به گزارش آناج به نقل از مهر، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، به تشریح سیاست‌های پولی و ارزی کشور پرداخت. وی گفت: دولت در تنظیم بازار ارز اقتدار دارد ولی دشمن، تمامی امکانات را بسیج کرده است که نظام جمهوری اسلامی ایران را دچار مشکل کند، بنابراین ما برنامه‌ریزی کردیم تا در طول دو ماه اخیر، نشان دهیم بر این مشکلات فائق خواهیم آمد.

رئیس کل بانک مرکزی افزود: نوسانات برای اقتصاد ایران خوب نیست و بنابراین ما ثبات را به اقتصاد بازگرداندیم، ضمن اینکه تبلیغات بر علیه ملت ایران را با تلاش و تدبیر دولت و بانک مرکزی، مدیریت کردیم، اکنون خوشحالیم که بازار ارز تحت کنترل کامل است و بانک مرکزی مسیر خود را ادامه خواهد داد. ما هدفمند بازار را به سمت تعادل پیش خواهیم برد و در آینده مردم شاهد آن خواهند بود که برنامه های عملیاتی را پیش خواهیم برد.

همتی گفت: ما در بازار مداخله می‌کنیم، اما باید بازار ارز را بازار متشکلی کنیم، چراکه باید بازار را ساماندهی کنیم، اکنون در بازار و اقتصاد، بازار آزاد تاثیرگذار است، اکنون اختیاراتی به صادرکنندگان داده ایم که می توانند بخشی از ارز را بتوانند از طریق سنا به صرافی ها عرضه کنند، ما نیز حتما باید بازار متشکل ارزی یا شبیه بورس داشته باشیم تا معاملات آنی را در آن ساماندهی کنیم، بانک مرکزی نیز در این بازار به عنوان بازیگردان اصلی خواهد بود.

وی اظهار داشت: کشف قیمت و ورودی و خروجی ارز همه در این بازار متشکل ارزی انجام خواهد شد، ضمن اینکه به مرور حواله نیز وارد این بازار می شود. اجازه دهید هر زمان که آماده شد جزئیات را اعلام می کنم، اما بازار نیما متحول خواهد شد، در میان مدت نیز باید بازارها را به هم نزدیک کرده و نرخ‌ها را مدیریت کنیم.

همتی گفت: دولت آمریکا به منطقه و همه کشورها فشار وارد می کند، اما نظام جمهوری اسلامی ایران مقتدر است و جلوی آن ایستاده است، پس تمام پیش بینی های آنها به باد رفته است. البته ما نمی توانیم اطلاعات خود را رو کنیم چراکه دشمن می خواهد از آن استفاده کند، اما دولت و بانک مرکزی با اقتدار این مسیر را مدیریت خواهند کرد.

رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر تاکید کرد: کسانی که در بازار ارز سرمایه گذاری می کنند، ممکن است ضرر کنند. من راجع به نرخ ارز صحبت نمی کنم اما معتقدم که باید به سمتی برویم و با اطلاعی که از صادرات و منابع ارزی دارم می گویم که به سمت تعادل واقعی پیش خواهیم رفت و نگرانی ندارم.

وی در خصوص انتشار اوراق مشارکت ارزی گفت: ما اختیاراتی را از سران سه قوه گرفته ایم که تائید مقام معظم رهبری هم اخذ شده است، تا سپرده ارزی بگیریم، این در حالی است که سابقه خوبی از سپرده ارزی وجود ندارد ولی اکنون تضمین بانک مرکزی بر سپرده ارزی وجود دارد و سود هم به صورت ارزی و نقدی داده می شود. مبالغ قابل توجهی هم سپرده گذاری شده است اما هنوز هم انتظار داریم که مردم ارز خود را سپرده کنند. البته گواهی سپرده ارزی نیز در اختیار بانک مرکزی است که هر زمان که بخواهیم می توانیم عرضه کنیم؛ اما در شرایطی که احساس کنیم لازم است در بازار عرضه کنیم، آن را هم پیش خواهیم برد.

