سرپرست حجاج ایرانی: ۳۶۰زائر ایرانی مفقود شده‌اند
سرپرست حجاج ایرانی گفت: از وضعیت ۳۶۰ زائر ایرانی خبری نداریم، آنها هنوز به کاروان‌های خود مراجعه نکرده‌اند؛ تلاش می‌کنیم از آنها خبر موثق بگیریم.
حجت‌الاسلام قاضی عسگر به بخش خبری ۱۵ شبکه خبر گفت: یکسری از زائران هنوز به کاروان‌های خود برنگشته‌اند، اما ممکن است به مکه برگشته باشند. در تلاشیم از آنها خبر موثقی بگیریم. گفتنی است رئیس سازمان حج و زیارت اعلام کرده که ۲۵ زائر ایرانی مصدوم در بیمارستان‌های عربستان شناسایی شده‌اند. عربستان پیش از این اجازه نداده بود عوامل بعثه مقام معظم رهبری به بیمارستان‌های منطقه سرکشی کنند و خبری از مصدومان ایرانی بگیرند. رئیس سازمان حج و زیارت همچنین گفته که ۴ تیم جست‌و‌جو در پی حجاج ایرانی در بیمارستان‌های منا، مکه و جده مشغول فعالیت هستند. اما برای رسیدن به آمار قطعی درباره مصدومان و کشته شده‌های ایرانی، باید تا شنبه صبر کرد.
گزارش «ایران» از آنچه در این صحرای خونین گذشت
اتفاقات و لحظه های نفسگیرپس از فاجعه منا
اذان ظهر نخوانده، صدای «فاجعه جمرات» سر از آسمان ایران درآورد. هنوز شبکه‌های رسمی کشوراعلام نکرده، خبر قربانیان قربانگاه منا به شبکه‌های مجازی رسید تا لرزه نگرانی‌های تمتع امسال، پس از سقوط جرثقیل و خفگی تعدادی از حجاج در قطار، بار دیگر به جان خانواده‌های 64 هزار زائر ایرانی بیفتد که کیلومترها دورتر از سرزمین وحی، مشغول تدارک ولیمه حاجیان خود بودند...خبر، اما چه زود به زیرنویس شبکه خبر رسید تا آنان که باورشان نمی‌شد، باور کنند پرواز صدها زائر صحرای عرفات را که در هنگامه قربانی کردن جمرات، قربانی شدند...خبر فاجعه جمرات، اما پیش از آنکه از سطر سطر شبکه‌های مجازی بگذرد، فقط یک حادثه تأسفبار تلخ بود، مثل همان آتش سوزی هتلی در مکه، تا اینکه یک ساعت از وقوع حادثه نگذشته، کم کم به یک تراژدی غیرقابل توصیف و درنهایت به یک فاجعه دردناک انسانی تغییر نام داد و هر ساعتی که نه، دقیقه‌ای که می‌گذشت تعداد تلفات آن از ده‌ها نفر به صدها نفر و از صدها نفر به هزاران نفر می‌رسید تا اینکه در نهایت پس از گذشت ساعت‌ها به ایستگاه آخر داغدار شدن هزاران خانواده رسید.
فهرست زائران فوتی حادثه منا
سازمان حج و زیارت ضمن ابراز همدردی با بازماندگان، این حادثه تلخ را به ملت ایران و تسلیت به خانواده جانباختگان اسامی جانباختگان را به شرح ذیل اعلام کرد: محمد نوری استادی، مختار اکبری، احمد ابراهیم‌زاده، محمدابراهیم احمدآبادی، بلال اسلامیان، احمد اسماعیلی‌چاوند، حسن افشون، نادعلی امینی، حجت اوشیانی، عبدالله ایگدری، گل دریار بازای، علی رضا باغانی، علی اکبر باغانی، محمد ابراهیم باقری، بایرامعلی بخته، عبدالله براهویی ژند، علی برومند، علیرضا بقایی، محمد ولی بهلکه، یگن بی‌بی مقدم اینچه برون، کریمپور تقی راستگو مقدم، فرهاد پیرزاده، وجیه‌الله تقالی، معین تقوی کویتانی، ابوالقاسم تورانی، اسماعیل جعفری، حسین جعفری، سعید جعفری، سید جلال جلال‌زاده، عبدالصمد جمشید نژاد، رجبعلی جمعه‌‌اربانی، علی حسین چشم دهام، محمد چوبدار، علی‌اکبر حسینی، حسین حیاتی، قیصر علی حیدری، عبدالصمد خانی، خدیجه خرمایی، شکرالله خشخویی، محمد خندان، غلامرضا خورسند، محمد سعید دانش‌طلب، یکن دردی‌لکه، علی اکبر دلیر، مالک دهقان‌خیاوی، علی‌اکبر ذبیح‌زاده پاشا، عبدالله رادپور، علی رازانی، محمد راکعی، علی رجبی محمدآباد، عبدالقادر رحکن رودی، قاسم رحمانی، قنبر رحمانی تونی، عبدالستار رحمکن سوری، سید احمد رحیمی، رضا رحیمیانی ثابت، محمد حسین رمضانی سیاه خلکی، سید مرتضی رئیس‌زاده، قربانعلی سالاری، حسین سبور ابراهیمی، حسین سبیانی، محمد مهدی سلحشور، حسن سلیمانی درچه، محمدرضا سلیمانیان درچه، شهریار شادمندخانه، غلامعلی شاهین، عباسعلی شکری، علی‌اکبر شهرآباد، عبدالستار شینورنصاری، ابراهیم صادقی واسکسی، غلامرضا طاهری، رضا عارف خانی، احمد عباسی، حسین علی عباسی، جمشید علم‌جو، شریف عماد ارشد، فرامرز غلامی، غلامرضا غلامی، محسن غلامی، ابراهیم فخری، محمد اسماعیل فخری، محمدعلی فرخاری، حسین فرخی، محمد رضا فروزان، غلامعباس قادی، هدایت قاسمی شورابی، علی‌اکبر قدم‌گاهی، در سن تقان قزل، کاری بای کاری بای، آقا محمد کره‌ش، ابراهیم کریمپور چمچالی، رضا کریمی قلعه باباخانی، احمد کفاش، علی‌اکبر کلاته، اسماعیل گندابی، عباس گودرزی، احمد لطفی، عباس لطفی، محمدظاهر ماروسی، حسین محمدی، ابراهیم محمدی، غلامرضا محمودی، نورمحمد مختوم‌نژاد، عزت‌الله مرادی، عبدالغفار ممکن رود، نعمت‌الله منصوری، علی‌اصغر مهرآبادی، مصطفی موسوی، داوود موسوی، ابراهیم میان‌آبادی، حسین میر مرتضوی، هادی میرزایی، اسکندر ناصری، اسماعیل نجفی، مرادعلی نصراللهی، علیرضا نظربرومند، رجب نعمتی، جواد نمازی مکی، فراحم نوری نوران، علی‌محمد یحیی پور، ابوبکر یوسفی.
روایت خانواده‌ها
خانواده خانم ذکایی دو روز گذشته شرایط بسیار بدی را پشت سر گذاشته‌اند، مادر آنها امسال پس از 10 سال چشم انتظاری به حج تمتع مشرف شده بود، آنها پس از 10 ساعت بی‌خبری بالاخره موفق شدند تا با مادرشان تماس بگیرند و از حال و روزش مطلع شوند. دختر خانواده که بشدت گریه می‌کند، می‌گوید ما به صورت ناگهانی از طریق شبکه‌های اجتماعی مطلع شدیم که در جمرات چه اتفاقی افتاده، در ابتدا باور نکردیم ولی هرچه سعی کردیم با مادرمان تماس بگیریم تا صحت ماجرا را بپرسیم خطوط اشغال بود، در همین هول و هراس‌ها بودیم که چند دقیقه بعد شبکه خبر به شکل زیرنویس اعلام کرد که در مکه چه اتفاقی افتاده است. خدا می‌داند ما در آن لحظه چه کشیدیم، مخصوصاً وقتی جنازه حاجی‌ها را که روی هم افتاده بودند نشان می‌دادند، ما لحظات بسیار سختی را پشت سرگذاشتیم، متأسفانه هیچ کس هم جوابگوی تماس‌های ما نبود و می‌دیدیم که هر لحظه بر تعداد تلفات اضافه می‌شود. تا اینکه پنجشنبه شب توانستیم با مادرمان ارتباط برقرار کنیم، خوشبختانه متوجه شدیم که برای کاروان آنها اتفاقی نیفتاده، اما مادرمان که حال روحی‌اش بشدت خراب و از این ماجرا شوکه شده بود، می‌گفت که زائران دل و دماغ هیچ کاری را ندارند و خیلی‌هایشان نمی‌توانند قدم از قدم بردارند. بعضی شبکه‌های اجتماعی شروع کردند به کوبیدن افرادی که به حج رفته بودند و همه می‌خواستند به نوعی تقصیرها را گردن حجاج بیندازند، ولی این بی‌انصافی است، حداقل در این شرایط صحبت کردن درباره «رفتن» یا «نرفتن» به حج کار درستی نیست، الان اتفاقی که افتاده از دست رفتن جان صدها ایرانی هموطن ماست که خانواده‌هایشان داغ دیده‌اند و حالا باید به جای ولیمه مکه، ولیمه عزا بدهند.
