شناسهٔ خبر: 75824607 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

شیرینیِ عاریه‌ای؛ دیابت، میراثِ تلخِ ذائقه‌ ایرانی

کرمان- ایرنا- دیابت، تغییر عادات غذایی، میل بیشتر به مصرف شیرینی و البته تغییر سبک زندگی، اکنون به میراثی تلخ و انکارناپذیر بر پیکر سلامت کشور و استان کرمان تبدیل شده است، بحرانی که ریشه در اعتیاد تدریجی به لذت‌های زودگذر سفره دارد، دیابت دیگر فقط یک آمار صرف پزشکی نیست؛ بلکه روایتگر تغییر ذائقه و یک رویارویی سخت میان آسایش مدرن و بقای جسمانی است.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایرنا، گزارش‌های تازه نشان می‌دهد که ایران در حال پرداخت بهای سنگین این شیرینیِ مُقروض است، هزینه‌ای که آینده‌ نسلی را گروگان گرفته است.

هرچند راه‌اندازی سکوی هوش مصنوعی مراقبت از بیماران دیابتی و آغاز روش‌های نوین سلول‌درمانی می تواند سرفصل خوبی برای کنترل دیابت در افراد باشد اما در وهله نخست موضوع پیشگیری از از ابتلا به دیابت مطرح است که برمی گردد به نوع رفتارهای شخصی، سبک زندگی در خوراک و البته کنترل استرس‌ها...

هزینه ۱۰ تا ۱۵ درصدی منابع سلامت کشور برای دیابت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را به سمت کنترل بیماری‌های غیرواگیر سوق داده است که دیابت یکی از این بیماری هاست.

آمارها از ابتلای یک نفر از هر ۹ نفر به دیابت در جهان خبر می دهد که پیش بینی ها خبر از افزایش روزافزون آن می دهند.

اینکه حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون نفر در ایران با با دیابت و یا اختلال متابولیسم دست و پنجه نرم می کنند اتفاقی قابل تامل است تا افراد با تغییر سبک زندگی علاوه بر مصرف صحیح مواد غذایی از افزایش وزن و البته ایجاد استرس در زندگی بپرهیزند.

شیرینیِ عاریه‌ای؛ دیابت، میراثِ تلخِ ذائقه‌ ایرانی

پیشگیری و کنترل دیابت از دیدگاه طب ایرانی

متخصص طب ایرانی دانشکده طب سنتی ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب، رعایت اصول سبک زندگی مانند خواب شبانه کافی، ورزش مناسب، پرهیز از هیجانات شدید روحی، سلامت سیستم‌های دفعی مانند اجابت مزاج روزانه نقش مهمی در کنترل قندخون در بیماران دیابتی دارد.

دکتر "هاله تاج الدینی" در این خصوص گفت: در طب سنتی ایرانی برای کمک به درمان بیماری‌های مزمن مانند دیابت سبک زندگی نقش بسیار مهمی دارد و بسیاری از مواد غذایی که طب سنتی پیشنهاد می‌کند، می‌توانند به کنترل قند خون کمک کند.

این عضو هیأت علمی غذاهایی را که در طب سنتی به کنترل قند خون کمک می کند را این گونه بیان کرد و گفت: مصرف خوراک‌هایی که با سبزیجات پخته می‌شود مانند خورشت بامیه، خورشت کدو، آش سبزیجات، سوپ جو در کنترل قند کمک کننده است.

وی در خصوص این که چه میوه هایی برای افراد دیابتی مفید است هم گفت: میوه‌هایی مانند سیب، انار برای دیابتی ها با میزان مناسب مفید است.

این متخصص طب ایرانی در خصوص استفاده از دمنوش‌های گیاهی هم گفت: مصرف دمنوش‌هایی مانند برگ گزنه و دارچین با میزان درست و مناسب زیر نظر پزشک می‌تواند در کنترل قند کمک کننده باشد.

وی همچنین توصیه کرد: افراد دیابتی مصرف قند و شکر صنعتی، شیرینی‌ها، غذاهای فست فودی و سرخ کرده را باید محدود کنند و از مویز و توت خشک به میزان مناسب به عنوان جایگزین استفاده کنند.

دکتر تاج الدینی بهترین روغن در رژیم افراد دیابتی را هم این گونه بیان کرد و گفت: روغن زیتون به عنوان روغن های مفید است که در رژیم افراد دیابتی توصیه می‌شود.

