سفر وزیر کشور پادشاهی عمان به جمهوری اسلامی ایران و دیدارهای او با رئیس‌جمهور، دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی لاریجانی و دکتر علی‌اکبر ولایتی را باید در چارچوب تحولات نوین منطقه‌ای و روند شکل‌گیری نظم بومی در خلیج فارس تحلیل کرد. این سفر، برخلاف ظاهر دیپلماتیکش، حامل پیامی روشن برای همه بازیگران منطقه است: امنیت خلیج فارس باید به دست ملت‌های همین منطقه تأمین شود، نه قدرت‌های فرامنطقه‌ای.
ایران و عمان دو کشوری هستند که در دهه‌های گذشته با درک واقع‌بینانه از تحولات خلیج فارس، همواره از تنش‌زدایی و گفت‌وگو حمایت کرده‌اند. رابطه تهران و مسقط در هیچ مقطع تاریخی تابع اراده بیگانگان نبوده و همین استقلال عمل، امروز به یک سرمایه دیپلماتیک تبدیل شده است. اکنون که وزیر کشور عمان در تهران با عالی‌ترین مقامات جمهوری اسلامی دیدار کرده، می‌توان گفت دو کشور در حال تدوین نقشه‌ای تازه برای بومی‌سازی امنیت خلیج فارس هستند؛ نقشه‌ای که هدف آن کاهش نقش بیگانگان و ایجاد سازوکار همکاری میان کشورهای ساحلی است.
از منظر سیاسی و امنیتی، این سفر را باید در بستر تحولات پرشتاب خاورمیانه ارزیابی کرد. رژیم صهیونیستی در ماه‌های اخیر با طرح‌های آشکار و پنهان، تلاش کرده از طریق نفوذ در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، نوعی ائتلاف امنیتی ضدایرانی ایجاد کند. اما واقعیت میدانی چیز دیگری می‌گوید؛ حملات و تهدیدهای صهیونیست‌ها، از جمله اقدام اخیر علیه قطر و اظهارات گستاخانه یکی از وزیران افراطی کابینه نتانیاهو علیه عربستان، نه‌تنها دستاوردی برای تل‌آویو نداشت، بلکه موجی از بی‌اعتمادی و نگرانی را در جهان عرب برانگیخت. در چنین فضایی، سفر وزیر کشور عمان به ایران را می‌توان پاسخی منطقی و هوشمندانه به این سیاست‌های فتنه‌گرانه دانست.
عمان همواره نقش میانجی معقول در تحولات منطقه‌ای را ایفا کرده و اکنون نیز می‌تواند پل ارتباطی تهران با پایتخت‌های عربی باشد. پیامی که این سفر به ریاض، دوحه، کویت و ابوظبی می‌دهد، روشن و صریح است: امنیت خلیج فارس با حضور بیگانگان پایدار نمی‌شود؛ بلکه تنها از مسیر گفت‌وگو و همکاری میان کشورهای مسلمان منطقه قابل تحقق است.
تهران بارها اعلام کرده خواستار امنیت جمعی در خلیج فارس است؛ امنیتی بر پایه احترام متقابل و منافع مشترک. مسقط نیز با سیاست واقع‌گرایانه و بی‌طرفانه خود، بهترین شریک برای تحقق این هدف است.
از منظر راهبردی، این سفر را می‌توان در راستای کاهش حضور نظامی آمریکا و متحدانش در منطقه ارزیابی کرد. هر چه کشورهای منطقه به سمت همکاری‌های بومی و توافق‌های امنیتی درون‌منطقه‌ای حرکت کنند، نقش قدرت‌های بیگانه کمرنگ‌تر خواهد شد. این روند، در عمل، به تضعیف سیاست‌های مداخله‌جویانه غرب و رژیم صهیونیستی در خلیج فارس منجر می‌شود.
تجربه سال‌های گذشته نشان داده حضور نظامی بیگانگان نه ‌تنها امنیت نیاورده، بلکه زمینه‌ساز تنش و بحران‌های زنجیره‌ای شده است. نکته دیگر آن است که این سفر در مقطع حساسی از مناسبات منطقه‌ای انجام می‌شود؛ زمانی که ایران و عربستان مسیر جدیدی از همکاری و گفت‌وگو را آغاز کرده‌اند و قطر و امارات نیز از تقابل آشکار با ایران فاصله گرفته‌اند، اکنون عمان می‌تواند با نقش‌آفرینی فعال‌تر، زمینه هم‌گرایی امنیتی خلیج فارس را فراهم کند. به نظر می‌رسد وزیر کشور عمان با پیام‌هایی روشن از سوی پادشاهی خود، برای بررسی چارچوب‌های همکاری عملیاتی در حوزه امنیت دریایی و مقابله با تهدیدهای مشترک به تهران آمده است.
در جمع‌بندی می‌توان گفت سفر وزیر کشور عمان به تهران، صرفاً یک رفت ‌و آمد دیپلماتیک نیست، بلکه نشانه‌ای از چرخش تدریجی موازنه امنیتی منطقه به سمت محور تهران– مسقط است. این محور، برخلاف ائتلاف‌های مقطعی و وابسته به غرب، ریشه در منافع واقعی ملت‌های منطقه دارد و می‌تواند پایه‌گذار نظم جدیدی در خلیج فارس شود؛ نظمی که بر اصول احترام متقابل، هم‌افزایی اسلامی و طرد سلطه‌جویی بیگانگان استوار است.
به بیان روشن‌تر، خلیج فارس در حال تجربه یک دوران تازه است. دوران وابستگی امنیتی رو به پایان است و دوران همکاری‌های منطقه‌ای در حال آغاز. در این میان، نقش جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان قدرت باثبات و قابل اعتماد منطقه‌ای، بیش از هر زمان دیگر برجسته شده است. سفر اخیر وزیر عمانی نیز گواهی بر همین واقعیت است؛ واقعیتی که نشان می‌دهد بوی بومی‌سازی امنیت، این بار از تهران برخاسته و تا سواحل مسقط، دوحه و ریاض در حال گسترش است.