به گزارش خبرگزاری ایمنا، امیرمهدی کریمی امروز _دوشنبه دوازدهم آذر_در نشست خبری دومین کنگره بینالمللی «مکتب هنر رضوی» که با محوریت هنرهای بهکاررفته در حرم مطهر امام رضا (ع) برگزار شد، اظهار کرد: به عنوان نهاد هنری در استانی که قرنها با هنر عجین شده و هنر ایرانی-اسلامی در آن شکل گرفته، وظیفه داریم پیرامون هنر، خلق آثار هنری و پژوهش درباره آثار گذشته فعالیت کنیم.
وی با قدردانی از حمایتهای تولیت آستان قدس رضوی افزود: گنجینه هنری آستان، چه در معماری، چه در خلق آثار هنری و چه در گنجینهها و سقفخطیها، از بزرگترین گنجینههای جهان اسلام است و پشتوانههای نظری و مبنایی جدی دارد. این آثار نیازمند بحث و پژوهش علمی و نظری هستند.
مدیر عامل مؤسسه آفرینشهای هنری استان قدس ادامه داد: در ذیل عنوان «مکتب هنر رضوی»، فعالیتهای مؤسسه در سالهای اخیر پیگیری شده است. نخستین کنگره در سال گذشته برگزار شد و همایش ملی «بازاندیشی مفهوم رضوی» نیز در مشهد برگزار شد که مجموعه مقالات آن به زودی منتشر خواهد شد. همچنین سند ملی مکتب مذهبی در شورای عالی هنر پیگیری و مصوبه آن در مسیر دریافت تأییدیه نهایی از شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
کریمی افزود: یکی از مسیرهای اصلی این کنگره، فراهم کردن بستر برای نظریهپردازی اساتید، اندیشمندان و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی پیرامون مفاهیم و مبانی هنر رضوی است. در دورههای بعدی به مسائل جزئیتر و آثار هنری حوزهای پرداخته خواهد شد.
وی با بیان اینکه دومین کنگره بینالمللی مکتب هنر رضوی ۲۷ و ۲۸ بهمنماه در مشهد مقدس برگزار خواهد شد، ابراز امیدواری کرد با اطلاعرسانی گسترده و مشارکت اهالی هنر و اساتید حوزه نظریه، مسیر پژوهش و دریافت مقالات ادامه یابد و پس از سالها، شاهد شکلگیری مکتب هنری رضوی و توسعه بحثهای نظری آن باشیم.
در ادامه حجتالاسلام حسین نواب، عضو شورای سیاستگذاری دومین کنگره بینالمللی مکتب هنر رضوی با اشاره به جایگاه جهانی فرهنگ و هنر ایرانی گفت: با وجود تمام تلاشهای غرب برای ایرانهراسی، مردم جهان همچنان ایران را مهد فرهنگ و هنر میشناسند. تختجمشید برای جهانیان مسئلهای مهم و نقطه توجه است و حتی برای بسیاری از مردم ایران نیز نخستین تصویری که از کشور در ذهن متبادر میشود پیش از انرژی هستهای آثار بزرگ تاریخی و هنری این سرزمین است.
وی افزود: ایران دارای آثار هنری و میراث فرهنگی عظیمی است و در کنار اینها، ما در سرزمین مقدس ایران مجموعهای بینظیر و بیبدیل از هنرهای اسلامی را در حرم مطهر امام رضا (ع) داریم؛ مجموعهای که بیتردید یکی از بزرگترین گنجینههای هنری جهان اسلام محسوب میشود.
حجتالاسلام نواب تصریح کرد: حجم گسترده این آثار گاهی موجب غفلت از ارزش واقعی آنها شده است؛ درست مانند فرد ثروتمندی که از عظمت دارایی خود غافل میماند. اما امروز مطالعات نظری درباره این میراث بزرگ آغاز شده و پژوهشها در حال پیشرفت است.
عضو شورای سیاستگذاری کنگره بینالمللی مکتب هنر رضوی با بیان اینکه در این گنجینه، تقاطع و همپوشانی کمنظیری میان شاخههای مختلف نظریه هنر وجود دارد، گفت: فلسفه هنر، جامعهشناسی هنر، روانشناسی هنر و دیگر حوزهها در این آثار قابل مشاهده است و در طول تاریخ در حرم امام رضا (ع) حضور داشته، اما چندان مورد توجه قرار نگرفته است. امروز این مسئولیت مهم بر دوش دوستان ما در مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی قرار گرفته که با اهتمام جدی، این کنگره و فعالیتهای علمی مرتبط را سامان دادهاند.
