به گزارش روز پنجشنبه ایرنا؛ علیرضا حیدری روز نشست هماندیشی «نقش رسانه در مدیریت بحران» با حضور نمایندگان صدا و سیما، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیران مدیریت بحران استانداری، ضمن قدردانی از حضور حاضران در جلسه، اظهار داشت: این جلسه یکی از نشستهای بسیار مهم و تأثیرگذار در زمینه رسانه و بحران است. همانطور که اشاره شد، موضوع مدیریت یکپارچه در حوزه بحران یک ضرورت جدی است؛ چراکه در سالهای اخیر حوادث مختلف نشان دادهاند نبود هماهنگی میان دستگاهها و انتشار اخبار نادرست یا متناقض میتواند موجب نگرانی مردم شود.
وی با بیان اینکه در شرایط بحرانی، مردم باید احساس آرامش و اطمینان نسبت به عملکرد دستگاههای مسئول داشته باشند، افزود:
در چنین موقعیتهایی، رسانهها نقش تعیینکنندهای دارند تا با اطلاعرسانی دقیق، سریع و مسئولانه، آرامش را به جامعه بازگردانند و اعتماد مردم به نهادهای حاکمیتی را تقویت کنند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه با اشاره به انتشار اخبار نادرست (فیکنیوز) و چندصدایی در برخی حوادث، گفت:
برخی رسانههای غیررسمی گاهی با بزرگنمایی یا انتشار اخبار کذب، باعث نگرانی بیمورد در جامعه میشوند. در حالیکه یک رسانه حرفهای، دلسوز و آگاه باید بهگونهای اطلاعرسانی کند که ضمن انجام وظیفه ذاتی خود، جامعه را به سمت آرامش سوق دهد.
حیدری در ادامه از عملکرد رسانهها در حوادث اخیر منطقه یاد کرد و گفت: در جنگ ۱۲ روزه اخیر، رسانههای داخلی بهویژه صدا و سیما و خبرگزاریها عملکرد بسیار مؤثری داشتند و توانستند در برابر جنگ روانی دشمنان ایستادگی کنند. همین الگو باید در مدیریت بحرانهای داخلی نیز دنبال شود.
وی با اشاره به ساختار وظایف مدیریت بحران خاطرنشان کرد: مدیریت بحران تنها محدود به زمان وقوع حادثه نیست، بلکه سه مرحله قبل، حین و بعد از بحران را در برمیگیرد. در مرحله پیش از بحران، وظیفه اصلی ما پیشگیری و آمادگی است؛ یعنی با برنامهریزی و آموزش مناسب باید تلاش کنیم خسارات احتمالی به حداقل برسد.
او افزود: در مرحله حین بحران، تمرکز بر مقابله و پاسخ سریع و هماهنگ است و پس از آن، بازسازی و بازتوانی مناطق آسیبدیده در اولویت قرار میگیرد. رسانهها میتوانند در هر سه مرحله نقش فعالی ایفا کنند؛ از اطلاعرسانی و آموزشهای پیشگیرانه گرفته تا همراهی در بازسازی اعتماد و امید اجتماعی پس از بحران.
مدیرکل مدیریت بحران استان با اشاره به اهمیت آگاهی خبرنگاران از قوانین و ساختار مدیریت بحران تأکید کرد: بسیاری از خبرنگاران هنوز آشنایی دقیقی با وظایف و تقسیمکار بین دستگاهها در حوزه بحران ندارند. برای مثال، تفاوت میان پدافند غیرعامل و مدیریت بحران باید برای فعالان رسانهای روشن باشد تا از تداخل یا انتشار اطلاعات نادرست جلوگیری شود.
حیدری ضمن تأکید بر لزوم همکاری مشترک سه نهاد اصلی رسانهای استان یعنی صدا و سیما، خبرگزاری جمهوری اسلامی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: انتظار ما از این مجموعهها آن است که در مسیر آموزش، اطلاعرسانی و فرهنگسازی مدیریت بحران در کنار استانداری باشند تا بتوانیم با همکاری و همافزایی، جامعهای ایمنتر و آرامتر بسازیم.
روایت نخست بحران باید از سوی سخنگوی رسمی اعلام شود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در ادامه سخنانش با تأکید بر لزوم رعایت قانون و هماهنگی در اطلاعرسانی بحرانها گفت: بر اساس ماده سه قانون مدیریت بحران کشور، تنها سخنگوی مدیریت بحران مرجع رسمی اعلام اخبار و اطلاعات در زمان وقوع حوادث طبیعی است.
حیدری اظهار داشت: مطابق قانون مدیریت بحران کشور، مقصود از مخاطره، پدیده طبیعی یا کنش انسانی (به جز موارد نظامی، امنیتی و اجتماعی) است که در صورت وقوع میتواند منجر به بروز حادثه یا بحران خسارتبار در جامعه آسیبپذیر شود. بنابراین وظیفه قانونی مدیریت بحران صرفاً در حوزه حوادث طبیعی است، نه موضوعات نظامی یا امنیتی.
وی افزود: البته در برخی مواقع، ممکن است مدیران و کارشناسان این حوزه از سر مسئولیت انسانی در سایر موضوعات نیز ورود کنند، اما این اقدام خارج از چارچوب وظایف رسمی است و صرفاً به منظور اطلاعرسانی درست و اقناع افکار عمومی صورت میگیرد.
