صاحب‌خبر - گروه دیپلماسی- الهام یلمی: داستان تکراری بازی تروئیکای اروپایی و آمریکا در شورای حکام دوباره از سرگرفته شده است. آنها که عملا درباره انقضای قطعنامه 2231 به چالش خورده اند ؛ حالا مدعی هستند که فعالیت‌ها و ذخایر اورانیوم ایران مشکوک هستند.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،نمایندگی ایران با انتشار پیامی در شبکه ایکس نوشت: ایالات متحده و سه کشور اروپایی قصد دارند در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه‌ای علیه ایران ارائه کنند. این اقدام، که اشتباه بزرگ دیگری پس از به‌اصطلاح سازوکار پس‌گشت است، تلاشی عامدانه و جدید برای سیاسی‌سازی شورای حکام به‌شمار می‌رود.
«رضا نجفی» نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره اقدام آمریکا و سه کشور اروپایی در ارائه پیش‌نویس قطعنامه جدیدی در شورای حکام آژانس گفت: آمریکا و سه کشور اروپایی در ادامه سوء استفاده‌های خود از ساز و کارهای بین‌المللی برای تحمیل دیدگاه‌های غیرمنطقی و قلدرمآبانه خود علیه ملت ایران، درصددند با بهره‌گیری سوء از اکثریت عددی خود در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آنچه را که در نیویورک بدست نیاوردند در وین تحمیل کنند.
نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح کرد: تحمیل گزارش دهی بر مدیرکل بر اساس قطعنامه‌های منقضی شده شورای امنیت، علاوه بر اینکه اقدامی کاملا غیرقانونی و ناموجه است در عمل نیز به پیچیدگی‌های موجود خواهد افزود و ضربه‌ای دیگر به دیپلماسی وارد خواهد کرد.
نجفی همچنین تاکید کرد که اقدام غیرقانونی آمریکا و سه کشور اروپایی هیچ تغییری در وضعیت فعلی اجرای پادمان در ایران که نتیجه تجاوز جنایتکارانه آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران و مماشات و همدستی سه کشور اروپایی است، ایجاد نمی‌کند.
بر اساس برنامه اعلام شده دور آتی نشست شورای حکام روز چهارشنبه در وین برگزار می‌شود.پیشتر شبکه المیادین گزارش داد که سه کشور اروپایی قصد دارند در نشست آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش نویس قطعنامه ای را ارائه کنند که با محوریت نگرانی‌ها از فعالیت‌های هسته‌ای ایران تنظیم شده و خواستار محدودیت‌های تازه و گزارش‌دهی مستمر درباره وضعیت ذخایر اورانیوم ایران است. این پیش نویس بر پایه گزارش اخیر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تنظیم شده است که بر ضرورت دسترسی فوری آژانس به اطلاعات دقیق درباره ذخایر مواد هسته‌ای اعلام‌شده ایران تاکید دارد.
جزئیات یک قطعنامه ضد ایرانی
در متن پیش نویس این قطعنامه آمده است که ایران بر اساس تصمیمات بین‌المللی باز اعمال شده در سپتامبر ۲۰۲۵، موظف به تعلیق تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه و پروژه‌های مربوط به آب سنگین است.
همچنین از ایران خواسته شده است تا مطابق پروتکل الحاقی عمل کند و اطلاعات کامل درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده و تاسیسات تحت پادمان را در اختیار آژانس قرار دهد.این پیش نویس هشت بند اصلی دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
۱ - از مدیرکل [ آژانس بین المللی انرژی اتمی] خواسته می‌شود پیش از هر نشست عادی سه‌ماهه شورای حکام، گزارشی درباره اجرای توافق پادمان ایران طبق معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و همچنین اجرای مفاد تمامی قطعنامه‌های مرتبط شورای امنیت از جمله قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) مطابق با رویه‌های گذشته ارائه کند.
۲ - از مدیرکل [ آژانس بین المللی انرژی اتمی] خواسته می‌شود اطمینان حاصل کند که گزارش مذکور در بند اول شامل اطلاعاتی درباره راستی‌آزمایی ذخایر اورانیوم ایران از جمله مکان‌ها، مقادیر، اشکال شیمیایی، سطح غنی‌سازی و همچنین موجودی دستگاه‌های سانتریفیوژ و تجهیزات مرتبط باشد.
