به گزارش ایرنا، ورزنه، شهر سپیدپوش در انتهای مسیر زاینده‌رود، پس از سال‌ها رنج بی‌آبی و معیشت وابسته به کشاورزی، سرانجام نسیم امید را احساس کرد و سفر روز گذشته استاندار اصفهان به همراه تیم مدیریتی وی، با کلنگ‌زنی ۶ پروژه بزرگ زیرساختی در شهرک صنعتی ورزنه، نقطه آغازی تازه برای توسعه شرق اصفهان بود؛ گامی عملی در جهت رهایی این خطه کویری از وابستگی دیرینه به زاینده‌رود و حرکت به‌سوی آینده‌ای پایدار و متوازن.
این شهر سپیدپوش در دل کویر، بیش از آنکه یک نقطه بر نقشه باشد، تبلور یک تاریخ است؛ تاریخ مردمان سخت‌کوشی که قرن‌هاست حیات خود را به ضربان شریان حیاتی زاینده‌رود گره زده‌اند.
اینجا، در انتهای مسیر پرپیچ و خم زاینده رود، جایی که روزگاری آب به تالاب گاوخونی می‌رسید و زندگی را به دشت‌های تشنه می بخشید، مردمانی زیسته‌اند که کشاورزی را نه یک شغل، بلکه میراثی مقدس می‌دانستند. زنانی با چادرهای سفید سنتی، نماد پاکی و استقامت، در کنار مردانی سخت‌کوش، از دل خامثک روزی می جستند و سفره‌ای ساده اما پربرکت را می‌گستردند. اما امروز، آن درخشش دیرینه زیر سایه سنگین خشکسالی و زخم بی‌آبی کمرنگ شده و ردّ پای بی‌آبی بر چهره این میراث کهن نشسته است.
کشاورزی، ستون فقرات معیشت منطقه، در آستانه فروپاشی است و هزاران نفر از حق‌آبه‌داران زاینده‌رود، با چالش‌های معیشتی و بیکاری دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
ورزنه امروز در یک پیچ تاریخی ایستاده است؛ یا در مسیر توسعه اقتصادی متوازن، از تهدید بی‌آبی یک فرصت خلق کند، یا همچنان در برزخ اقتصاد تک‌قطبی و وابستگی به آبی که نیست، بماند.
فرصت‌های اقتصادی ورزنه؛ کانون جدید توسعه شرق اصفهان
ورزنه، با وجود چالش‌های جدی در حوزه آب، یک «کانون فرصت‌های اقتصادی» برای شرق استان اصفهان محسوب می‌شود. برنامه‌ریزی‌های کلان استانی بر تنوع‌بخشی اقتصاد منطقه تأکید دارند تا وابستگی صرف به کشاورزی از بین برود.
فعال‌سازی شهرک صنعتی ورزنه در کانون توجه است این شهرک، با زیرساخت‌های رو به تکامل (از جمله انتقال پساب شهری، فیبر نوری، روشنایی و آسفالت)، پتانسیل جذب بخش قابل‌توجهی از نیروی کار بیکار منطقه (برآورد شده حدود ۴ هزار نفر در سه شهرستان شرق اصفهان) را دارد.
شاخص میل به مهارت‌آموزی در ورزنه یکی از بالاترین‌ها در استان اصفهان است که یک مزیت بزرگ برای سرمایه‌گذاران صنعتی محسوب می‌شود و تمرکز بر استقرار صنایعی که بار آبی بر منابع منطقه تحمیل نمی‌کنند و از پساب و آب‌های خاکستری استفاده می‌کنند در واقع این شهرک می‌تواند به موتور رشد و توسعه کل منطقه شرق اصفهان تبدیل شود.
انرژی خورشیدی قابلیت‌های بی‌نظیر کویری
موقعیت کویری ورزنه و ساعات طولانی تابش خورشید، این منطقه را به یکی از غنی‌ترین نقاط کشور از نظر انرژی خورشیدی تبدیل کرده است.
سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه‌های خورشیدی می‌تواند علاوه بر تأمین برق منطقه و استان، منبع درآمد پایدار و اشتغال‌زایی مرتبط با خدمات و نگهداری را فراهم کند.
