شناسهٔ خبر: 75582036 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

کشف یک ماده در جانور دریایی، امیدی تازه برای مقابله با اثرات پیری

تهران- ایرنا- پژوهشگران دریافتند که ماده طبیعی پلاسمالوژن، که از نوعی جانور دریایی استخراج می‌شود، می‌تواند برخی اثرات پیری را در موش‌ها معکوس کند.

صاحب‌خبر -

به گزارش گروه علمی ایرنا، وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است:

مطالعه پژوهشگران چینی نشان داد ماده‌ای فعال به نام پلاسمالوژن، که از نوعی جانور دریایی به نام فواره دریایی (sea squirt) استخراج شده، می‌تواند برخی اثرات مرتبط با پیری را در موش‌ها معکوس کند. این جانور دریایی هنگامی که احساس خطر می‌کند آب می‌پاشد به همین دلیل، به این نام خوانده می‌شود.

پلاسمالوژن: ماده‌ای کلیدی برای سلامت سلولی

پلاسمالوژن نوعی لیپید (چربی) است که در غشای سلول‌های مغز، کلیه‌ها، ماهیچه‌ها و ریه‌ها یافت می‌شود. این ماده به ارتباط بین سلول‌ها کمک و از دی‌اِن‌اِی در برابر آسیب محافظت می‌کند و التهاب را کاهش می‌دهد. مطالعات نشان می‌دهد سطح پلاسمالوژن با افزایش سن کاهش می‌یابد و در افراد مبتلا به آلزایمر، شایع‌ترین نوع زوال عقل، این کاهش بسیار چشمگیرتر است.

آزمایش روی موش‌های میانسال

در این مطالعه، پژوهشگران به موش‌های میانسال ماده، دوزهای غلیظی از پلاسمالوژن دادند؛ این میزان حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ برابر بیشتر از مقداری است که در یک وعده معمولی مرغ یا صدف اسکالوپ یافت می‌شود. پس از دو ماه درمان، نتایج چشمگیری مشاهده شد:

  • افزایش تعداد سلول‌های بنیادی عصبی؛
  • تقویت اتصالات سیناپسی بین نورون‌ها (سلول‌های عصبی)؛
  • کاهش شدید التهاب؛
  • بهبود عملکرد حافظه در آزمون‌های استاندارد.

این نتایج امیدوارکننده هستند، اما پژوهشگران هشدار می‌دهند که بهبود ظاهری حافظه ممکن است تا حدی ناشی از بازگشت عملکرد حسی (مانند بینایی) باشد و برای تأیید نتایج، مطالعات بیشتری لازم است.

شواهد انسانی

در مطالعه‌ای روی افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف، مصرف پلاسمالوژن به مدت ۲۴ هفته باعث بهبود حافظه شد؛ اما این اثر فقط در زنان زیر ۷۷ سال مشاهده شد.

آینده پژوهشی

پلاسمالوژن ممکن است در دسته ژروپروتکتورها (geroprotectors) قرار گیرد؛ این داروها پیری سلولی را کُند می‌کنند و خطر بیماری‌های مرتبط با سن را کاهش می‌دهند. آزمایش چنین داروهایی در انسان پیچیده و نیازمند مطالعات طولانی‌مدت و پرهزینه است؛ ضمن اینکه ممکن است زمانی مؤثرتر باشند که قبل از بروز بیماری استفاده شوند.

این پژوهش امیدهای تازه‌ای ایجاد کرده، اما پرسش‌های مهمی درباره مقرون‌به‌صرفه‌بودن و ایمنی استفاده بلندمدت از این ترکیبات باقی مانده است. همچنین ممکن است انتخاب سبک زندگی سالم مانند رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، فوایدی مشابه یا حتی بیشتر برای سالمندی سالم داشته باشند.

این کشف می‌تواند راه را برای توسعه درمان‌های جدید برای مقابله با اثرات پیری و بیماری‌های مرتبط با سن هموار کند.