واکنش عربستان به حادثه منا
دو وزیر سعودی برکنار شدند
پادشاه عربستان سعودی در پی فاجعه تأسفبار منا، دو وزیر این کشور را برکنار کرد. به گزارش ایلنا به نقل از النشره، در پی حادثه جان باختن صدها نفر از حجاج در جریان مراسم «رمی جمرات» در عربستان که به دلیل مدیریت ناصحیح مقام‌های سعودی بر مسیرهای تردد به‌وقوع پیوست، «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور دستور برکناری وزیران حج و امور شهرها و روستاها را صادر کرد.در حالی‌که سخنگوی وزارت کشور عربستان حادثه منا را «قضا و قدر» خوانده، اطلاعات موثق حاکی است که ورود کاروان 004 نفری «محمد بن سلمان» جانشین ولیعهد و وزیر دفاع این کشور از جهت خلاف حرکت حجاج در منا، سبب وقوع این فاجعه شده است.
گروه اجتماعی:
پنجشنبه - ۱۱:۵۲: رسانه‌های خبری از افزایش شماری کشته‌شدگان فاجعه رمی جمرات به 1200 نفر خبر دادند و مسئولان بیمارستانی عربستان اعلام کردند که زخمی‌های این حادثه به هشت بیمارستان منتقل شده‌اند و تلاش برای شناسایی هویت کشته‌شدگان و زخمی‌ها ادامه دارد.
پنجشنبه - ۱۲:۴۸: وحید رحمتی، مدیرکل روابط عمومی جمعیت هلال احمر از تأیید مرگ 12 ایرانی و مجروح شدن 24 نفر (تا لحظه مخابره این خبر) در حادثه رمی جمرات خبر داد.
پنجشنبه -ساعت ۱۳:۲۵: آمار کشته‌ها و زخمی‌های فاجعه منا همچنان رو به افزایش است، اما با توجه به اینکه این اتفاق در سه نقطه افتاده، تاکنون بیش از 350 نفر از زائران کشورهای مختلف کشته شده و آمار مجروحان نیز بیش از 1500 نفر است که البته این آمارها همچنان روبه افزایش است.
پنجشنبه - ۱۳:۴۰: ضیایی، رئیس جمعیت هلال احمر خطاب به کادر درمانی هلال احمر ایران در مکه بر تلاش مضاعف تیم پزشکی ایران به منظور تأمین نیازها و ارائه خدمات درمانی لازم به زائران حادثه‌دیده تأکید کرد.
پنجشنبه -ساعت ۱۴:۲۷: تعداد زائران ایرانی کشته‌شده در حادثه جمرات تا این لحظه به 130 نفر افزایش یافته است. تعداد مجروحان نیز بیش از 60 نفر تخمین زده می‌شود، هم اکنون کمیته بحران در عربستان تشکیل شده است.
پنجشنبه -ساعت ۱۵:۰۵: آن طور که مسئولان اعلام می‌کنند شرایط عمومی زائران مصدوم ایرانی خوب است، چراکه بلافاصله بعد از وقوع حادثه، هفت تیم پزشکی 5 و 6 نفره در مسیر زیارت زائران وارد عمل شدند، اگرچه به علت عمق فاجعه رسیدگی به آنها به کندی انجام می‌گیرد. از طرفی پزشکان عرب زبان هم به 3 بیمارستان در منا که مجروحان به آنجا منتقل شده‌اند،رفته‌اند.
پنجشنبه– ساعت ۱۵:۱۴: خبرگزاری رسمی عربستان از برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی تا دقایقی دیگر با حضور مقامات بلندپایه این کشور خبر میدهد. هم اکنون 4 هزار نیروی امدادرسان و 220 آمبولانس و هلیکوپتر برای عملیات نجات به محل حادثه اعزام شده‌اند.
پنجشنبه - ۱۵:۳۳: با توجه به ضعف در انتقال مجروحان حادثه منا به بیمارستان ها، وزارت بهداشت ایران برای اعزام تیم‌های تخصصی به عربستان و پذیرش مصدومان این حادثه از دیگر کشورهای اسلامی اعلام آمادگی کرد.
پنجشنبه-ساعت 17: علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور بیانیه‌ای گفت که مسئولیت حفظ جان حجاج و زائران حرم الهی مستقیماً به عهده دولت عربستان بوده و در این حادثه خونبار که موجب جان‌باختن صدها نفر زائر بیت الله الحرام از کشورهای مختلف اسلامی و آسیب دیدن بیش از ۲هزار نفر شده است، دولت آن کشور موظف است هر چه سریع تر تسهیلات لازم را برای جمع‌آوری پیکر این عزیزان و درمان مجروحان فراهم کند.
پنجشنبه – ساعت 17:37: هم‌اکنون ۲۲۰ نیروی بیمارستانی و ۲۸۰ پزشک تمام‌وقت در حال ارائه خدمت به زائران آسیب‌دیده هستند و علاوه بر آن ظرفیت بیمارستان‌ها و تجهیزات دارویی و درمانی برای درمان زائران کافی و مناسب است. با این حال با توجه به حجم زیاد مصدومان، هلال احمر کشورمان در حال انتقال مصدومان به بیمارستان‌های ایرانی است. تاکنون بیش از ۷۰ زائر مصدوم در بیمارستان هلال‌احمر ایران در منا ویزیت شده‌اند.
پنجشنبه- ساعت 18:40: نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت گفت: از 9 صبح تا الان مسئولان عربستانی نمی‌گذارند نیروهای امدادی و پزشکان ایرانی در محل حادثه و بیمارستان‌ها حاضر شده و به حادثه‌دیدگان کمک کنند، این چه شیوه برخوردی است که مقامات عربستان در دستور کار قرار داده‌اند؟
پنجشنبه - ۲۲:۱۷: رئیس سازمان حج و زیارت در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد: با شناسایی 25 مجروح دیگر شمار مصدومان ایرانی حادثه منا به 85 نفر رسید از این تعداد، 30 نفر در بیمارستان‌های عربستان و 55 نفر در بیمارستان و مراکز درمانی ایران در عربستان بستری هستند و حال اکثر آنان خوب است.
جمعه-ساعت 9:34: رئیس سازمان حج و زیارت در جدیدترین اظهارات خود بار دیگر گفت که هنوز اجساد 131 زائر در اختیار ایران قرار نگرفته است و کار شناسایی همین تعداد نیز از عصر پنجشنبه با دستور رسمی عربستان انجام شده است. سعید اوحدی با بیان اینکه آمار جان باختگان و مجروحان بیشتر از آن چیزی است که دولت عربستان اعلام می‌کند، تأکید کرد: تعداد جانباختگان تا این لحظه به مرز 1500 نفر رسیده، در حالی که دولت عربستان تا 1000 نفر را اعلام کرده است، منابع موثق معتقدند که این تعداد به مرز 2000 نفر هم خواهد رسید. او البته درباره علت اصلی این فاجعه که برخی منابع به حضور وزیر دفاع عربستان در جمره ربط می‌دهند هم گفت که آنچه موثق است بستن مسیرها موجب وقوع این حادثه شد.
وی اضافه کرد: برای انتقال این اجساد به ایران با هواپیمایی «ماهان» و «ایران‌ایر» هماهنگ کردیم تا پس از انجام تشریفات قانونی، اجساد را طی یکی – دو روز آینده به کشور بازگردانیم.
جمعه -ساعت ۱۰:۳۵: معاون دادستان کل کشور از پیگیری و تعقیب حادثه منا از سوی دادستان کل کشور خبر داد. سید مرتضی بختیاری درباره حادثه اول در مکه- سقوط جرثقیل- هم گفت که نامه رسمی به وزارت امور خارجه نوشته و درخواست پیگیری جدی علت حادثه هم صادر شده است.
جمعه-ساعت ۱۰:۴۸: سازمان حج و زیارت که تا این لحظه تعداد کشته‌شدگان ایرانی در منا را 131 نفر اعلام کرده بود، در تازه‌ترین فهرست اسامی آنها را اعلام کرد.
جمعه-ساعت ۱۱:۰۲: سعید اوحدی که پیش‌تر تعداد مجروحان این حادثه را 60 نفر اعلام کرده بود،گفت: در تازه‌ترین جست‌وجوها 25 مجروح ایرانی دیگر که به بیمارستان‌های سعودی منتقل شده بودند، پیدا شده‌اند که با آنها تلفنی صحبت کرده‌ایم و در جریان وضعیت‌شان هستیم. البته 30 نفر از 85 مجروح ایرانی به صورت سرپایی درمان شدند.
