فارس: دبیرکل انجمن لوازم خانگی ایران افزود: در برخی حوزه‌ها تا ۶۰ درصد و به‌طور میانگین حدود ۴۰ درصد کاهش فروش ثبت شده است.
نسرین اوجاقی امروز در نشست خبری با اشاره به روند رو به رشد صنعت لوازم خانگی طی سال های اخیر، گفت: از سال ۱۳۹۶ تاکنون تولید لوازم خانگی در کشور از حدود ۶ میلیون دستگاه در سال به ۲۰ میلیون دستگاه در سال جاری افزایش یافته است؛ رشدی چشمگیر که عمدتاً حاصل سرمایه‌گذاری گسترده بخش خصوصی و حمایت‌های محدود دولتی بوده است.
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران افزود: در حال حاضر، تولیدکنندگان داخلی قادر به تأمین کامل نیاز بازار داخلی هستند و عملاً نیازی به واردات لوازم خانگی وجود ندارد؛ با این حال، همچنان بخشی از سلیقه مصرف‌کنندگان به سمت محصولات خارجی گرایش دارد.
اوجاقی با بیان اینکه صنعت لوازم خانگی در سال جاری با چالش‌هایی روبرو بوده است، افزود: در سال ۱۴۰۴، نسبت به مدت مشابه سال قبل، تولید در این صنعت حدود ۳۸ درصد کاهش یافته است. در برخی بخش‌ها این کاهش تا ۱۲ درصد گزارش شده است.
وی همچنین از افت محسوس فروش در بازار خبر داد و تصریح کرد: پس از سال‌ها رشد، در سال جاری با کاهش قابل توجه فروش مواجه هستیم؛ به‌گونه‌ای که در برخی حوزه‌ها تا ۶۰ درصد و به‌طور میانگین حدود ۴۰ درصد کاهش فروش ثبت شده است.
اوجاقی گفت: در شرایط فعلی، تداوم مسیر رشد و حفظ اشتغال در این بخش نیازمند تصمیمات حمایتی و سیاست‌گذاری‌های دقیق‌تر است.
اوجاقی درباره آزادسازی واردات لوازم خانگی گفت: آزادسازی واردات موضوعی پیچیده است و باید به‌گونه‌ای انجام شود که نه به تولیدکننده آسیب برسد و نه به مصرف‌کننده. در صورت اجرا، این اقدام باید برنامه‌ریزی‌شده و در چارچوب تعرفه‌ای مشخص انجام شود تا سرمایه‌گذاری‌های داخلی حفظ شود.
وی در ادامه با اشاره به تأثیر قطعی برق و گاز بر تولید گفت: ناترازی در تأمین مواد اولیه و قطعات باعث تعطیلی برخی خطوط تولید شده است. سوءمدیریت انرژی نیز فشار مضاعفی به تولیدکنندگان وارد کرده و موجب افزایش قیمت تمام‌شده شده است.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی در خصوص قاچاق لوازم خانگی اظهار داشت: برآوردها نشان می‌دهد حدود ۳۰ درصد لوازم خانگی به‌صورت غیررسمی وارد کشور می‌شوند. همچنین قوانین اخیر در حمایت از مرزنشینان و ته‌لنجی‌ها می‌توانند تا ۱۰ درصد واردات را پوشش دهند که این موضوع به تولیدکنندگان آسیب می‌زند. آزادسازی واردات در صورت اجرای صحیح می‌تواند بخشی از قاچاق را کاهش دهد، اما باید با هدف حمایت از تولید داخلی و کنترل قیمت‌ها همراه باشد.
وی افزود: محصولات قاچاق به‌دلیل نپرداختن عوارض، مالیات و تعرفه، قیمت پایین‌تری دارند و رقابت را برای تولیدکنندگان داخلی دشوار می‌کنند. اگر واردات قانونی به‌درستی انجام شود و نظام قیمت‌گذاری منطقی باشد، شرایط رقابتی بهتری در بازار شکل می‌گیرد.