۳ - از مدیرکل [آژانس بین المللی انرژی اتمی] خواسته می‌شود گزارش‌های ذکرشده در بندهای ۱ و ۲ را به طور همزمان مطابق با رویه‌های جاری در آژانس به شورای امنیت [سازمان ملل متحد] نیز ارائه دهد.
۴ - به نتیجه‌گیری مندرج در قطعنامه GOV/۲۰۲۵/۳۸ اشاره می‌کند که [مدعی است] ایران در چارچوب ماده ۱۲-ج اساسنامه، به توافق پادمان خود طبق معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای پایبند نیست،
این پیش نویس همچنین تاکید می‌کند (مدعی است) که ذخایر اورانیوم با غنای بالای ایران که همچنان در داخل کشور وجود دارد و بیش از پنج ماه است که توسط آژانس راستی‌آزمایی نشده و همچنان منبع نگرانی جدی و مسئله‌ای مرتبط با پایبندی ایران به توافق پادمان است، همان‌طور که در قطعنامه GOV/۲۰۲۵/۶۵ تشریح شده است.
۵ - ایران را ترغیب می‌کند که بدون تاخیر به تمامی تعهدات قانونی خود طبق قطعنامه‌های شورای امنیت مذکور پایبند باشد و از طریق ارائه اطلاعات و فراهم کردن دسترسی‌هایی که آژانس برای این منظور درخواست می‌کند، همکاری کامل و سریع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته باشد.
۶ - بار دیگر تاکید می‌کند که ایران باید به طور کامل و بدون هیچ قید و شرطی به توافق پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای از جمله با اجرای بند اصلاح‌شده ۳.۱ پایبند باشد
تا آژانس بتواند بدون تاخیر اطلاعات دقیق درباره موجودی مواد هسته‌ای و تاسیسات تحت پادمان در ایران دریافت کند و تمامی دسترسی‌های لازم برای راستی‌آزمایی این اطلاعات در اختیار آژانس قرار گیرد.
۷ - از ایران می‌خواهد که به شدت به مفاد پروتکل الحاقی که در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۳ امضا کرده، پایبند باشد و آن را به طور کامل و بدون تاخیر اجرا کند.
۸ - مقرر می‌دارد که بند «اجرای توافق پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل در جمهوری اسلامی ایران» بار دیگر از دوره عادی آینده در دستور کار قرار گیرد و از مدیرکل [آژانس بین المللی انرژی اتمی] می‌خواهد گزارشی در چارچوب این بند درباره اجرای این تصمیم به شورا ارائه کند.
این قطعنامه درحالی قرار است ارائه شود که با پایان دوره قطعنامه ۲۲۳۱، موضوع ایران از دستورکار برجامی در جلسات شورای حکام خارج شده و طبق برنامه منتشرشده از سوی دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تنها در چارچوب توافق‌نامه‌های پادمانی پیگیری خواهد شد.
دبیرخانه آژانس در پیام خود اعلام کرده است که نشست شورای حکام چهارشنبه این هفته (۲۸ آبان ۱۴۰۴) در وین برگزار می‌شود و مباحث آن شامل موضوعاتی نظیر عضویت کشورها، گزارش همکاری‌های فنی، ایمنی و حمل‌ونقل مواد رادیواکتیو، وضعیت راستی‌آزمایی در کره‌شمالی و سوریه، پرونده پیشرانه هسته‌ای در استرالیا و برزیل، و همچنین اجرای توافق‌نامه‌های پادمانی کشورهای عضو از جمله ایران خواهد بود.
در این دستورکار دیگر اشاره‌ای به قطعنامه ۲۲۳۱ و تعهدات برجامی نشده و نام ایران تنها در بخش توافق‌نامه پادمان آمده است؛ موضوعی که نشان می‌دهد پیگیری مسائل مربوط به برجام از دستور کار شورای حکام کنار گذاشته شده است.
با این حال به نظر می‌رسد که طرف‌های غرب در تلاش هستند با اهرم‌سازی از نشست پیش‌رو، مقاصد سیاسی و نسنجیده خود را دنبال کنند. نمایندگی کشورمان در وین تصریح کرده است که رویکردهای تقابلی غرب «گمراه‌کننده هستند و هیچ سودی برای آنان نخواهد داشت.» در این پیام هشدار داده شده که
در صورت تصویب پیش‌نویس قطعنامه، «روند مثبت همکاری‌های ایران و آژانس به‌طور اجتناب‌ناپذیر و نامطلوب تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.»
