بقائی ادامه داد: بحث کارزار انسانی بین‌المللی برای حمایت از مردم غزه و شکستن حصر غیرقانونی ادامه دارد. بازداشت فعالان ناوگان پایداری اقدام تروریستی و جنایت جنگی است.
این دیپلمات ارشد ایرانی در ادامه و در پاسخ به سؤالی درباره درخواست اروپایی‌ها برای مذاکره با ایران اضافه کرد: رویکرد سه کشور اروپایی درباره موضوع هسته‌ای به ویژه در دو سه ماه گذشته رویکرد غیرمسئولانه و مخرب بوده است. سه کشور عملا از سازوکار موسوم به حل اختلاف در برجام برای تحمیل خواسته آمریکا سوءاستفاده کردند. هر سه شرطی که سه کشور گذاشتند شروط غیرمنطقی بود با وجود این ما بنا به مصالح خودمان تصمیم گرفتیم براساس تعهدات پادمانی با آژانس وارد گفت‌وگو شویم. تفاهمی که حاصل شد برای شکل دهی به یک سازوکار جدید برای همکاری بین ایران و آژانس مورد رضایت آژانس قرار گرفت و حتی کشورهای اروپایی در ابتدا استقبال کردند ولی بعدا به نوعی رد کردند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: متعاقبا بحث‌های دیگری مطرح شد. شرط غیرمنطقی از سوی سه کشور برای اینکه ایران وارد گفت‌وگو با آمریکا شود. اروپایی‌ها نتوانستند خود را به عنوان طرف مذاکراتی بالغ و صاحب اراده نشان دهند. شرایط متفاوت از گذشته خواهد بود.
وی گفت: اینکه ادعا می‌کنند دیپلماسی باز است یک گزاره کلی است. هر گاه تشخیص دهیم دیپلماسی ثمربخش است از آن استفاده می‌کنیم.
* به دبیرکل سازمان ملل متذکر شدیم
وی ادامه داد: کاری که سه کشور اروپایی از لحاظ رویه‌ای ایراد دارد از لحاظ حقوقی نیز ایراد دارد و مشخص نیست چه چیزی را برگرداندند.
بقائی بیان کرد: اقدامی که انجام دادند بیش از اینکه منطبق بر محاسبه عقلانی باشد اقدامی از روی لجاجت و در راستای اجرای درخواست آمریکا و بدون در نظر گرفتن منافع و مصالح سه کشور اروپایی بود.
* اقدام سه کشور هیچ تعهدی بر دولت‌های عضو سازمان ملل بار نمی‌کند
بقائی همچنین گفت: ما مقصر حمله به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را آمریکا و رژیم صهیونیستی می‌دانیم ولی گزارش آژانس بهانه را برای آنها فراهم کرده است.
* فعلا برنامه‌ای برای مذاکره نداریم
* آمریکا بازیگری قانون شکن
وی افزود: اعتراف و اذعان به یک اقدام مجرمانه و غیرقانونی هیچ اعتباری را برای آمریکا نخواهد آورد، جز اینکه برای جامعه بین‌المللی و ملت ایران ثابت خواهد شد که آمریکا یک بازیگر قانون شکن و غیرمتعهد نسبت به قواعد و قوانین پذیرفته شده بین‌المللی است.
بقائی خاطرنشان کرد: تکرار این گزاره که برنامه هسته‌ای ایران را به عقب انداخته‌ایم به هیچ عنوان در واقعیت تغییر ایجاد نمی‌کند که برنامه ایران صلح‌آمیز بوده و اقدام آمریکا و رژیم صهیونیستی عمل مجرمانه و غیرقانونی براساس قواعد و قوانین حقوق بین‌الملل است.
* آزادی دو تبعه فرانسوی و اسفندیاری
وی افزود: به واسطه وظایف ذاتی به عنوان وزارت امور خارجه پیگیر حقوق خانم اسفندیاری بوده و هستیم. آخرین نوبت جمعه ۱۰ روز قبل سفیر ایران در پاریس برای سومین بار با وی دیدار داشته است. همکاران در سفارت در پاریس دیدارهای کنسولی را مرتب انجام می‌دهند. پرونده ایشان در مرحله تحقیقات است و ما برای تسریع در وضعیت موضوع آزادی دو زندانی فرانسوی را مدنظر قرار دادیم و کارهایی که لازم بوده در سطح وزارت خارجه انجام شده است.