گردشگری؛گنجینه تاریخی و طبیعی
ورزنه به دلیل قرار گرفتن در مجاورت کویر ورزنه (بیابان خارا) و تالاب گاوخونی، از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی منحصربه‌فردی برخوردار است و تفریحاتی نظیر سافاری، شترسواری، موتور چهارچرخ، و رصد ستارگان و یا قلعه قورتان (بزرگ‌ترین قلعه خشتی ایران پس از ارگ بم)، پل تاریخی ورزنه، گاوچاه و آسیاب شتر (نمایش سنتی آبیاری و آسیاب)، مسجد جامع ورزنه و برج‌های کبوترخانه می‌تواند جاذبه گردشگری آن باشد.
توسعه اقامتگاه‌های سنتی در کنار کویر برای جذب توریست داخلی و خارجی و نیز نماد چادرهای سفید زنان ورزنه، یک ویژگی فرهنگی منحصربه‌فرد و جذاب برای گردشگران است.
کشاورزی نوین؛ عبور از بحران
با فرض جاری شدن آب زاینده‌رود و همچنین در شرایط بی‌آبی، باید بر توسعه کشاورزی نوین و پربازده با مصرف پایین آب تمرکز شود.
استفاده از روش‌های آبیاری تحت فشار، کشت‌های گلخانه‌ای، و تغییر الگوی کشت به محصولات با نیاز آبی بسیار کمتر. (مانند پرورش ماهی در کنار کشاورزی) می‌تواند راهگشا باشد.
فریاد تشنگی در شرق زاینده‌رود وعده توسعه صنعتی بر بستر بی‌آبی
فشار بحران کم‌آبی، بار دیگر نفس‌های کشاورزی در شرق اصفهان را به شماره انداخته است. در حالی که مقامات استانی بر ظرفیت ورزنه برای تبدیل شدن به "موتور رشد اقتصادی شرق اصفهان" از طریق فعال‌سازی شهرک صنعتی تأکید دارند، رنج بی‌آبی و تأمین معیشت هزاران کشاورز این منطقه به یک بحران اجتماعی-اقتصادی تبدیل شده است.
مشکل آب؛ زخم کهنه زاینده‌رود و حذف کشت پاییزه
بزرگ‌ترین چالش ورزنه، که در منتهی‌الیه شرقی زاینده‌رود و نزدیکی تالاب گاوخونی واقع شده، خشکی دائمی زاینده‌رود است.
مهدی جمالی‌نژاد با اشاره به پروژه‌های کلان تأمین آب (مانند انتقال آب از دریا)، اعلام کرد که صنایع بزرگ اصفهان دیگر حق برداشت از زاینده‌رود را ندارند و باید از آب دریا استفاده کنند تا فشار بر منابع آبی کشاورزی کاهش یابد؛ اما این تدابیر تاثیری فوری بر معیشت کشاورزان شرق اصفهان نداشته است.
مسائل کشاورزی و اقتصادی؛ از تک‌قطبی بودن تا بیکاری
وابستگی تاریخی منطقه به کشاورزی در شرایط خشکسالی، موجب اقتصاد تک‌قطبی و ناپایدار شده است.
معاون اقتصادی استاندار اصفهان در این زمینه هشدار داده که اقتصاد منطقه نباید صرفاً متکی به کشاورزی بماند و باید با توسعه متوازن در بخش‌های صنعت، گردشگری و انرژی خورشیدی، از خطرات اقتصاد تک‌محور مصون بماند این در حالی است که برآورد می‌شود حدود چهار هزار نفر در سه شهرستان شرق اصفهان بیکار باشند که نشان‌دهنده لزوم تسریع در اجرای طرح‌های اشتغال‌زا است.
چشم‌انداز توسعه؛تعهدات صنعتی با مصرف صفر آب
امیدها به شهرک صنعتی ورزنه گره خورده است و با آغاز عملیات زیرساختی وعده داده شده که این شهرک در کوتاه‌ترین زمان، با رویکرد «صنایع آب‌صفت و کربن‌صفر» فعال شود.
راهکار هوشمندانه هدف این است که صنایع مستقر در این شهرک، با استفاده از پساب و آب‌های خاکستری، بیشترین اشتغال و ثروت را با کمترین مصرف آب ایجاد کنند تا فشار تازه‌ای بر منابع آب زیرزمینی یا زاینده‌رود وارد نشود.
ورزنه امروز در انتظار است تا با تلفیق سنت‌های دیرینه‌اش در کشاورزی و فرصت‌های نوین در صنعت و گردشگری، از سرزمین رنج و بی‌آبی به کانون شکوفایی اقتصادی شرق اصفهان تبدیل شود.
