به گزارش، سواحل مَکُران در جنوب شرقی ایران یکی از مناطق کمتر شناخته شده اما با ظرفیت‌های بزرگ گردشگری است؛ این منطقه با ترکیب مناظری بی‌نظیر مانند کوه‌های مریخی، تالاب‌های رنگی و سواحل بکر تجربه‌ای متفاوت از طبیعت و تاریخ ایران را به گردشگران ارائه می‌دهد.
سواحل مَکُران در جنوب سیستان و بلوچستان به طول بیش‌از ۵۴۱ کیلومتر امتداد یافته و ترکیبی از طبیعت بکر، آثار تاریخی و فرهنگ غنی مردمان محلی را در خود جا داده است؛ این سواحل با برخورداری از حدود ۷۰۰ مکان دیدنی طبیعی و تاریخی یکی از مناطق کم‌نظیر گردشگری در ایران است که می‌تواند سالانه میلیون‌ها مسافر را پذیرش کند.
سواحل شنی، ماسه‌ای و صخره‌ای، بنادر صیادی و گردشگری، حضور دلفین‌ها در سواحل گواتر و بریس و چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد کوه‌های مریخی از ظرفیت‌های طبیعی و گردشگری این منطقه است که آن را به «بهشت پنهان ایران» در حاشیه اقیانوس هند تبدیل کرده است.
کوه‌های مینیاتوری معروف به «مریخی» با فرم‌های صخره‌ای منحصر به‌فرد، چشم‌اندازی بی‌نظیر ایجاد کرده و به یکی از جذاب‌ترین نقاط عکاسی و گردشگری تبدیل شده‌اند.
چابهار؛ قطب اقتصادی، گردشگری و آبزی‌پروری جنوب شرق
چابهار به عنوان قلب سواحل مَکُران و بزرگترین منطقه آزاد اقیانوسی ایران، با جمعیت ۲۰۰ هزار نفر، شامل ۲ شهر چابهار و پلان، سه بخش مرکزی، پلان و پیرسهراب یکی از قطب‌های گردشگری، کشاورزی و شیلاتی ایران است.
چابهار به دلیل قرار گرفتن در مسیر ۲ کریدور مهم حمل و نقل جهانی و نزدیکی به آب‌های آزاد، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و ترانزیت کشور دارد. ۲ اسکله اصلی این شهرستان، شهید کلانتری و شهید بهشتی، با ظرفیت ۷۰ هزار تن میزبان کشتی‌های اقیانوس‌پیما هستند.
بندر چابهار همچنین نزدیک‌ترین مسیر دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه از جمله افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان به آب‌های آزاد به شمار می‌رود و اهمیت اقتصادی و راهبردی ویژه‌ای دارد.
فعالیت‌های صید ماهی، پرورش ماهی و میگو یکی از ارکان اصلی اقتصاد این شهرستان محسوب می‌شود و چابهار در حال حاضر تأمین‌کننده ۶۰ درصد از نیاز ماهی تُن کشور است. همچنین این شهرستان به قطب تولید میگوی جنوب شرقی ایران معروف است.
کشاورزی نیز بخش دیگری از اقتصاد چابهار را پوشش می‌دهد و کاشت موز، انبه، لیمو، سبزیجات، صیفی و محصولات جالیزی درآمد قابل توجهی برای مردم ایجاد می‌کند. علاوه‌بر آن، گردشگری و فروش صنایع دستی و سوغات مانند سوزن‌دوزی، صنایع دستی دریایی و حصیربافی بخشی دیگر از درآمد مردم شهرستان را تأمین می‌کند.
منابع آب چابهار و منطقه سواحل مَکُران از گواتر تا زرآباد برای مصارف آشامیدنی، کشاورزی و صنعت از سه طریق تأمین می‌شود؛ آب‌های سطحی، منابع آب زیرزمینی و آب‌شیرین‌کن‌ها، رودخانه‌های باهوکلات، کاجو، بیچند، نیکشهر، بنت، رایچ، نسپران، سورک و ساریچ به صورت فصلی برای کشاورزی استفاده می‌شوند و رودخانه باهوکلات نقش ویژه‌ای در کشاورزی و گردشگری منطقه دارد و زیستگاه تمساح ایرانی محسوب می‌شود.
سواحل مَکُران با ۵۴۱ کیلومتر نوار ساحلی و ۳۲۰ کیلومتر مرز آبی و دسترسی به آب‌های آزاد و اقیانوسی، ظرفیت بالایی برای صید و آبزی‌پروری دارد و به تأمین محصولات شیلاتی و ایجاد اشتغال در بخش صید و صیادی کمک می‌کند.