همتی با بیان اینکه ما از عملکرد صادرکنندگان راضی نیستیم گفت: صادرکنندگان کمتر از ۷ میلیارد دلار به ما عرضه کرده اند. البته صادرکنندگان نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند، ما دست همه  را به خاطر تلاشی که می کنند می بوسیم، خیلی از آنها تولیدکننده هستند و برخی دیگر نیز تجاری هستند که کالا فقط صادر می کنند، آنها باید بدانند که ارز باید به کشور وارد شود.

وی اظهار داشت: وقتی که ارز به کشور آید، باعث رونق خواهد شد؛ یعنی صادراتی که منجر به ارز شود و ارز آن منجر به اشتغال شود ارزشمند است. در مورد اینکه چه نرخی باشد و چه طور باشد، ما با پتروشیمی ها صحبت کردیم و عملکرد خوبی داشته اند و بالغ بر ۵ میلیارد دلار عرضه کرده اند.

همتی گفت: صادرکنندگان خصوصی نیز باید توجه کنند که این نرخی که در بازار آزاد است، نرخ پایدار نیست و نرخی هم نیست که با آنها تولید کرده باشند، خیلی از صادرکنندگان تولیدکنندگانی هستند که با امکانات با نرخ پایین کشور از جمله آب و برق یارانه ای استفاده می کنند. اولا صادرات در هفت ماه گذشته انجام شده است و ما نیز گشایش هایی با توجه به تورم کنونی که بالا رفته است برای آنها ایجاد می کنیم. اگر ارز را نیاورند خروج سرمایه است.

وی افزود: خیلی از استانداران و صادرکنندگان جلسات متعددی را با ما داشته اند، توافق خوبی داشتیم کسانی که زیر یک میلیون دلار دارند، معاف از ارایه به سامانه نیما هستند پس ۶ هزار نفر معاف هستند از اینکه ارز را به سنا بدهند.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: صادرکنندگان می توانند برای خود واردات داشته باشند، اما کسانی که تا سه میلیون یورو صادرات دارند، تا یک میلیون دلار معاف از ارایه به نیما هستند، اما دو میلیون دلار دیگر را باید ۵۰ درصد را به سامانه نیما بدهند.

وی با تاکید بر اینکه صادرکنندگان بزرگ باید به کشور کمک کنند گفت: ما آنها را جریمه نمی کنیم، صادرات هم خوب است چراکه تولید و اشتغال ایجاد می کند، اگر قرار باشد که ارز دوازده هزار تومانی به بازار عرضه کنند، تورم ایجاد می کند و اقشار آسیب پذیر جامعه آسیب بیشتری می بینند. خیلی از صادرکنندگان بزرگ که آمارشان را دارم، ارز ۷۵۰۰ تومانی از نیما گرفته اند ولی ارز خود را نداده اند.

همتی گفت: اول ارز را بیاورند، بعد تصمیم بگیریم. از اول سال تا به حال ارز خود را نیاورده اند. ما در خدمت صادرکنندگان هستیم. ۲۵۰ صادرکننده بزرگ را می پذیریم، با آنها صحبت خواهیم کرد.

وی اظهار داشت: مصوبه سران قوا را داریم که همه صادرکنندگان باید ارز را به چرخه اقتصاد برگردانند و نحوه برگرداندن نیز توسط یک تیم ۵ نفره تصویب می شود که با مسئولیت رئیس بانک مرکزی است، تعیین می کنند. این مجموعه با نمایندگان اتاق تفاهم کرده اند. ولی من صادرکننده نیز باید ارز را بیاورم و چانه می زنند. ما نیز در خدمت صادرکنندگان هستیم. این اختیارات با بخشنامه جدید تا پایان سال ۵ میلیارد یورو باید ارز وارد چرخه اقتصاد شود که در بازار آزاد نیز تاثیر مثبت خود را خواهد گذاشت. صادرکنندگان هم به ما کمک می کنند و همه باید در این جنگ ارزی با هم باشیم.