استاندار اصفهان پنجشنبه ای که گذشت سفر یک‌روزه‌ای به ورزنه و منطقه شرق داشت و این به معنای نقطه عطفی در اجرای سیاست توسعه متوازن این ناحیه، به‌ویژه با رویکرد «توسعه صنعتی آب‌صفت» و «عدالت اجتماعی» است.
مهمترین برنامه‌ها و دستاوردهای این سفر، شامل کلنگ‌زنی‌ها، افتتاح‌ها و جلسات کلیدی، با محوریت توسعه شرق و حل دغدغه‌های کشاورزان بود.
دستاورد سفر استاندار به ورزنه؛ کلید توسعه در شرق اصفهان
سفر مهدی جمالی‌نژاد به شهرستان ورزنه، با هدف اصلی کاهش فشار معیشتی بر کشاورزان و جبران کمبود زیرساخت‌ها در مناطق تازه تاسیس شرق استان صورت گرفت و تمرکز این سفر بر فعال‌سازی شهرک صنعتی ورزنه و تقویت زیرساخت‌های آموزشی و بهداشتی بود.
مهمترین بخش این سفر، کلنگ‌زنی ۶ پروژه بزرگ زیرساختی در شهرک صنعتی ورزنه با رویکرد صنایع آب‌صفت و کربن‌صفر بود. این پروژه‌ها، گامی بلند برای تضمین توسعه صنعتی پایدار بدون تحمیل بار آبی جدید بر منابع منطقه محسوب می‌شوند.
کلنگ‌زنی احداث تصفیه‌خانه و استحصال پساب شهری ورزنه برای انتقال آب صنعتی
این طرح عظیم که توسط استاندار اصفهان کلنگ‌زنی شد؛ تضمین می‌کند که شهرک صنعتی هیچ‌گونه مصرف آب سطحی یا زیرزمینی نداشته باشد.
احداث نیروگاه خورشیدی (۲۰ مگاوات)کلنگ‌زنی فاز اول نیروگاه خورشیدی ۲۰ مگاواتی (فاز اول: ۲.۵ مگاوات) که نشان‌دهنده استفاده از پتانسیل انرژی پاک کویری است.
آماده‌سازی زیرساخت‌های صنعتی کلنگ‌زنی پروژه‌هایی شامل احداث شبکه آب کارگاهی، تکمیل محوطه‌سازی و آسفالت ۱۴ معبر اصلی، تأمین شبکه روشنایی معابر، احداث ساختمان آتش‌نشانی و اداری و ایجاد فضای سبز بخشی از محورهای توسعه در این خطه است.
الحاق اراضی جدیدالحاق حدود یک هزار هکتار اراضی جدید به شهرک صنعتی برای توسعه فازهای آتی و ایجاد زون تولید کودهای شیمیایی مورد نیاز کشاورزی گلخانه‌ای نیز محور توسعه‌ای جدید است.
ارتقاء زیرساخت‌های آموزشی و درمانی در روستای جُندان
با هدف تحقق عدالت آموزشی و درمانی در مناطق روستایی، دو پروژه کلیدی در روستای جُندان (از توابع بخش بن‌رود ورزنه) کلنگ‌زنی شد.
احداث یک باب مدرسه ۶ کلاسه با هدف تأمین فضای آموزشی استاندارد و ایمن برای دانش‌آموزان منطقه.
کلنگ‌زنی خانه بهداشت و مرکز جامع سلامت جُندان
آغاز عملیات احداث خانه بهداشت و مرکز جامع سلامت با زیربنای ۲۳۰ متر مربع، که گامی مؤثر در ارتقای شاخص‌های سلامت و دسترسی آسان‌تر مردم به خدمات بهداشتی اولیه است.
دیدار با کشاورزان جُندان و شنیدن دغدغه‌های آب
یکی از بخش‌های مهم و مردمی این سفر، برگزاری نشست صمیمانه استاندار اصفهان با کشاورزان منتخب روستای جُندان بود. هدف این دیدار، شنیدن مستقیم دغدغه‌ها و مشکلات کشاورزان شرق اصفهان، به ویژه چالش‌های مرتبط با حق‌آبه، خشکسالی، و عدم تأمین آب کشت پاییزه بود.
مهدی جمالی‌نژاد با تأکید بر دشواری بی‌سابقه شرایط آبی در نیم‌قرن اخیر، به کشاورزان اطمینان داد که صنایع بزرگ دیگر حق استفاده از آب زاینده‌رود را ندارند و باید از آب دریا (انتقال آب از خلیج فارس/دریای عمان) استفاده کنند وبرخورد قاطع با برداشت‌های غیرمجاز و چاه‌های غیرقانونی ادامه خواهد یافت.