وی افزود: برای ایجاد رقابت منصفانه در بازار، لازم است سازوکارهای گارانتی و خدمات پس از فروش نیز ساماندهی شوند. بیشتر کالاهای وارداتی بدون گارانتی عرضه می‌شوند و خریداران در صورت بروز مشکل دسترسی به قطعات یا خدمات ندارند.
دبیر انجمن لوازم خانگی همچنین درباره خسارات وارد شده به کانتینرها در بندر شهید رجایی گفت: مشکلات همچنان پابرجاست و به دلیل ضعف ساختارهای بیمه‌ای، پوشش مناسبی برای این حوادث ارائه نشده است. انجمن نیز پیگیر این موضوع از طریق جلسات با معاونت صنایع عمومی بوده است.
اوجاقی تاکید کرد: تمرکز انجمن بر توسعه صادرات است. سند راهبردی صادرات لوازم خانگی تدوین شده و مذاکراتی با سازمان توسعه تجارت برای ایجاد فروشگاه‌های دائمی در خارج از کشور در جریان است.
وی افزود: از سال ۱۳۹۷ سرمایه‌گذاری در این صنعت افزایش یافته و کیفیت محصولات ایرانی اکنون قابلیت رقابت با نمونه‌های خارجی را دارد. البته محدودیت در واردات ماشین‌آلات و فناوری و کمبود حمایت‌های مالی، مانع رشد بیشتر و تنوع محصولات شده است.
در ادامه مهرداد محمدی عضو هیئت‌مدیره انجمن لوازم خانگی با انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری گفت: این روش کاملاً غیرمنطقی است و آسیب جدی به صنعت وارد کرده است. افزایش قیمت‌ها بیشتر ناشی از سیاست‌های کلان دولت، تحریم‌ها و نوسانات ارزی است. بسیاری از شرکت‌ها به‌دلیل تأخیر طولانی در تخصیص ارز و استفاده از ارز آزاد، در آستانه زیان قرار دارند.
وی درباره ناترازی انرژی گفت: سوءمدیریت انرژی خسارات زیادی به همراه داشته و تولیدکنندگان به دلیل محدودیت منابع، توان سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی را ندارند.
عضو هیئت مدیره انجمن لوازم خانگی افزود: صنعت لوازم خانگی وظیفه تولید انرژی ندارد و حتی تأمین انرژی برای خطوط تولید خود نیز بسیار دشوار است. در سال گذشته حدود ۵ درصد از فروش شرکت‌ها صرف تهیه ژنراتور و سوخت شده که هزینه تولید را افزایش داده است.
محمدی همچنین با اشاره به آثار تحریم‌ها عنوان کرد: هزینه واردات به‌دلیل تحریم‌ها تا ۳۰ درصد افزایش یافته و پیچیدگی‌های موجود باعث شده بسیاری از فعالان اقتصادی به‌دنبال راه‌های غیراستاندارد باشند. با این حال، چین همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران است.
وی درباره فروش اقساطی گفت: اکثر شرکت‌های تولیدکننده لوازم خانگی به‌صورت مستقیم در فروش اقساطی مشارکت دارند و با استفاده از چک‌های صیادی و اعتبارسنجی، ریسک‌ها را مدیریت می‌کنند. با وجود کمک‌های جزئی از سوی نظام بانکی، عمده فعالیت‌ها توسط خود شرکت‌ها انجام می‌شود. همچنان بی‌اعتمادی در میان مصرف‌کنندگان وجود دارد و شرکت‌ها ناچارند با روش‌های مختلف این مشکل را برطرف کنند.
محمدی از مشکلات بازگشت ارز صادراتی، محدودیت‌های تأمین مواد اولیه و چالش‌های عرضه به‌عنوان عواملی یاد کرد که وضعیت تولید و فروش لوازم خانگی را پیچیده کرده و مانعی جدی بر سر راه تولیدکنندگان ایجاد کرده است.
∎