به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، دسترسی به بازارهای جهانی در عرصه تجارت اولویت رشد اقتصادی یک کشور محسوب می شود، در این راستا بنادر به عنوان شاخص ترین رکن اساسی اقتصادی تجاری در یک کشور هستند.
موفقیت استراتژیک ایران و دسترسی به آبهای آزاد و همچنین وضعیت همه بنادر با شرایط مناسب می تواند زمینه ساز ارتقاء درصد رشد اقتصادی ایران را در منطقه و جهان بالا ببرد. ایران با برخورداری از موقعیت جغرافیایی مناسب، دارای مزیت ترانزیتی فوق العاده‌ای است که ازجمله این مزیت‌ها می‌توان به همسایگی و همجواری آبی و خاکی با 15 کشور منطقه، قرار گرفتن در یکی از عظیم‌ترین مناطق نفتی و گازی جهان، قرار گرفتن در یک موقعیت چهارراهی بین شرق و غرب و خط ساحلی 5800 کیلومتری در حاشیه خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خرز اشاره کرد.
روزنامه فرهیختگان در مطلبی تحلیلی از وضعیت بنادر ایران که 27 آبان ماه سال جاری منتشر شد نوشته است: «در سطح منطقه نیز بررسی‌های آماری نشان می‌دهد در سال 2017 حجم درآمدهای ناشی از اقتصاد بنادر در خلیج فارس و دریای عمان بیش از 36 میلیارد دلار بوده که سهم ایران کمتر از 2 میلیارد دلار برآورد شده است. درآمدهای ناشی از اقتصاد بنادر از این منظر قابل اهمیت است که در سال‌های اخیر حجم سرمایه گذاری در بنادر منطقه به‌طور بی‌سابقه ای افزایش یافته است که ازجمله می‌توان به سرمایه گذاری اماراتی‌ها در بنادر جبل علی، راس الخیمه و ابوظبی اشاره کرد که به دنبال رساندن ظرفیت سالانه این بنادر به 30 میلیون کانتینر هستند. همچنین عربستان، قطر، عراق (در بنادر فاو و ام‌القصر) و عمان نیز هرکدام سرمایه گذاری‌های چشمگیری برای رساندن ظرفیت بنادر خود به بیش از 6 میلیون کانتینر در سال هستند.
بر اساس داده های آماری وب‌سایت معتبر «استاتیک»، در سال 2017 حدود 7.10میلیارد تن کالا از طریق بنادر جهان بارگیری و تخلیه شده است که این میزان حدود 80 درصد از حجم کالاهای جا به جا شده در سطح جهان است. در ایران نیز داده های آماری سازمان بنادر و دریانوردی کشور نشان می‌دهد مجموع عملکرد تخلیه و بارگیری کالاهای غیرنفتی و نفتی در 20 بندر بازرگانی کشور از 130 میلیون تن در سال 88 به 139 میلیون تن در سال 92 رسیده که این میزان در سال 93 به 146 میلیون تن و در سال 96 به 156 میلیون تن رسیده است. بر این اساس با مبنا قرار دادن تخلیه و بارگیری 10.7 میلیارد تن کالا از طریق بنادر جهان، سهم بنادر ایران از جابه‌جایی کالا کمتر از 1.5 درصد (حدود 1.4 درصد) است.»
با توجه به موقعیت خاص و تاکیدات مقامات کشور و در راس آن مقام معظم رهبری به لزوم توجه به جایگاه بنادر و افزایش میزان بهره وردی از ظرفیت سواحل و بنادر کشور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از سرمایه گذاری 12 هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی در بنادر کشور خبر داده است.
«محمد راستاد» در این زمینه در نشست خبری سومین نمایشگاه حمل و نقل و صنایع وابسته با بیان اینکه قرارداد همکاری بخش خصوصی با سازمان بنادر به ارزش یک‌هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان به امضا می رسد، گفته است: «به طور کلی بخش خصوصی ۱۲ هزار میلیارد تومان در بنادر سرمایه گذاری کرده است و سیاست ما به استثنای زیربناها واگذاری احداث تمام روبناها به بخش خصوصی است.»
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: «این پروژه ها شامل سرمایه گذاری ۲۵۷ میلیارد تومانی احداث کارخانجات صنعتی در بندر شهید رجایی، احداث تعدادی کارخانه تولید کالا به ارزش ۶۵۷ میلیارد تومان در بندر امام خمینی (ره)، احداث پایانه صادراتی و کارگاه تعمیر کشتی به ارزش ۳۳۵ میلیارد تومان در بندر انزلی، احداث سردخانه در بندر بوشهر به ارزش ۱۹۰ میلیارد تومان و سرمایه گذاری ۹۰۰ میلیارد تومانی در بندر امیرآباد است.»
راستاد با بیان اینکه بعد از برجام تفاهم‌نامه همکاری با انجمن بین‌المللی دریایی داشته‌ایم، گفت: «این انجمن تمامی مشکلات مربوط به تحریم‌ها و ناوگان دریایی تحت پرچم را مدیریت می‌کند. بعد از تحریم‌ها متأسفانه تعدادی از مؤسسات دریایی اعلام خروج کردند و البته در این بین چند کشور کشتی‌های ایرانی را تحت بیمه خود قرار داده‌اند.»
معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: «در هشت ماهه نخست امسال سه میلیون و ۶۶۷ هزار تن مواد نفتی و سه میلیون و ۶۶۰ هزار تن کالای غیرنفتی از بنادر ترانزیت شده است که فرآورده های نفتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵.۳ درصد کاهش ترانزیت داشته اما ترانزیت کالاهای غیرنفتی در این بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸.۸ درصد رشد داشته است.»
یادآور می شود: بنادر ایران به طور مشخص در لیست تحریم‌ها قرار ندارند و تمامی بنادر کشور فعال هستند به طوری که در طی یکسال گذشته رشد ۴۰ در صدی در حوزه تخلیه و بارگیری کالا داشته‌ایم. چابهار به عنوان حلقه واسط ترانزیت بین‌المللی شناخته می‌شود و ارتباط مشخصی بین اقیانوس هند دارد و امسال هفتاد و سه هزار تن کالا پذیرش داشته است. ۳۴۶ میلیون دلار در بندر شهید رجایی سرمایه‌گذاری صورت گرفته و با توجه به رشد ۴۰ درصدی نسبت به سال گذشته یک و نیم میلیون تن تخلیه و بارگیری در این بندر انجام شده که تا پایان سال این میزان به ۲میلیون تن می‌رسد. برای فاز یک ظرفیت خالی وجود دارد و با توجه به توسعه بنادر ظرفیت تخلیه و بارگیری به ۷۷ میلیون تن می‌رسد.
پیش بینی می‌شود در بندر چابهار تا پایان امسال دو میلیون تن عملیات تخلیه و بارگیری داشته باشیم که به معنی خالی بودن ظرفیت ۶.۵ میلیون تنی این بندر است./
∎
نظر شما