همتی در خصوص صادرات ریالی نیز گفت: پزهای بانکی ایران به عراق و سلیمانیه رفته است ولی چون با وی پی ان کار می کنند قابل کنترل نیستند، این خروج سرمایه از کشور در پوشش صادرات است. اگر به داخل کشور ارز نیاید، حتما مشکل زا است. صادرکنندگان این شیوه ای، باید با ما صحبت کنند. ما نیز از پتانسیل آنها استفاده می کنیم. مذاکراتی نیز از سوی رئیس جمهور عراق نیز صورت گرفته، که در این مورد نیز صحبت شده است. ممکن است من هم به عراق بروم و این مسائل را حل کنیم.

وی اظهار داشت: ارز به جهش اقتصادی کمک می کند، اگر ارز به کشور برنگردد، خروج سرمایه از کشور به حساب می آید. ما ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم، اگر نصف آن ریالی باشد، ما نمی توانیم ارز مناسبی داشته باشیم. از اول سال تا به حال ۳۱ میلیارد دلار تامین ارز برای واردات داشته ایم.

همتی گفت: بیشترین و بزرگترین ذخایر اسکناسی ارز را در طول سالهای گذشته داریم. چند ماه گذشته نیز که در رسانه کمتر حضور داشتیم، پیگیر این روزهای فشار بودیم و الان نیز مشکلی نداریم. دو گروه از بانک مرکزی برای فروش نفت و بازگشت ارز آن در کشورهای هدف حضور دارند.

وی افزود: از پرسنل و وزیر نفت که کمک خوبی به بانک مرکزی کرده اند استفاده کردیم و موضوع فروش نفت و درآمد ارزی آن را مدیریت کرده ایم و در آینده وضعیت بهتری خواهیم داشت.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: دستگاههای پز از سوی همکاران بانک مرکزی مورد غفلت واقع شده بود. شما می رفتید در خارج از کشور پز را در یک صرافی خارجی در ترکیه یا کانادا، کارت می کشیدید و ۵۰ بار می کشیدید و محدودیت نداشتید. در حالیکه در یک روز ده میلیارد تومان جابجایی پول هم داشتیم، اما اکنون بالای ۵۰ میلیون تومان امکان پذیر نیست. ما نیز زرنگی های خود را داریم و بر اساس شماره ملی در هر کارت بانکی محدودیت خواهیم داشت.

وی اظهار داشت: این ها مصداق اصلی پولشویی است که یک فرد راحت چند میلیارد تومان از جامعه جابجا کند. این را نظام از ما می خواهد و ما محکم هستیم و یکی یکی اینها را اجرایی خواهیم کرد.

همتی در خصوص تورم و حفظ ارزش پول ملی گفت: از بابت فشار تورمی متاسفم. این دغدغه دولت است، شوک ارزی ایجاد شده شوک منفی طرف عرضه است که اثر خود را بر روی سطح عمومی قیمتی نشان می دهد و تقریبا خرداد تا شهریور، تورم نقطه به نقطه صعودی بود اما خوشبختانه کمتر شده است که امیدواریم در ماههای آینده نیز کاهش یابد. سیاست قطعی بانک مرکزی و دولت این است که تورم را کنترل کرده و بعد کاهش دهد. این جزو سیاستهای جدی ما است و ظرف یک ماه گذشته نیز اگر ارزش پول ملی را در نظر بگیریم، ۲۰ درصد تقویت ارزش پول ملی را داشتیم.

وی افزود: با اعلام ترامپ برای اجرای مرحله دوم تحریم ها ۲۰ درصد ارزش پول ملی را تقویت کرده ایم و این نشانگر تدبیر بانک مرکزی و احتیاط آن در بازار است که بر اساس آنچه که خود برنامه داریم، پیش رویم نه بر اساس آنچه دیگران می گویند.

