به گزارش خبرگزاری آنا؛ «اسماعیل بقایی» سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست خبری روز دوشنبه ۱۴ مهر ۴۰۴، میزبان اصحاب رسانه است.
انتظار می‌رود در این نشست، ضمن مرور تحولات منطقه، به سوالاتی درباره طرح آتش‌بس غزه، واکنش احتمالی ایران به اقدام اخیر تروئیکای اروپایی درباره اجرای مکانیسم اسنپ‌بک و راهکار‌های تهران برای احقاق منافع ملی در مقابله با بازگشت خودکار تحریم‌ها پاسخ داده شود.
نسل‌کشی مستمر در غزه
بقایی اظهار داشت: علیرغم ادعا‌هایی که درباره برقراری صلح و توقف جنایات در غزه مطرح شده، فلسطینیان بی‌گناه همچنان در معرض کشتار از طریق بمباران و سلاح گرم قرار دارند و علاوه بر آن، قحطی تحمیلی نیز بر مردم غزه سایه افکنده است.
وی با استناد به آمار‌های معتبر افزود: در دو سال گذشته قریب به ۸۰ هزار انسان بی‌گناه در غزه کشته یا مفقود شده‌اند و حداقل دو برابر این تعداد مجروح و ناقص گشته‌اند.
غزه؛ سرزمینی ویران‌شده
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: کل غزه به تلی از خاک بدل شده و متأسفانه شاهد بودیم که شورای امنیت سازمان ملل و سایر نهاد‌های بین‌المللی، به دلیل حمایت همه‌جانبه آمریکا از رژیم صهیونیستی، حتی از انجام اقدامات حداقلی برای توقف این نسل‌کشی عاجز مانده‌اند.
کارزار انسانی بین‌المللی
بقایی ادامه داد: در همین راستا، کارزار انسانی بین‌المللی برای حمایت از مردم مظلوم غزه و شکستن حصر غیرقانونی همچنان در جریان است.
وی بازداشت نزدیک به ۵۰۰ نفر از فعالان کاروان پایداری را هم اقدامی تروریستی و هم مصداقی از جنایت جنگی دانست و خاطرنشان کرد: این اقدام در راستای اطمینان از تداوم گرسنگی و تشنگی مردم فلسطین و استمرار نسل‌کشی در دو سال گذشته صورت گرفته است.
شروط غیرمنطقی اروپایی‌ها
بقایی اظهار داشت: هر سه شرطی که کشور‌های اروپایی برای عدم سوءاستفاده از این سازوکار تعیین کرده بودند، غیرمنطقی بود. با وجود این، ایران بنا به مصالح خود تصمیم گرفت بر اساس تعهدات پادمانی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد گفت‌و‌گو شود.
وی افزود: تفاهمی که در این راستا حاصل شد، به ایجاد یک سازوکار جدید همکاری میان ایران و آژانس انجامید که با رضایت آژانس همراه بود و حتی در ابتدا مورد استقبال کشور‌های اروپایی نیز قرار گرفت، اما آنان بعداً به‌نوعی آن را رد کردند.
شرط‌گذاری غیرقابل پذیرش
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: سه کشور اروپایی شرط غیرمنطقی دیگری نیز مطرح کردند مبنی بر اینکه ایران برای گفت‌و‌گو با آمریکا وارد مذاکره شود. اساساً چنین شرطی غیرقابل پذیرش بود و نشان داد که این کشور‌ها نتوانسته‌اند خود را به عنوان طرفی بالغ و دارای اراده مستقل در مذاکرات معرفی کنند.
مسیر دیپلماسی و منافع ملی
بقایی در ادامه خاطرنشان کرد: قطعاً شرایط از این پس متفاوت خواهد بود. اینکه برخی مدعی‌اند دیپلماسی همچنان باز است، یک گزاره کلی است. موضع ما این است که مسیر دیپلماسی هیچ‌گاه بسته نمی‌شود و ما از همه ابزار‌ها برای تأمین منافع ملی کشورمان استفاده می‌کنیم. هرگاه تشخیص دهیم که دیپلماسی مؤثر و ثمربخش است، در استفاده از آن تردید نخواهیم داشت.
بی‌اعتمادی به سه کشور اروپایی
وی افزود: با این حال، آنچه سه کشور اروپایی در عمل نشان دادند، این بود که دیپلماسی به این شکل، دست‌کم با این سه کشور، ثمربخش نیست. به همین دلیل، شرایط پیش رو با گذشته متفاوت خواهد بود.
