سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: با پایان یافتن پخش مجموعه تلویزیونی «آچمز» سریال جدید «بانوی سردار» که به زندگی یکی از زنان سرشناس ایرانی و قهرمان مبارزه با استعمار انگلیس در منطقه بختیاری می‌پردازد روی آنتن تلویزیون رفت.

سریال بانوی سردار به نویسندگی و کارگردانی پرویز شیخ‌طادی از جمله سریال‌های فاخر تلویزیونی است که تولید آن نه در تهران بلکه در مراکز استان‌های صداوسیما صورت گرفته است. این سریال تلویزیونی که محصول سیمای چهارمحال و بختیاری است، از شبکه سراسری ۳ سیما و شبکه استانی «جهانبین» پخش می‌شود. از نکات برجسته ساخت سریال «بانوی سردار» همکاری صداوسیما با پرویز شیخ‌طادی کارگردان سرشناس سینما و اهمیت دادن به تولیدات مراکز استانی است.

برشی کوتاه از یک زندگی
پرویز شیخ‌طادی بعد از ساخت فیلم‌هایی، چون «شکارچی شنبه»، «روز‌های زندگی» و «امپراتور جهنم»، از فضای سینما دور شده و یک سریال تاریخی را تولید کرده است. شیخ‌طادی درباره ساخت این سریال می‌گوید: «بانوی سردار» یک اثر بسیار پرزحمت و پرکار بود و با عوامل بسیار مظلوم و حرفه‌ای آن را ساختیم و درباره زندگینامه بانوی بزرگ بختیاری بی‌بی مریم بختیاری است که از مفاخر کشور ما و یک چهره ملی است. مرور زندگی او ۱۲۰قسمت سریال می‌خواست و ما فقط برشی از زندگی او را در «بانوی سردار» به نمایش گذاشتیم. وی می‌افزاید: «بانوی سردار» مقطعی کوتاه از مبارزه‌های بی‌بی مریم است، این کار مستند نیست و نمی‌توان گفت کاملاً با تاریخ انطباق دارد چراکه ما در برخی قسمت‌ها برای به تصویرکشیدن وقایع زندگی او محدودیت داشتیم. این نکته را باید بیان کنم که این سریال نوعی اقتباس از زندگی این بانوی بزرگ است.

کارگردان «بانوی سردار» از قول رئیس سازمان صداوسیما برای ساخت این سریال تصریح می‌کند: عبدالعلی علی‌عسکری زمانی به بختیاری‌ها برای ساخت سریالی قولی داده بود. زمانی که این پیشنهاد به من ارائه شد دستنوشته‌های خود بی‌بی مریم را مطالعه کردم و غرق در این کار شدم.

بانوی سردار کیست؟
بانوی سردار بر اساس زندگی «بی‌بی‌مریم بختیاری» یا «سردار مریم» ساخته شده است. سردار مریم نامی آشنا و جزو مفاخر قوم لر است که نامش همچون افسانه به بخشی از فرهنگ مناطق لرنشین وارد شده است. وی در سال ۱۲۵۳ به دنیا آمد و از کودکی فنون نظامی و سیاست را نزد پدر و برادرانش آموخت. وی در دوره جوانی فرماندهی بختیاری‌ها را در انقلاب مشروطه به دست گرفت و از خودش رشادت به خرج داد. بعد از آن در دوره استبداد صغیر به مبارزه با محمدعلی شاه قاجار پرداخت. در زمان جنگ جهانی اول، سردار مریم بختیاری با فرماندهی چند هزار سوار بختیاری جلوی حرکت نیرو‌های روس و انگلیس را گرفت. آوازه اصلی شهرت این بانوی مبارز، نبرد‌های وی با نیرو‌های متجاوز انگلیسی است. وی بعد از جنگ جهانی اول نیز به مخالفت با حضور انگلیسی‌ها در ایران ادامه داد.