همتی گفت: نقدینگی که اکنون داریم نسبت به میانگین ۵ سال اخیر، فرقی نکرده و رشد ۲۰ درصدی داشته است. از اول سال تا شهریورماه نقدینگی رشد داشته و با این فرمان، نقدینگی بیست درصد رشد خواهد داشت و اصلا سرعت نقدینگی بالا نیست؛ داریم کنترل می کنیم و بانکها را نیز کنترل کردیم و تسلط کامل داریم.

رئیس بانک مرکزی گفت: هیچ کاری بدون سیاست در بازار پول انجام نمی شود. اما باید این نکته را گفت که تا دهه ۷۰ و ۸۰ کنترل نقدینگی و تورم از طریق پایه پولی و حجم پول یا نقدینگی بود، دولتها و بانک های مرکزی وقتی که به هدف کنترل تورم و انحراف تولید از مقدار بهینه می رسیدند، این سیاست را کنترل می کردند یعنی حجم نقدینگی را از طریق سپرده قانونی، عملیات بازار باز و نرخ تنزیل کنترل می کردند، اما در دنیا این کنار گذاشته شده است؛ بنابراین ما هم باید به این سمت برویم که با ابزار ایجاد کانال نرخ سود، این کنترل را صورت دهیم.

وی اظهار داشت: با دستور مقام معظم رهبری در مورد اصلاح نظام بانکی و سیاستهای پولی و کنترل نقدینگی، کمیته ای تشکیل داده ایم که به روز هستند و از طریق نرخ سود و عملیات بازار باز، کار را پیش بریم. اختیاراتی از سران سه قوه گرفته ایم که بانک مرکزی عملیات بازار باز داشته باشد و ما از طریق اوراقی که دولت دارد و پیش بینی هم شده که سازمان برنامه و بودجه در بودجه سال ۹۸ هم تدبیر خواهد کرد، ما وارد خرید و فروش اوراق خواهیم شد و نقدینگی و نرخ سود را کنترل خواهیم کرد.

همتی گفت: بانکها همه مجوز بانک مرکزی دارند و مردم خیالشان راحت باشد، همه سپرده گذاران مورد حمایت خواهند بود. اصلاحات نظام بانکی را بر مبنای کنترل بانک مرکزی صورت خواهد بود.

وی اظهار داشت: بانک خوب و بد از طریق اضافه برداشت کنترل می شود، وقتی که برخورد کردیم باقی بانکها کار دستشان می آید. بانکها برخی هایشان خوب کار می کنند و برخی هایشان بد کار می کنند. به تدریج این مشکلات را برطرف می کنیم؛ اما نود درصد بازار مالی ما در اختیار بازار پول است و بانکها نقش اصلی دارند ولی این به معنای آن نیست که هر کاری بانکها خواستند بکنند. بنگاهها باید اموال خود را بفروشند و بنگاهداری نکنند. ما روی اینها ایستاده ایم.

رئیس بانک مرکزی گفت: در تمام سه ماه گذشته تمرکزم روی بازار ارز بوده است، اما واجب آن بوده است چراکه دشمن روی بازار ارز تمرکز کرده بود، اما اکنون آرامش در بازار ارز استقرار یافته و ما نیز وارد بازار پول خواهیم شد. برنامه داریم بانکهای خوب را تشویق کنیم و بانکهای بد را تنبیه خواهیم کرد. از مقام معظم رهبری گرفته تا سطوح پایین همه اعتقاد دارند که باید با بانکهای بد برخورد شود.

وی اظهار داشت: در ماههای اخیر بانکها صد هزار میلیارد تومان به بخش صنعت و معدن اختصاص داده اند که ۶۰ درصد آنها سرمایه در گردش بوده است و البته شامل استمهال هم می باشد؛ استمهال نیز دست تولیدکنندگان است و شرایط اقتصادی کشور آنها را مجبور به تمدید کرده است. اطمینان می دهم که به سمتی رویم که سیستم بانکی را اصلاح کنیم و وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه نیز در این راستا کمک خواهند کرد.

