به گزارش خبرگزاری سلامت _ طبنا گیلان : پژوهش تازه‌ای که نتایج آن در نشریه علمی «نیچر» منتشر شده، دیدگاه دیرینه درباره‌ی نقش خواب در پاکسازی مغز را به چالش کشیده است. در این تحقیق، پژوهشگران برای نخستین‌بار توانسته‌اند فرآیندی فیزیولوژیک را شناسایی کنند که به احساس «گیجی و حواس‌پرتی» پس از کم‌خوابی مرتبط است.
در این مطالعه، از داوطلبان خواسته شد در حین انجام آزمونی ساده، در زمان‌های مشخص به علامت‌های تصویری یا شنیداری واکنش نشان دهند. آزمایش حدود ۱۲ دقیقه به طول انجامید و چندین بار تکرار شد. یافته‌ها نشان دادند که افراد در حالت کم‌خوابی، بیشتر دچار خطا می‌شوند و در انجام وظایف خود تمرکز کمتری دارند.
با بررسی اسکن‌های مغزی، پژوهشگران متوجه شدند که دو ثانیه پیش از از دست رفتن تمرکز، مایع مغزی‌نخاعی از پایه‌ی مغز خارج و حدود یک ثانیه پس از بازگشت آن، تمرکز نیز بازیابی می‌شود. این چرخه بارها در طول آزمایش تکرار شد.
لورا لوئیس، سرپرست تیم تحقیق، این فرآیند را به «ماشین لباسشویی» تشبیه کرد و گفت: «بخش چرخش و شستشوی مایع در مغز همان لحظه‌ای است که ما آن را به‌صورت یک وقفه‌ی کوتاه در توجه تجربه می‌کنیم. وقتی خواب کافی نداریم، مغز این امواج را به‌طور پنهان در روز ایجاد می‌کند، اما بهای آن کاهش تمرکز است.»
نتایج این پژوهش نشان میدهد که شاید خواب شبانه تنها برای پاکسازی مغز از مواد زائد نباشد، بلکه تنظیم چرخه‌های درونی تمرکز و توجه نیز بخشی از کارکرد آن است. پژوهشگران امیدوارند شناخت بهتر این مکانیسم‌ها بتواند به طراحی روش‌های مؤثر برای کاهش اثرات شناختی کم‌خوابی کمک کند.