دنباله‌دار مرموز 3I/ATLAS ممکن است برای سومین بار تغییر رنگ داده باشد. محققان اخیرا نشانه‌هایی از یک هاله‌ی آبی‌رنگ در این جرم فراستاره‌ای رصد کرده‌اند.
دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای 3I/ATLAS که با سرعت بیش از ۲۱۰ هزار کیلومتر بر ساعت به سمت خورشید حرکت می‌کند، پیش از این نیز دو بار تغییر رنگ داده بود. 3I/ATLAS که سومین جرم فراستاره‌ای کشف‌شده در منظومه شمسی ماست، ممکن است بیش از ۷ میلیارد سال قدمت داشته و از یک منظومه ستاره‌ای دیگر به اینجا پرتاب شده باشد. این تغییرات رنگی مرموز، توجه جامعه علمی و محققان نجوم را به خود جلب کرده است.
مشاهده تغییر رنگ جدید در دنباله‌دار 3I/ATLAS
رصدهای اخیر نشان می‌دهد که دنباله‌دار فراستاره‌ای 3I/ATLAS ممکن است پس از یک رویداد ناگهانی افزایش درخشندگی در پشت خورشید، در حال آبی شدن باشد. این جرم در اوایل ماه جولای (اواسط تیرماه) با سرعت بیش از ۲۱۰,۰۰۰ کیلومتر بر ساعت به سمت خورشید در حرکت بود. دنباله‌دار 3I/ATLAS در تاریخ ۷ آبان ماه (۲۹ اکتبر) به نزدیک‌ترین فاصله خود با خورشید (حدود ۲۱۰ میلیون کیلومتر) رسید.
یک روز پیش از آن، محققانی که داده‌های فضاپیماها را بررسی می‌کردند، فاش ساختند که این دنباله‌دار چندین مرتبه قدر درخشندگی‌اش افزایش یافته است که نمی‌توان آن را به نزدیکی آن به خورشید به‌طور کامل نسبت داد. این محققان همچنین گزارش دادند که دنباله‌دار 3I/ATLAS «به‌وضوح آبی‌تر از خورشید» به نظر می‌رسد. این تغییر رنگ احتمالاً نتیجه نشت گازی خاص مانند مونوکسید کربن یا آمونیاک از دنباله‌دار است. این مطالعه هنوز مورد بازبینی قرار نگرفته و رصدهای دیگر تاکنون رنگ آبی را تأیید نکرده‌اند.
سفرهای قبلی و تغییرات رنگی گذشته
این رنگ آبی در تضاد شدید با رنگ قرمز اولیه‌ای است که دنباله‌دار 3I/ATLAS در طول رصدهای اولیه در ماه جولای (تیرماه) از خود نشان داد و احتمالا ناشی از فراوانی گرد و غبار ساطع‌شده از سطح آن بود. سپس در ماه سپتامبر (شهریورماه)، دنباله‌دار برای مدت کوتاهی سبز به نظر رسید که احتمالا به دلیل وجود دی‌کربن یا سیانید در کُما (هاله) آن بوده است.
این تغییرات رنگی تنها موقتی بودند و هنوز مشخص نیست چرا. این دنباله‌دار در هفته‌های آتی به تدریج برای ستاره‌شناسان نیمکره شمالی قابل مشاهده‌تر خواهد شد. با این حال، با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود و برای رصد آن به تلسکوپ یا دوربین دوچشمی نیاز است. 3I/ATLAS در تاریخ ۲۸ آذرماه (۱۹ دسامبر) به نزدیک‌ترین فاصله خود با زمین (حدود ۲۷۰ میلیون کیلومتر) می‌رسد.
ویژگی‌های غیرعادی دنباله‌دار فراستاره‌ای
دنباله‌دار 3I/ATLAS از زمان کشف، چندین ویژگی غیرمعمول از خود نشان داده است، از جمله فراوانی دی‌اکسید کربن، سطوح بالای نشت آب و یک ضددم مرموز. محققان همچنین معتقدند که پوسته یخی آن ممکن است در اثر میلیاردها سال بمباران پرتوهای کیهانی تغییر شکل داده باشد که ردیابی مواد سیستم ستاره‌ای مبدأ آن را دشوارتر می‌کند. برخی از محققان به‌طور بحث‌برانگیزی پیشنهاد کرده‌اند که 3I/ATLAS ممکن است یک قطعه فناوری بیگانه باشد، اما هیچ مدرک محکمی برای حمایت از این نظریه وجود ندارد و بیشتر متخصصان معتقدند که این جرم دقیقا مانند یک دنباله‌دار رفتار می‌کند.
بیشتر بخوانید- درخشش آبی دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS ستاره‌شناسان را شگفت‌زده کرده است
- کشف جزئیات شگفت‌انگیز درباره دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS در تصاویر هابل
- آیا دنباله دار اطلس برای جاسوسی از زمین توسط بیگانگان ارسال شده است؟