پرونده ایران به شورای امنیت ارسال نمی‌شود
«لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال در یک رشته پیام در شبکه اجتماعی ایکس و در پاسخ به پرسشی درباره احتمال ارجاع پرونده
هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد نوشت: «می‌دانم که خیلی بعید است. (در حال حاضر) برنامه، این نیست. همان‌طور که گزارش دادم، قبلاً در دست بررسی بود اما الان نیست. این هفته یک قطعنامه چهارجانبه صادر خواهد شد. این قطعنامه به گروسی (مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) در مورد الزامات گزارش‌دهی دستوراتی شفاف می‌دهد و ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس سرزنش می‌کند.»
وی ادامه داد: «اما به نظر می‌رسد، فضا این است که بیایید به دیپلماسی زمان بدهیم. درگیری ژوئن هنوز تازه است، بیایید آن را تشدید نکنیم. بنابراین، فعلاً هیچ ارجاعی به شورای امنیت سازمان ملل و هیچ قطعنامه عدم پایبندی وجود ندارد. با این حال، این وضعیت برای همیشه ادامه نخواهد یافت.»
نورمن در پیامی دیگر نوشت: «و یادآوری می‌کنم در حال حاضر برای سه کشور اروپایی (E3)، دو گزینه شورای امنیت سازمان ملل در دسترس است. آنها حتی می‌توانند با هم ترکیب شوند. ۱/ ارجاع به شورای امنیت سازمان ملل برای عدم پایبندی (ایران) به تحقیقات پادمانی در مورد مواد هسته‌ای اعلام نشده. ۲/ (اعلام) عدم گزارش‌دهی از سوی ایران و عدم دسترسی (بازرسان آژانس اتمی) از ماه ژوئن. هر دو می‌توانند، گسترش داده شوند.»
خبرنگار آمریکایی افزود: «اما انتخاب این نیست که این کار در این هفته شروع شود. من تصور می‌کنم اگر در چند ماه آینده تغییری در دسترسی (بازرسان) و گزارش‌دهی ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایجاد نشود، این می‌تواند تغییر کند.»
ادعای عدم همکاری ایران با آژانس درحالی عنوان شده که ایران و آژانس در قاهره به توافقی درباره بازرسی‌ها رسیدند اما غربی‌ها در یک اقدام غیرقانونی، به سمت فعال‌سازی اسنپ‌بک رفتند. ایران هم اعلام کرده بود که در صورت فعال‌سازی این سازوکار، توافق قاهره دیگر کارایی نخواهد داشت.
اتهامات بی اساس علیه ایران
برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران همواره تحت فشارهای سیاسی و اتهامات بی‌اساس غرب قرار داشته است. پیش از برجام، کشورهای غربی با امنیتی‌سازی این موضوع، تلاش کردند با ابزار تحریم و تهدید نظامی علیه ایران اقدام کنند، اما بسته شدن پرونده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) در سال ۱۳۹۴، این بهانه را از میان برداشت.
ایران پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند، اما آمریکا در سال ۱۳۹۷ به‌طور یکجانبه از توافق خارج شد و اروپا نیز نتوانست تعهدات خود را اجرا کند. در نتیجه، ایران در چارچوب حقوق برجامی خود، گام‌هایی در کاهش تعهدات برداشت. مذاکرات احیای برجام نیز به دلیل تعلل و زیاده‌خواهی‌های غرب به نتیجه نرسید.
ایران همچنان به تعامل دیپلماتیک و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه داده و تأکید کرده است که در صورت بازگشت طرف‌های مقابل به تعهدات خود، آماده احیای توافق است. توافق اخیر ایران و آژانس در قاهره برای ازسرگیری بازرسی‌های فنی و مذاکرات دیپلماتیک در ژنو، مسقط و رم، همگی نشان‌دهنده تمایل تهران به حل‌وفصل موضوع از طریق دیپلماسی، مشروط به ارائه ضمانت‌های واقعی برای رفع تحریم‌هاست. ایران بارها تأکید کرده است که برای دستیابی به توافقی پایدار و قابل‌اعتماد که تحریم‌ها را به‌صورت تضمین‌شده لغو کند و مانع از سوءاستفاده در آینده شود، آمادگی دارد.∎