بقائی بیان کرد:درباره آزادی این دو تبعه فرانسوی و اسفندیاری تصمیم گیری در مراجع ذیربط در دست انجام است و امیدواریم با انجام مقدمات مربوطه این کار به زودی انجام شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: مسائل مربوط به ورزش را باید در زمین ورزش و در چارچوب‌های حقوقی بین‌المللی مرتبط با ورزش دنبال کرد. امیدواریم دولت آمریکا از اعمال غرض ورزی‌های سیاسی و سیاست زدگی در حوزه وزرش خودداری کند. دولت آمریکا به عنوان یکی از میزبانان المپیک وظایف مشخصی در قبال هیأت‌های ورزشی کشورها دارد. مراجع ورزشی از طریق فیفا و سایر نهادها پیگیر هستندو.
وی گفت: امیدواریم بحث روادید ورزشکاران برای شرکت در رویدادهای ورزشی در آمریکا به موقع انجام شود.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: وزارت خارجه از هیچ اقدامی برای تسریع در موضوع فروگذار نخواهد کرد و نگرانی خود را در مورد سوءاستفادده از میزبانی برای اعمال اغراض سایسی علیه وزرشکاران ایرانی اعلام می‌کنیم.
بقائی افزود: شاهد بودیم که در مورد هیأت نمایندگی دیپلماتیک ایران، آمریکا از جایگاه مقر و میزبانی برای عدم صدور روادید بخش قابل توجهی از هیأت نمایندگی ایران خودداری کرد.
* ایران قطعا کشوری انزواپذیر نیست
وی گفت: ایران قطعا کشوری انزواپذیر نیست. سابقه تحریم‌های ایران به دهه ۱۹۵۰ میلادی متعاقب ملی شدن صنعت نفت برمی‌گردد. از آن زمان کشور درگیر تحریم‌های ظالمانه بود.
بقائی ادامه داد: فارغ از تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی هر دو کشور مصمم هستند روابط را با جدیت ادامه دهند.
* ۵۳ ایرانی تاکنون بازگشته‌اند
بقائی افزود: نمی‌توان گفت یک تفاهمی حاصل شد. محدودیت‌هایی را بر این ایرانیان اعمال کردند و برخوردهای بسیار ناشایستی با آنها انجام شد که از لحاظ حقوق بین‌الملل نقض تعهدات آمریکا محسوب می‌شود. ۵۳ نفر از این تعداد کسانی که در معرض محدودیت‌های آمریکا بودند برگشتند.
وی گفت: مواضع ما ار سوی اداره کنسولی اعلام کرده و گفتیم رفتار دولت آمریکا با این اتباع ناشایست بوده است، ولی در عین حال آغوش وطن به روی ایرانیان که در خارج از کشور زندگی می‌کنند همیشه باز است.
* درباره روابط دوجانبه با سوریه تعجیلی نداریم
وی گفت: درباره روابط دوجانبه اعلام کردیم تعجیلی نداریم و در عین اینکه آماده تعامل با همه کشورهای منطقه هستیم و فکر می‌کنیم ثبات و امنیت در سوریه لازمه ثبات و امنیت در کل منطقه است در عین حال تحولات سوریه را با دقت رصد می‌کنیم و معتقدیم این بر عهده حاکمان سوریه است که در مورد نحوه تعاملشان با سایر کشورها در منطقه تصمیم گیری کنند.
* نهادهایی که در ابلاغیه آمده دارایی و حسابی در ترکیه ندارند
وی افزود: درخواست ما از همه کشورها به ویژه همسایه و دوست این است که از اثردهی به تصمیمی که یک تصمیم غیرقانونی و بدون رعایت رویه‌های قانونی شورای امنیت بوده خودداری کنند.
بقائی متذکر شد: این نهادها و شرکت‌هایی که در این ابلاغیه از آنها نام برده شده هیچ کدام در ترکیه دارایی و یا بعضا حسابی نداشتند. سخنگوی سازمان انرژی اتمی موضع روشنی گرفت و صراحتا گفت هیچ دارایی از این حساب‌ها توقیف نشده است.
وی درباره پیشنهادات مطرح شده در نیویورک گفت: هیأت ایران در ادامه رایزنی‌های دو سه ماهه از هیچ کوششی برای جلوگیری از تحقق اقدام غیرقانونی سه کشور خودداری نکرد. ما هم با ابتکارهای مشخصی به نیویورک رفتیم و هم در مواجهه با ابتکاراتی که مطرح شد انعطاف منطقی نشان دادیم.
بقائی اضافه کرد: حداقل سه نوبت طرف‌های اروپایی پیشنهاداتی که مطرح و بین دو طرف تبادل شده بود را به نوعی پذیرفتند اما ظاهرا نتوانستند آمریکا را مجاب کنند. این نشان می‌دهد از ابتدا و چهار فوریه 2025 که بیانیه ریاستی رئیس جمهور آمریکا صادر و در آن یکی از بندهای وزارت خارجه آمریکا را مکلف می‌کرد به پیگیری بازگرداندن قطعنامه‌های شورای امنیت، آن مبنا و دستورالعمل طرف‌های غربی بوده است و هیچ کدام از پیشنهاداتی که مطرح شد را وقعی نگذاشتند.