همتی گفت: اختیارات بانک مرکزی در چارچوب ضوابط و اختیارات خواهد بود، اما این اختیارات سرعت عمل ما را در بازار پول و ارز بیشتر خواهد کرد؛ ما اختیارات بی حد و حصر شخصی نداریم، اختیاراتی است که کار ما را تسهیل خواهد کرد.

وی در مورد استقلال بانک مرکزی افزود: اگر سیاستهای مالی بتواند خوب تنظیم شود، اتوماتیک بانک مرکزی مستقل خواهد بود و تورم و نقدینگی را کنترل خواهد کرد.

همتی در خصوص اصلاح نظام بانکی نیز گفت: اولین گام برای اصلاح نظام بانکی، اصلاح ناترازی نظام بانکی است. بخشی از آن بدهی دولت به بانکها است، اما اکنون ممکن است بخشی از آنها انجام شود، یا در مورد فروش اموال مازاد بانکها بخشی از کار انجام شود، اما اولویت اول ما ناترازی برخی از بانکها است که منجر به اضافه برداشت می شود؛ آنها را در اولویت قرار خواهیم داد که اصلاح کنیم.

وی اظهار داشت: اینکه برخی می گویند که اکنون شرایط برای اصلاح نظام بانکی مساعد نیست، من با این موافق نیستم. شرایط خوب است. اصلاح را در نظام بانکی شروع خواهیم کرد.

همتی گفت: آنچه که ما را اذیت می کند و پایه پولی را زیاد می کند، اضافه برداشت بانکها است که حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است. اولین مساله این است که اضافه برداشت را کنترل کنیم؛ دومین بحث این است که سیاست های پولی را اجرا کنیم؛ پس نرخ سود باید اصلاح شود. مردم به نرخ سود حساسیت دارند؛ پس آنچه که روی مردم و عامل های اقتصادی اثرگذار است، نرخ سود است اگر آنرا رها کنیم، سیاستی است که جواب نمی دهد.

وی افزود: بانک مرکزی یک عدد تورمی تعیین می کند و بر اساس آن نرخ سود را تعیین خواهد کرد و نرخ سود را در کانالی در اختیار بانکها می گذارد، اما اینکه در عمل چکار کنیم، اجازه دهید که عملیاتی شود، ابلاغ خواهیم کرد.

همتی در خصوص افزایش سرمایه بانکها نیز گفت: بانکها الزام خواهند داشت که از محل تسعیر یا محل های دیگر، افزایش سرمایه بدهند، این تسعیر قابل توزیع نیست بلکه باید برای افزایش سرمایه استفاده کنند. برای بانکهای دولتی نیز برنامه این است که بانکهای دولتی در بودجه سال آینده افزایش سرمایه داشته باشند.

وی در خصوص تامین ارز لاستیک نیز گفت: تامین ارز خوبی خواهیم کرد، لاستیک را با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین خواهیم کرد و اصرار داریم که این کالای اساسی است.

همتی در خصوص وام خرید مسکن نیز گفت: ما مطالعه اولیه داشته ایم ولی چون هنوز جمع بندی نداریم نمی توانم بگویم. بخش ساختمان مهم است و وقتی رونق بگیرد، صنایع قبلی آن رونق می گیرند. این نکته مهمی است ولی باید آثار تورمی افزایش تقاضا را هم دید، باید به سمت ایجاد رونق در مسکن پیش رویم ولی مراقب تورم آن نیز باشیم. این تمهیدات خاصی می خواهد و در آینده نزدیک تصمیم خواهیم گرفت. این میزان وام مسکن باید اصلاح شود؛ این وام دیگر در بازار مسکن جواب نمی دهد، ولی من قول نمی دهم که عمل نکنم، باید در مورد بازار مسکن اجازه بدهید که دقیق عمل کرده و تصمیم بگیریم، بعد اعلام کنیم.

این دومین باری است که وی با حضور در گفتگوی ویژه خبری، رو در رو با مردم سخن می‌گوید.