جمعه-ساعت ۱۱:۰۶: منابع خبری کشور مصر از آتش گرفتن تعداد زیادی از چادرهای متعلق به زائران خود در منطقه منا در پنجشنبه شب خبر داد که موجب ایجاد وحشت فراوانی در میان همه زائران شده است.
جمعه - ۱۱:۰۸: شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی در اطلاعیه‌ای فراخوان و دعوت عمومی برای شرکت در تظاهراتی در پی حادثه فجیع منا را بعد از نماز جمعه اعلام کرد.
جمعه - ساعت ۱۱:۰۸: با وجود همه تلاش‌ها همچنان، هیچ خبری از سرانجام دو خبرنگار صدا‌وسیما که در فاجعه منا مفقود شده‌اند، نیست، اما حال دو نفر خبرنگار گروه اعزامی صدا‌وسیما که مجروح شده بودند، خوب است.
جمعه- ساعت 11:15 : حجت‌الاسلام و المسلمین قاضی عسکر سرپرست حجاج ایرانی در دیدار با نماینده ولیعهد و وزیر کشور عربستان خواستار پیگیری جدی حادثه دلخراش منا و رسیدگی هر چه سریعتر به وضعیت مفقودان و مجروحان این حادثه شد.
جمعه -ساعت ۱۱:۲۶: تا این لحظه مسئولان ایرانی در حال طی کردن تشریفات قانونی برای انتقال جانباختگان فاجعه منا به کشور هستند که هم اکنون در سردخانه‌های عربستان هستند. به احتمال زیاد از روز دوشنبه دو شرکت هواپیمایی ایران‌ایر و ماهان‌ایر انتقال این جانباختگان را انجام خواهند داد.
جمعه -ساعت ۱۱:۲۷: سید حسین هاشمی، استاندار تهران خواستار پیگیری فاجعه منا از سوی سازمان همکاری‌های اسلامی شد و تأکید کرد که وزیران خارجه سازمان همکاری‌های اسلامی باید رسیدگی به موضوع منا را در دستور کار اصلی خود قرار دهند.
جمعه -ساعت ۱۱:۳۵: نیروی هوافضای سپاه برای کمک‌رسانی و انتقال مجروحان و شهدای حادثه مکه به کشور اعلام آمادگی کرد.
جمعه ساعت 11:39: دکتر امیرمحسن ضیایی، رئیس جمعیت هلال احمر با تأکید بر اینکه 47 مجروح ایرانی در بیمارستان‌های هلال احمردر مکه بستری شده‌اند به بازماندگان آنها اطمینان داد که در نخستین پرواز بازگشت،طی یکی- دو روز آینده، به شکل ویژه جان باختگان ایرانی در حادثه منا و همچنین مجروحانی که نیاز به انتقال به کشور دارند، منتقل شوند.
او البته گفت که حدود 60 نفر از مجروحان ما در بیمارستان‌های سعودی و بیمارستان‌های هلال‌احمر در مکه بستری هستند و حال 7 نفر از آنها خوب نیست. اگرچه اجازه ویزیت و ملاقات با مجروحان داده شده و ایرانی‌ها در بیمارستان‌های سعودی درحال رسیدگی به مجروحان هستند و فکر می‌کنیم که تعداد مجروحان بیشتر از این نشود. ضیایی همچنین از اعلام آمادگی تیم‌های پزشکی و پرستاری ایران برای اعزام به حج در صورت نیاز خبر داد و گفت که بزودی به مکه سفر می‌کند.
جمعه - ساعت۱۲:۱۳: مرکز پزشکی حج و زیارت، اسامی 78 مجروح ایرانی را که تا شامگاه گذشته شناسایی شده‌اند، اعلام کرد. پیش از این فقط 60 نفر شناسایی شده بودند،
جمعه – ساعت ۱۲:55: شمار قربانیان فاجعه انسانی «منا» به تفکیک ملیت اعلام شد. دراین میان بجز 131 زائر کشته شده ایرانی که 125 نفر آنها شناسایی شده‌اند، در میان کشته شدگان اسامی حجاج هندی، پاکستانی، اندونزیایی، کنیایی و ترکیه‌ای هم به چشم می‌خورد. نقشه صحرای منا نشان میدهد که مقامات سعودی، حجاج را به شکل قومیتی تقسیم بندی می‌کنند.
جمعه-ساعت 15:14: وزیر بهداشت و درمان به همراه هیأت پزشکی برای رسیدگی به وضعیت مجروحان به محض صدور روادید و اعلام موافقت دولت عربستان به این کشور سفر می‌کند.
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بزرگترین فاجعه انسانی مکه در 25 سال گذشته
روز سیاه مکه
روایت یک مدیر با سابقه حج و زیارت
حاج مرتضی باقری از مدیران باسابقه حج که سال‌های متوالی تجربه حضور در مناسک حج را داشته و عمدتاً کاروان حجاج ایرانی مقیم خارج از کشور را مدیریت می‌کند در خصوص این حادثه گفت: عید قربان طبق معمول، حاجیان از مشعرالحرام به‌سمت منا حرکت کرده و سپس به‌سمت جمرات محل سنگ زدن به شیطان راهی انتهای منا شدند. باوجود اینکه امسال تعداد حاجیان کمتر از سال های گذشته است ولی طبق تجربه بیش از ۳۰ سفر در حج احساس کردم شرایط غیر عادی است و ازدحام کاملاً غیر طبیعی است. در مسیر جمرات در چند نقطه به خاطر ازدحام متوقف شدیم. گرمای شدید هم مزید بر علت بود. بنده سریعاً نفرات حاجی گروهم را به‌قطار کرده و با شکافتن جمعیت به‌جلو حرکت کردیم و در واقع از معرکه خارج شدیم. وقتی به جمره عقبه- شیطان بزرگ- رسیدیم شرایط خیلی سخت‌تر از سنوات قبل نبود یعنی اینکه ازدحام مسیر یک اتفاق غیر عادی و ناهماهنگ با اطراف جمرات بوده است... در خیابانی که عمدتاً ایرانی‌ها، آفریقایی‌ها،هندی‌ها و پاکستانی‌ها به سمت جمرات حرکت می‌کنند کاملاً وضعیت غیر عادی محسوس بوده و بهم خوردن حال حجاج از ازدحام، ترافیک، نبود آب آشامیدنی و بسته بودن راه‌های خروجی خیابان به‌سمت جمرات شرایط ایجاد اتفاق وحشتناک کشتار حجاج را رقم زد. با وجود آنکه عربستان از نیروی هوایی و هلیکوپتر برای خدمات‌رسانی به حجاج بهره می‌برد هیچگونه نظارتی بر این بخش که مهمترین و شلوغ‌ترین بخش مناسک حج است صورت نگرفت و گرنه با نظارت هوایی وقتی ازدحام جمعیت مشاهده شد می‌توانستند عقبه جمعیت را قطع و جمعیت را به خیابان‌های اطراف و همچنین محل کاروان‌های مصری و آفریقایی اطراف خیابان هدایت کنند. وی افزود:همه نیروهای پلیس از افراد با سن کم تشکیل شده و فقدان تجربه و پختگی در برخورد با بحران مشهود بود. کمترین آمادگی در نیروهای عربستانی مشاهده نمی‌شد، به طوری که با تأخیر چند ساعته صرفاً به انتقال کشته‌ها پرداختند و بسیاری از مجروحین در بین کشته‌ها زنده زنده مرگ دلخراش را تجربه کردند. سخنان افرادی که عصر برای شناسایی جنازه‌ها به مناطق مختلف رفته‌اند از نفس کشیدن مجروحان و استفراغ خون حکایت دارد. حاج مرتضی باقری گفت: اتفاق تقریباً ساعت ۸ و ۴۵ دقیقه صبح رخ داد ولی ساعت ۴ عصر نبض مرده‌ها و مجروحان را می‌گرفتند. عربستان سابقه مختومه ساختن چنین پرونده‌هایی را دارد از جمله سال ۱۳۶۶ کشتار مکه و ۱۳۶۸ کشتار ۴ هزار نفر در تونل معیصم در منا که همه این پرونده‌ها بسته شده‌اند و این بار وقتی به بعد از ظهر رسیدیم نیروهای باتجربه و مسن‌تر وارد صحنه شدند که البته کمی به جمع کردن صحنه کمک کرده. جو عمومی در مکه و در بین حجاج بشدت خراب است و ترس و استرس حاکم شده است به گونه‌ای که احتمال اتفاقات بعدی از جمله در مسجدالحرام وجود دارد چرا که با مختصر سر و صدا مردم وحشت زده پا به‌فرار گذاشته و له و کشته شدن زیر دست و پا اتفاق دور از انتظار نیست. وی در پایان گفت: به نظر من حداقل ماجرا از اهمال کاری و عدم دقت نیروهای عربستان با توجه به تلاقی شرایط گرمی هوا با ازدحام در شلوغ‌ترین بخش اعمال حج صورت گرفته و پوشش دادن این نقص حرمت شهر مکه و منا که جزو حرم محسوب می‌شود به قضا و قدر الهی فقط یک خیانت است.