اقدامات ایران در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل
بقایی تأکید کرد: در صورت طرح پرسش، توضیحاتی درباره اقداماتی که ایران در خلال نشست‌های حاشیه‌ای مجمع عمومی سازمان ملل برای جلوگیری از تحمیل ادعا‌های سه کشور اروپایی در خصوص بازگرداندن قطعنامه‌های تحریم‌شده انجام داده، ارائه خواهد شد.
طرح دلایل ایران در دیدار با دبیرکل
بقایی اظهار داشت: در این نشست مهم، دلایل ایران مبنی بر غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی به تفصیل مطرح شد.
وی یادآور شد: قطعنامه‌هایی که بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ به بهانه موضوع هسته‌ای ایران صادر شد، یا با اجماع همراه بود یا دست‌کم همه پنج عضو دائم شورای امنیت به آنها رأی داده بودند. این شرایط در مقایسه با امروز متفاوت است، چرا که دست‌کم دو عضو دائم شورای امنیت در دو نوبت مخالفت خود را با روند بازگرداندن این قطعنامه‌ها اعلام کرده‌اند.
نبود اجماع در شورای امنیت
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: این مسأله نشان می‌دهد که حتی میان اعضای دائم شورای امنیت نیز اجماعی درباره بازگرداندن قطعنامه‌های گذشته وجود ندارد. به باور ما اساساً شورای امنیت تصمیمی در این زمینه اتخاذ نکرده و آنچه رخ داده صرفاً اقدام سه کشور اروپایی، یعنی فرانسه، انگلیس و آلمان، برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی بوده است.
تأکید بر پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱
بقایی افزود: موضع ایران این است که مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ باید در موعد مقرر، یعنی ۱۸ اکتبر برابر با ۲۶ مهرماه، خاتمه یابد و موضوع هسته‌ای ایران از دستور کار خارج شود.
وی تصریح کرد: کاری که سه کشور اروپایی انجام دادند، هم از نظر رویه‌ای و هم از لحاظ حقوقی دچار ایراد جدی است و موجب نوعی آشفتگی در شورای امنیت و سازمان ملل شده است.
اقدام غیرمنطقی و لجاجت‌آمیز اروپایی‌ها
وی تأکید کرد: مشخص نیست عملاً چه چیزی بازگردانده شده است، چرا که بسیاری از موارد مطرح‌شده در قطعنامه‌های گذشته اساساً منتفی است؛ بنابراین اقدام سه کشور اروپایی بیش از آنکه بر پایه محاسبات عقلانی یا ملاحظات حقوقی باشد، اقدامی از روی لجاجت و در راستای اجرای خواست آمریکا و بدون توجه به منافع و اعتبار خود این کشور‌ها به عنوان طرف‌های برجام بوده است.
بی‌اعتباری اقدامات دبیرخانه شورای امنیت
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: بر همین اساس، اقدام دبیرخانه سازمان ملل در صدور اطلاعیه‌های مربوط به تحریم‌ها هیچ وجاهت قانونی و منطقی ندارد. این موضع ایران مورد حمایت چین و روسیه نیز قرار گرفته است. روسیه به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت، به سرعت غیرقانونی بودن این اقدام را گوشزد کرد.
هشدار ایران به کشور‌ها
بقایی تأکید کرد: ایران اعتراض و انتقاد خود را نسبت به عملکرد دبیرخانه شورای امنیت اعلام کرده و معتقد است اقدام سه کشور اروپایی هیچ تعهدی برای دولت‌های عضو سازمان ملل ایجاد نمی‌کند. انتظار ما این است که کشور‌ها در راستای صیانت از اصول منشور ملل متحد، از تبعیت از این اقدام غیرقانونی و تحمیلی سه کشور اروپایی بر ساختار شورای امنیت خودداری کنند.
مسئولیت حملات علیه تأسیسات هسته‌ای ایران بر عهده رژیم صهیونیستی و آمریکا است
سخنگوی وزارت امور خارجه، با تأکید بر مسئولیت رژیم صهیونیستی و آمریکا در قبال حملات غیرقانونی علیه تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و تعرض به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشور، تصریح کرد: گزارش‌های آژانس هیچ‌گاه مدرکی مبنی بر انحراف برنامه هسته‌ای ایران از مسیر صلح‌آمیز ارائه نکرده است و بنابراین انتظار می‌رود آژانس در چنین شرایطی اقدام این رژیم و آمریکا را به صراحت محکوم کند.
