به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بسیاری از داوطلبان کنکور در دوران مطالعه، به جای استفاده از خوراکی‌های سالم و مقوی که موجب افزایش تمرکز و انرژی ذهنی می‌شوند، تمایل دارند از تنقلات ناسالم مانند شکلات، چیپس و خوراکی‌های صنعتی استفاده کنند. این عادت نادرست اگرچه ممکن است در لحظه احساس شادابی ایجاد کند، اما در واقع موجب نوسانات شدید قند خون، کاهش تمرکز، بی‌حوصلگی و خستگی مداوم می‌شود.
بسیاری از داوطلبان کنکور تمرکز خود را فقط روی انتخاب آموزشگاه و منابع درسی می‌گذارند و توجه چندانی به وضعیت جسمی و ذهنی خود ندارند، در حالی که تغذیه‌ی سالم، خواب کافی و هیدراته بودن بدن پایه‌ی موفقیت در یادگیری هستند. قبل از اینکه به سراغ کلاس‌ها یا کتاب‌های تست بروید، بهتر است ابتدا بدن و مغز خود را آماده کنید تا از بازدهی مطالعه‌ی خود بیشترین بهره را ببرید. برای انتخاب آموزشگاه مناسب نیز می‌توانید از سایت‌های معتبر مانند بانک آموزشگاه استفاده کرده و اطلاعات کامل درباره‌ی دوره‌ها، اساتید و نظرات دانش‌آموزان را بررسی کنید. رعایت این اولویت‌ها باعث می‌شود تصمیمات شما در انتخاب منابع و آموزشگاه هم مؤثرتر باشد.
تغذیه سالم؛ اولویت اصلی قبل از انتخاب آموزشگاه و منابع درسی
اول از همه تغذیه‌ی خودتان را تنظیم کنید و سپس سراغ انتخاب آموزشگاه و منابع درسی برید. قبل از هر تصمیم آموزشی، مهم است که بدن و ذهن شما در بهترین وضعیت باشند؛ زیرا حتی بهترین کلاس‌ها و کتاب‌ها وقتی مغز انرژی و تمرکز کافی نداشته باشد، کارایی لازم را نخواهند داشت. یک برنامه‌ی غذایی مناسب می‌تواند توان یادگیری، حافظه و تمرکز شما را به‌طور چشمگیر افزایش دهد و هزینه و زمان صرف‌شده برای کلاس‌ها و منابع را مؤثرتر کند.
بعد از اینکه روی تغذیه‌ی روزانه‌تان کار کردید. یعنی صبحانه کامل، میان‌وعده‌های سالم و وعده‌های غذایی متعادل می‌توانید برای انتخاب آموزشگاه تحقیق کنید. برای انتخاب آموزشگاه مناسب، می‌توان از لیست‌ها و مقایسه‌های آنلاین استفاده کرد؛ به‌عنوان مثال می‌توانید اطلاعات و رتبه‌بندی‌ها را در سایت‌هایی مثل بانک آموزشگاه بررسی کنید و سپس به صفحه‌ی معرفی بهترین آموزشگاه کنکور در اصفهان مراجعه نمایید تا جزئیات دوره‌ها، استادان و نظرات دانش‌آموزان را مقایسه کنید.
نکته‌ی مهم این است که خانواده‌ها و داوطلبان گاهی فقط روی تبلیغ‌ها و نام آموزشگاه تمرکز می‌کنند و از وضعیت جسمی و روانی داوطلب غافل می‌مانند. قبل از انتخاب هر کلاس یا کتاب تست، از خود بپرسید: آیا خواب و تغذیه‌ام مناسب است؟ آیا در طول روز انرژی لازم برای یادگیری دارم؟ اگر پاسخ منفی است، اولویت با اصلاح عادات تغذیه‌ای است. وقتی بدن و مغزتان آماده باشد، همان آموزشگاه و کتاب تست هم نتیجه‌ی بهتری خواهد داد.