گروه شوک ـ زهره صفاری: مرگ بیش از یک هزار و 300 زائر از سراسر جهان، در مناسک حج زنجیره حوادث مرگبار را به سیاهی کشاند.در این حادثه که تنها دو هفته پس از 11 سپتامبر مکه و سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و مرگ 111 زائر ایرانی و خارجی، در دره منا و در مســــــیر رمی جمرات رخ داد بیش از یک هزار و 300 زائر در اثر ازدحام جمعیت جان باختند و نزدیک به 2 هزار نفر زخمی شدند.براساس اعلام سازمان حج و زیارت در میان کشته‌شدگان این حادثه 131 زائر ایرانی نیز جان خود را از دست داده‌اند و 60 نفر از ایرانی‌ها در بیمارستان‌ها بستری هستند.در میان کشته‌شدگان ایرانی 6 نفر هویت شان شناسایی نشده که انتظار می‌رود در چند روز این مهم انجام و اسامی آنها نیز اعلام شود. با توجه به اینکه زوار زن ایرانی یک روز پیش از محل خارج شده بودند بیشتر کشته شدگان مرد هستند و تنها نام یک زن ایرانی در بین جانباختگان دیده می شود.
فاجعه منا
ساعت 9 صبح پنجشنبه 2 مهر، حجاج بیت‌الله الحرام درحالی که برای رمی جمرات (سنگ‌زدن به نماد شیطان) به منا گام گذاشته بودند به علت مسدود شدن یکی از مسیرها و دو طرفه شدن راه تردد حجاج، جمعیت به یکدیگر فشرده و با زیردست و پا ماندن چند نفر از زائران و تلاش تعدادی از آنها برای فرار، همهمه‌ای برپا شد و جمعیت که هر لحظه به هم نزدیک تر می شد و روی یکدیگر انباشته شدند.
طبق آخرین گزارش‌های رسانه‌های عربستانی، این حادثه در خیابان 204 و 223 رخ داده است و بی‌نظمی در این منطقه در صفوف مختلف حجاج در مسیر رمی جمرات اختلال ایجاد کرده و باعث مرگ صدها نفر و زخمی شدن بیش از 2 هزار زائر در مسیر شده است.
امدادرسانی عربستانی‌ها و بحران بیمارستانی
فاجعه منا به دلیل گستردگی، بیش از 220 خودروی امدادی هلیکوپتر و 4 هزار امدادگر را به منطقه کشاند و امدادرسانان پس از کنترل نسبی اوضاع، مسیرهای خروجی جایگزین را باز کرده و حجاج وحشت‌زده را به خارج از محل راهنمایی کردند. در این راه بیش از 100 هزار مأمور پلیس و گارد امنیتی نیز امدادگران را یاری می‌کردند. با توجه به شدت حادثه و افزایش لحظه به لحظه کشته‌ها و مجروحان حادثه بیمارستان‌های عربستان در حالت بحران قرار گرفته بودند و همه مراکز امدادی با هجمه زیاد مجروحان پر شده بود.دکتر امیرحسین ضیایی رئیس جمعیت هلال احمر درباره وضعیت امدادرسانی به مجروحان گفت: «حدود 60 نفر از مجروحان ما در بیمارستان‌های سعودی و بیمارستان هلال‌احمر در مکه بستری هستند که وضعیت بسیاری از آنها خوب است و آماده ترخیص هستند البته 7 نفر از مجروحان ایرانی وضعیت خوبی ندارند و باید مدت بیشتری در بیمارستان بمانند.»
اظهارات شاهدان عینی
دو تن از نجات‌یافتگان که ملیت‌شان فاش نشده است درباره حادثه گفتند: «زمانی که این حادثه اتفاق افتاد هجوم جمعیت موجی در میان زوار ایجاد کرد و ناگهان مردم یکی پس از دیگری روی زمین افتاده و همهمه‌ای برپا شد.»
یکی از شاهدان ایرانی نیز گفت: «ما در مسیر نسبت به جلویمان دیدی نداشتیم و مانند رودخانه‌ای با جمعیت حرکت می‌کردیم ناگهان سرعت حرکت کم و ناگهان جمعیت ساکن شد. فشار جمعیت و گرمای شدید هوا سبب شد تعدادی از حجاج برای فرار از خفگی به میله‌های دو سمت مسیر متوسل شده و با بالا رفتن از آن سعی کنند خود را نجات دهند اما در این میان تعدادی پایین افتادند و باعث وحشت دیگر زوار شدند. من خودم در اثر شدت فشار و گرما از هوش رفتم که با کمک یکی از هموطنان از میان جمعیت به داخل یک فرعی برده شدم. صحنه هولناکی بود و امیدوارم خدا به خانواده قربانیان صبر بدهد.»
گمانه‌زنی‌ها درباره علت حادثه
درحالی که رسانه‌های عربی در ساعات اولیه این حادثه به نقل از روزنامه الدیار لبنان علت ازدحام مرگبار جمعیت در دره منا و در مسیر رمی جمرات را حضور ناگهانی «محمدبن سلمان» وزیر جنگ و جانشین ولیعهد عربستان با هیأت 300 نفری محافظانش دانسته و مسدود شدن یکی از مسیرهای حرکت حجاج را دلیل اصلی مرگ حجاج خواندند اما مقامات عربستانی در بیانیه‌های مختلف این اتفاق را به بی‌نظمی حجاج نسبت داده‌اند.یکی از وزرای عربستانی در توضیح این فاجعه بزرگ انسانی گفت: «در روز این حادثه بسیاری از حجاج بدون رعایت زمانبندی مراسم در محل حضور پیدا کردند و همین موضوع سبب بی‌نظمی و تداخل حرکت حجاج شد.»این ادعا درحالی بیان شده است که هنوز رسانه‌های عربی درباره علت بازدید ناگهانی و نیمه‌کاره وزیر جنگ عربستان اظهارنظر رسمی یا غیررسمی نکرده‌اند.یک زائر سودانی که تا به حال 4 بار به حج مشرف شده بود گفت: «امسال عربستان نسبت به سال‌های گذشته از نظر امنیتی بسیار ضعیف عمل کرد و باید مقامات این کشور درباره آن پاسخگو باشند.»
آتش‌سوزی چادر حجاج در منا
درحالی که تبعات فاجعه روز پنجشنبه منا همچنان عربستان را تحت‌الشعاع قرار داده است، آتش‌سوزی در چادر حجاج مصری منطقه منا باعث ایجاد وحشت دوباره حجاج شد.برای اطفای این حریق مهیب 8 خودروی آتش‌نشانی به محل اعزام شدند و موفق به مهار شعله‌ها شدند. هنوز آماری از تلفات این حادثه اعلام نشده است.
سقوط جرثقیل در 11 سپتامبر
دو هفته پیش از فاجعه مرگبار ازدحام جمعیت در منا، سقوط یک جرثقیل متعلق به شرکت بن‌لادن در مسجدالحرام 111 زائر را به کام مرگ کشاند و بیش از 780 نفر را با جراحت‌های شدید و سطحی روانه بیمارستان کرد.گرچه در آن حادثه نیز توفان و شرایط بد آب و هوایی علت سقوط این جرثقیل غول‌پیکر اعلام شد اما سیر سریالی حوادث از جمله آتش گرفتن دو هتل محل اقامت حجاج، تجمع جمعیت در ایستگاه قطار و سقوط پنکه در صفا و مروه، پرونده مقامات عربستانی را برای پاسخگویی به خونبارترین حج چند سال اخیر سیاه و سیاه‌تر کرده است.در حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام 11 زائر ایرانی جان خود را از دست دادند که یکی از آنها به خواست خانواده‌اش در مکه دفن شد و دیگر حجاج به شهرهایشان منتقل شدند.
اعلام اسامی کشته‌شدگان
مقام‌های ایرانی با وجود ممانعت مقامات عربستانی از ورود به بیمارستان‌ها و سردخانه‌ها در ساعات اولیه حادثه، موفق به شناسایی کشته‌شدگان و مجروحان شدند و به محض اطمینان، اسامی 125 زائر کشته شده را در سایت حج و زیارت اعلام کردند. دیروز تحقیقات با تشکیل ستاد بحران در عربستان ادامه داشته است.درحالی آمار 131 کشته ایرانی اعلام شده است که شورای عالی شیعیان لبنان و کویت در بیانیه‌هایی مدعی شده‌اند هیچ یک از حجاج این کشور در این فاجعه بزرگ آسیبی ندیده‌اند.