سوءاستفاده سه کشور اروپایی و آمریکا
بقایی اظهار داشت: آنچه بار‌ها مورد تأکید جمهوری اسلامی ایران بوده این است که گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دستاویزی برای سوءاستفاده سه کشور اروپایی و آمریکا به منظور صدور یک قطعنامه در شورای حکام شد و همین امر بهانه‌ای برای اقدامات رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه تأسیسات هسته‌ای ایران فراهم کرد.
تأکید مدیرکل آژانس
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به اظهارات مدیرکل آژانس خاطرنشان کرد: وی به‌درستی تصریح کرده است که هیچ‌یک از گزارش‌های آژانس حاوی مدرک یا اشاره‌ای دال بر انحراف برنامه هسته‌ای ایران از مسیر صلح‌آمیز نبوده است.
بقایی افزود: بر این اساس، انتظار می‌رفت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نه‌تنها به دلیل غیرقانونی بودن این اقدامات بر اساس منشور ملل متحد، بلکه به دلیل ممنوعیت هرگونه تعرض به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشور‌ها طبق مصوبات آژانس و مجمع عمومی سازمان ملل، اقدام رژیم صهیونیستی و آمریکا را سریعاً محکوم کند.
ضرورت تمرکز آژانس بر وظایف فنی
بقایی افزود: انتظار همیشگی ایران از آژانس به‌عنوان یک نهاد تخصصی و فنی این بوده است که بر وظایف و صلاحیت‌های حرفه‌ای خود متمرکز بماند و از اظهارنظر‌هایی که شائبه نفوذپذیری از آمریکا و برخی کشور‌های غربی دارد، پرهیز کند.
لزوم درس‌آموزی برای آینده
وی ابراز امیدواری کرد: وقایع دو تا سه ماه گذشته باید درسی برای همه طرف‌های ذیربط از جمله مسئولان آژانس باشد تا در اظهارنظر‌های خود نسبت به موضوعات در حیطه صلاحیتشان نهایت دقت را داشته باشند و اجازه ندهند صلاحیت‌ها و مسئولیت‌های فنی آژانس وسیله‌ای برای سوءاستفاده کشور‌هایی گردد که نشان داده‌اند هیچ‌گاه به حقوق بین‌الملل و تعهدات پادمانی پایبند نبوده‌اند.
تأکید ایران بر عدم برنامه برای مذاکره در شرایط کنونی
سخنگوی وزارت امور خارجه، با اشاره به اقدامات غیرقانونی سه کشور اروپایی و آمریکا، اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران در این مرحله برنامه‌ای برای مذاکره ندارد و تمرکز اصلی بر بررسی آثار و تبعات اقدامات غیرقانونی این کشورهاست.
تمرکز بر پیامد‌های اقدام اروپا و آمریکا
بقایی اظهار داشت: در شرایط کنونی، اولویت ایران بررسی ابعاد و پیامد‌های اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا است.
وی افزود: البته دیپلماسی به معنای تداوم تماس‌ها و رایزنی‌ها همواره ادامه دارد و هرگاه احساس کنیم که دیپلماسی می‌تواند ثمربخش باشد، حتماً بر اساس مصالح و منافع کشور تصمیم‌گیری خواهیم کرد.
اعتراف آمریکا به اقدامات غیرقانونی
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به برخی اظهارنظر‌های مقامات آمریکایی تصریح کرد: افتخار به ارتکاب یک عمل مجرمانه و تکرار چنین سخنانی، صرفاً مسئولیت بین‌المللی دولت آمریکا را سنگین‌تر می‌کند. اذعان به اقدام غیرقانونی هیچ اعتباری برای آمریکا به همراه نخواهد داشت، جز آنکه برای جامعه بین‌المللی و ملت ایران ثابت خواهد شد که آمریکا بازیگری قانون‌شکن و غیرمتعهد به قوانین پذیرفته‌شده بین‌المللی است.
برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است
بقایی ادامه داد: تکرار ادعای مقامات آمریکا مبنی بر عقب‌انداختن برنامه هسته‌ای ایران، هیچ تغییری در واقعیت موجود ایجاد نمی‌کند. واقعیت این است که برنامه هسته‌ای ایران همواره صلح‌آمیز بوده و اقدام آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه آن، قطعاً یک عمل مجرمانه و غیرقانونی بر اساس تمامی قوانین و قواعد حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود.
