آیا کسی هست که با دیدن عکس‌های میکروسکوپی از دانه‌های برف، «آه»ی به نشانه تحسین نکشیده باشد؟ این شگفتی کوچک طبیعت که گویی نقره تراش خورده یا توری نازکی است، این ساختارهای ظریف یخی با زیبایی باورنکردنی و در عین حال شکنندگی‌شان به معنای واقعی کلمه محسورکننده هستند.

این مولکول‌های آب در سرما یخ زده‌اند و این ساختارهای کریستالی با شبکه‌های پیچیده، به یک ساختار دقیق منطبق بر قوانین تقارن پایبند هستند. اولین میکروسکوپ‌ها به لطف تکامل علم، امکان کشف تمام ظرافت‌های دانه‌های برف زمستانی را فراهم کردند. اما در اواسط قرن نوزدهم بود که یک عکاس آماتور که هنوز آن کودک عاشق برف در درونش زنده بود، تصمیم گرفت آن زیبایی را ثبت کند.

ویلسون بتلی (Wilson Bentley) متولد ۱۸۶۵ در ورمونت آمریکا، علاقه بی‌پایانی به برف داشت. وقتی والدینش یک میکروسکوپ قدیمی را به مناسبت پانزده سالگی‌اش هدیه دادند، تلاش برای ثبت دانه‌های برفی را به لطف این وسیله خارق‌العاده آغاز کرد. متاسفانه دانه‌های برف به سرعت آب می‌شدند و زمانی برای ثبت و نقاشی شدنشان نمی‌ماند.

در ۱۹ سالگی مسحورشده توسط هر دانه برف که با دانه‌ای دیگر متفاوت است و کلافه از اینکه زمانی برای نقاشی تصاویر این دانه‌های نقره‌گون وجود ندارد، بتلی ایده‌ای را آزمود که تا آن زمان کشی امتحانش نکرده بود: عکاسی از دانه برف. او نمی‌دانست که با این کار پیشروی جریانی است که عکاسی ماکرو (macrophotographie) نام دارد.

به این ترتیب شاهکاری خلق شد که شاید عنوان شاهکار هم با در نظر گرفتن آن که عکاسی در دهه ۱۸۸۰ میلادی در مراحل اولیه خود بود، کم‌گویی باشد. عکاسی به شیوه آن دوره امکان ثبت جزئیات را فراهم نمی‌کرد. با این حال ویلسون با ذهنی خلاق دوربین خود را به میکروسکوپ متصل و ابزاری هوشمند خلق کرد. او را برای کند کردن سرعت ذوب شدن دانه‌های برف آنها را روی پر پرندگان و یا مخمل سیاه سرد قرار می‌داد. او حتی شیشه‌ای که روی دانه برف قرار می‌گرفت را سرد می‌کرد. همین تخیل خلاقانه بود که به او اجازه داد اولین دانه‌های برف خود را در ژانویه ۱۸۸۵ جاودانه کند. برای اولین بار در جهان.

او که بعدها «بنتلی دانه برف» نام گرفت، در طول زندگی خود بیش از پنج هزار عکس از این کریستال‌ها گرفت که بیشتر آنها در موزه‌ای در زادگاهش جریکو، نگهداری می‌شوند.

بنتلی که در مرز بین علم و هنر گام برداشت اولین کسی بود که ادعا کرد دانه‌های برف الگوهای ثابتی ندارند، بلکه کاملاً منحصر به فرد هستند و او مشتاق این معجزات کوچک زیبایی بود.

عکس‌های او شهرت زیادی برایش به ارمغان آورد و مقالات متعددی از او در مجلات مشهوری مانند نیچر و نشنال جئوگرافیک منتشر شد. او همچنین مقاله «دانه برف» را در چهاردهمین نسخه دایره‌المعارف بریتانیکا نوشت.

منبع: تارنمای نشریه بلژیکی هنرهای زیبا