پایگاه خبری «الشروق» به نقل از وزارت بهداشت مصر نیز مرگ یک نفر از حجاج مصری و مجروح شدن 10 تن دیگر را تأیید کرده است.طبق آخرین اطلاعات، گرمی هوا، تشنگی و مشکلات تنفسی هر لحظه به مجروحان حادثه می‌افزاید.مسیر رمی جمرات، مسیری یک کیلومتری است که قابلیت پذیرش 300 هزار زائر را در ساعت دارد. در سال جاری یک میلیون و 952 هزار و 817 زائر از سراسر جهان در حج شرکت کرده بودند که یک میلیون و 400 نفر آنها خارجی بودند.
مجازات مرگ عاملان حادثه منا
درحالی که بسیاری از مقامات عربستانی خرابکاری در وقوع این حادثه را تکذیب می‌کنند روزنامه الدیار لبنان در خبری عجیب از گردن زدن 28 مسئول مستقیم این حادثه در روز جمعه و در منا خبر داد.این خبر تنها در این سایت لبنانی منتشر شده و هنوز هیچ گزارشی درباره تأیید یا رد آن فاش نشده است.
منا مرگبارترین حادثه سال‌های اخیر حج
حضور چند صد هزار زائر در مراسم هر ساله حج در سال‌های گذشته نیز با حوادثی همراه بوده است.در سال 2006 میلادی، بیش از 360 زائر در اثر ازدحام جمعیت در مراسم رمی جمرات کشته شدند. این درحالی بود که یک روز پیش از این حادثه نیز بیش از 70 نفر در اثر فروریختن هتل در نزدیکی مسجدالحرام جان باخته بودند. ازدحام جمعیت در آخرین روز مراسم حج در سال‌های 2004 و 2001 میلادی نیز به ترتیب 244 و 35 کشته برجای گذاشت و در سال 1998 میلادی نیز فشار جمعیت در یک پل هوایی 180 نفر را به کام مرگ فرو برد.در سال 1997 میلادی آتش گرفتن چادر زائران در منا 340 کشته و چند صد زخمی داشت و در سال 1994 میلادی نیز رمی جمرات 270 کشته به ثبت رساند.
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
دستورهای سه گانه روحانی برای پیگیری حادثه «منا»
رئیس‌جمهوری: به «نیویورک» رسیدم اما قلبم با خانواده قربانیان حادثه «منا» است
واکنش مسئولان، مراجع و ائمه جمعه به «عید سیاه» مسلمانان
علاوه بر رئیس و اعضای هیأت دولت، رؤسای قوه قضائیه و مقننه، مراجع عظام تقلید، نمایندگان مجلس، ائمه جمعه، احزاب و تشکل‌ها با اظهارات و صدور پیام‌های جداگانه، فاجعه منا را تسلیت گفته و خواستار مسئولیت‌پذیری عربستان شدند.
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی هم در پیام خود ضمن تسلیت تأکید کرد: «آنچه همه ملت‌های مسلمان انتظار دارند، آن است که دولت سعودی به وظایف خود با تدبیر و تعهد عمل نموده، ضمن برخورد با مجرمین و خاطیان توضیحات قانع کنندهای در مورد آنچه بر میهمانان ضیافت الهی رفته است، به امت اسلامی و جهانیان ارائه دهد.»
آیت‌الله آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه نیز در پیامی جان باختن بسیاری از زائران بیت‌الله الحرام را تسلیت گفت و تصریح کرد: «رژیم سعودی باید مسئولیت مدیریت غلط خود را که سبب این فاجعه شد، بپذیرد.»
آیت‌الله محمد یزدی، رئیس مجلس خبرگان رهبری نیز در پیامی از سران کشورهای اسلامی خواست «برای اداره کارآمد حرمین شریفین تدبیر کنند.»
آیت‌الله جوادی آملی، آیت‌الله شبیری زنجانی، آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی، آیت‌الله نوری همدانی و آیت‌الله علوی گرگانی از مراجع عظام تقلید نیز در پیام‌های جداگانه ضمن عرض تسلیت، خواستار اتخاذ تدابیر برای جلوگیری از وقوع حوادث مشابه شدند. ائمه جمعه سراسر کشور نیز در خطبه‌های روز جمعه، کوتاهی عربستان در حفظ جان زائران را محکوم کردند و به بازماندگان این حادثه تسلیت گفتند.
علی مطهری، نماینده تهران نیز حادثه منا را تلخ و ناگوار خواند و گفت: شاید این حادثه حکمتی داشته و مقدمه‌ای برای تغییر نظام سیاسی عربستان و سقوط آل سعود باشد تا مسلمانان از دست این خانواده که به دست استعمار انگلیس در عربستان حاکم شدند نجات یابند. وی یادآور شد: این حادثه ممکن است حتی شبهه‌ای را درباره اصل مناسک حج ایجاد کند که اگر انجام آن با جمعیت امروز نشدنی است چرا تشریع شده؟ در حالی که این اشکال به سوء‌مدیریت حاکمان عربستان برمی‌گردد و اینکه آنها برای سلامتی و جان مسلمانان ارزش زیادی قائل نیستند همان‌طور که مردم یمن را به آسانی قتل عام می‌کنند.
جلسه ویژه در «شورای عالی امنیت ملی»
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز با اعلام خبر تشکیل جلسه کمیته ویژه رسیدگی به فاجعه منا گفت: از اولین ساعات وقوع این حادثه ستاد ویژه‌ای در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با حضور مسئولان دستگاه‌های ذیربط تشکیل و ضمن ارتباط مستمر با سرپرست محترم حجاج ایرانی مستقر در عربستان سعودی، اقدامات ضروری در حوزه هماهنگ‌سازی مجموعه ظرفیت‌های سیاسی، امدادی، درمانی و اطلاع‌رسانی در داخل کشور را در این زمینه آغاز کرد. وی افزود: در حال حاضر مجموعه توان دستگاه‌های مسئول برای رسیدگی به وضعیت مجروحان و مشخص کردن وضعیت مفقودان حادثه و همچنین انتقال جانباختگان به کشور بسیج شده و توجیهات لازم در سطح استانداری‌ها نیز صورت گرفته است. نماینده رهبر معظم انقلاب در شورای عالی امنیت ملی با ابراز تأسف نسبت به نبود توجه و تمرکز کافی دولت عربستان سعودی نسبت به برگزاری امنیت عظیم‌ترین کنگره جهان اسلام در ایام حج تمتع گفت: تغییر اولویت امنیتی عربستان سعودی و به‌کارگیری نیروهای امنیتی و انتظامی خبره برای تجاوز به کشور یمن و سرکوب مردم مسلمان بحرین و همچنین کاهش کمی و کیفی عوامل انتظامی در حج تمتع نقش تعیین کنندهای در بروز این فاجعه داشته است.
ورود مجلس و دادستان کل کشور به حادثه «منا»
در ادامه واکنش‌ها شماری از نمایندگان مجلس در مصاحبه‌هایی خواستار بررسی ابعاد ماجرا شدند؛ چنان‌که محمدصالح جوکار، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه این کمیسیون در جلسه هفته آینده خود فاجعه منا را مورد بررسی قرار میدهد، گفت که در همین خصوص کمیته حقیقت‌یاب در کمیسیون تشکیل خواهد شد. علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی نیز با بیان اینکه «هیچ اعتمادی به گزارش‌های دولت عربستان درباره حادثه منا وجود ندارد» بر لزوم اعزام کمیته کارشناسی حقیقت‌یاب کشورمان به عربستان تأکید کرد.
معاون دادستان کل کشور از پیگیری و تعقیب حادثه منا توسط دادستان کل کشور خبر داد. سید مرتضی بختیاری به ایسنا گفت: به استناد ماده 290 قانون آیین دادرسی کیفری حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی دادستان کل کشور پیگیر حادثه در منا و تعقیب کردن آن هستند.
همزمان با این اقدامات سردار مسعود جزایری، معاون ستاد کل نیروهای مسلح از دستور این ستاد به نیروهای هوایی برای انتقال شهدا و مصدومین حادثه روز پنجشنبه مکه خبر داد. بنا بر این دستور، این نیروها موظفند تا در همه زمینه‌ها برای کمک‌رسانی مشارکت کرده و توان خود را برای اجرایی کردن این مأموریت به کار بگیرند.