شکاف در شورای امنیت بر سر اقدام سه کشور اروپایی
سخنگوی وزارت امور خارجه، با اشاره به مخالفت گسترده در شورای امنیت با اقدام سه کشور اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته، تأکید کرد: این اقدام نه تنها از نظر ایران بلکه از دیدگاه اکثریت اعضای شورای امنیت نیز ناموجه و غیرقانونی است.
مخالفت شش عضو شورای امنیت
بقایی اظهار داشت: اقدام سه کشور اروپایی نه تنها از نگاه جمهوری اسلامی ایران، بلکه از نظر شش عضو شورای امنیت از مجموع پانزده عضو این شورا نیز فاقد وجاهت بوده است.
وی افزود: چهار عضو شورای امنیت در دو نوبت از حمایت از درخواست سه کشور اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته خودداری کردند و حتی رئیس شورای امنیت، به‌عنوان کشوری که اولین پیش‌نویس قطعنامه را ارائه کرده بود، رأی ممتنع داد.
به گفته وی، این شکاف آشکار در شورای امنیت بیانگر اختلاف‌نظر جدی میان اعضا در خصوص درستی و منطقی بودن اقدام سه کشور اروپایی است.
سابقه بدعهدی اروپا و آمریکا
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه با اشاره به پیشینه این روند اظهار داشت: از سال ۲۰۱۵ که برجام به تصویب رسید و ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ تثبیت شد، جمهوری اسلامی ایران تا سال ۲۰۱۹ به‌طور کامل پایبند به تعهدات خود بود. پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، ایران نیز بر اساس حق شناخته‌شده در بند ۳۶ توافق، تصمیم به کاهش تدریجی و پلکانی تعهدات خود گرفت.
وی افزود: در این میان سه کشور اروپایی از سال ۲۰۱۹ به بعد نه‌تنها در ایفای تعهدات خود قصور جدی داشتند، بلکه مرتکب نقض فاحش نیز شدند. آمریکا نیز به‌عنوان مسبب اصلی بروز مشکلات کنونی شناخته می‌شود.
فقدان صلاحیت برای توسل به سازوکار برجام
بقایی تأکید کرد: منطقاً و قانوناً هیچ‌یک از این چهار طرف (یعنی آمریکا و سه کشور اروپایی) صلاحیت توسل به سازوکار حل اختلاف در برجام را نداشته‌اند و بنابراین اقدام آنها کاملاً غیرقانونی است.
استفاده ایران از همه ابزار‌های دیپلماتیک
وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران از همه ابزار‌های دیپلماتیک لازم برای اثبات حقانیت خود بهره خواهد گرفت و در تلاش است تا جامعه بین‌المللی را متقاعد سازد که از پذیرش آثار و تبعات ناشی از این اقدام غیرقانونی سه کشور اروپایی خودداری کند.
پیگیری پرونده اتباع بازداشت‌شده در ایران و فرانسه
سخنگوی وزارت امور خارجه، با اشاره به وضعیت دو تبعه فرانسوی بازداشت‌شده در ایران و همچنین خانم اسفندیاری، تبعه ایرانی بازداشت‌شده در فرانسه، تأکید کرد: ایران بازداشت شهروند خود در فرانسه را غیرقانونی می‌داند و پیگیری‌های حقوقی و کنسولی لازم را در این زمینه ادامه داده است.
بازداشت اتباع فرانسوی در ایران
بقایی اظهار داشت: موضوع دو تبعه فرانسوی که در ایران دستگیر شده‌اند متفاوت است و اتهامات آنان مشخص است. این پرونده‌ها بر اساس قوانین و رویه‌های قضایی کشور در حال پیگیری است.
بازداشت غیرقانونی تبعه ایرانی در فرانسه
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: در مقابل، بازداشت خانم اسفندیاری، تبعه ایرانی در فرانسه، هیچ مبنای قانونی پذیرفته‌شده‌ای ندارد و تا کنون هیچ توضیحی در این خصوص به ایران ارائه نشده است. به همین دلیل، جمهوری اسلامی ایران این اقدام را غیرقانونی تلقی می‌کند.
