در روزهای اخیر نخستین جلسه کمیته دستمزد شورای عالی کار با هدف بررسی رقم سبد معیشت خانوارهای کارگری با حضور نمایندگان گروه کارفرمایی و کارگری برگزار شد و به عبارتی شروع غیررسمی مذاکرات سه‌جانبه با هدف تعیین حداقل دستمزد سال آینده کارگران کلید خورد.

طبق گفته نمایندگان کارگری، جلسه بعدی کمیته دستمزد به منظور ارائه گزارش وضعیت معیشت کارگران و نزدیک شدن دیدگاه‌های دو طرف اواخر آبان ماه برگزار می‌شود. کمیته دستمزد بهمن ماه سال گذشته رقم ماهانه سبد معیشت خانوارهای کارگری (چهار نفره) را سه میلیون و ۷۶۰هزار تومان تعیین کرد ولی آخرین محاسبات گروه‌های کارگری نشان می‌دهد این برآورد به بالای 6میلیون تومان در سال جاری رسیده است.

در همین زمینه، دبیر کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران معتقد است اگر کارفرمایان توان افزایش نقدی دستمزد سال آینده کارگران را ندارند آن را به شکل غیرنقدی افزایش دهند تا بخش اعظمی از هزینه سبد معیشت خانوارهای کارگری جبران شود.

هادی ابوی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: هر سال برای افزایش حداقل دستمزد کارگران وعده‌های مختلفی داده می‌شود ولی وقت تصویب می‌شود می‌بینیم که با وضع معیشت و مزد واقعی کارگران فاصله دارد و کفاف هزینه‌های زندگی آنها را نمی‌دهد. وی ادامه داد: حداقل دستمزد براساس نرخ تورم اعلامی از سوی مراجع رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران تعیین می‌شود ولی با وجود آنکه چند سالی است دستمزد بیشتر از نرخ تورم تصویب می‌شود بازهم گره‌ای از مشکلات زندگی کارگران باز نمی‌کند و رضایت خاطر جامعه کارگری را به دنبال ندارد.

دبیر کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران افزود: دولت‌ها تلاش می‌کنند همه ساله نرخ تورم تا پایان سال کاهش پیدا کند ولی ما دستمزد را براساس تورم همان سال و برای سال آینده تعیین می‌کنیم که منطقی نیست چون اطلاعی از شرایط اقتصاد و نوسان بازارها در سال آینده نداریم.

دستمزد سال ۹۹  به سمت واقعی شدن برود

ابوی با بیان اینکه باید الگویی در تعیین دستمزد رعایت شود که حداقل دستمزد را به سمت واقعی شدن ببرد، اظهار کرد: اگر دستمزد و درآمد کارگر را کنار بگذاریم هزینه‌های معیشتی در داخل کشور را همه می‌دانند و نیازی نیست که اعلام کنیم. کمیته دستمزد کانون در طول سال فعال است و براساس گزارش‌های میدانی و آنالیز اطلاعاتی که از نقاط مختلف کشور در خصوص هزینه‌های زندگی کارگران به دست می‌آورد رقم سبد معیشت کارگران را استخراج می‌کند.

وی در پاسخ به این پرسش که رقم سبد معیشت خانوارهای کارگری (چهار نفره) نسبت به رقم سه میلیون و ۷۵۰ هزار تومان سال گذشته چقدر افزایش یافته است؟ گفت: با گزارش‌هایی که از وضع معیشت کارگران گرفته‌ایم خارج از مسائل رفاهی و پس‌انداز و مسافرت، حداقل‌های زندگی یک خانوار کارگری اعم از خوراک، ‌درمان، ایاب و ذهاب، اجاره‌بها و تحصیل فرزندان به رقم ۶ میلیون تومان در ماه رسیده است.

رقم سبد زندگی کارگران بالای ۶ میلیون تومان است

این مقام مسئول کارگری تاکید کرد: ممکن است آمار و ارقام دیگری هم ارائه شده باشد ولی با جمع‌بندی ما رقم شش میلیون تومان برای یک خانواده چهار نفره قطعی است و رقم سبد معیشت کارگران بیش از سه میلیون تومان است، لذا معتقدم شورای عالی کار دنبال این نباشد که تورم جامعه چقدر است و بر مبنای آن دستمزد را تعیین کند بلکه به دنبال واقعی کردن دستمزد کارگران باشد و به نحوی حداقل مزد را به تصویب برساند که کارگران افزایش دستمزد را در زندگی خود احساس کنند.

به گفته ابوی، کارگران بدنه تولید و اشتغال کشور هستند و رفاه و آرامش و امنیت شغلی این قشر تلاشگر باید مدنظر قرار بگیرد.

وی، احیای بن کالای کارگران را خواستار شد و گفت: اگر کارفرمایان به دلیل مشکلات تولید توان افزایش دستمزد را ندارند می‌توانیم بخشی از دستمزد را به شکل غیرنقدی افزایش بدهیم. طبعا هزینه خوراکی‌ها در سبد کارگران رقم بالایی است که می‌توان از این طریق جبران کرد.

دستمزد باید کارگر را به رفاه حداقلی برساند

همچنین نایب رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران با بیان اینکه دستمزد باید به کارگران رفاه و دلخوشی در زندگی بدهد، گفت: تا زمانی که تعیین دستمزد در کشور ما توسط گروه‌های کارفرمایی و کارگری صورت نگیرد و از تجربه موفق کشورهای دیگر استفاده نشود، دستمزد کارگران به سمت واقعی شدن نخواهد رفت.