مسئولان کشورمان با ابراز تأسف شدید از فاجعه خونین منا، خواستار پاسخگویی عربستان در این باره شدند. در پی این حادثه که به کشته شدن شمار زیادی از هموطنان‌مان منجر شد، رئیس جمهوری ضمن ابراز تألم و تسلیت، دستورهای «فوری» و «ویژه‌ای» برای رسیدگی به مجروحان و انتقال اجساد درگذشتگان به کشور صادر کرد. حسن روحانی- که برای سخنرانی در سازمان ملل به نیویورک رفته است- پیش از پیاده شدن از هواپیما در فرودگاه «جان اف کندی»، در تماس تلفنی با مسئولان از جمله اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، ضمن دریافت آخرین گزارش‌ها، دستور داد تا هیأت دولت طی جلسه ویژه‌ای در روز جمعه، ابعاد مختلف این فاجعه تأسفبار را بررسی و با تشکیل ستادی، پیگیری‌های لازم را انجام دهد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، رئیس جمهوری در بدو ورود به نیویورک با صدور پیام تسلیتی تأکید کرد: «خبر تأسفبار و تأثربرانگیز فاجعه مؤلمه کشته و مجروح شدن بیش از 200 نفر از حجاج ایرانی بیت‌الله الحرام در آستانه ورود به نیویورک غمی سنگین بر اینجانب و هیأت همراه مستولی نمود. درگذشت حجاج عزیزمان در کنار متمسکین به حبل‌الله از امت اسلامی و مجروح شدن ضیوف‌الرحمان در لباس احرام در سرزمین وحی و در آرزوی وصال حق تعالی مصداق روشن من یخرج من بیته مهاجرا الی الله است که فقد وقع اجره علی الله. بی شک اعلام سه روز عزای عمومی در کشور نیز که مبین عمق این فاجعه است، حداقل همدردی دولت و ملت شریف ایران با بازماندگان این فاجعه خواهد بود.» روحانی افزود: اینجانب با تسلیت فاجعه دردناک منا، به محضر حضرت ولیعصر(عج)، بازماندگان معزز، رهبر معظم انقلاب و ملت شریف ایران، از جناب آقای جهانگیری معاون اول محترم می‌خواهم تا در اسرع وقت با تشکیل ستاد ویژه رسیدگی به این فاجعه و تجمیع امکانات لازم، ضمن اطلاع‌رسانی به ملت شریف ایران، اقدامات زیر را انجام داده و مستمراً به اینجانب گزارش دهد:
١- با اعزام تیم‌های امداد در صورت لزوم و ارسال هواپیما به کشور عربستان، رسیدگی به امور حجاج بیت‌الله الحرام، مجروحین فاجعه و انتقال درگذشتگان به کشورمان را در اولویت اقدامات ستاد قرار دهند؛ لازم است حجاج عزیز احساس نمایند می‌توانند سایر مناسک باقیمانده خود را در آرامش و امنیت انجام داده و وفق برنامه به کشور خود باز گردند.
٢- از استانداران محترم خواسته شود با حضور در منازل درگذشتگان و مجروحین فاجعه، ضمن ابلاغ پیام تسلیت اینجانب، کمک‌های لازم و تسهیلات مکفی برای انجام امور مربوطه را دراسرع وقت ارائه نمایند.
٣- وزارت امور خارجه و سفیر ایران در عربستان موظفند ضمن بررسی چگونگی رخ دادن این فاجعه تمامی اقدامات لازم جهت احقاق حقوق درگذشتگان و حادثه دیدگان را به عمل آورده و از دولت عربستان نیز می‌خواهم ضمن به عهده گرفتن مسئولیت این فاجعه، به وظایف قانونی و اسلامی خود در این زمینه عمل نمایند.
وی در پایان پیام خود تأکید کرد: «ضمن همدردی مجدد با خانواده‌های آسیب‌دیدگان، از درگاه خداوند متعال طلب مغفرت برای جانباختگان، آرزوی شفای عاجل برای مجروحان و حج مقبول و سعی مشکور برای حجاج عزیز کشورمان توأم با امنیت کافی و سلامت مسألت دارم.»
روحانی پس از ورود به نیویورک،با انتشار متنی در توئیتر نوشت: «به نیویورک رسیدم، اما قلبم با خانواده قربانیان حادثه منا است».
متعاقب دستور رئیس جمهوری، اسحاق جهانگیری ضمن تماس فوری با نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی، رئیس سازمان حج و زیارت و سفیر جمهوری اسلامی ایران در عربستان سعودی، دستور لازم برای به‌کارگیری تمامی امکانات برای رسیدگی فوری به وضع جانباختگان و آسیب‌دیدگان ایرانی این حادثه را صادر کرد.
وی همچنین با دستور تشکیل فوری ستادی ویژه در وزارت امور خارجه برای تسریع در انجام هماهنگی‌های لازم و امدادرسانی مؤثرتر از مسئولان ذیربط خواست در اسرع وقت نتیجه اقدامات صورت گرفته در این خصوص را برای رفع نگرانی خانواده‌های زائران ایرانی و ملت شریف و صبور ایران اعلام نمایند.
دولت سه روز عزای عمومی اعلام کرد
دولت جمهوری اسلامی نیز به مناسبت فاجعه مصیبت‌بار منا بیانیه‌ای صادر و متعاقب بیانات رهبر معظم انقلاب سه روز عزای عمومی اعلام کرد. به گزارش ایرنا، دولت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و جمعیت هلال احمر را مأمور پیگیری مجدانه امور درمانی کلیه مجروحین کرد. هیأت وزیران در بیانیه خود دولت عربستان سعودی را مسئول امنیت و حفاظت از جان حجاج بیت‌الله الحرام دانست و تأکید کرد: «دولت عربستان باید با شناسایی عوامل بروز این حادثه حداکثر مساعی خود را در انتقال سریع جانباختگان و رسیدگی همه‌جانبه به مجروحان و استفاده از نیروهای امدادی ایران و دیگر کشورها به کار گیرد.»
نامه رحمانی فضلی
به وزیر کشور عربستان
درخواست دولت برای استفاده از نیروهای امدادی کشورمان در شرایطی مطرح شد که برخی اخبار حکایت از این داشت که نیروهای عربستان با امدادگران دیگر همکاری نمی‌کنند.
چنانچه مسئولان سازمان حج در تماس تلفنی با علی لاریجانی نسبت به اهمال مسئولان بهداشتی، درمانی و امنیتی سعودی اظهار شکایت و نارضایتی کردند. از همین رو بود که عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در نامه‌ای به وزیر کشور پادشاهی عربستان تأکید کرد: «به عنوان وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران از شما می‌خواهم به مسئولان سعودی دخیل در امر حج دستور دهید تا نهایت همکاری را با نیروهای امدادی جمهوری اسلامی ایران مستقر در مکه مکرمه و صحرای منا داشته باشند تا امور زائران ایرانی هر چه سریعتر ساماندهی شود» وزیر کشور همچنین از آمادگی ایران برای اعزام نیروهای امدادی و کمک‌های پزشکی خبر داد و در ادامه خواستار بررسی و اعلام علت اتفاقات اخیر برای حجاج شد.
رحمانی فضلی روز گذشته نیز در نامه‌ای به استانداران خواستار سرکشی آنان به خانواده‌های داغدار و مصیبت‌دیده حجاج و ارائه تسهیلات لازم برای تشییع و مراسم ترحیم باشکوه پیکر مطهر جانباختگان و درمان مجروحین و آسیب‌دیدگان این حادثه شد.
احضار کاردار سفارت عربستان
و تشکیل ستاد ویژه
سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض نیز در تماس و مذاکره تلفنی با مسئولان وزارت خارجه سعودی به همکاری نکردن مسئولان میدانی سعودی با نیروهای داوطلب ایرانی که برای کمک اعزام شده اند اعتراض کرد.در ادامه اقدام‌های اعتراضی ایران، کاردار سفارت عربستان به وزارت خارجه احضار شد. حسین امیرعبداللهیان ،معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه ضمن اعلام این خبر از تشکیل ستاد ویژه ای به منظور رسیدگی به امور حجاج ایرانی کشته شده و مصدومان حادثه منا خبر داد و گفت: این ستاد کارش را ادامه می دهد و با تماس‌های مستمر با معاون اول رئیس جمهوری نتایج جمع بندی و اقدامات انجام شده این ستاد در اختیار ایشان قرار داده خواهد شد.به گفته وی« به دنبال این حادثه جلسه ای برگزار و در آن به طور کامل و مشخص ابعاد حادثه مورد بررسی قرار داده شد.»امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: در این ستاد نمایندگان همه دستگاه‌های مرتبط از قبیل وزارت بهداشت و درمان ، جمعیت هلال احمر و شرکت هواپیمایی ایران ایر حضور دارند.