وی ادامه داد: جامعه هنری کشور نیز با افتخار در کنار این جریان حضور دارد. نخستین هدف ما خدمت به آستان مقدس حضرت امام رضا (ع) و پس از آن، تلاش برای باز کردن باب گفتوگو در جامعه هنری و فضای آکادمیک کشور درباره مبانی نظری مکتب هنری رضوی است. یقیناً تا زمانی که چارچوبهای یک مکتب هنری بهدقت تبیین نشود، نمیتوان اجزای آن را به درستی شناخت؛ و این شناخت نیازمند رفتوبرگشت مداوم میان جز و کل است.
حجتالاسلام نواب با اشاره به نقش هنرمندان در شکلگیری هنر رضوی تصریح کرد: هنرمندان بسیاری در طول تاریخ، با عشق و ارادت به امام رضا (ع)، آثار ارزشمندی خلق کردهاند و این مجموعه بزرگ، معنای «هنر رضوی» را شکل داده است. امروز وظیفه ما است که این آثار را بهدرستی بررسی کنیم، بشناسیم، مستند کنیم و به شکل شایسته به جهان معرفی کنیم.
وی تأکید کرد: اگر برای یک قطعه جواهر، کاتالوگ مستقل تهیه میشود، این گنجینه که دارای هزاران اثر هنری است، بهمراتب نیازمند معرفی و مستندسازی جامعتر است. این وظیفه در برابر هنرمندان بزرگ کشور، در برابر ساحت بلند امام رضا (ع) و حتی در برابر فضای دانشگاهی و هنری غرب که به هنر اسلامی علاقهمند است، بر عهده ما است.
سید رضی موسوی دبیر علمی دومین کنگره بینالمللی مکتب هنر رضوی، نیز با تأکید بر جایگاه امام رضا (ع) در تاریخ هنر اسلامی گفت: در تاریخ جهان، بسیاری از کاخها و آثار شاهان از بین رفتهاند، اما آثار آئینی و مذهبی همچنان پابرجا ماندهاند. جالب است که مهاجمان اغلب کاخها را تخریب میکردند، اما مساجد و کلیساها را تغییر کاربری میدادند مانند مسجد جامع دمشق و مسجد ایاصوفیه.
وی افزود: در تاریخ فرهنگی ایران، امام رضا (ع) محوریت داشته و بر اساس این محوریت، بسیاری از مؤمنان آثار هنری خلق کردهاند. حتی کسانی که در خانه قالی میبافتند، به عشق امام رضا (ع)، آثار باارزشی خلق میکردند که متأسفانه تاکنون بسیاری از این آثار شناسایی و تحلیل نشده است.
موسوی یادآور شد: کنگره بینالمللی مکتب هنر رضوی میتواند بخش مهمی از تبارشناسی و تاریخ هنر اسلامی را احیا کند. جمع خلاق در این همایش ادبیات و نظریهپردازی هنری ایجاد میکند و در سالهای آینده شاهد پژوهشهای گسترده و تحلیل آثار مرتبط با امام رضا (ع) خواهیم بود.
دبیر علمی دومین کنگره بینالمللی مکتب هنر رضوی، با اشاره به آثار فاخر موزهها و حرمها گفت: در حرم حضرت معصومه (س) و آستان قدس، آثار بسیار متنوعی وجود دارد که اگر هر کدام بهطور مستقل مطالعه شود، میتواند منبع عظیمی برای تاریخ هنر و فرهنگ ایران باشد. بسیاری از این آثار حتی قدیمیتر از فرش اردبیل هستند و اهمیت فرهنگی و آئینی آنها هنوز به درستی مورد بررسی قرار نگرفته است.
وی تأکید کرد: آثار مذهبی و آئینی بهترین نمونههای هنر فاخر در تاریخ هستند. اگر دغدغه مذهبی و معنوی نبود، هیچگاه چنین آثاری شکل نمیگرفتند. این همایش فرصتی است تا پژوهشگران و علاقهمندان هنر اسلامی، آثار مرتبط با امام رضا (ع) را تحلیل، معرفی و ثبت کنند و زمینه خلق آثار معاصر فاخر بر محور شخصیت ایشان فراهم شود.
موسوی گفت: امیدواریم این مسیر پژوهشی ادامه پیدا کند و در سالهای آینده، آثار معاصر و فاخر بر محور امام رضا (ع) شکل گیرد و به جهانیان معرفی شود.