بقائی ادامه داد: در سه چهار نوبت پیشنهاداتی از سوی طرف مقابل مطرح شد که در یک نشست چندجانبه با حضور نماینده آمریکا موضوعات و ابتکارات مطرح شود ما مخالفتی نکردیم کاملا با حسن نیت این ایده را پذیرفتیم قبل از اینکه حتی به نیویورک اعزام شویم. ولی در هر دو سه مورد طرف‌های مقابل به انحای مختلف از برگزاری این نشست چندجانبه طفره رفتند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: هر آنچه معقول و منطقی بود و می‌توانیم به عنوان پیشنهادهای منطقی و عزتمندانه نام ببریم از سوی ایران مطرح شد یا مورد بررسی قرار گرفت یا طرف‌های مقابل یا اراده لازم یا توان لازم را نداشتند که در خودشان اجماع لازم رابرای رسیدن به یک راه‌حل معقول و منطقی ایجاد کنند.
وی در پاسخ به سؤال دیگری بیان کرد: نقش روسیه مهم است به عنوان عضو دائم و رئیس دوره‌ای شورای امنیت. روسیه موضعش را خیلی صریح اعلام کرده مبنی بر غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی و چین هم موضع مشابهی دارد. علاوه بر این دو چهار عضو دیگر عدم حمایت از اقدام سه کشور بوده است. تعداد دیگری از کشورهایی که حمایت کردند در گفت‌وگوهای دوجانبه ضمن ابراز تأسف به ما این پیام را منتقل کردند که به دلیل فشارهای وارده از سوی سه کشور و آمریکا به ناچار با این اقدام سه کشور موافقت کردند.
* هیچ بازرسی از آژانس در ایران نداریم
وی گفت: تفاهم قاهره الان دیگر کارایی ندارد و قابل اجرا شدن نیست به دلیل شرایطی که طرف‌های غربی ایجاد کردند و به نوعی بر این موضوع تحمیل کردند.
* پیشنهاداتی که در نیویورک مطرح شد
بقائی بیان کرد: متقابلا پیشنهادی از سوی ما مطرح شد و نهایتا قرار شد یک نشست چندجانبه شبیه نشست کمیسیون مشترک برجام برگزار شود. ما مخالفتی نکردیم و حسن نیت نشان دادیم ولی طرف‌های مقابل خودشان روایت‌های مختلفی گفتند، واقعیت ماجرا این است که در این ابتکار اول و هم در دو نوبت بعد که قرار بر برگزاری یک نشست با حضور نماینده آمریکا مطرح شد و ما مخالفتی نسبت به این پیشنهاد نکردیم خودشان از بزگراری این نشست طفره رفتند. ما البته نشست‌هایی با سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشتیم.
* طرح آتش‌بس در غزه
بقائی گفت: نمی‌توانیم گذشته را در نظر نگیریم. تحولات هشت دهه اخیر نشان داده که طرح‌های مطرح شده در جهت احقاق حقوق ملت فلسطین نبوده و همه منجر به تثبیت نسل‌کشی در فلسطین اشغالی شده است. همه جهات را دعوت می‌کنیم با چشمانی باز این مسئله را دنبال کنند. در نهایت معتقدیم تصمیم گیری در موضوع فلسطین باید توسط مردم فلسطین و بدون فشار و مداخله طرف‌های مختلف به ویژه طرف‌هایی که نشان دادند سوءگیری واضح و آشکاری به نفع رژیم صهیونیستی دارند، انجام شود.
* نشست چهارجانبه ایران، روسیه، چین و پاکستان
وی گفت: موضوعات در دستورکار این نشست متنوع است. در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نشستی برگزار شد و یکی از موضوعات نگرانی بحث مداخلات خارجی است.
بقائی ادامه داد: ایجاد و احیای پایگاه‌های نظامی در داخل و محیط پیرامونی افغانستان مورد نگرانی مشترک منطقه‌ای است و تجارب گذشته را در ذهنمان داریم. حضور ۲۰ ساله آمریکا و ائتلاف ناتو در افغانستان جز خرابی و ناامنی و تروریسم نتیجه دیگری نداشت و معتقدیم مسائلی که امروز دامن گیر افغانستان است بخش عمده‌اش برعهده آمریکا و کشورهایی است که ۲۰ سال این کشور را در اشغال خود داشتند.