وی ادامه داد: مشابه این ستاد نیز در مکه مکرمه با مدیریت سرپرست حجاج ایرانی (حجت الاسلام قاضی عسکر) نیز تشکیل شده است و آنها آمادگی لازم را برای امدادرسانی این حادثه دارند. امیر عبداللهیان گفت: مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر تدابیری اندیشیده است تا پس از سپری شدن ترتیبات قانونی و شناسایی کشته شده‌ها و طی مراحل لازم، بتوانیم اجساد زائران ایرانی را به کشورمان انتقال دهیم. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز- که رئیس جمهوری را در سفر به نیویورک همراهی می‌کند- ضمن صدور پیام تسلیتی به همین مناسبت خبر داد که «علاوه بر تشکیل ستاد ویژه ای در وزارت خارجه، تماس‌های سیاسی فشرده خود را از نیویورک برای تسریع در شناسایی قربانیان و مداوای فوری مجروحین آغاز کرده است.»
سفر هیأت ویژه وزارت خارجه
به عربستان
در همین راستا حسن قشقاوی، معاون وزیر امور خارجه روز گذشته اعلام کرد هیأتی متشکل از مدیران ارشد وزارت امور خارجه و هلال احمربه سرپرستی وی بزودی عازم عربستان می‌شود. به گفته وی، «این هیأت شامل مدیران کل منطقه‌ای و کنسولی وزارت امور خارجه، دبیرکل جمعیت هلال احمر و اصحاب رسانه خواهد بود.» قشقاوی مأموریت این هیأت را در درجه نخست تعیین تکلیف هرچه سریعتر وضعیت مفقودان عنوان کرد و گفت: پیگیری انتقال پیکر جانباختگان به میهن و رسیدگی به علل وقوع این حادثه از دیگر اهداف این هیأت در سفر به عربستان خواهد بود. معاون وزیر امور خارجه افزود: سفر این هیأت به محض دریافت ویزا انجام خواهد شد.
امروز ؛تعطیلی دروس حوزه های علمیه
در پی حادثه اسفناک منا و اعلام سه روز عزای عمومی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی ، دروس حوزه های علمیه سراسر کشور امروز ( شنبه) تعطیل است.
به گزارش « ایرنا»،روابط عمومی مدیریت حوزه های علمیه با صدور اطلاعیه ای ضمن اعلام خبر تعطیلی امروز افزود:« به همین مناسبت تجمع اساتید و طلاب حوزه علمیه قم و سایر اقشار مردم متدین ساعت 10.30 دقیقه صبح در مدرسه مبارکه فیضیه برگزار می شود».
واکنش «جامعه مدرسین حوزه علمیه»
«جامعه مدرسین حوزه علمیه قم» نیز با صدور پیامی درگذشت حجاج بیت‌الله الحرام را تسلیت گفت و اعلام کرد: «این حادثه دلخراش در مراسم حج امسال سندی مکرر از بی‌لیاقتی آل سعود در خادمی حرمین شریفین و زائرین بیت‌الله الحرام است».
به گزارش « فارس» ، در این پیام تسلیت آمده است: «این حادثه دلخراش در مراسم حج امسال سندی مکرر از بی‌لیاقتی آل سعود در خادمی حرمین شریفین و زائرین بیت‌الله الحرام بوده و دولت آل سعود مسئول این بی تدبیری در اداره این مراسم عظیم است».
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
فهرست اسامی مفقودین فاجعه
ادامه از صفحه اول
اسامی مفقودین به شرح زیر است :
1 عبدالرسول ابراهیمی 24010
2 نوربخش ابراهیمی 30278
3 ابراهیم احمد جامی 48017
4 سید علی احمدیان زاده 19054
5 محمدصادق اخوان 17248
6 علی ارجمند 30278
7 عبد الحسین ارفاقی 17291
8 حسین استخری 24019
9 حسن اسحاقی 13053
10 علی اسد زاده 30278
11 سلمان اسدی 40011
12 وحید اسلامی 24019
13 خاور اسماعیل پور اقدم 12012
14 محمد اسماعیلی 17248
15 حسین اصغر خیرآبادی 19033
16 فرضعلی اصغری 30278
17 موسی افغانی 10003
18 محمدمهدی اکبرزاده تهمتن 30028
19 غلام حسین الله وردی 18003
20 زهرا الیاسی 12012
21 رمضان امید علی 41023
22 داود امیرآبادی 24010
23 رسول امینی فرقانی 19373
24 حمیدرضا انزایی 28159
25 حمیده ایازی 38036
26 ای جمال ایری 38036
27 جمشید ایزدنیا 30028
28 عزت اله ایزدی 24010
29 علی اصغر ایزذی 30278
30 اسدالله ایمن پور 24019
31 سلیم ایور 12012
32 مرادی آب روش 29012
33 تقانگل آرتق آق قمیش 38017
34 رحمان آرمده 12012
35 تازه گل آزمون 38017
36 آمنه آق 38017
37 شهباز آقاشناس 24037
38 غلام حسین بارانی 16133
39 علیرضا باغانی 19289
40 محمد باقری 40011
41 ابراهیم باقریان یزدآبادی 13430
42 باوی بعثه رهبری
43 رضاعلی بخشی 29013
44 محمدعلی بدیعی 30278
45 عروج علی برازنده 10003
46 عطاء اله برزگر 24010
47 محمد برزگر 28159
48 بالا اوغلان برگستان 10116
49 محمدباقر بزاز 30278
50 صفرجان بزرگی 29012
51 حبیب اله بزمی 19373
52 غضنفر بشیری گودرزی 29013
53 حسین بغلانی 20206
54 حسین بنسی بعثه رهبری
55 علیرضا بنیادی 29012
56 علیرضا بهاری دلال 13077
57 محمدعلی بهرام پور 28159
58 بهرام بهرامیان 18003
59 محمدولی بهلکه 38017
60 رحمت اله بهمرام 38017
61 محمد باقر بهمن زادگان 24037
62 جواد بونسی زاده 41021
63 بایرام بی بی داز 38036
64 حسن بیت غانم 20206
65 قدرت پاپی 29012
66 تاج محمد پارینچی 38017
67 ناز محمد پدری 38036
68 محمدعلی پناهیان 29013
69 ابراهیم پور رستمی 28159
70 غلامحسین پور نسایی 17248
71 محمدامین پیروتی 12012
72 عبدالناصر پیروتی 12012
73 حسن پیروی 24016
74 حبیب ترابی 28159
75 علی تقوی طلب 19029
76 صحبت الله تلخابی 35008
77 مصطفی تودویی 29012
78 عبد الله توغدری 38036
79 علی ثامنی 28159
80 محمد جاتن 19029
81 عبد العلی جان زمین 38036
82 سعید جعفری 17775
83 اسماعیل جعفری 24010
84 محمد جعفری 24037
85 سید نصراله جعفری 30028
86 عباس جعفری 30278
87 سیدمهدی جعفری 30278
88 نعمت اله جهان بین 39009
89 عبد الصالح جهانبازی 18003
90 محمود جوان 19033
91 جواد چکشی 29013
92 اسدالله چنگیزی 13322
93 اسماعیل چوپان نیک 12012
94 عزیز حاج 12012
95 محمدرضا حاجتمند 19033
96 علی حاجی پور 39009
97 زلیخا حاجی زاده 12012
98 پرویز حبیبی 29012
99 سیدحسین حجتی 29012
100 عصمت حسامی 12012
101 محمد حسن پور 30278
102 مهدی حسنی 30278
103 حسنی کارگر بعثه رهبری
104 باقر حسین زاده 18003
105 رضا حسینی 10003
106 سیدحسن حسینی 19033
107 سیداحمد حسینی 19033
108 حیدر حسینی 28159
109 سیدحسن حسینی بعثه رهبری
110 سیدحمیدرضا حسینی بعثه رهبری
111 علی میرزا حسینی دهقانی 24016
112 عبداله حصاری 19029
113 محمد حکیمی راد 49001
114 حسین حیاتی 24037
115 قیصر علی حیدری 13053
116 صفر محمد حیدری 38036
117 بایزید حیران 12012
118 مهدی خادم دزفولی 17775
119 علی محمد خادم زاده 24019
120 عبداله خادمی 12012
121 احمد خادمی 24016
122 حیدر خاکسار حقانی 18003
123 مرتضی خالو احمدی 24010
124 حسن خان پایه 12012
125 ولی اله خانی 24016
126 احمد خرمالی 38017
127 زینب خضر نژادی 12012
128 ابوالقاسم خلیلی 29012
129 گلی خمانیری 12012
130 حسن خواجه پور 24016
131 ماشااله خورشیدوند 29012
132 فتح اله دارایی 30278
133 غلامرضا داغستانی 19033
134 حسن دانش بعثه رهبری
135 هرمز داوری 18003
136 مهدی درستکار 34178
137 رضا درودی 17999
138 حمید دریانورد 24016
