روند حوادث مربوط به بحران سوریه از روز گذشته وارد فاز جدیدی شد. در حالی که پارلمان روسیه دیروز مجوز استفاده از نیروی نظامی را به رئیس جمهور اعطا کرده است، برخی منابع وابسته به مخالفان مدعی شدند جنگندههای روسی بلافاصله پس از صدور مجوز پارلمان، عملیات نظامی در سوریه را آغاز کردهاند.
نیروهای نظامی روسیه در حالی به سوریه میروند که از یکسو سفارت آمریکا در روسیه از توافق میان رؤسای جمهور روسیه و آمریکا در خصوص ائتلاف علیه داعش خبر داده و از سوی دیگر خبرهایی مبنی بر درخواست روسها برای خروج جنگندههای آمریکایی از حریم هوایی سوریه به گوش میرسد. به نظر میرسد با ورود مستقیم نیروهای نظامی روس آخرین صفحات بحران سوریه در حال رقم خوردن است. برخی خبرگزاریها روز گذشته پس از اولین حمله هوایی روسیه به منطقه تلبیسه در ریف شمالی حمص، از پنج حمله جنگندههای روس خبر داده اند. این حملات در مناطق تلبیسه، الرستن، الزعفرانه و المکرمیه در ریف حمص در مرکز سوریه انجام شده است. خبرگزاری العهد تاکید کرده که این حملات موفق بوده و اهداف مد نظر هدف قرار گرفته است. بنا بر این گزارش، گروههای مسلح حاضر در این مناطق با گلوله باران کردن مناطق مسکونی در شهر حمص با چندین موشک، پاسخ این حملات را دادهاند.
همکاری توافقی نیروهای روسیه با ارتش سوریه
با توجه به همپیمانی تاریخی دو دکشور روسیه وسوریه و نیز نامه رسمی بشار اسد به پوتین برای دریافت کمکهای نظامی مورد نیاز در جهت مبارزه با تروریستها، روسیه تنها کشوری خواهد بود که به طور قانونی با رضایت دولت سوریه و در عملیات علیه نیروهای داعش در داخل سوریه شرکت می کند. ریاست جمهوری سوریه در این نامه اعلام کرده درخواست سوریه طبق قوانین بینالملل و توافقنامههایی است که برای تحقق منافع دولت ملت و حاکمیت ارضی دو کشور امضا شده است.
از سوی دیگر ولید معلم وزیر خارجه سوریه نیز ضمن تأکید بر اعتماد به همپیمان روس خود، اعلام کرد نه باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا و نه هیچ کس دیگری قادر به تعیین تکلیف و تصمیمگیری برای مردم سوریه نیست. همچنین «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین روز گذشته اعلام کرد همکاری در چنین عملیاتهایی به صورت ممکن است، یا از طریق مجوز شورای امنیت سازمان ملل و یا به درخواست مقامات قانونی کشور مورد نظر. با توجه به درخواست رسمی ریاست جمهوری سوریه، مشارکت نیروهای روس در عملیات نظامی علیه تروریستها از وجاهت کافی برخوردار خواهد بود. «ریاض حداد» سفیر سوریه در مسکو اعلام کرد، جنگنده های روس، تمامی گروه های تروریستی فعال در سوریه از جمله داعش و جبهه النصره را هدف قرار خواهند داد.
روند حوادث روز گذشته با آغاز حملات نظامی هواپیماهای روس وارد مرحله تازهای شد. منابع مخالفان در شبکههای اجتماعی مجازی با انتشار تصاویری از یک انفجار، مدعی شدند که جنگندههای روس به ریف شمالی حمص حمله کردهاند. منابعی که «شبکه سوریه مباشر» از آنان به نام منابع میدانی یاد کرد گفتند که «هواپیماهایی که شهر تلبیسه را (در شمال ریف شمالی حمص) هدف قرار دادند، مانند جنگندههایی نیست که آسمان این شهر معمولا شاهد آنان بود». این منابع افزودند: این هواپیماها جدید است و مانند هواپیماهای ارتش سوریه نیست چرا که صدای جنگندهها قبل از اینکه بمباران کنند به گوش نرسیده است. مخالفان میگویند دو جنگنده که در ارتفاعی بسیار بالا پرواز میکردند احتمالا جنگندههای جدید روس باشند که از فرودگاه «حمیمیم» در استان «ریف لاذقیه» (در غرب سوریه) اعزام شدهاند. همچنین پوتین ریاست جمهوری روسیه روز گذشته اعلام کرد از ورود تروریستها به روسیه پیشگیری میکنیم. وی همچنین اشاره کرد عملیات نظامی در سوریه، موقتی است. رئیسجمهور روسیه با بیان اینکه عملیات این کشور در سوریه با هدف مقابله با تروریستها است، گفت اگر این افراد در سوریه موفق شوند، بعدها وارد روسیه میشوند.
هماهنگی تاکتیکی
پس از برگزاری مذاکراتی میان دو کشور بر سر بحران سوریه برخی خبرگزاریها مدعی شدند آمریکا و روسیه بر سر این بحران به توافق رسیده و برای حل آن نقشه راه واحدی تعیین کرده اند. اما از یکسو عزم قاطع روسها در ورود مستقیم به بحران و از سوی دیگر نقشی که این کشور در فرونشاندن بحران برای دولت بشار اسد قائل است نشان میدهد هماهنگی مواضع روسیه و آمریکا همچنان محدود به برخی اهداف جزئی و تاکتیکی است و دو کشور در خصوص سوریه پس از بحران به توافقی نرسیده اند.
سفارت آمریکا در مسکو روز گذشته اعلام کرد باراک اوباما و ولادیمیر پوتین روسای جمهور آمریکا و روسیه در مورد لزوم مبارزه با داعش اشتراک نظر دارند. با این حال واشنگتن بار دیگر تأکید کرده است که بشار اسد رئیسجمهور سوریه نباید نقشی در ائتلاف علیه داعش داشته باشد. این در حالی است که پوتین و دیگر مقامات روس در روزهای گذشته بارها تأکید کردهاند که اسد باید بخشی از ائتلاف باشد، چراکه ارتش سوریه «تنها نیروی موثر» در برابر داعش در این کشور است.
همچنین روز گذشته وزارت خارجه روسیه با صدور بیانیهای، تصریح کرد که ارتش سوریه باید در مبارزه با داعش ایفای نقش کند. از سوی دیگر یک مقام آمریکایی اعلام کرده که روسیه از آمریکا درخواست کرده است که فورا
جنگنده ها و هواپیماهای نظامی خود را از سوریه و حریم هوایی این کشور خارج کند. سفارت آمریکا در این خصوص اظهار بی اطلاعی کرده است.