شناسهٔ خبر: 8597224 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ایکنا | لینک خبر

تعزیه؛ میراثی جاودان از قلمرو هنر دینی

گروه هنر: تعزیه آنقدر در میان ملت ما ریشه دواند که حتی سال‌های ممنوعیت برگزاری تعزیه در عصر دیکتاتوری رضاخان نیز نتوانست شعله‌های رغبت مردم به این هنر را خاموش کند و تا به امروز ادامه یافته است. اما سؤال این جا است که این هنر سنتی و کهن اکنون چه جایگاهی دارد؟

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، در این عالم هستی کسانی که دل به بزرگ مرد تاریخ کربلا حضرت امام حسین(ع) سپرده‌اند هر کدام به گونه‌ای ارادت خود را به ساحت سید جوانان اهل بهشت نشان می‌دهند تا شاید اندکی در ترویج فضائل عاشوراییان سهیم باشند.

عده‌ای اهل ذوق‌اند و قلم به دست گرفته و شاعری می‌کنند، برخی صدایی خوش دارند و از این نعمت الهی استفاده کرده و در مجالس و محافل مذهبی ذکر مصائب اهل بیت(ع) می‌گویند و انسان‌هایی نیز هستند که از زبان هنر برای ارادت خود به حضرت امام حسین(ع) استفاده می‌کنند و چون استاد فرشچیان که تابلوی عصر عاشورا را کشید از نقاشی و نگارگری یاری می‌جویند.

برخی نیز آشنای به فن هنرهای نمایشی‌اند و در قالب هنر کهن و دیرین تعزیه از مصائب کربلا و شهادت نواده رسول‌الله(ص) می‌گویند. تعزیه آنقدر در میان ملت ما ریشه دواند که حتی سال‌های ممنوعیت برگزاری تعزیه در عصر دیکتاتوری رضاخان نیز نتوانست شعله‌های رغبت مردم به این هنر را خاموش کند.

اما سؤال این جا است که امروزه جایگاه این هنر در میان مردم ما چگونه است؟ کسانی که می‌خواهند در این عرصه فعالیت کنند به ویژه در حوزه نسخه نویسی تعزیه چه مواردی را باید مد نظر قرار دهند؟

نسخ تعزیه باید بر اساس مقاتل معتبر نوشته شود

علیرضا نظری، بازیگر و نویسنده نسخ تعزیه در این زمینه به خبرنگار ایکنا گفت: تعزیه نسبت به سالیان گذشته در خراسان جنوبی رشد داشته و استقبال مردم از گروهی که با آن کار می‌کنم بسیار مطلوب بوده است.

وی اظهار کرد: در نسخه‌نویسی تعزیه اگر می‌خواهیم حق مطلب را ادا کنیم، نوشته ما باید بر اساس مقاتل معتبر باشد، چرا که تعزیه فقط بیان مظلومیت ائمه(ع) نیست، بلکه می‌خواهیم با نشان دادن شجاعت و رشادت‌های بزرگان دین پیام‌ها و نکاتی را مطرح کنیم.

این بازیگر تعزیه بیان کرد: نباید متن و بازیگری تعزیه به گونه‌ای باشد که خدای نکرده شأن اهل بیت(ع) مراعات نشود بلکه همه به سمتی حرکت کنیم که بتوانیم اهداف بلند قیام عاشورا را در قالب هنر نمایشی بیان کنیم.

جنس بازیگری در تعزیه با سایر تئاترها متفاوت است

نظری ادامه داد: جنس بازیگری در تعزیه با کار در سایر تئاترها متفاوت است، چرا که بازیگر تعزیه به دنبال شهرت و مسائل مادی نیست بلکه بیش از هر چه بُعد معنوی کار برای او حائز اهمیت است و خالصانه در این زمینه فعالیت می‌کند.

