در کوهنوردی، کفش تنها نقطه تماس مستقیم شما با زمین است. یک اشتباه در انتخاب کفش = تاول، پیچخوردگی مچ، لغزش، سرمازدگی یا حتی سقوط از ارتفاع.
آمار واقعی ایران از ۴۸۰ حادثه کوهنوردی ثبتشده، ۶۲٪ به دلیل کفش نامناسب بوده است.
چرا کفش کوهنوردی اینقدر حیاتی است؟
۱. جلوگیری از پیچخوردگی مچ (شایعترین آسیب کوه) کفشهای ساقبلند (Mid/High Cut) مچ را قفل میکنند و تا ۷۰٪ احتمال پیچخوردگی را کم میکنند.
۲. جذب شوک و کاهش فشار روی زانو و کمر کفی EVA یا PU + زیره Vibram تا ۴۰٪ فشار روی مفاصل را کاهش میدهد.
۳. جلوگیری از تاول و زخم جوراب مناسب + کفش با Gore-Tex یا پارچه تنفسپذیر = پایی خشک و بدون تاول حتی در برنامه ۱۲ ساعته.
۴. چسبندگی روی سنگ، برف و یخ زیره Vibram Megagrip یا Contagrip در سنگهای خیس تا ۳ برابر چسبندگی بیشتری دارد.
۵. حفاظت از انگشتان در برابر ضربه نوک محافظ (Toe Cap) در کفشهای سنگین از شکستن انگشت در برابر سنگ جلوگیری میکند.
۶. عایق سرما و ضدآب بودن در ارتفاعات بالای ۳۵۰۰ متر، کفش با Gore-Tex + Primaloft میتواند دمای پا را تا ۱۵- درجه حفظ کند.
مقایسه کفشهای مختلف برای کوهنوردی در ایران
| نوع برنامه کوهنوردی | کفش پیشنهادی | برندهای معتبر در ایران ۱۴۰۴ | قیمت تقریبی (میلیون تومان) |
|---|---|---|---|
| کوهنوردی سبک (دماوند تابستان، توچال) | کفش ساقکوتاه یا میانساق | سالومون X Ultra، لسپوتیوا، مرل | ۶-۱۲ |
| کوهنوردی سنگین (علمکوه، سبلان زمستان) | کفش ساقبلند + ضدآب + زیره Vibram | لسپوتیوا نپال، اسکارپا، گارمونت | ۱۲-۲۵ |
| یخنوردی و زمستانه | کفش دوپوش یا تکپوش با کرامپونخور | لسپوتیوا گ۲، اسکارپا فانتوم، میلت | ۲۰-۴۰ |
| طبیعتگردی و جنگل (شمال) | کفش سبک Gore-Tex | مرل مواب، سالومون، کلمبیا | ۵-۱۰ |
اشتباهات مرگبار در انتخاب کفش کوهنوردی (که نباید بکنید!)
- خرید کتانی معمولی یا کفش «کوهنوردینما» از بازار (۹۰٪ پیچخوردگیها همین است)
- خرید کفش تنگ یا گشاد (تاول حتمی)
- خرید کفش بدون Gore-Tex در برنامه بارانی/زمستانی (پای یخزده)
- خرید کفش دستدوم (کفی فرسوده = آسیب زانو)
- نادیده گرفتن وزن کفش در برنامههای طولانی (هر ۱۰۰ گرم اضافه = ۵٪ انرژی بیشتر)
چکلیست طلایی خرید کفش کوهنوردی
- عصر بخر (پا متورمتره)
- با جوراب کوه پهن کن
- ۱ تا ۱.۵ سانت فضای انگشت شست باشه
- پاشنه کاملاً ثابت باشه
- در فروشگاه ۵ دقیقه راه برو و از پله بالا/پایین برو
- زیره Vibram یا Contagrip باشه
- Gore-Tex یا مشابه داشته باشه
- وزن هر لنگه زیر ۷۰۰ گرم (برای برنامه سبک)
بهترین برندهای موجود در ایران (آذر ۱۴۰۴)
| برند | کشور | نقطه قوت | قیمت متوسط (جفت) |
|---|---|---|---|
| La Sportiva | ایتالیا | بهترین برای سنگ و یخ | ۱۵-۳۵ میلیون |
| Scarpa | ایتالیا | دوام بالا، مناسب زمستان | ۱۸-۴۰ میلیون |
| Salomon | فرانسه | سبک، راحت، مناسب برنامه سبک | ۸-۱۸ میلیون |
| Merrell | آمریکا | طبیعتگردی، قیمت مناسب | ۶-۱۲ میلیون |
| Garmont | ایتالیا | ساقبلند، ضدآب عالی | ۱۲-۲۵ میلیون |
| Millet | فرانسه | یخنوردی حرفهای | ۲۵-۵۰ میلیون |
نتیجهگیری
در کوهنوردی، کفش دومین قلب شماست. یک کفش خوب نه تنها پایتان را نجات میدهد، بلکه لذت کوهنوردی را چند برابر میکند. در سال ۱۴۰۴ دیگر با کتانی یا کفش «شبیه کوه» به کوه نروید – جانتان ارزشش بیشتر از چند میلیون تومان است.