چهار پروژه کلان آبی استان (آب دریا، سد ماندگان، کوهرنگ ۳ و سامانه دوم آبرسانی) با سرعت و جدیت در حال پیگیری است.
جمالی‌نژاد با مقایسه شرایط فعلی با دوران دفاع مقدس، بر لزوم اتحاد، صبوری و پرهیز از تفرقه برای عبور از تنگناهای کنونی تأکید کرد.
جلسه توسعه شرق اصفهان
در جریان این سفر، بر لزوم تشکیل ستاد توسعه شرق اصفهان به ابتکار استانداری تأکید شد.
این ستاد با هدف شتاب‌بخشی به پیشرفت شهرستان‌های تازه تأسیس شرق اصفهان و ایجاد توازن اقتصادی و زیرساختی برنامه‌ریزی شده است.
مقرر شد برای توسعه پایدار ورزنه، جلسه‌ای ویژه با حضور تمامی مدیران کل استانی برگزار شود تا ۳۳ مصوبه قبلی مربوط به مشکلات ورزنه پیگیری و راهکارهای جدید در حوزه‌های صنعت، انرژی خورشیدی و گردشگری عملیاتی شوند؛همچنین توسعه شرق، با رویکرد صنعت آب‌صفت و زیست‌محور، به عنوان نقشه راه آینده منطقه تأیید شد.
شرق اصفهان در مسیر بیداری؛ ورزنه، از حاشیه زاینده‌رود تا قلب توسعه استان
ورزنه امروز دیگر تنها شهری در حاشیه زاینده‌رود نیست، بلکه به نمادی از تغییر رویکرد توسعه در شرق اصفهان تبدیل شده است؛ تغییری از اقتصاد سنتی و تک‌محور به سوی صنعتی‌سازی هوشمند و متکی بر انرژی‌های پاک. دولت با تمرکز بر طرح‌های زیربنایی و زیرساختی، عملاً گام نخست را برای تبدیل شرق اصفهان به منطقه‌ای متوازن، پایدار و مولد برداشته است.
سفر استاندار اصفهان به ورزنه، جلوه‌ای از سیاست عدالت‌محور دولت در توزیع متوازن فرصت‌ها بود. اجرای پروژه‌های آموزشی و درمانی در جُندان و آغاز عملیات زیرساختی در شهرک صنعتی، نشان می‌دهد که نگاه توسعه‌ای استان دیگر محدود به مرکز نیست و مناطق دوردست نیز سهمی واقعی از برنامه‌های عمرانی و اشتغال‌زا یافته‌اند.
بی‌آبی، چالشی است که می‌تواند شرق اصفهان را به عقب بازگرداند یا بالعکس، به محرکی برای نوآوری در مدیریت منابع و تنوع اقتصادی بدل شود. طرح‌های مبتنی بر انرژی خورشیدی، استفاده از پساب و توسعه صنایع آب‌صفت، در واقع پاسخی استراتژیک به بحران آب و الگویی از تاب‌آوری در برابر تغییرات اقلیمی برای کل کشور به شمار می‌رود.
یکی از نقاط قوت این سفر، تعامل مستقیم دولت با کشاورزان و ساکنان محلی بود. شنیدن بی‌واسطه دغدغه‌ها و تأکید بر لزوم مشارکت مردم در تصمیم‌سازی‌ها، می‌تواند اعتماد عمومی را بازسازی کرده و سرمایه اجتماعی لازم برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای را تقویت کند.
ورزنه در حال تبدیل شدن به الگویی از توسعه منطقه‌ای هوشمند است که در آن، صنعت، گردشگری و کشاورزی نوین به‌صورت هم‌افزا در کنار هم رشد می‌کنند. استمرار این مسیر، نیازمند پیگیری دقیق مصوبات، تخصیص اعتبارات پایدار و حفظ نگاه عدالت‌محور در تصمیمات مدیریتی است. اگر این روند تداوم یابد، شرق اصفهان می‌تواند در آینده‌ای نه‌چندان دور، از حاشیه به قلب توسعه استان اصفهان تبدیل شود.
ورزنه، شهری از توابع بخش بن رود اصفهان و در فاصله ۱۱۰ کیلومتری شرق اصفهان است.
این شهر با حدود ۱۴ هزار نفر جمعیت در نزدیکی تالاب بین المللی گاوخونی قرار دارد.
شغل بیشتر مردم شرق اصفهان از جمله ورزنه، کشاورزی و کشت گندم، جو و یونجه است.