در پایان، توصیه می‌کنم پیش از ثبت‌نام در هیچ کلاس یا خرید بسته‌ی آموزشی گران‌قیمت، حداقل یک هفته به برنامه‌ی غذایی و خواب خود توجه کنید و سپس با اطلاعات کامل‌تری از فهرست‌های معتبر مانند بانک آموزشگاه تصمیم بگیرید. موفقیت در کنکور ترکیبی از منابع مناسب، مدرسه یا آموزشگاه خوب و مهم‌تر از همه، بدنی سالم و مغزی آماده است.
مواد مغذی کلیدی برای تقویت ذهن در دوران مطالعه
در دوران مطالعه، مخصوصاً وقتی برای کنکور آماده می‌شوید، مغز شما مثل یک موتور پرکار کار می‌کند و نیاز به سوخت خوب دارد. بعضی از مواد غذایی هستند که واقعاً می‌توانند به تقویت ذهن کمک کنند و انرژی شما را برای کنکور بالا ببرند. برای مثال امگا ۳ که در ماهی، گردو و بذر کتان پیدا می‌شود. باعث می‌شود مغز بهتر تمرکز کند و حافظه قوی‌تر شود. ویتامین‌های گروه B نیز بسیار مهم است، چون به کاهش استرس و خستگی ذهنی کمک می‌کنند. این ویتامین‌ها را می‌توانید از تخم‌مرغ، لبنیات و حبوبات بگیرید.
همچنین پروتئین‌ها نقش مهمی دارند. پروتئین‌ها باعث می‌شوند مغز مواد شیمیایی لازم برای تمرکز و یادگیری را بسازد. برای مثال تخم‌مرغ، مرغ یا حتی عدس می‌توانند گزینه‌های عالی باشند. از طرف دیگر، آنتی‌اکسیدان‌ها که در میوه‌هایی مثل بلوبری، انار و پرتقال پیدا می‌شوند، مغز را از خستگی و آسیب محافظت می‌کنند.
در آخر هم نباید کربوهیدرات‌های پیچیده را فراموش کنیم. مواد غذایی مثل نان سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای باعث می‌شوند انرژی مغزتان به‌تدریج آزاد شود و در طول روز تمرکز بیشتری داشته باشید. خلاصه، اگر این مواد مغذی را در برنامه غذایی‌تان قرار دهید، مغزتان همیشه آماده، سرحال و باهوش‌تر کار می‌کند.
کربوهیدرات‌ها؛ سوخت اصلی مغز
مغز ما عاشق گلوکز است، گلوکز در واقع منبع اصلی انرژی برای سلول‌های مغز می‌باشد، و این گلوکز از کربوهیدرات‌ها به‌دست می‌آید. اما نکته مهم این است که همه‌ی کربوهیدرات‌ها مثل هم نیستند. کربوهیدرات‌های ساده (مثل قند و شیرینی‌ها) خیلی سریع قند خون را بالا می‌برند و بعد هم به‌همان سرعت پایین می‌آورند، نتیجه‌اش احساس خستگی، بی‌حالی و تمرکز پایین می‌باشد بنابراین سعی کنید در دوران کنکور شیرینی کمتری مصرف کنید. در عوض، کربوهیدرات‌های پیچیده انرژی را آهسته‌تر و یکنواخت‌تر آزاد می‌کنند، باعث می‌شوند مغز شما در طول روز سوخت ثابت داشته باشد و افت انرژی نداشته باشد.
نمونه‌های خوب: نان سبوس‌دار، جو دوسر، برنج قهوه‌ای، سیب‌زمینی شیرین و غلات کامل.
پس اگر می‌خواهید مغزتان در مطالعه ماراتنی کنکور کم نیاورد، حتماً کربوهیدرات‌های پیچیده را در برنامه غذایی‌تان قرار دهید.
پروتئین‌ها و نقش آن‌ها در تمرکز و انرژی ذهنی
پروتئین‌ها فقط برای ساخت عضله نیستند، این مواد مغذی در عملکرد مغز هم نقش اساسی دارند. بدن از پروتئین‌ها برای ساخت مواد شیمیایی خاصی به نام نوروترانسمیتر استفاده می‌کند. مواد غذایی مثل دوپامین و سروتونین که روی تمرکز، انگیزه و خلق‌وخو تأثیر مستقیم دارند. وقتی بدنتان پروتئین کافی دریافت کند، مغز بهتر کار می‌کند، افکارتان منظم‌تر می‌شوند و تمرکزتان بیشتر می‌شود.