کودتای ۱۲۹۹ و روی کار آمد رضاخان از سوی انگلیسی‌ها باعث شد تا بانوی سردار به مخالفت با رضاخان بپردازد و در این راه فرزندش «علیمردان خان» به مدت پنج سال مبارزه مسلحانه علیه رضاخان را در پیش بگیرد. مقام معظم رهبری در جلسه‌ای درباره سردار مریم می‌فرمایند: «بی بی‌مریم ضدانگلیسی و ضدبیگانه بوده و این نشان می‌دهد چگونه تربیت مادر شخصیت فرزند را شکل می‌دهد؛ شخصیتی به نام علیمردان خان بختیاری، قهرمان مبارزه با استبداد، یعنی یک مادر توانست این فرزند را طوری بار بیاورد که شخصیت برجسته‌ای شود و با استبداد و رضاخان مبارزه کند که کار شایسته‌ای بود.»

سردار مریم بختیاری و فرزندش علیمردان خان از جمله چهره‌های شاخص مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی در تاریخ معاصر هستند. با وجود اینکه در ادبیات و موسیقی مناطق لرنشین از این دو چهره بسیار یاد شده است، اما این برای نخستین بار است که یک سریال تلویزیونی شخصیت «بی‌بی‌مریم بختیاری» را به تصویر می‌کشد.

دردسر‌های انتخاب بازیگر زن برای یک نقش
پرویز شیخ‌طادی در یک برنامه تلویزیونی درباره انتخاب بازیگر زن برای ایفای نقش سردار مریم بختیاری با انتقاد از چاقی بازیگران زن سینما می‌گوید: بسیاری از هنرمندان زن سینما قادر به انجام نقش‌هایی که مستلزم فعالیت‌های بدنی است نیستند. نکته جالب توجه در ساخت سریال بانوی سردار استفاده از بازیگران محلی و توجه به هنرمندان ساکن در استان‌هاست.

سعید مرادی، تهیه کننده سریال «بانوی سردار» می‌گوید: در انتخاب بازیگران این سریال، عملکرد هنرمندان توانمند استان‌ها را رصد کردیم، البته با توجه به فیلمبرداری بیشتر بخش‌ها در شهرک‌های سینمایی تهران، نتوانستیم از همه این ظرفیت‌ها به طور کامل استفاده کنیم.

مرادی با اشاره به روند ساخت «بانوی سردار» تأکید می‌کند: این سریال در لوکیشن‌های مختلفی تولید شده که شامل مکان‌های طبیعی و همچنین شهرک‌های سینمایی بود.

وی می‌افزاید: سعی کردیم از حداقل امکانات استفاده کنیم و از دکور‌های پیش‌ساخته و شهرک‌هایی که برای فیلم‌ها و سریال‌های گذشته ساخته شده بودند بهره بگیریم، البته کیفیت را فدای این کار نکردیم.

مرادی با بیان اینکه حوزه تولید در معاونت امور استان‌ها دارای ویژگی‌های خاصی است، می‌گوید: این معاونت با حداقل امکانات، در زمینه کادرسازی عملکرد موفقی داشته است که این سرمایه، در تولید سریال بانوی سردار هم به کار آمد.

تهیه‌کننده بانوی سردار تصریح می‌کند: اگر بخواهیم بودجه تولیدی معاونت استان‌ها را در تراز کار‌های تاریخی همچون «بانوی سردار» با دیگر بخش‌های رسانه ملی مقایسه کنیم، پی به اهمیت این کادرسازی خواهیم برد.

ساخت سریال‌های مشاهیر ملی
یکی از برنامه‌هایی که در رسانه ملی قرار است دنبال شود، ساخت سریال زندگی شخصیت‌ها و مشاهیر استان‌های مختلف کشور با حضور کارگردانان سرشناس سینما و تلویزیون است. همزمان با ساخت سریال «بانوی سردار» قرار بود با مشارکت استان کردستان، سریال فاخری با عنوان «سردار سنجرخان» به نویسندگی و کارگردانی سیدضیاءالدین دری ساخته شود که متأسفانه این کار فاخر با درگذشت کارگردان به تولید نرسید.