دیدار‌های کنسولی و پیگیری وزارت خارجه
بقایی خاطرنشان کرد: وزارت امور خارجه بر اساس وظایف ذاتی خود همواره پیگیر حقوق خانم اسفندیاری بوده و هست. در همین راستا، حدود ده روز پیش سفیر ایران در فرانسه برای سومین بار با وی دیدار داشته و دیدار‌های کنسولی نیز به طور مرتب توسط همکاران سفارت ایران در پاریس انجام می‌شود.
به گفته وی، پرونده خانم اسفندیاری همچنان در مرحله تحقیقات قرار دارد.
تلاش برای تسهیل آزادی زندانیان
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفت: برای تسهیل روند، موضوع آزادی دو زندانی مد نظر قرار گرفته و اقدامات لازم در سطح وزارت خارجه انجام شده است.
وی افزود: تصمیم‌گیری درباره آزادی این افراد و خانم اسفندیاری در مراجع ذیربط در حال انجام است و با توجه به مقدمات فراهم‌شده، امیدواریم این روند به زودی نهایی شود.
هشدار ایران نسبت به سوءاستفاده سیاسی آمریکا از میزبانی رویداد‌های ورزشی
سخنگوی وزارت امور خارجه، با تأکید بر ضرورت پایبندی به اصول ورزشی، اعلام کرد: مسائل مربوط به ورزش باید در زمین ورزش و در چهارچوب‌های قانونی و حقوقی بین‌المللی دنبال شود و دولت آمریکا نباید از میزبانی رویداد‌های ورزشی برای اعمال اغراض سیاسی علیه ورزشکاران ایرانی سوءاستفاده کند.
لزوم پرهیز از سیاست‌زدگی در ورزش
بقایی اظهار داشت: انتظار می‌رود دولت آمریکا از غرض‌ورزی‌های سیاسی و سیاست‌زدگی در حوزه ورزش خودداری کند.
وی افزود: آمریکا به‌عنوان یکی از میزبانان المپیک، وظایف مشخصی در قبال هیئت‌های ورزشی کشور‌های مختلف دارد و باید به آن پایبند باشد.
پیگیری از طریق نهاد‌های ورزشی بین‌المللی
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: تا جایی که اطلاع دارم، مراجع ورزشی کشور از طریق فیفا و سایر نهاد‌های بین‌المللی ذیربط موضوع را پیگیری می‌کنند. امید است که بحث صدور روادید ورزشکاران ایرانی برای حضور در رویداد‌های ورزشی آمریکا به موقع انجام شود.
حمایت وزارت خارجه از ورزشکاران ایرانی
بقایی افزود: وزارت امور خارجه از هیچ اقدام و تلاشی برای تسهیل موضوع فروگذار نخواهد کرد و نگرانی خود را درخصوص سوءاستفاده احتمالی آمریکا از میزبانی رویداد‌های ورزشی برای اعمال فشار سیاسی علیه ورزشکاران ایرانی اعلام می‌کنیم.
معاهده مشارکت جامع راهبردی با روسیه
بقایی در پاسخ به سئوال خبرنگار سیاسی آنا که پرسید «آیا همزمانی اعلام لازم‌الاجرا شدن معاهده راهبردی ایران-روسیه با فعال شدن مکانیسم اسنپ‌بک مفهوم خاصی دارد یا این بخشی از یک برنامه از پیش تعیین‌شده بود؟ این معاهده چه تأثیری در معکوس کردن روند انزوای تحمیلی غرب بر ایران دارد؟» اظهار داشت: این معاهده در دی ماه ۱۴۰۳ توسط روسای جمهور دو کشور امضا شد و پس از طی مراحل قانونی داخلی، در ۱۰ مهر لازم‌الاجرا گردید.
وی افزود: این یک روند قانونی عادی بود که به‌طور اتفاقی همزمان شد با تحولات نیویورک و موضوع بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته.
وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران کشوری انزواپذیر نیست و با اتکا به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی خود در طول هفتاد تا هشتاد سال گذشته، حتی در شرایط تحریم‌های ظالمانه، مسیر توسعه و همکاری با دیگر کشور‌ها را پیگیری کرده است. روابط دیرپای ایران با روسیه نیز نشان‌دهنده مصمم بودن هر دو کشور برای استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود بر اساس مفاد مشارکت جامع راهبردی است.