139 ابوالفضل دشتی 19033
140 محمود دشتی 19289
141 محمدابراهیم دهنوی 19029
142 محمد دوست علیزاده 19373
143 یوسف دولتی 17082
144 تاج محمد دولو 38002
145 هادی ذاکری 19289
146 محمد ذاکری 24019
147 علی ذبیح زاد پاشا 30028
148 ولی ذکایی 30028
149 رضا رجب زاده 13322
150 حجت اله رجبی 30278
151 نوروز محمد رحمانپور 38017
152 مصطفی رحمانی 24037
153 امیر رحمت نیا 19029
154 حسن رحیمی 40011
155 رضا رحیمیان ثابت 29013
156 قاسم رسام 29012
157 گشتاسب رستمی 18003
158 محمدمهدی رضاپور 39009
159 علی اکبر رضازاده 30005
160 محسن رضایی 30005
161 علی اصغر رضایی 30005
162 محمدجواد رضی کاظمی 28159
163 علیرضا رفیعی 24010
164 غضنفر رکن آبادی اصل بعثه رهبری
165 حبیب اله رمضانی 19373
166 مرادعلی رنجیدنی 19033
167 احمد رهبری 41021
168 سید محمدرضا روحانی 17248
169 محمد روزبهانی 29013
170 اسماعیل روستایی 24037
171 محمدعلی روشن 29012
172 بی بی روشن تکه 38017
173 علی اصغر روشن روان 19009
174 یداله روین تن 30278
175 غلام حسین زارع 24019
176 خلیل زارعی 24037
177 جلیل زارعی 24037
178 حسن زردی 19029
179 علیرضا زرگریان 29013
180 معصوم زمانی 41023
181 محمد حسین زینعلی 26002
182 حسین سبیانی 19029
183 عبد محمد ستاری 18003
184 فریبرز ستاری دستنایی 18003
185 احمد ستوده 10003
186 حسین سرفرازی 19033
187 نصرت الله سعیدی 17291
188 مریم سلطانی 12012
189 اسماعیل سلیمانیان 19029
190 عبدالرضا سلیمی 24010
191 علی سمنانی 19029
192 آمنه سنگ پوش 30028
193 غلام عباس سهیلی 24037
194 نور سلطان شادکام 38002
195 شهریار شادمند 19373
196 غلام رضا شاکرین 24037
197 رجبعلی شاه رجبیان 13053
198 مرتضی شاهپوری 13077
199 احمد شاهی اقدم 12012
200 کریم شجاع پیده 19373
201 سیدمحمود شجاعی 29013
202 حبیب اله شریفی 24010
203 حسن شعبانی 13077
204 محمود شماعیان 17202
205 ابوالفضل شورایی 19029
206 حسین شورایی 19029
207 حسین شیخانی 19033
208 سیدعلی محمد شیدآبادی 19033
209 ساراگل شیروانی 38017
210 علی صابری فودانی 13077
211 علی اصغر صالحی 28159
212 غلام رسول صالحی 39011
213 عبدالخالق صداقت فر 13077
214 حسام الدین صدیقی 48017
215 علی صرفی آشپزخانه ابوالجدایل
216 ابوالفضل صفاجو 19033
217 محبوب صمدیان 10003
218 کیومرث طاهرنزاد 30005
219 دردی طاهری 38002
220 عبدالحمید طاهری 48017
221 غلام رسول طاهری
222 عید محمد طریک 38017
223 یوسف طلابی 38002
224 ولی اله عابدی 13077
225 مسلم عارف 35010
226 حسین عاروان 29012
227 اصغر عباسی 13053
228 حسن عبداله پوری 12012
229 زینب عبدیان 12012
230 کمال الدبن عربشاهی 41023
231 غلامرضا عسکری 24016
232 غلامعلی عشقی 19029
233 علی عطایی 19033
234 حسینعلی عفتی 41023
235 عباس علی آبادی 19029
236 حسینعلی علی پور دستنایی 18003
237 ارسلان علی نژاد 19373
238 مهدی قلی علیپور فیل آبادی 18003
239 رحمت اله عمو هادی 13077
240 حسین عیوضی 16133
241 بهمن غفارپور 13077
242 غلامرضا غلامی 19373
243 حسن فتح ابادی 19033
244 خلیل فرح 16133
245 عبدالعزیز فرح 24016
246 محمدتقی فرخاری 19033
247 براتعلی فرخاری 19033
248 محمدحسن فرخاری 19033
249 حسن فقیهی 35195
250 نورمحمد فلاح نزاد 30278
251 محمدمهدی فلاح هروی 19029
252 محسن فلاحی 13077
253 احمد فهیما وزارت امور خارجه
254 علی اصغر فولادگر بعثه رهبری
255 محمد جواد فیاض 18003
256 غلام عباس قادری 19373
257 نوح علی قاسمی 10003
258 هاجر قاسمی 12012
259 جلیل قاسمی 24016
260 غلامعباس قاسمی 29013
261 هدایت قاسمی 30278
262 عبد الحلیم قاضی 38036
263 سبزخدا قائدرحمت 29012
264 گلنار قدیری 48017
265 ناصر قربان نیا میرک محله 17248
266 صاحب علی قربانی 10003
267 حسین قربانی مهر 41023
268 حسین قلی زاده 40011
269 آنه قلی ظفر 38017
270 خدیجه قنبری 13053
271 علی قنبری 30278
272 قاسم قنبری آشپزخانه ابوالجدایل
273 سیدحماد قهستانی 17248
274 جان گل قوچوق 38036
275 اوقل بی بی قورچایی 38017
276 محمد رضا کارگر 34178
277 حسن کاشفی 19033
278 میثم کاظمی 17775
279 یوسف کاکویی 28159
280 محمد کامل 16133
281 کیک کر 38017
282 حسین کرابی 40011
283 علی کریم لو 13077
284 محمد علی کریمی 13322
285 جاجی کریمی 38036
286 منصور کشفی 10003
287 یگن دردی کلته 38017
288 محسن کمیلی مقدم 19033
289 سید جعفر کهنه 19289
290 الیاس کوسلی 38002
291 فیض الله کیوانی 18003
292 مجتبی گرجی 29012
293 بی بی عایشه گرگانی 38017
294 عبد الباقی گل چشمه 38036
295 محمد گلشنی 19033
296 علی گمارلو 16133
297 فتح اله گودرزی 29013
298 عباس گودرزی 29013
299 احمد لطفی 19033
300 عباس لطفی 24010
301 عبدالرحمن لطیفی 16011
302 گلدی بای مارامائی 38017
303 حبیب اله ماروسی 19033
304 بهرام مجد 24019
305 علی اصغر محرابی 18003
306 عیدی محمد عزیزی سورشجانی 18003
307 نازدار محمدی 12012
308 محمد محمدی 19033
309 علی اکبر محمدی سرک 41023
310 بیک محمد مرادی 18005
311 طهماس مرادی 29012
312 مصطفی مرتضایی 17775
313 سید عباس مرتضوی 38037
314 حسن مرشدی 19033
315 فواد مشعلی بعثه رهبری
316 لطیف مشهدیان 30278
317 محمدابراهیم مصطفی زاده 28159
318 ایمان علی مصیبی 30028
319 عباس معلمی اوره 13077
320 رجب محمد مغفوری 38017
321 یگن بی بی مقدم اینچه برون 38017
322 عبدالغفار ممکن رودی 48017
323 عطاء اله منصوری 24010
324 علیرضا مهان نواز 19058
325 بهرام مهدیان 18003
326 علی اصغر مهرآباد 19029
327 غلامعلی مهربانی 19033
328 ابراهیم مهیا آبادی 19289
329 سیدحسن موسوی 28159
330 سیدمحمد موسوی 29012
331 مصطفی موسوی 30028
332 محمد رضا موید زاده 35010
333 عمار میرانصاری بعثه رهبری
334 سید ابراهیم میرحسین 13322
335 سیدحمیدرضا میرزاده بعثه رهبری
336 هادی میرزایی 19373
337 محمد میرزایی 29013
338 حسین میرمرتضوی 19373
339 مرجان نازقلی چی 38017
340 ابراهیم ناصری 48017
341 فرحناز ناصری 48017
342 فرهاد نجفی 18003
343 احمد نجفی 24037
344 عشرت نریمانی 12012
345 عبدالعزیز نساج 16011
346 علیرضا نظری 17291
347 غلامعلی نظری 19373
348 احمد نظری پور 19373
349 ایرج نعمت الهی 24010
350 علی نعمت زاده 24019
351 سلطانعلی نفر شلمزاری 18003
352 حسین نورانی 19289
353 سیدبیژن نوربخش 28159
354 بی بی فاطمه نیاز پیر مرادی 38017
355 عبدالمجید نیک روان 17248
356 ابراهیم هادی 13322
357 حسن همایونی 39009
358 سیامک همتیان سورکی 18005
359 نصرت الله واحدی 24037
360 محمدرضا واعظی 19029
361 محمدرضا واعظیان آشپزخانه ابوالجدایل
362 علی حسین ولی پور 18003
363 قربان یعقوبیان 30278
364 سید ابوالقاسم یغطین 24019
365 رحمت اله یوسفی 30278
366 مجید یوسفیان 17775