براساس اعلام دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نشست آتی شورای حکام ۱۹ تا ۲۱ نوامبر ۲۰۲۵ (۲۸ تا ۳۰ آبان ۱۴۰۴) در وین برگزار می‌شود تا موضوع‌هایی ازجمله عضویت کشورها، گزارش همکاری‌های فنی، ایمنی و حمل‌ونقل مواد رادیواکتیو، وضعیت راستی‌آزمایی در کره شمالی و سوریه، پرونده پیشرانه هسته‌ای در استرالیا و برزیل را بررسی کند.
پس از ۱۰ سال موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ و تعهد‌های برجامی ایران در فهرست دستورکار نشست پیش روی شورای حکام وجود ندارند؛ نام ایران نیز فقط در بخش توافق توافق پادمان آمده است.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین پیشتر اعلام کرد: آژانس از این پس فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تنها در چارچوب توافق جامع پادمان‌ها بررسی خواهد کرد؛ ما شاهد شرایط جدیدی درباره موضوع هسته‌ای ایران هستیم.
شرایط جدیدی که اولیانوف از آن یاد کرده و در فهرست موضوع‌های دستورکار نشست شورای حکام نیز خود را نمایان ساخته است، نتیجه پایان دوره ۱۰ ساله قطعنامه ۲۲۳۱ در ۲۶ مهر ۱۴۰۴ است؛ با خاتمه این قطعنامه وظیفه گزارش‌دهی مدیرکل آژانس درباره تعهد‌های برجامی ایران پایان یافت.
فرازونشیب دیپلماسی هسته‌ای ایران
نمایندگان ایران، روسیه و چین در آستانه برگزاری نشست پیش روی شورای حکام با برگزاری جلسه‌های دیپلماتیک اقدام به هماهنگ‌سازی مواضع کرده و با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس دیدار کردند.
ایران، روسیه و چین پیشتر نیز درپی فرا رسیدن تاریخ انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ با ارسال نامه‌ای مشترک به آژانس، پایان ماموریت این نهاد تحت توافق برجام را اعلام کردند.
البته گروسی در روز‌ها و هفته‌های پس از انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ با مصاحبه‌ها و اظهارنظر‌های مختلف تلاش کرد در مسیر تعیین‌شده توسط آمریکا و تروئیکای اروپایی در سال‌های اخیر یعنی فضاسازی بین‌المللی در موضوع هسته‌ای ایران حرکت پر سروصدایی داشته باشد.
این حرکت پر سروصدا تناقض‌گویی‌های مختلفی را رقم زد؛ گروسی در میانه تاکید بر عدم دسترسی آژانس به شواهد و مدارک مربوط به انحراف صنعت هسته‌ای ایران از مسیر صلح‌آمیز، تهدید در لفافه امکان بروز تجاوزی دیگر به ایران را مطرح کرد.
در عین حال، گروسی در گزارش محرمانه اخیر برای اعضای شورای حکام، ضمن طرح ادعای قطع تداوم دانش آژانس درباره فعالیت هسته ایران، از تهران خواست تا اجازه دسترسی و ارزیابی آژانس از ذخایر اورانیوم غنی‌شده را فراهم کند.
در کنار همه موارد یادشده در ارزیابی مسیر تعامل ایران و آژانس در ماه‌های اخیر، مقاطع تفاهم قاهره میان طرفین پیش از تجاوز مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی به مراکز هسته‌ای ایران و تداوم تعامل‌های ایران و آژانس در چارچوب مصوبه مجلس شورای اسلامی پس از تجاوز یادشده و فعال‌سازی سازوکار ماشه توسط تروئیکای اروپایی قابل توجه هستند.
سیاسی‌کاری‌های بن‌بست‌ساز اروپایی‌ها
گروه هفت (کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، انگلیس و آمریکا) در آستانه برگزاری نشست شورای حکام با انتشار بیانیه‌ای مدعی تاکید بر لزوم همکاری کامل تهران با آژانس شده و از تهران خواستند تا با آمریکا مذاکره کند.
در بخشی از این بیانیه بر اجرای سازوکار ماشه تاکید شده است.
این بیانیه با طرح رویکرد مداخله‌جویانه نشان می‌دهد که کشور‌های غربی تحت هدایت آمریکا و با بازیگری تروئیکای اروپایی بر سیاسی کردن موضوع فنی فعالیت هسته‌ای ایران تاکید دارند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به این بیانیه ضمن توصیف آن به‌عنوان تکراری بر ادعا‌های بی‌پایه، تاکید کرد که غرب با سوءاستفاده از سازوکار‌های برجامی تلاش می‌کند قطعنامه‌های لغوشده را احیا کند.
اگرچه بیانیه یادشده پاسخ مقتضی خود را از سمت ایران دریافت کرد، اما بازی سیاسی غرب همچنان ادامه یافت.
در حالی که سناریوی درز گزارش محرمانه آژانس درباره موضوع هسته‌ای ایران به رسانه‌ها با اهداف آشکار اجرایی شد، تروئیکای اروپایی با همراهی آمریکا در تلاش است تا قطعنامه‌ای را در نشست شورای حکام درباره موضوع هسته‌ای ایران ارائه کند.
قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تروئیکای اروپایی چیست؟
با وجود این، تحرکات ضد ایرانی تروئیکای اروپایی در نشست پیش روی شورای حکام وجود دارند؛ آن‌ها قصد دارند به بهانه نگرانی‌های خود درباره گزارش گروسی، قطعنامه‌ای را در شورای حکام ارائه کنند.