ادامه همکاری با همسایگان و دیگر کشور‌ها
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: موافقتنامه‌های دوجانبه ایران با همه کشور‌ها به قوت خود باقی است و همکاری‌های منطقه‌ای با جدیت پیگیری می‌شود.
وی افزود: فارغ از تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای، ایران و روسیه مصمم هستند که روابط دوجانبه خود را به صورت مستمر و جدی ادامه دهند.
آزادی بازگشت ایرانیان به وطن
بقایی در ادامه در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار آنا که پرسید «درخصوص تفاهمی که با آمریکا درخصوص استرداد شماری از هموطنان حاصل شده، شایعات و حواشی‌ای مطرح شد و شاهد فضاسازی‌هایی از سوی برخی جریان‌های رسانه‌ای بودیم. واکنش شما به این فضاسازی چیست؟» تصریح کرد: ما با لفظ «استرداد» موافق نیستیم، زیرا این افراد به دلیل برخورد تبعیض‌آمیز دولت آمریکا مجبور به ترک کشور شده بودند. برخی از این افراد چند دهه در آمریکا اقامت داشتند و جمهوری اسلامی ایران همواره استقبال کرده است که هموطنان هر زمان اراده کنند بتوانند به وطن بازگردند.
وی افزود: اقدامات آمریکا شامل محدودیت‌ها و برخورد‌های ناشایست با این افراد بود که از نظر حقوق بشر و حقوق بین‌الملل نقض تعهدات دولت آمریکا محسوب می‌شود، اما نهایتاً این افراد بنا به رضایت و خواست خود تصمیم به بازگشت گرفتند. تاکنون ۵۳ نفر از این اتباع ایرانی به وطن بازگشته‌اند و آغوش ایران همواره به روی ایرانیان خارج از کشور باز است.
دفاع سوریه در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی
بقایی اظهار داشت: سوریه باید قادر باشد از خود در برابر اشغالگری و تجاوزات مستمر رژیم صهیونیستی دفاع کند و این حق قانونی مردم و دولت سوریه است.
وی افزود: این موضع ایران کاملاً روشن و غیرقابل تردید است.
روابط دوجانبه و تعامل منطقه‌ای
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره روابط دوجانبه ایران و سوریه خاطرنشان کرد: در این زمینه هیچ عجله‌ای وجود ندارد و جمهوری اسلامی ایران آماده تعامل با همه کشور‌های منطقه است.
بقایی افزود: ثبات و امنیت در سوریه لازمه ثبات و امنیت در کل منطقه است و تحولات سوریه با دقت رصد می‌شود.
اختیار حاکمان سوریه در تصمیم‌گیری
وی تأکید کرد: بر عهده حاکمان سوریه است که درباره نحوه تعامل خود با سایر کشور‌ها و شرکای منطقه‌ای تصمیم‌گیری کنند و ایران به این تصمیمات احترام خواهد گذاشت.
اقدام ترکیه غیرضروری و غیرقانونی است
بقایی اظهار داشت: اقدام ترکیه که در رسانه‌ها درباره صدور ابلاغیه برای اعمال مفاد قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت اعلام شد، غیرضروری و از لحاظ حقوقی غیرقانونی تلقی می‌شود.
وی افزود: مبنا‌ها و پیش‌فرض‌های این اقدام مشابه اقدام سه کشور اروپایی در بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته شورای امنیت، فاقد وجاهت قانونی است.
عدم تأثیر بر دارایی‌ها
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: نهاد‌ها و شرکت‌هایی که در این ابلاغیه ترکیه ذکر شده‌اند، هیچ‌یک در این کشور دارای دارایی یا حساب بانکی نداشتند. سازمان انرژی اتمی و معاون امور بین‌الملل آن نیز پیش‌تر موضع روشنی اتخاذ کرده و اعلام کردند هیچ دارایی از این حساب‌ها توقیف نشده است.
ابتکارات ایران در نیویورک
بقایی در ادامه گفت: هیئت نمایندگی ایران در طول دو تا سه ماه گذشته، تمام تلاش خود را برای جلوگیری از تحقق اقدامات غیرقانونی سه کشور اروپایی به کار گرفته است. ایران با ابتکار‌های مشخصی به نیویورک رفت و در مواجهه با پیشنهاد‌ها و ابتکار‌هایی که مطرح شد، انعطاف منطقی نشان داد.
