به گزارش خبرگزاری آنا، علیرضا زاکانی، شهردار تهران در ادامه سفر به چین در سخنرانی خود در دهمین رویداد «پلی برای شهرها» آژانس توسعه صنعتی سازمان ملل (UNIDO) به تشریح تجربه تهران در زمینه مدیریت پایدار آب پرداخت.

شهردار پایتخت جمهوری اسلامی ایران در این رویداد درباره تجربه‌های نوآورانه تهران در زمینه پایداری آب سخن گفت و اظهار کرد: تهران، همچون بسیاری از کلان‌شهر‌های جهان با چالش‌هایی جدی در زمینه کمبود آب، فشار بر منابع زیرزمینی و آلودگی فاضلاب مواجه است. در پاسخ به این شرایط، شهرداری تهران پروژه‌ای با رویکردی نوآورانه را آغاز کرده است؛ احداث تصفیه‌خانه‌های محلی با سیستم غیرمتمرکز، درست در دل محلات شهری.

سرانه فضا‌های سبز داخل و خارج تهران بیش از میانگین جهانی است

وی افزود: ما در شهر تهران برای ایجاد طراوت در زندگی شهروندان و کاهش آلودگی هوا، رویکرد توسعه فضا‌های سبز را پیگیری کردیم تا جایی که فضای سبز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی طی ۴۶ سال ۲۰ برابر شده است و سرانه فضا‌های سبز داخل و خارج شهر، هر دو بیش از میانگین جهانی است. البته یکی از مؤثرترین موانع، آب مورد نیاز این فضاهاست. علاوه بر آن در همین زمان نیز جمعیت تهران سه برابر شده که این امر نیاز به آب را تشدید کرده است.

تامین ۳۶ درصد آب مورد نیاز فضا‌های سبز داخل تهران با بازچرخانی آب

زاکانی ادامه داد: ۴۶ سال پیش تمام آب مصرفی فضای سبز از چاه‌ها برداشت می‌شد که ادامه آن، فاجعه بزرگ فرونشست زمین را به همراه داشت. محدودیت برداشت از ذخایر زیرزمینی آب باید با بازچرخانی درست آب جبران شود. تا کنون موفق شده‌ایم ۳۶ درصد آب مورد نیاز فضا‌های سبز داخل تهران را با بازچرخانی آب تأمین کنیم و برنامه‌ریزی کرده‌ایم ظرف ۶ سال آینده این میزان را به ۱۰۰ درصد برسانیم و تمام آب مورد نیاز فضا‌های سبز و بخش زیادی از آب مورد نیاز شست‌وشوی شهروندان را نیز از این طریق تأمین کنیم.

شهردار تهران درباره جزئیات فنی این طرح گفت: ایده این پروژه آن است که به‌جای انتقال تمام فاضلاب به تصفیه‌خانه‌های بزرگ مرکزی، در همان نقاطی که فاضلاب تولید می‌شود، واحد‌هایی کوچک برای تصفیه بخشی از پساب ایجاد شود؛ واحد‌هایی با مقیاس محدود، مجهز به سامانه پایش آنلاین و با قابلیت استفاده از آب تصفیه‌شده برای آبیاری فضا‌های سبز یا مصارف صنعتی وابسته. این رویکرد چند مزیت هم‌زمان دارد؛ از جمله حجم ورودی فاضلاب به شبکه مرکزی کاهش پیدا می‌کند، انرژی کمتری برای انتقال مصرف می‌شود و فشار بر منابع آب شرب نیز کمتر می‌شود.

"تقسیم بار تصفیه" و "بازیابی منابع" نتیجه ایجاد واحد‌هایی کوچک برای تصفیه پساب

وی تأکید کرد: این راهکار بر دو اصل اساسی استوار است؛ "تقسیم بار تصفیه" و "بازیابی منابع". وقتی فاضلاب در همان محل تولید تصفیه شود، دیگر نیازی به صرف هزینه‌های سنگین برای انتقال، پمپاژ و نگهداری شبکه‌های وسیع لوله‌کشی نخواهد بود. مطالعات بین‌المللی نیز نشان داده‌اند که سیستم‌های غیرمتمرکز می‌توانند گزینه‌ای کارآمد، مقرون‌به‌صرفه و پایدار برای کاهش فشار بر زیرساخت‌های متمرکز باشند.

زاکانی در ادامه با طرح پرسشی افزود: پرسش مهم این است که چگونه می‌توان کیفیت آب خروجی را تضمین کرد؟ پاسخ ما روشن است؛ طراحی بر پایه استاندارد‌های سخت‌گیرانه ملی و بین‌المللی انجام می‌شود و کنترل کیفیت به‌صورت پایش آنلاین و بدون‌درنگ در هر واحد انجام می‌شود. علاوه بر این، نمونه‌برداری‌های دوره‌ای در آزمایشگاه‌های مستقل انجام و نتایج آن منتشر می‌شود تا اعتماد میان ناظران و شهروندان تقویت شود. در صورتی که کیفیت آب از حد مجاز پایین‌تر بیاید، سامانه هشدار فعال می‌شود و تیم فنی فوراً وارد عمل می‌شود.

وی درباره قابلیت اجرای طرح در همه مناطق تهران گفت: ممکن است این پرسش مطرح شود که آیا این رویکرد در همه محلات تهران قابل اجراست؟ پاسخ ما این است که بله، اما با ملاحظاتی. نخست، هزینه سرمایه‌گذاری اولیه و تأمین زمین مناسب در بافت‌های متراکم شهری چالشی جدی است. دوم، نیاز به نیرو‌های فنی آموزش‌دیده برای بهره‌برداری مستمر از هر واحد کوچک. سوم، ضرورت ارتقای فرهنگ عمومی و مشارکت اجتماعی در حفاظت از زیرساخت‌های محلی و چهارم، هماهنگی میان دستگاه‌های گوناگون شهری و زیست‌محیطی.