به گزارش گروه علمی ایرنا از معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، محمدنبی شهیکی تاش در اولین رویداد «جایزه تأمین مالی فناوری و نوآوری ایران» در کتابخانه ملی با اشاره به ضعف ابزارهای مالی موجود در حمایت از زیست بوم نوآوری کشور و ضرورت ایجاد تناسب ساختارهای فعلی تأمین مالی با ظرفیت و چرخه عمر کسب وکارهای فناور، اظهار داشت: باید دید کدام بخش از زنجیره نوآوری کشور عملکرد مطلوبی دارد و کدام بخش نیازمند تقویت است.
وی ادامه داد: اگر این کار بر اساس شاخصهای معین ارزیابی انجام شود، میتوان به پاسخ دقیقتری رسید، اما تجربه زیستی من نشان میدهد که مؤلفهها و متغیرهای متعددی بر این ارزیابی ها اثر میگذارد.
معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم یکی از چالشهای زیستبوم نوآوری در ایران را نبود یک زنجیره منسجم از ایده تا بازار عنوان کرد و افزود: پاشنه آشیل این زیستبوم نه فقط کیفیت ایدهها، بلکه نبود منابع مالی بذری و ضعف در سرمایهگذاری مخاطرهپذیر است.
شهیکی تاش یادآورشد: بسیاری از استارتاپها در همان مراحل اولیه، به دلیل نبود حمایت مالی و سرمایهگذاری هوشمند، فرصت رشد و بلوغ را از دست میدهند.
معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم با اشاره به نظریه O-Ring که نامش را از حلقه لاستیکی کوچک اما حیاتی در شاتل فضایی گرفته است، گفت: بر اساس این نظریه «قدرت یک زنجیر به اندازه ضعیفترین حلقه آن است.» و در هر نظام اقتصادی، تولیدی یا سیاستگذاری، کیفیت عملکرد تکتک اجزا به شدت به هم وابسته است. اگر حتی یکی از حلقهها دچار ضعف باشد، کل زنجیره دچار اختلال خواهد شد.
شهیکی تاش تاکید کرد: حتی اگر ایدههای خلاقانه، نیروی انسانی مستعد، و انگیزه کارآفرینی بالا وجود داشته باشد، اما حلقه تأمین مالی و سرمایه بذری، سرمایهگذاری جسورانه و سازوکارهای حمایتی ضعیف باشند، خروجی کل نظام نوآوری تضعیف میشود. به عبارتی اگر در زنجیره نوآوری، «حلقه سرمایهگذاری» درست کار نکند، «ایدههای باکیفیت» هم فرصت تحقق پیدا نمیکنند.
وی تصریح کرد: بر این اساس اصلاح نظام تأمین مالی نوآوری و شکلگیری نهادهای حرفهای سرمایهگذاری خطرپذیر، به یکی از حیاتیترین پیشنیازهای رشد پایدار این زیستبوم تبدیل شده است.
معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم در ادامه با اشاره به ضرورت طراحی بسته های سرمایه گذاری متناسب با چرخه عمر محصول در حوزه های استارتاپی، افزود: بررسی چرخه عمر کسبوکارها نشان می دهد، در مراحل پایینتر (TRLهای پایین) شرکتها با مشکل جدی در تأمین منابع و جریان نقدینگی روبهرو هستند، در حالی که در سطوح بالاتر، مهمترین چالش آنها در حوزه سرمایهگذاری برای توسعه و استهلاک است. بنابراین، نظام تأمین مالی نوآورانه باید متناسب با چرخه عمر کسبوکار شکل بگیرد و این حلقه از زنجیره نوآوری، تقویت شود.
شهیکی تاش گفت: باید بتوانیم برنامهریزی منسجمی برای عبور از شکاف سرمایهگذاری در چرخه عمر کسبوکارها داشته باشیم. رویداد جایزه تأمین مالی فناوری و نوآوری ایران میتواند نقطه آغازی برای توجه بیشتر به بخشهای مختلف حوزه کسبوکار و تقویت آنها باشد.
وی ادامه داد: زنجیره توسعه نوآوری نیازمند همافزایی و کار شبکهای است و با توجه به اینکه فاصله محسوس با وضعیت ایدهآل، حلقه اتصال بخشهای مختلف توسعه نوآوری به یک الگوی اجرایی و پیوند محیطی نیاز دارد که باید با محوریت بخش خصوصی شکل بگیرد و تقویت شود.
معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم افزود: ابزارهای موجود کفایت لازم را ندارند و باید ابزارهای جدیدی طراحی شود تا چرخه تأمین مالی نوآورانه تقویت شود.
شهیکی تاش یادآورشد: وضعیت بازیگران این عرصه نیز بسیار مهم است. این بازیگران تحت تأثیر متغیرهای اقتصاد کلان و ریسکهای سیستماتیک قرار دارند و بازدهی سرمایهگذاری در بخشهای استارتاپی هنوز جذابیت لازم را در مقایسه با داراییهای غیرمولد ایجاد نکرده است و این موضوع نیز نیازمند توجه و برنامهریزی جدی است.
آیین اختتامیه اولین دوره جایزه ملی تامین مالی حوزه نوآوری و فناوری با حضور مدیران ارشد و فعالان زیست بوم نوآوری و فناوری کشور برگزار شد و شب گذشته با معرفی ۲۰ برگزیده در بخشهایی همچون صندوقهای VC وCVC، سکوهای تامین مالی جمعی، مشاوران سرمایه گذار، بانکها و پارک های علم و فناوری به کار خود پایان داد.