وی بر حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی یمن تأکید کرد و افزود: در حال حاضر علاوه بر اینکه سرزمین دو کشور عربی در اشغال رژیم صهیونیستی است بخش قابل توجهی از سوریه و لبنان به صورت مکرر هم با نقض آتش‌بس لبنان را مورد تعرض قرار می‌دهد و گاه و بیگاه به یمن حمله می‌کند که جنایت جنگی و تجاوز محسوب می‌شود و ما قاطعانه این اقدامات را محکوم می‌کنیم.
بقائی در پاسخ به سؤالی گفت: در اینکه از تجارب گذشته درس بگیریم یک امر قطعی است و به صورت مستمر روندهایی که منجر به تحولات امروز شد را آسیب‌شناسی می‌کنیم به طور خاص درباره موضوع هسته‌ای ایران. اینکه از 2015 و قبل از آن نوعی تقسیم کار بین بخش‌های مختلف هیأت حاکمه آمریکا بوده یک تحلیل است.
وی افزود: برای ما آنچه مهم است عملکرد دولت‌های آمریکاست. دولت جمهوری خواه در ۲۰۱۸ بدون هیچ دلیل موجهی و صرفا به دلیل اینکه عملکرد دولت قبلی را نمی‌پسندید از برجام خارج شد ولی این به نظر ما ظاهر ماجرا بود و عامل اصلی اقدام آمریکا در این تصمیم غیرقانونی و بی اعتبارکننده آمریکا، رژیم صهیونیستی بود که از ابتدا تلاش داشت موضوع هسته‌ای ایران را به عنوان مسئله در سطح بین‌المللی مطرح کند. موضوعی که به اعتراف گروسی هیچگاه از ماهیت صلح‌آمیز خود انحراف نداشته است.
بقائی ادامه داد: این یک طنز تلخ است تنها طرفی که در منطقه ما عضو ان. پی و مشغول نسل کشی و جنایت در منطقه است مدعی برنامه هسته‌ای ایران است. روند ۱۰ ساله اخیر این را برای ما اثبات کرد که دولت آمریکا به هیچ عنوان شایسته اعتماد نیست و به شدت با هرگونه پیشرفت و توسعه در ایران مخالف است و موضوع هسته‌ای هم یکی از متعدد بهانه‌هاست که موجودیت و مردم ایران را مورد فشار و آزار قرار دهد.
* نمی‌توانیم الان از تفاهم قاهره به عنوان مبنای همکاری ایران و آژانس صحبت کنیم
بقائی تصریح کرد: اینکه در آینده چگونه عمل خواهیم کرد باید توسط نهادهای بالادستی تصمیم‌گیری شود و وزارت امور خارجه دیدگاه‌های خود را منعکس می‌کند. ولی نهایتا تصمیمی است که باید در نهادهای ذیربط از جمله در شورای عالی امنیت ملی تصمیم گیری شود.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق در خصوص تلاش برای نزدیک کردن دیدگاه‌های ایران و آمریکا و ایفای نقش میانجی بیان کرد: ما در این ماه‌های اخیر با تعداد زیادی از کشورهای منطقه و خارج از منطقه مواجه بودیم که سعی داشتند از مساعی جمیله خود برای کمک به حل و فصل موضوعات و جلوگیری از گسترش تنش استفاده کنند.
وی افزود: از نظر ما این نشانه دغدغه مندی و حسن‌نیت کشورهای مختلف است و همیشه قدردان این کشورها بودیم. ولی مسئله این است که موضوع یا موضوعات فیمابین ایران و آمریکا عمدتا یا مطلقا در همه موارد به دلیل سوءمحاسبه طرف مقابل و اصرار بر زیاده‌خواهی‌های آنها بوده است.
بقائی ادامه داد: یک موردش را عرض کردم در خصوص مذاکرات اخیر در نیویورک اینکه یک طرف اصرار داشته باشد بر انتقال مواد غنی‌شده ایران و در مقابل صرفا بگویند که ما حاضریم بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده که اصل آن یک امر غیرقانونی است، را سه ماه یا ۶ ماه به تأخیر بیندازیم، نشانگر اوج سوءمحاسبه طرف مقابل نسبت به جمهوری اسلامی ایران و نسبت به درخواست‌های قانونی و منطقی ماست.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤال دیگری درباره اینکه آیا در حال حاضر مذاکره‌ای با غرب در حال انجام است؟ اظهار داشت: دیپلماسی یک امر مستمر است. ما هرگاه به این جمع بندی برسیم که استفاده از ابزار دیپلماسی تأمین کننده منافع ملی ایران است، حتما تصمیم لازم را خواهیم گرفت و اقدام خواهیم کرد.