیمت نفت به‌دلیل ترس از ویروس کرونا، به‌کمتر از ۵۰ دلار برای هر بشکه رسیده است.»
رویترز نیز می‌نویسد: «عربستان و چند کشور دیگر تولیدکننده نفت، در حال بررسی توافق برای تشدید کاهش تولید روزانه یک میلیون بشکه در روز هستند، در حالی که پیش از این کمیته مشترک فنی اوپک و غیراوپک (JTC) بتازگی پس از نشستی دو روزه در محل دبیرخانه اوپک واقع در وین پیشنهاد تعمیق کاهش تولید روزانه ۶۰۰ هزار بشکه‌ای را پیشنهاد دادند.» پیش از این نیز اوپک پلاس برای کاهش 1.7 میلیون بشکه در روز تولید نفت خام طی 3 ماه نخست 2020 توافق کرده بود.
کشورهای حاضر در توافق کاهش عرضه اوپک و غیر اوپک در قالب بیانیه همکاری (Declaration of Cooperation) موسوم به اوپک پلاس در مجموع ۴۰ درصد از تولید نفت خام جهان را به‌عهده‌ دارند. روسیه بزرگ‌ترین تولیدکننده غیر عضو در اوپک اما همکار با آن است.
آنطور که رویترز خبر داده است این همکاری نیز ادامه دار خواهد بود. به طوری که الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه اعلام کرده «این کشور از همکاری با عربستان در چارچوب بیانیه همکاری «اوپک پلاس» راضی است و می‌خواهد به این همکاری در قالب ساختارهای اوپک و متحدانش و همچنین در قالب همکاری‌های دوجانبه ادامه دهد.» لذا اگر اتفاق غیرمترقبه‌ای رخ ندهد، این هفته شاهد توافق جدیدی در اوپک پلاس برای کاهش تولید خواهیم بود که البته ایران، لیبی و ونزوئلا از آن معاف هستند.