منابع عالی پروتئین: تخم‌مرغ، مرغ، ماهی، گوشت قرمز کم‌چرب، لبنیات کم‌چرب، عدس و لوبیا.
یک صبحانه ساده با تخم‌مرغ یا یک وعده ناهار شامل مرغ گریل‌شده می‌تواند تأثیر زیادی روی عملکرد مغزتان داشته باشد.
چربی‌های مفید برای سلامت مغز
شاید شنیده باشید که چربی بد است، ولی واقعیت این است که بیشتر از ۶۰٪ از مغز چربی می‌باشد. چربی‌های مفید مثل امگا ۳ و امگا ۶ باعث بهبود عملکرد مغز، تقویت حافظه و حتی کاهش استرس می‌شوند. این نوع چربی‌ها به سلول‌های مغزی کمک می‌کنند بهتر با هم ارتباط برقرار کنند و سرعت انتقال پیام‌های عصبی را بالا می‌برند.
منابع عالی: روغن زیتون، آووکادو، گردو، بادام، فندق، دانه‌های چیا و بذر کتان. همچنین ماهی‌هایی مثل سالمون، ساردین و تن منبع فوق‌العاده‌ای از امگا ۳ هستند.
پس سری بعد که خواستید میان وعده بخورید، به‌جای چیپس یا بیسکوییت، می‌توانید از خوردنی‌های بالا استفاده کنید.
عملکرد ذهنی بهتر با رعایت خواب و آب کافی
خواب کافی و آب کافی دو عامل اساسی برای عملکرد بهینه‌ی مغز هستند. وقتی مغز فرصت کافی برای استراحت ندارد، توانایی پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات کاهش می‌یابد و تمرکز و یادگیری مختل می‌شود. خواب عمیق به تثبیت حافظه کمک کرده و مغز را برای یادگیری مطالب جدید آماده می‌کند، بنابراین داوطلبانی که به خواب خود توجه نمی‌کنند، اغلب در مطالعه طولانی‌مدت دچار خستگی و کاهش تمرکز می‌شوند.
از طرف دیگر، آب کافی برای عملکرد سلول‌های مغزی ضروری است؛ کمبود آب باعث کاهش توانایی تمرکز، کند شدن پردازش اطلاعات و حتی فراموشی می‌شود. نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در طول روز باعث می‌شود مغز هیدراته بماند و توانایی تمرکز و تحلیل مسائل افزایش یابد. جالب است بدانید که هیدراته بودن بدن علاوه بر تقویت ذهن، کیفیت خواب را نیز بهبود می‌بخشد و ترکیب خواب کافی و آب مناسب، انرژی ذهنی و قدرت یادگیری داوطلبان را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. در نتیجه رعایت این دو نکته ساده اما حیاتی، پایه‌ی موفقیت در دوران مطالعه و کنکور است.
کلام آخر
در نهایت، موفقیت در دوران کنکور فقط به کتاب‌ها، کلاس‌ها و آموزشگاه‌ها محدود نمی‌شود. آن چیزی که واقعاً مغز شما را برای یادگیری آماده می‌کند، تغذیه‌ی درست، خواب کافی و نوشیدن آب به اندازه است. وقتی بدن و ذهن شما سالم و پرانرژی باشند، تمرکز و حافظه‌ی شما بهتر کار می‌کند و تمام زمان مطالعه‌ی شما مؤثرتر خواهد بود. پس قبل از هر تصمیم درباره‌ی منابع درسی یا آموزشگاه، اول به خودتان اهمیت بدهید، مغزتان را تغذیه کنید و انرژی لازم را به آن بدهید. با رعایت همین نکات ساده اما مؤثر، می‌توانید مسیر موفقیت در کنکور را هموارتر و لذت‌بخش‌تر کنید.