مدیرکل مدیریت بحران استان با اشاره به اهمیت روایت نخست در زمان وقوع بحران، تأکید کرد: در حوادثی نظیر زلزله، سیل، رانش زمین و غیره، اگر رسانههای معتبر و دقیق همان روایت اول را بهدرستی منتقل کنند، از سردرگمی و اضطراب مردم جلوگیری میشود. اما زمانی که روایتهای متعدد و متناقض از منابع گوناگون منتشر شود، بیاعتمادی و آشفتگی در جامعه شکل میگیرد.
او ادامه داد: ما انتظار داریم رسانههای رسمی استان، بهویژه صدا و سیما، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، روایت نخست بحران را از زبان مدیریت بحران استان منتشر کنند تا سایر رسانهها نیز بر همان مبنا اطلاعرسانی کنند. اگر روایت اول از ما باشد، تا پایان بحران انسجام خبری حفظ میشود، اما اگر منابع متفرقه وارد شوند، دستگاهها ناچار میشوند در مقام پاسخگویی قرار گیرند.
حیدری با بیان اینکه در قانون، تعیین سخنگو برای مدیریت بحران تصریح شده است، گفت: طبق ابلاغیه رسمی، سخنگوی بحران، مدیرکل مدیریت بحران استان است با این حال، در بسیاری از مواقع مشاهده میکنیم دستگاههایی اقدام به روایت حادثه میکنند. این چندصدایی میتواند موجب شکلگیری شبهه و سردرگمی در افکار عمومی شود.
وی با تأکید بر لزوم اجرای دقیق قانون و آموزش خبرنگاران در حوزه بحران، اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از مدیران و حتی کارشناسان هنوز قانون مدیریت بحران را بهصورت کامل مطالعه نکردهاند. لازم است در چنین جلساتی خبرنگاران و فعالان رسانهای با ساختار و قوانین این حوزه آشنا شوند تا بدانند در زمان وقوع حادثه چه کسی سخنگو است و از چه مرجعی باید خبر را دریافت کنند.
مدیرکل مدیریت بحران استان اضافه کرد: خبرنگاران باید بتوانند بدون تشریفات زائد و بروکراسی، به سخنگوی بحران و استاندار دسترسی داشته باشند تا اخبار دقیق، سریع و معتبر منتشر شود. این مهم از وظایف مدیریت بحران است که مسیر ارتباط رسانه و مسئول را تسهیل کند.
مانور سراسری زلزله در شرایط جنگی نیمه آذرماه برگزار میشود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه از برگزاری مانور تمامعیار استانی در نیمه دوم آذرماه خبر داد و افزود: در این مانور که با حضور رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، استاندار کرمانشاه و جمعی از مقامات کشوری و استانی برگزار میشود، تمام دستگاههای عضو ستاد مدیریت بحران مشارکت خواهند داشت. سناریوی این مانور بر مبنای وقوع همزمان زلزله و شرایط جنگی طراحی شده است تا توان هماهنگی و مدیریت دستگاهها در وضعیتهای خاص مورد سنجش قرار گیرد.
حیدری اظهار داشت: بر اساس قانون مدیریت بحران، رئیس ستاد مدیریت بحران استان شخص استاندار است و جانشین اول ایشان مدیرکل مدیریت بحران در ستاد است. در سطح شهرستانها نیز فرمانداران به عنوان رؤسای ستاد مدیریت بحران شهرستان وظیفه مدیریت حوادث را بر عهده دارند.
وی افزود: وقتی حادثهای در سطح شهرستان رخ دهد، فرماندار مسئول مدیریت آن است؛ اما در صورتی که تشخیص دهد حادثه فراتر از توان شهرستان است، موظف است موضوع را به استاندار گزارش کند. در این حالت، استاندار تصمیم میگیرد که یا فرماندار همچنان مدیریت را ادامه دهد یا مدیریت مستقیم بحران را خود بر عهده گیرد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه تأکید کرد: رسانهها در پوشش خبری و اطلاعرسانی این مانور همکاری لازم را داشته باشند تا مردم نیز از نحوه آمادگی دستگاههای اجرایی و خدماترسان در شرایط بحرانی آگاه شوند.
وی همچنین از آمادگی مدیریت بحران استان برای همکاری با رسانهها در حوزه تولید محتوا خبر داد و گفت: در بسیاری از بخشها از جمله کشاورزی، صنعت، معدن و آموزش، مخاطراتی وجود دارد که میتوان درباره آنها تولید محتوای آموزشی و پیشگیرانه انجام داد. ما آمادهایم در این زمینه با رسانهها همکاری نزدیک داشته باشیم.
حیدری با اشاره به لزوم آشنایی بیشتر خبرنگاران با مفاهیم بحران، در مورد پیشنهاد برگزاری جشنواره رسانه و بحران گفت: برگزاری چنین جشنوارهای با همکاری دستگاههای فرهنگی و رسانهای میتواند موجب افزایش دانش رسانهها درباره بحران و نحوه اطلاعرسانی صحیح در شرایط خاص شود.