به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، موضوع خودکفایی در سبد اساسی غذای کشور ــ خصوصاً در موضوع خاص گندم ــ طی سه دهه گذشته همواره محل بحث بوده است. از سوی دیگر با نگاه به وزارت جهادکشاورزی (و کشاورزی) مشخص می‌‌شود پس از جنگ تنها چهار نفر به‌عنوان وزیر متولی این بخش بوده‌اند؛ عیسی کلانتری 12 سال، محمود حجتی مجموعاً 9 سال، محمدرضا اسکندری 4 سال و صادق خلیلیان 4 سال. در این گزارش عملکرد عیسی کلانتری در این خصوص بررسی خواهد شد. او مدافع یا بانی بسیاری از طرحها برای جلوگیری از کشاورزی بومی است. طرحهایی مانند نکاشت، و تراریخت از آن جمله است.

ذیلاً عملکرد عیسی کلانتری در این حوزه ــ مستند به آمارهای رسمی ــ بررسی خواهد شد. اما پیش از آن به بررسی این می‌پردازیم که نظرات او تا چه حد مورد قبول کارشناسان مبرز حوزه کشاورزی است.

** عیسی کلانتری و «خودکفایی مزخرف»

او دهها و شاید صدها بار و به‌صورت مستمر، صراحتاً مخالفت خود را با «خودکفایی» ابراز داشته است، با این وجود او رکورد دار تصدی وزارت بوده و در دولتهای مرحوم هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی به کار گمارده شد. او چندی پیش کار را تا آنجا رساند که صراحتاً خودکفایی را «مزخرف» خواند. نمونه‌هایی از اظهارات وی را ببینید:

* روایت تمام وزرای حوزه کشاورزی بعد از انقلاب: کلانتری مسلماً غلط می‌گوید

جالب است بدانیم، تمامی وزرای این حوزه سخنان این فرد را رد کرده‌اند.

*بررسی آمارهای گندم در دوره وزارت عیسی کلانتری

واردات

بر اساس آمارهای رسمی بانک مرکزی طی سالهای وزارت کلانتری نه تنها خط خودکفایی گندم دنبال نشد، بلکه واردات گندم به بیش از 2 برابر رسید. نمودار شرایط واردات گندم در این دوران را ببینید. (آمارهای سالهای 68 الی 70 در گمرک موجود نیست)

تولید داخلی گندم

بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده توسط بانک مرکزی، کلانتری در شرایطی کار را در سال 1368 تحویل گرفت که تولید داخلی گندم در سالهای ریاست جمهوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ــ با وجود شرایط دشوار جنگ ــ بیش از دو برابر شده و از حدود 3.5 میلیون تن به بیش از 7.5 میلیون تن ارتقا یافته بود. نمودار میزان تولید در این دوران را ببینید:

بر همین اساس کلانتری، 12 سال بعد در سال 1379، در شرایطی وزارت را ترک کرد که میزان تولید گندم تغییر معناداری نکرده بود. نمودار آمارهای مربوط به این دوران را ذیلاً ببینید؛ با این توضیح که اولاً البته با توجه به کشت دیم بخش قابل توجهی از این محصول، نوسان بارندگی در میزان تولید داخل تأثیرگذار است؛ و ثانیاً با توجه به نرخ رشد جمعیت 3.5 درصدی و افزایش نیاز کشور در آن سالها، عدم گسترش تولید داخل این محصول به واردات دو برابری انجامید (که قبلاً ذکر شد).

سطح زیر کشت

سطح زیر کشت گندم در دوران وزارت کلانتری کاهش یافت. در این زمان، سطح زیر کشت گندم از 6.3 به 5.1 میلیون هکتار کاهش یافت. ببینید:

در زمان صدارت کلانتری عملکرد مزارع گندم تغییر بارزی نکرد و تقریباً ثابت ماند. درحالی که برای خودکفایی باید رقم حدود 3 تن در هکتار هدفگذاری شود، وی عملکرد را از 1.3 تن در هکتار تحویل گرفت و 1.6 تن بر هکتار تحویل داد؛ به این ترتیب:

با این احوال، حضور کسی با این تفکر در این دولت در کسوت مشاور معاون اول رئیس جمهور در امور آب، کشاورزی و محیط زیست و همچنین دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه جای سؤال دارد. همچنین شنیده شده که عیسی کلانتری علیرغم تفکرات خاص و عملکرد ضعیفش که در بالا اشاره شد، برای تصدی مقامهای وزارت جهادکشاورزی یا سازمان‌حفاظت محیط زیست در دولت دوازدهم مطرح است.

عملکرد سایر وزرای این حوزه در بحث خودکفایی گندم در روزهای آینده و ادامه گزارش ویژه «خودکفایی در غذا» بررسی خواهد شد. گزارش قبلی را در خبرهای مرتبط پیگیری کنید.

انتهای پیام/