وی یادآور شد: اگر اصالت‌ها حفظ شود و تعزیه همان روال سنتی خود را حفظ کرده و آمیخته با برخی از سبک‌های نادرست امروزی نشود بی‌شک استقبال مردم از این هنر نمایشی دینی ادامه خواهد داشت.

علیرضا محمدی، مدیر عامل مؤسسه فرهنگی ـ مذهبی هیئت عاشقان اهل بیت(ع) که در زمینه تعزیه فعالیت می‌کند و این هیئت ایده ایجاد گروه تعزیه را در سال‌های اخیر در استان مطرح کرده در این‌باره به خبرنگار ایکنا گفت: الحمدالله مردم اشتیاق خوبی نسبت به نمایش تعزیه دارند.

استقبال مردم از تعزیه شهادت امام علی(ع) درماه رمضان/ مسئولین از گروه‌های تعزیه حمایت نمی‌کنند

وی اظهار کرد: تعزیه هنر تصویری و یک نمایش زنده از واقعه کربلا است که بیشتر از مطالب تئوری که افراد می‌خوانند در ذهن‌ها ماندگار می‌شود چرا که یادگیری در این زمینه شکل بصری دارد که در آموزش بسیار مهم است.

این بازیگر تعزیه بیان کرد: ما در ماه رمضان تعزیه امام علی(ع) را در پارک‌های بیرجند برگزار کردیم که مورد استقبال مردم و به ویژه جوانان و نوجوانان قرار گرفت و بسیاری از خانواده‌ها این نکته را بیان می‌داشتند که تعزیه به بسیاری از سؤالات ذهنی نوجوانشان پاسخ داده است.

محمدی ادامه داد: اما با این همه شور و اقبالی که مردم و جوانان نشان می‌دهند مسئولین از گروه‌های فعال تعزیه در استان که به دور از هیچ چشم‌داشتی و با اخلاص فعالیت کرده، حمایت نمی‌کنند در حالی که باید از این هنر آیینی پشتیبانی جدی شود.

نسخه‌نویسان تعزیه باید با فن نویسندگی و تاریخ کربلا آشنا باشند

وی افزود: کسانی که قلم به دست می‌گیرند تا نسخه‌های تعزیه را بنویسند باید علم این کار یعنی نویسندگی را داشته و از طرف دیگر با مقاتل معتبر موجود نیز مأنوس باشند و علاوه بر آن از آنجایی که در تعزیه متن‌ها به صورت موزون و آهنگین است نسخه‌نویس تعزیه باید آگاه به فنون موسیقی ایرانی نیز باشد.

محمد علی اقبالی مدیر خانه نقالی شرق کشور و دفتر تعزیه‌خانه خراسان جنوبی نیز درباره هنر تعزیه و استقبال مردم گفت: در مناطقی غیر از مرکز استان چون تعزیه یک هنر آیینی سنتی است، استقبال مردم بسیار خوب بوده و در بیرجند نیز مناطقی که به ارزش‌های سنتی بیش از سایر مناطق بها داده می‌شود اشتیاق برای تماشای تعزیه وجود دارد.

سابقه تعزیه در برخی مناطق استان به 200 سال می‌رسد

وی اظهار کرد: در بسیاری از مناطق خراسان جنوبی چون دُرخش، مهموئی و سرچاه تازیان تعزیه سابقه‌ای بین 100تا 200 سال دارد که نشان از جایگاه هنر آیینی و کهن تعزیه در میان مردم خراسان جنوبی است.

اقبالی بیان کرد: گروه‌های تعزیه‌ای که من با آن فعالیت دارم با همکاری دفتر انجمن نمایش استان و هیئت عاشقان اهل بیت(ع) مبتنی بر کمک‌های مردمی و نه دولتی فعالیت کرده و کارهای بسیار خوبی ارائه داده است.

وی یادآور شد: برخی از گروه‌های تعزیه استان خود نویسندگانی اهل ذوق دارند که نسخه‌های تعزیه را می‌نویسند اما برخی دیگر از گروه‌ها از نسخه‌های خارج از استان استفاده می‌کنند.