به گزارش شفاف، «مالیات بر ارزش افزود» مالیاتی است که مصرف‌کننده یا خریدار آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می‌پردازد و دریافت کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. این قانون از سال ۱۳۸۷ پس از تصویب در مجلس، به صورت آزمایشی برای ۵ سال به اجرا گذاشته شد، اما از سال ۹۳ مستمر و با افزایش سالانه همراه شد.
این مالیات مشمول تمام خدمات و کالاها می‌شود، مگر آنکه در قانون استثناهایی برای آن قائل شده باشند، مثل معافیتی که مشمول کالاهای صادراتی شده است.
از زمان اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده، بخاطر بار هزینه‌ای که به مصرف‌کننده تحمیل می‌شود و نرخ تمام شده خدمات را گران‌تر می‌کند، انتقادهای زیادی وارد شده است. صاحبان بخش‌های خدماتی گردشگری از جمله معترضان جدی این قانون هستند، چرا که نرخ خدمات را برای مصرف کننده بیشتر و سفر را گران‌تر کرده است.
به گفته صاحبان این صنعت، در ایران مسافری که مثلا می‌خواهد با تور به مشهد برود، چهار مرتبه باید مالیات بر ارزش افزوده بپردازد؛ یک بار به هتل، به شرکت هواپیمایی و رستوران و در نهایت به آژانس توریستی به خاطر توری که تنظیم کرده و به فروش رسانده است.
در ایران مسافری که می‌خواهد با تور به مشهد برود، ۴ مرتبه باید مالیات بر ارزش افزوده بپردازد؛ یک‌بار به هتل، به شرکت هواپیمایی و رستوران و در نهایت به آژانس توریستی. با آن که بارها صاحبان بخش های خدماتی گردشگری از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درخواست کردند تجدیدنظری در اجرای این قانون در بخش گردشگری صورت گیرد، اما علی اصغر مونسان ـ رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ـ صراحتا اعلام کرد: مالیات بر ارزش افزوده قانون حاکم بر کشور است و چیزی نیست که آن را از گردشگری بتوان حذف کرد.
با این حال او قبلا در دیدار با نمایندگان مجلس، اختصاص درصدی از مالیات بر ارزش افزوده در بودجه سال ۹۷ را برای مرمت و احیای بناهای تاریخی ثبت‌شده و توسعه گردشگری خواستار شده بود.
معاون رییس جمهور در گفت‌وگو با ایسنا همچنین درباره مذاکراتی به تازگی که با سازمان امور مالیاتی داشته‌اند، توضیح داد: مالیات بر ارزش افزوده را که نمی‌توان حذف کرد، اما معاون گردشگری با سازمان امور مالیاتی نشست‌های خوبی داشته مبنی بر اینکه اگر قرار است از این بخش کمکی شود، در بخش تورهای ورودی باشد، چرا که در گذشته اگر حمایتی وجود داشت، هدفمند نبود و به توسعه گردشگری کمکی نمی‌شد، برای همین این طرح با سازمان امور مالیاتی پیش می‌رود تا مالیات‌ها در گردشگری هدفمند شود.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا قرار است مالیات بر ارزش افزوده از صنعت گردشگری حذف شود؟ اظهار کرد: باید ببینیم توافق‌ها با سازمان امور مالیاتی به کجا می‌رسد. اگر این مالیات را از گردشگری حذف کنند که ما خوشحال می‌شویم.
مونسان افزود: مهم این است اگر حمایتی قرار است صورت گیرد، به بخش تورهای ورودی باشد تا گردشگران بیشتری به کشور جذب شوند.
اما محمد محب خدایی ـ معاون گردشگری کشور ـ درباره نتیجه رایزنی با سازمان امور مالیاتی تا این مرحله خبر تازه‌ای به ایسنا داد و گفت: طبق قانون، کالاهای صادراتی غیرنفتی از پرداخت این مالیات، معافند. ما نیز باید اثبات کنیم گردشگری، صادرات معکوس است و اگر پولی از طریق ارزآوری انجام می شود، یعنی صادرات صورت گرفته، بنابراین باید مشمول این قانون شود.
محب خدایی اظهار کرد: ما هنوز در مرحله کارشناسی موضوع هستیم، مهم این است که قانون معافیت مالیاتی کالاهای صادراتی غیرنفتی را در گردشگری نیز به نتیجه برسانیم.