وی افزود: در حداقل سه نوبت، طرف‌های اروپایی پیشنهاد‌هایی که بین دو طرف تبادل شده بود را پذیرفتند، اما نتوانستند طرف آمریکایی را متقاعد کنند. این نشان می‌دهد که از زمان بیانیه ریاستی رئیس‌جمهور آمریکا در ۴ فوریه ۲۰۲۵، وزارت امور خارجه آمریکا مکلف به پیگیری بازگرداندن قطعنامه‌ها بود و طرف‌های غربی نسبت به پیشنهاد‌های منطقی ایران وقعی نگذاشتند.
حسن نیت ایران در نشست‌های چندجانبه
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران در سه تا چهار نوبت، پیشنهاد برگزاری نشست‌های چندجانبه با حضور نماینده آمریکا را پذیرفت و هیچ مخالفتی نکرد، اما طرف‌های مقابل از برگزاری این نشست‌ها طفره رفتند.
بقایی تأکید کرد: هر آنچه که معقول و منطقی بود و می‌توان به آن نام پیشنهاد‌های عزتمندانه و منطقی داد، از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح یا بررسی شد، اما طرف‌های مقابل یا اراده یا توان ایجاد اجماع لازم برای رسیدن به راه‌حل منطقی را نداشتند.
همکاری مستمر با روسیه
بقایی اظهار داشت: ارتباط مستمر بین نمایندگی‌های ایران و روسیه در نیویورک برقرار است و هر زمان لازم باشد، گفت‌و‌گو‌ها در سطح وزرای امور خارجه نیز ادامه خواهد یافت.
وی افزود: نقش روسیه به‌عنوان عضو دائم و رئیس شورای امنیت بسیار مهم است، به ویژه در زمینه سازوکار‌های مورد ادعای طرف‌های غربی در اقدامات غیرقانونی اخیر.
حمایت بین‌المللی و مخالفت با اقدامات اروپا
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: روسیه و چین موضع خود را مبنی بر غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی اعلام کرده‌اند و چهار عضو دائم دیگر شورای امنیت نیز با این اقدام مخالفت کرده‌اند. برخی دیگر از کشور‌هایی که ظاهراً حمایت کردند، در گفت‌و‌گو‌های دوجانبه با ایران ابراز تأسف کردند و اعلام کردند تحت فشار شدید سه کشور اروپایی و آمریکا مجبور به موافقت شده‌اند.
وضعیت بازرسی‌ها و تفاهم‌نامه‌ها
بقایی در ادامه گفت: در حال حاضر هیچ بازرسی آژانس در ایران انجام نمی‌شود. آخرین بازرسی‌ها، حداقل ۱۰ روز قبل از نیروگاه بوشهر و در چارچوب قرارداد مربوطه با روسیه انجام شده است تا کار‌های فنی لازم پیگیری شود.
وی افزود: آینده هرگونه بازرسی یا اقدام مرتبط باید توسط مرجع صالح، یعنی شورای عالی امنیت ملی، تصمیم‌گیری شود.
وی تأکید کرد: تفاهم قاهره به دلیل شرایط تحمیلی طرف‌های غربی، دیگر قابلیت اجرا ندارد و عملاً بی‌اثر شده است.
مذاکره، امر دو سویه
بقایی اظهار داشت: مذاکره تنها زمانی ثمربخش و عزتمندانه است که فرایند دیپلماتیک متضمن تأمین منافع ملی و حقوق ملت ایران باشد.
وی افزود: پیش از عزیمت هیئت ایران به نیویورک، پیشنهاد‌هایی از طرف دبیرکل و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای برگزاری نشست‌های مشترک با حضور نماینده آمریکا مطرح شد تا از اقدام طرف‌های مقابل در بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده جلوگیری شود.
حسن نیت ایران در نشست‌های چندجانبه
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران متقابلاً پیشنهاد‌هایی برای برگزاری نشست چندجانبه مطرح کرد، مشابه نشست کمیسیون مشترک برجام، که در آن آمریکا نیز حضور داشت. ایران مخالفتی نکرد و حسن نیت خود را نشان داد، اما طرف‌های مقابل، به ویژه سه کشور اروپایی، از برگزاری نشست طفره رفتند و نتوانستند طرف آمریکایی را متقاعد کنند.
نشست‌های دو جانبه و مشترک با کشور‌های اروپایی
بقایی در ادامه افزود: هیئت ایران نشست‌های متعدد دو جانبه با سه کشور اروپایی و همچنین نشست مشترک با حضور نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار کرده است.