این عضو هیئت علمی بهترین نان را نان سبوس دار عنوان کرد و گفت: نان سبوس دار شاخص گلیسیمی پایینی دارد و قند خون را کنترل می کند و همچنین دارای فیبر زیادی می‌باشد.

وی توصیه کرد: برای افراد دیابتی مصرف غذاهای رشته ای مانند ماکارانی و لازانیا توصیه نمی‌شود و افراد دیابتی می‌توانند از مغزهای خوراکی مانند بادام فندق گردو و پسته به عنوان تنقلات بین روز استفاده کنند.

وی همچنین گفت: فعالیت بدنی مناسب و پیاده روی در کنترل قند بیماران بسیار کمک کننده است.

اما نوذر نخعی استاد پزشکی اجتماعی مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی کرمان در کتابی به نام "هزار روز اول فرزندم آغاز سفر زندگی" به اهمیت هزار روز نخست زندگی پرداخته است.

وی ریشه و نقطه آغازین بسیاری از بیماری های جسمی و روحی از جمله دیابت، سکته قلبی، افسردگی و غیره را در هزار روز نخست زندگی هر فرد می داند.

تغذیه سالم در دوران بارداری و بهره‌مندی از روحیه خوب موجب تولد فرزندی می شود که نه تنها در دوران کودکی بلکه در دوره سالمندی نیز سلامت روان و جسم اثرات مثبتی از آن هزار روز طلایی خواهد داشت.

اما آمار حکایت از افزایش سالانه ۵۰۰ هزار نفری بیماران دیابتی در کشور دارد در حالی که دستگاه های متولی دستورالعمل و راهکاری را برای تغییر سبک زندگی و تغییر فرهنگ افراد ارائه نداده اند.

تشریح نشدن کافی بیماری دیابت و عوارض آن برای جامعه و البته اپیدمی آن یکی از دلایل مهم ساده انگاری این بیماری در بین افراد جامعه است به طوری که افراد حتی از انجام مراقبت های دوره ای سر باز می زنند آنچنان که طبق آمار ۳۰ درصد از مبتلایان از بیماری خود مطلع نیستند.

از طرفی بیماران مبتلا به دیابت از مراقبت های دوره ای و روزانه مناسبی برخوردار نیستند و این امر را لازم نمی دانند در حالی که مرگ و میرهای ناشی از این بیماری در بیماران مبتلا کم نیستند.

تحقیقات نشان می دهد استرس نیز یکی از مهمترین عوامل منشا دیابت است. افراد ضمن خودمراقبتی، تغذیه سالم، داشتن تحرک کافی در روز و انجام حرکات ورزشی خود را در معرض استرس قرار ندهند.

شیرینیِ عاریه‌ای؛ دیابت، میراثِ تلخِ ذائقه‌ ایرانی

دیابت در مراحل مختلف زندگی

اما شعار سازمان بهداشت جهانی برای روز جهانی دیابت ۲۰۲۵ "دیابت در مراحل مختلف زندگی" اعلام شده به طوری که هر فرد مبتلا به دیابت باید به مراقبت‌های یکپارچه، محیط‌های حمایتی و سیاست‌هایی که سلامت، عزت نفس و خودمدیریتی را ارتقا می‌دهند، دسترسی داشته باشد.

هدف از بسیج هفته ملی و روز جهانی دیابت امسال تاکید بر اهمیت پیشگیری، مدیریت و ارتقای کیفیت زندگی با دیابت در کل دوره زندگی است.

دیابت می‌تواند افراد را در هر مرحله از زندگی تحت تأثیر قرار دهد، از کودکی تا سنین بالاتر، تلاش‌های پیشگیری و مراقبت از دیابت باید در مراحل مختلف زندگی ادغام شود؛ حمایت از تندرستی و خود مراقبتی، مبتلایان به دیابت را در هر سنی توانمند می‌سازد.

اهداف جهانی مراقبت دیابت

در سال ۲۰۲۲، کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی پنج هدف جهانی دیابت را که باید تا سال ۲۰۳۰ محقق شوند، تصویب کردند.

اول آنکه ۸۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت تشخیص داده می‌شوند، دوم ۸۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت تشخیص داده شده، کنترل خوبی بر قند خون خود دارند.

سوم اینکه ۸۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت تشخیص داده شده، کنترل خوبی بر فشار خون خود دارند و چهارم ۶۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت ۴۰ سال یا بالاتر، استاتین دریافت می‌کنند و پنجم ۱۰۰ درصد افراد مبتلا به دیابت نوع یک به انسولین مقرون به صرفه و امکانات و وسایل خودپایشی قند خون دسترسی دارند.