آنطور که این سازمان حقوقبشری گزارش داده، این فعالان زن از مخالفان ممنوعیت رانندگی زنان در عربستان و سرپرستی مردان بر زنان بودند. سارا لی ویتسون، مدیر دیدهبان حقوق بشر خاورمیانه، میگوید: «کمپین اصلاحات محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی، هراس جنونآمیزی برای اصلاحطلبان واقعی سعودی به دنبال داشته است؛ کسانی که جرئت این را دارند که علنا از حقوق بشر و توانمندسازی زنان حمایت کنند». به گفته ویتسون: «پیام روشن است؛ هرکس درباره برنامه حقوقبشری ولیعهد ابراز تردید کند، مدتی را در زندان سپری خواهد کرد».
مدیر دیدهبان حقوق بشر خاورمیانه گفته است به نظر میرسد تنها جرم این فعالان زن، درخواست برای رانندگی زنان پیش از آن است که محمد بنسلمان دستور این رفع ممنوعیت را صادر کند. بسیاری از سازمانهای حقوقبشری با محکومکردن این بازداشتها، از پادشاهی عربستان سعودی خواستهاند فورا این فعالان زن را آزاد کنند.
به گزارش الجزیره، یکی از بازداشتشدهها ایمان النفجان، بلاگر محبوب سعودی و استاد دانشگاه است و یکی دیگر از آنها، لجین الهذلول، فعال حقوق زنان 28ساله عربستانی که پیشتر به دلیل تلاش برای رانندگی از امارات به عربستان سعودی، 75 روز در زندان بود. عزیزه الیوسف، فعال زنان 60ساله عربستانی که مادر پنج فرزند است نیز در میان بازداشتشدگان است. عایشه المانع که در سال 1990 تظاهراتی مهم را علیه ممنوعیت رانندگی در عربستان به راه انداخت، نیز در روزهای اخیر بازداشت شده است.
دلیل این بازداشتها روشن نیست، ولی کنشگران میگویند مقامهای سعودی در تلاشاند این زنان را ساکت کنند. بر اساس شواهدی که به دست دیدهبان حقوق بشر رسیده، این زنان مدعی شدهاند سال گذشته و همزمان با تصمیم پادشاهی عربستان سعودی برای اعلام خبر رفع ممنوعیت دیرینه رانندگی زنان در این کشور، دادگاه سلطنتی از این فعالان زن خواسته بود با رسانهها گفتوگو نکنند. یکی از زنانی که از دولت با او تماس گرفته بودند، بهتازگی در گفتوگویی گفته بود: «به ما گفتند صحبت نکنید. نمیخواهیم نه اظهارنظر مثبتی داشته باشید و نه منفی. مصاحبه نکنید».
به گفته یکی از فعالان زن عربستانی، فعالان زنی که بازداشت شدهاند، پیشتر دولت را تحت فشار قرار داده بودند و دولت هنوز از دست آنها عصبانی است؛ حتی حالا که به زنان اجازه دادهاند رانندگی کنند. در این میان، شبکه تلویزیونی خبری دولتی در عربستان گزارش داده است این زنان به دلیل تماسهایشان با یک کشور خارجی دستگیر شدهاند. عربستان سعودی قوانین بسیار سختگیرانهای برای زنان دارد که طبق آن، زنان برای تصمیمها و اقدامهای مختلف خود باید اجازه شوهر یا یک قیم مرد را داشته باشند. حکومت سعودی در سپتامبر سال گذشته اعلام کرد منع رانندگی برای زنان را لغو میکند. از 24 ژوئن زنان اجازه خواهند داشت برای اولینبار در این پادشاهی رانندگی کنند.
روز گذشته در حالی خبر بازداشت فعالان زن عربستانی منتشر شد که یک روز پیش از آن، مرکز حقوق بشر خلیجفارس اعلام کرد چندین مدافع حقوق بشر بازداشت شدهاند. به گفته این مرکز الهذلول از زمان دستگیری نتوانسته با خانواده یا وکیل خود تماس بگیرد؛ درحالیکه النفجان از زمان بازداشت، یک بار با خانوادهاش تماس گرفته است.
با وجود اصلاحات محمد بنسلمان برای افزایش اشتغال زنان و برخی آزادیهای محدود، عربستان سعودی همچنان یکی از بیشترین محدودیتها علیه زنان را در جهان اعمال میکند. رفع ممنوعیت رانندگی زنان ازجمله اصلاحاتی بوده که محمد بنسلمان، ولیعهد 32ساله عربستان، پیش برده است. او همچنین برنامه «چشمانداز 2030» را جلو برده است که هدف آن متنوعکردن اقتصاد سعودی و بازکردن جامعه اعلام شده است.
بااینحال، تحت نظام سرپرستی عربستان، یکی از اعضای مرد هر خانواده- معمولا پدر، شوهر یا برادر- باید اجازه تحصیل، سفر و دیگر فعالیتهای زنان را صادر کند. فعالان عربستانی میگویند مسئله سرپرستی مهمترین و مرکزیترین محور مبارزات زنان است.
از سال 2011، حدود 30 فعال بازداشت و در دادگاههای عربستان سعودی محکوم شدهاند که محکومیت بسیاری از آنها، بالای 15 سال زندان است. این تغییرات با ماجراهای دیگری نیز همراه شده است؛ در ماه نوامبر سال گذشته، حدود 300 نفر، ازجمله دهها شاهزاده عالیرتبه، بازرگان و وزرای فعلی و سابق در جریان آنچه کارزار مبارزه با فساد اعلام شد، بازداشت شدند و برای مدتی طولانی در یک هتل مجلل زندانی بودند. بیشتر آنها پس از آنکه قبول کردند در ازای آزادی خود بخشی از داراییشان را تسلیم کنند، آزاد شدند.
*منبع: روزنامه شرق؛ 1397،2،30
**گروه اطلاع رسانی**2059**2002
بهای رویارویی با ولیعهد
تنها چند هفته پیش از رفع ممنوعیت دیرینه رانندگی زنان عربستانی، چندین فعال برجسته حقوق زنان در این کشور بازداشت شدند. روز گذشته دیدهبان حقوق بشر در بیانیهای اعلام کرد از 15 می، هفت فعال زن عربستانی بازداشت شدهاند.
صاحبخبر -
نظر شما