المیادین در گزارشی به تشریح این پیش‌نویس پرداخت؛ براساس این گزارش، پیش‌نویس قطعنامه یادشده از ایران می‌خواهد:
-براساس قطعنامه‌های بین‌المللی که در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ (۶ مهر ۱۴۰۴) در زمینه عدم اشاعه هسته‌ای مجددا اعمال شدند، تمام فعالیت‌های غنی‌سازی و بازفرآوری، ازجمله تحقیق و توسعه و همچنین کار بر روی تمام پروژه‌های مربوط به آب سنگین را به حالت تعلیق درآورد و ماده اصلاح‌شده ۳.۱ را اجرا کند.
-ایران باید کاملا مطابق با مفاد پروتکل الحاقی عمل کند.
در پیش‌نویس قطعنامه یادشده همچنین آمده است که مدیرکل آژانس باید قبل از هر جلسه عادی فصلی شورای حکام، گزارشی در مورد اجرای توافقنامه پادمان ایران تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و اجرای مفاد تمام قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت، ازجمله قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰)، مطابق با رویه گذشته، ارائه دهد.
- بیشتر بخوانید:
- هشدار نماینده دائم ایران در آژانس نسبت به تحرکات مخرب آمریکا و تروئیکا در اجلاس شورای حکام
- ایران و آژانس در مسیر بازتعریف همکاری‌ها و تعامل
آیا ایران در دستور کار شورای حکام قرار می‌گیرد؟
لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال در رشته پیام‌هایی در ایکس درباره احتمال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل بعد از نشست پیش روی شورای حکام آژانس، از بعید بودن این موضوع سخن گفت.
وی در ادامه به قطعنامه چهارجانبه آمریکا و تروئیکای اروپایی در نشست آتی شورای حکام اشاره و ادعا کرد که این قطعنامه ضمن انتقاد از ایران به دلیل آنچه عدم همکاری با آژانس خوانده شده، گروسی را ملزم را گزارش‌دهی بیشتر درباره موضوع هسته‌ای ایران می‌کند.
نورمن در ادامه با اشاره به فضای حاکم فعلی به نفع دیپلماسی، نوشت: بنابراین فعلا نه ارجاعی به شورای امنیت در کار خواهد بود و نه قطعنامه‌ای درباره عدم پایبندی.
خبرنگار وال‌استریت ژورنال، با اشاره به ۲ گزینه تروئیکای اروپایی در شورای امنیت، این گونه نوشت: ارجاع به شورای امنیت به‌دلیل عدم پایبندی ایران در تحقیقات پادمانی درباره مواد هسته‌ای اعلام‌نشده و دیگری، عدم گزارش‌دهی ایران و ندادن دسترسی به آژانس از ماه ژوئن هر ۲ گزینه قابلیت فشار و پیگیری دارند، اما تصمیم این است که از هفته آینده روند تشدید فشار آغاز نشود.
هشدار ایران به سیاسی‌کاری تروئیکای اروپایی
امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل، در نشست مجمع عمومی با اشاره به اینکه سه کشور اروپایی ناقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، جایگاه حقوقی برای استناد به مفاد آن ندارند، گفت: هرگز در برابر تهدید یا اجبار تسلیم نخواهیم شد و تجاوز نظامی و تروریسم اقتصادی هرگز ایران را وادار نخواهد کرد که از حقوق مشروع خود چشم‌پوشی کند.
در عین حال، رضا نجفی، سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس درپی ارائه پیش‌نویس قطعنامه جدید از سوی آمریکا و تروئیکای اروپایی در شورای حکام، گفت: آمریکا و سه کشور اروپایی در ادامه سوءاستفاده‌های خود از سازوکار‌های بین‌المللی برای تحمیل دیدگاه‌های غیرمنطقی و قلدرمآبانه خود علیه ملت ایران، در صددند با بهره‌گیری سوء از اکثریت عددی خود در شورای حکام، آنچه را در نیویورک به دست نیاوردند، در وین تحمیل کنند.
نماینده دائم ایران در آژانس همچنین تصریح کرد: تحمیل گزارش‌دهی بر مدیرکل براساس قطعنامه‌های منقضی‌شده شورای امنیت، علاوه بر اینکه اقدامی کاملا غیرقانونی و ناموجه است، در عمل نیز به پیچیدگی‌های موجود خواهد افزود و ضربه‌ای دیگر به دیپلماسی وارد خواهد کرد.
نجفی ضمن دعوت از کشور‌های عضو شورای حکام برای مخالفت با یک‌جانبه‌گری‌های آمریکا و سه کشور اروپایی در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران، بر حق تهران برای واکنش مقتضی به هرگونه تحرک غیرقانونی و ناموجه آمریکا و تروئیکای اروپایی تاکید کرد.
کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه هم در این باره تصریح کرد: این یک پیام بیشتر برای ایران ندارد؛ این پیام این است که این کشورها کاری با حسن نیت ایران و تعامل و همکاری ایران با مجامع بین‌المللی ازجمله آژانس ندارند و خودشان را نمی‌خواهند در قبال این تجاوزها که علیه ایران صورت گرفته، پاسخگو کنند.
وی افزود: طبیعتا شرایط ما بعد از این قطعنامه شرایط متفاوت‌تری خواهد بود؛ اگر آن‌ها وقعی به تعامل و همکاری نمی‌گذارند، ایران در رویکرد‌های خودش بازنگری اساسی خواهد کرد و این بازنگری صرفا محدود به حوزه تعامل با آژانس نخواهد بود؛ چون بعد از اسنپ‌بک تفاهم قاهره کاملا کنار رفت و ما در چارچوب تفاهم قاهره با آژانس کار نکردیم، پس بحث تفاهم قاهره نیست
معاون وزیر امور خارجه گفت: ایران باید بررسی مجددی در سیاست‌های خودش در حوزه تعامل با آژانس و مسائل مرتبط با معاهده عدم اشاعه، بعد از این قطعنامه انجام دهد.
انتهای پیام/