وی تأکید کرد: این اقدامات نشان‌دهنده حسن نیت و تلاش جمهوری اسلامی ایران برای راه‌حل‌های منطقی و عزتمندانه است، اما طرف‌های مقابل یا اراده یا توان ایجاد اجماع لازم را برای پیشبرد مذاکرات نداشتند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: ایران هیچ‌گاه برای مذاکره التماس نمی‌کند و هرگونه گفت‌و‌گو باید مبتنی بر تأمین منافع ملی و صیانت از امنیت و عزت کشور باشد. جمهوری اسلامی ایران همواره آماده مذاکره عزتمندانه و دو سویه است، اما هیچ اقدام یک‌جانبه و تحمیلی را نمی‌پذیرد.
دولت آمریکا به هیچ عنوان شایسته اعتماد نیست
بقایی گفت: این یک طنز تلخ است تنها طرفی که در منطقه ما عضو ان پی تی نیست و دارای زرادخانه هسته‌ای است و مشغول نسل کشی و تجاوز و جنایت در منطقه است مدعی برنامه هسته‌ای ایران هست.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: روند ۱۰ ساله اخیر صرفاً این را برای مردم ایران اثبات کرد که دولت آمریکا به هیچ عنوان شایسته اعتماد نیست و به شدت با هرگونه پیشرفت و توسعه در ایران مخالف است و موضوع هسته‌ای هم یکی از متعدد بهانه‌هاست برای اینکه موجودیت و مردم ایران را مورد فشار و آزار قرار بدهند.
هر وقت به این جمع بندی برسیم که دیپلماسی تامین کننده منافع ملی ایران هست حتماً اقدام خواهیم کرد
وی گفت: دیپلماسی یک امر مستمر هست؛ ما هرگاه به این جمع بندی برسیم که استفاده از ابزار دیپلماسی تامین کننده منافع ملی ایران هست حتماً تصمیم لازم را خواهیم گرفت و اقدام خواهیم کرد.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه به اظهارنظر السودانی درباره مذاکرات ایران و آمریکا
بقایی در واکنش به اظهار نظر السودانی نخست وزیر عراق درباره مذاکرات ایران و آمریکا بیان داشت: در ماه‌های اخیر با تعداد زیادی از کشور‌های منطقه و خارج از آن مواجه بودیم که سعی داشتند از مساعی جمیله خود برای کمک به حل و فصل موضوعات و جلوگیری از گسترش تنش استفاده کنند. از نظر ما، این نشانه دغدغه‌مندی و حسن نیت کشور‌های مختلف است و همیشه قدردان این کشور‌ها بودیم.
وی افزود: اما مسئله این است که موضوعات بین ایران و آمریکا مطلقا در همه موارد به دلیل سوءمحاسبه طرف مقابل و اصرار بر زیاده‌خواهی‌هایشان بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان اظهارداشت: در مورد مذاکرات اخیر، اینکه یک طرف بر انتقال مواد غنی‌شده ایران اصرار داشته باشد و در مقابل صرفا بگوید که ما حاضریم بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده را که اصلش یک امر غیرقانونی است، سه ماه یا شش ماه به تأخیر بیندازیم، نشانگر اوج سوء محاسبه طرف مقابل نسبت به جمهوری اسلامی ایران و درخواست‌های قانونی و منطقی ماست.
حمایت از حاکمیت ملی یمن
بقایی در واکنش به حملات توپخانه‌ای عربستان به یمن اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران بر حفظ حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی یمن توسط همه طرف‌های ذیربط تأکید دارد و هیچ‌گونه تعرض یا نقض این حق قانونی قابل قبول نیست.
توسعه‌طلبی و تجاوز رژیم صهیونیستی
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره رژیم صهیونیستی گفت: این رژیم علاوه بر اشغال سرزمین دو کشور عربی، بخش قابل توجهی از سوریه و لبنان را به‌طور مکرر مورد تعرض قرار می‌دهد و گاه و بیگاه به یمن حمله می‌کند.
محکومیت قاطع اقدامات تجاوزکارانه
بقایی تأکید کرد: این حملات قطعاً به عنوان جنایت جنگی و جنایت تجاوز محسوب می‌شوند و جمهوری اسلامی ایران این اقدامات را قاطعانه محکوم می‌کند.
انتهای پیام/