سیدابوالفضل علی اشرف منصوری با اشاره به تشکیل اولین کمیته دستمزد شورای عالی کار درباره هزینه‌های سبد معیشت کارگران اظهار کرد: اگر خط فقر را مبنا قرار بدهیم باید براساس خط فقر روی دستمزد کارگران کار کنیم. در حال حاضر مذاکرات و نظرات کارشناسی زیادی در خصوص ارقام و اعداد دستمزد صورت می‌‌گیرد ولی اگر آنها را کنار بگذاریم سبد معیشت و بن خوارباری که برای کارگران درنظر گرفته می‌شود در شان کارگران نیست.

وی ادامه داد: چند سال قبل از تلویزیون برنامه‌ای پخش می‌شد و از مردم سوال می‌کرد که چقدر حقوق بگیرند راضی هستند؟ در آن برنامه یکی می‌گفت ۷۰۰هزار تومان، یکی می‌گفت یک میلیون تومان و یک نفر هم گفت ۵ میلیون تومان بگیرد راضی است. به او گفتند دیگران چنین رقمی را اعلام نکردند. پاسخی که داده شد جالب بود و گفت آنها می‌خواهند زنده بمانند ولی من می‌خواهم زندگی کنم. بنابراین ما باید ببینیم حقوقی که به کارگران می‌دهیم آنها را زنده نگه می‌دارد یا رقمی است که بتوانند با آن زندگی کنند.

نایب رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران درباره اختصاص سبد کالای حمایتی یا بن خواربار برای تقویت معیشت کارگران گفت: معتقدم بن خواربار و سبد کالای حمایتی و ارقام و اعدادی که به عنوان حداقل دستمزد برای کارگران در نظر می‌گیریم برای زندگی کردن آنها نیست و معیشت آنها را بهبود نمی‌بخشد. اگر می‌خواهیم کارگران در این کشور زندگی کنند باید دستمزد به گونه‌ای تعیین شود که به رفاه نسبی برسند و در زندگی دلخوشی داشته باشند.

ابوی: اگر کارفرمایان توان افزایش نقدی دستمزد سال آینده کارگران را ندارند آن را به شکل غیرنقدی افزایش دهند تا بخش اعظمی از هزینه سبد معیشت خانوارهای کارگری جبران شود

وی تعیین دستمزد به شیوه کشورهای دیگر را مورد اشاره قرار داد و گفت: در کشورهای دیگر کارگر و کارفرما می‌نشینند و درباره مزد تصمیم‌گیری می‌کنند چون آنها رضایت نسبی کارگران را به این شکل ایجاد کردند و با گفت‌وگوی دوجانبه میان کارگر و کارفرما دستمزد کارگران تعیین و تصویب می‌شود.

به گفته اشرف منصوری، شیوه تعیین دستمزد سالانه در کشور باید به این سمت و سو برود و از تجربه موفق کشورها در این زمینه استفاده شود.

دستمزد کارگر چینی بیشتر از کارگر ایرانی است

نایب رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران با مقایسه دستمزد کارگر ایرانی و خارجی گفت: زمانی صنعتگران ایرانی حق‌الزحمه کارگر ایرانی را بالا می‌دانستند و در کشورهایی مثل آفریقا یا چین سوله‌ می‌گرفتند و کارگاهی راه‌اندازی می‌کردند و از کارگر چینی که دستمزد پایینی داشت استفاده می‌کردند. حتی حاضر بودند گمرکی آن کالا را بپردازند و وارد کشور کنند چون برایشان به صرفه بود ولی الان شرایط به گونه‌ای است که کارگران افغانستانی که سال‌ها در ایران زندگی می‌کردند به دلیل پایین آمدن سطح دستمزد  به کشورشان برگشته‌اند. 

متاسفانه امروز حقوق و دستمزد یک کارگر چینی از کارگر ایرانی بیشتر است که نشان می‌دهد ما راه را به درستی نرفته‌ایم و دستمزد کارگر را قربانی مشکلات تولید کرده‌ایم.

اشرف منصوری: باید به انجمن‌ها و تشکل‌های کارگری اجازه بدهیم در زمینه تعیین دستمزد وارد عمل شوند و صنف هر شغل مثلا صنف جوشکار یا نقاش ساختمان مابقی دستمزد را به شکل تخصصی و متناسب با آن حرفه تعیین کند

اشرف منصوری در پایان پیشنهاد تعیین بخشی از دستمزد کارگران از سوی انجمن‌های صنفی و صنوف وابسته را مطرح کرد و گفت: در حالی که در کشورهای دیگر تعاونی‌ها و تشکل‌ها تصمیم‌گیرنده هستند ولی در کشور ما از ظرفیت تشکل‌ها و انجمن‌ها استفاده نمی‌شود. در بحث دستمزد یک مبنای حقوق سالیانه داریم که شورای عالی کار مصوب می‌کند ولی غیر از آن باید به انجمن‌ها و تشکل‌های کارگری هم اجازه بدهیم در این زمینه وارد عمل شوند و صنف هر شغل مثلا صنف جوشکار یا نقاش ساختمان مابقی دستمزد را به شکل تخصصی و متناسب با آن حرفه تعیین کند. اگر این اتفاق بیفتد هم تقسیم عادلانه‌تری برای دستمزد خواهیم داشت و هم رضایت نسبی در جامعه کارگری ایجاد خواهد شد.