با این حال محدودیت‌هایی از جمله دسترسی دشوار و پرهزینه به عوامل تولید، منابع فنی و انسانی و حمل و نقل به دلیل دوری از مرکز، مشکلاتی اساسی در جذب سرمایه‌گذاری در این حوزه ایجاد کرده است.
فاصله هوایی چابهار تا تهران ۱۴۵۶ کیلومتر و فاصله زمینی از طریق جاده ایرانشهر - کرمان ۱۳۶۱ کیلومتر است. فاصله بندر چابهار تا مرکز زاهدان مرکز سیستان و بلوچستان ۷۲۱ کیلومتر و متوسط دمای آن ۲۳ درجه سانتی‌گراد و میانگین دمای سالانه ۳۴ درجه است.
چابهار به دلیل برخورداری از موقعیت راهبردی، ظرفیت‌های طبیعی و تاریخی، منابع آبزی و ساحلی و صنایع متنوع، به عنوان قطب اقتصادی، گردشگری و آبزی‌پروری جنوب شرق کشور شناخته می‌شود و توسعه پایدار این منطقه نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت راهبردی ملی است.
اجرای بیش‌از ۲۰ پروژه گردشگری در سواحل مَکُران
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چابهار در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: بیش‌از ۲۰ پروژه گردشگری در شهرستان‌های چابهار، کنارک و دشتیاری در حال اجراست و تمامی پروژه‌ها پیشرفت بیش‌از ۷۰ درصد دارند.
خیرالنسا امیری با اشاره به موقعیت راهبردی سواحل مَکُران و مجاورت این منطقه با آب‌های آزاد و کشورهای همسایه گفت: این سواحل قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری، ترانزیت و اقتصادی کشور را دارند و توسعه آن می‌تواند به ایجاد اشتغال و افزایش درآمدزایی منجر شود.
وی افزود: کنارک علاوه‌بر صنایع شیلات و ماهیگیری، دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی مانند گلفشان، چشمه شور عین، غار کل بی بانک، دماغه پزم، اسکله کنارک و روستای تاریخی سورکمب است. صنایع دستی این شهرستان شامل سوزن‌دوزی، حصیربافی، صدف‌کاری، طلاسازی، لنج‌سازی و توربافی بوده که نقش مکمل در توسعه گردشگری دارد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چابهار، همچنین جاذبه‌های چابهار و دشتیاری را شامل خلیج چابهار، طلوع و غروب خورشید در سواحل صخره‌ای، تالاب لیپار، غارهای بان مسیتی، کوه‌های مینیاتوری، تپه‌های مریخی، جنگل‌های دریایی و روستای تاریخی تیس برشمرد و گفت: این شهرستان‌ها در زمینه صید و صیادی، صنایع دریایی، تولید میوه‌های گرمسیری و حمل و نقل دریایی نیز اهمیت ویژه دارند.
وی درباره پروژه‌های گردشگری در چابهار گفت: بیش‌از ۲۰ پروژه شامل پنج هتل، چهار مجتمع گردشگری و ۱۰ اقامتگاه بومگردی با سرمایه‌گذاری بیش‌از ۸۰ میلیارد تومان در حال اجراست و تاکنون برای ۱۳۶ نفر ایجاد اشتغال کرده است.
امیری بیان کرد: همچنین طرح‌های جدیدی برای احداث بام گردشگری و پایگاه اطلاع‌رسانی با اعتبار حدود ۱۶ میلیارد تومان و تکمیل پروژه‌های ناقص قبلی با اعتبار هفت میلیارد تومان پیشنهاد شده است.
وی با بیان برنامه‌های آینده اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در چابهار افزود: توزیع عادلانه و همگن اعتبارات و تسهیلات، تسهیل تردد و دسترسی، اجرای طرح بزرگ انتقال آب از دریای مَکُران به هامون و اتصال به کویر، راه‌اندازی مَکُران کارت ویژه گردشگران، تاسیس بزرگترین مرکز نمایشگاهی جنوب کشور، ساخت شهرهای جدید مدرن و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر شامل خورشیدی، بادی و انرژی امواج دریا از جمله برنامه‌های در دست اقدام است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چابهار أکید کرد: سواحل مَکُران با آثار باستانی، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متنوع، صنایع دستی و ظرفیت‌های محیطی خاص می‌توانند به قطب گردشگری، اقتصادی و ترانزیتی کشور تبدیل شوند و نقش مؤثری در توسعه پایدار منطقه ایفا کنند.